Tạp chí Theosophist số 144, tháng 5 năm 2023. Trích Dẫn Về Chiến Tranh của J. KRISHNAMURTI Bản dịch www.thongthienhoc.com

Trích Dẫn Về Chiến Tranh của J. KRISHNAMURTI

 

 Câu hỏi: Làm thế nào chúng ta có thể giải quyết tình trạng hỗn loạn chính trị hiện nay và cuộc khủng hoảng trên thế giới? Có điều gì mà một cá nhân có thể làm để ngăn chặn cuộc chiến sắp xảy ra không?
J. Krishnamurti: Chiến tranh là sự phóng chiếu đẫm máu và bi thảm trong cuộc sống hàng ngày của chúng ta, không phải vậy sao?
Chiến tranh chỉ là một biểu hiện bên ngoài của trạng thái bên trong của chúng ta, một sự mở rộng hành động hàng ngày của chúng ta. Nó bi thảm hơn, đẫm máu hơn, tàn phá hơn, nhưng nó là kết quả tập thể của những hoạt động cá nhân của chúng ta. Vì vậy, bạn và tôi phải chịu trách nhiệm về chiến tranh và chúng ta có thể làm gì để ngăn chặn nó? Rõ ràng là bạn và tôi không thể ngăn chặn cuộc chiến sắp xảy ra, bởi vì nó đã bắt đầu chuyển động rồi; nó đã đang diễn ra rồi, mặc dù ở hiện tại chủ yếu về mức độ tâm lý. Vì nó đã đang chuyển động nên không thể dừng lại được, các vấn đề quá nhiều, quá lớn và đã được ủy nhiệm rồi. Nhưng bạn và tôi khi thấy ngôi nhà đang cháy, có thể hiểu được nguyên nhân của vụ cháy đó, chúng ta có thể rời khỏi nơi đó và xây nhà ở một nơi mới bằng những vật liệu khác không cháy, không tạo ra cuộc chiến khác.

Đó là tất cả những gì chúng ta có thể làm. Bạn và tôi có thể thấy điều gì tạo ra chiến tranh, và nếu chúng ta quan tâm đến việc chấm dứt chiến tranh, thì chúng ta có thể bắt đầu chuyển hóa chính mình, chúng ta là những nguyên nhân của chiến tranh.

Cách đây vài năm, trong thời kỳ chiến tranh, một phụ nữ Mỹ đã đến gặp tôi. Bà ấy nói rằng bà đã mất con trai ở Ý và bà có một đứa con trai khác mười sáu tuổi mà bà muốn cứu; vì vậy chúng tôi đã nói chuyện về vấn đề này. Tôi đề nghị với bà ấy rằng để cứu được con trai mình bà phải thôi là người Mỹ; bà phải ngừng tham lam, ngừng tích lũy của cải, ngừng tìm kiếm quyền lực, thống trị, và phải đơn giản về mặt đạo đức, không chỉ đơn giản trong quần áo, những thứ bên ngoài, mà còn đơn giản trong những suy nghĩ và cảm xúc của bà, trong những mối quan hệ của bà. Bà ấy nói: "Thế thì quá đáng. Ông đòi hỏi quá nhiều. Tôi không thể làm được vì hoàn cảnh quá sức chịu đựng khiến tôi không thể thay đổi được." Vì thế bà phải chịu trách nhiệm về việc hủy diệt con trai mình.
Hoàn cảnh có thể được kiểm soát bởi chúng ta, bởi vì chúng ta đã tạo ra hoàn cảnh đó. Xã hội là sản phẩm của sự tương quan, các mối quan hệ, những sự thay đổi của xã hội.

 Chỉ dựa vào nền tảng pháp lý, vào sự cưỡng bức, để chuyển đổi xã hội bên ngoài (,trong khi bên trong vẫn tiếp tục tha hóa, trong khi bên trong vẫn tiếp tục tìm kiếm quyền lực, địa vị, sự thống trị,) là phá hủy bên ngoài, dù rằng xã hội được xây dựng cẩn thận và khoa học. Những gì bên trong luôn luôn đánh bại cái bên ngoài.

Điều gì gây ra chiến tranh, tôn giáo, chính trị hay kinh tế? Rõ ràng đó là niềm tin, hoặc tin vào chủ nghĩa quốc gia, vào một lý tưởng, hay vào một giáo điều đặc biệt. Nếu chúng ta không có niềm tin mà chỉ có thiện chí, tình yêu thương và sự quan tâm giữa chúng ta thì sẽ không có chiến tranh. Nhưng chúng ta được nuôi dưỡng bởi những niềm tin, những ý tưởng, và những giáo điều và vì vậy chúng ta sinh ra bất mãn. Cuộc khủng hoảng hiện nay có tính chất khác thường và chúng ta, với tư cách là con người, hoặc phải theo đuổi con đường xung đột liên miên và chiến tranh liên miên, chúng là kết quả của hành động hàng ngày của chúng ta, hoặc trái lại thấy được nguyên nhân của chiến tranh và quay lưng lại với chúng. Rõ ràng nguyên nhân gây ra chiến tranh là sự ham muốn vì quyền lực, địa vị, uy tín, tiền bạc; còn có căn bệnh mang tên chủ nghĩa dân tộc, sùng bái lá cờ; và căn bệnh của tôn giáo có tổ chức, sự tôn thờ một giáo điều. Tất cả những điều này là nguyên nhân của chiến tranh; nếu bạn là một cá nhân thuộc vào bất kỳ tôn giáo có tổ chức nào, nếu bạn tham lam quyền lực, nếu bạn ghen tị, bạn chắc chắn tạo ra một xã hội mà sẽ dẫn đến sự hủy diệt. Vì một lần nữa nó phụ thuộc vào bạn chứ không phải vào những người lãnh đạo, không thuộc vào những người được gọi là chính khách và tất cả những người như họ. Điều đó tùy thuộc vào bạn và tôi nhưng dường như chúng ta không nhận ra điều đó. Nếu một khi chúng ta thực sự cảm thấy có trách nhiệm với hành động của chính mình thì chúng ta có thể chấm dứt tất cả những cuộc chiến tranh này, chấm dứt những đau khổ kinh hoàng này nhanh lẹ biết bao!
Nhưng bạn thấy đó, chúng ta thờ ơ. Chúng ta có ba bữa một ngày, chúng ta có công việc, chúng ta có tài khoản ngân hàng, dù lớn hay nhỏ, và chúng ta nói, “Vì Chúa, đừng làm phiền chúng tôi, hãy để chúng tôi yên”. Càng ở tầng lớp cao, chúng ta càng muốn an toàn, lâu bền, yên bình, chúng ta càng muốn được ở một mình, để duy trì mọi thứ cố định như chúng đang là; nhưng chúng không thể được duy trì chúng như hiện tại, bởi vì không có gì để duy trì. Mọi thứ đang tan rã. Chúng ta không muốn đối mặt với những điều này; chúng ta không muốn đối mặt với sự thật rằng bạn và tôi phải chịu trách nhiệm về chiến tranh. Bạn và tôi có thể nói về hòa bình, có những hội nghị, ngồi quanh một cái bàn và thảo luận, nhưng phía bên trong, về tâm lý, chúng ta muốn quyền lực, địa vị, chúng ta bị ràng buộc bởi những niềm tin, bởi những giáo điều, mà chúng ta sẵn sàng chết và hủy diệt lẫn nhau. Bạn có nghĩ rằng những người như vậy, bạn và tôi như thế, có thể có hòa bình trên thế giới không? Muốn có hoà bình thì chúng ta phải hoà bình; sống hòa bình có nghĩa là không tạo ra sự đối kháng. Hòa bình không phải là một lý tưởng. Đối với tôi, lý tưởng chỉ là một phương tiện trốn tránh, một cách trốn tránh phải đối mặt với cái đang là (what is), một sự mâu thuẫn trong cái đang là (what is). Một lý tưởng ngăn cản hành động trực tiếp lên cái đang là (what is) mà chúng ta sẽ trình bày sau đây, trong một bài nói chuyện khác. Nhưng để có được hòa bình, chúng ta sẽ phải yêu thương, chúng ta sẽ phải bắt đầu, không phải để sống một cuộc sống lý tưởng, mà phải nhìn mọi thứ y như là chúng và hành động theo chúng, biến đổi chúng. Cho đến khi nào mỗi người trong chúng ta tìm kiếm sự an toàn tâm lý, sự an toàn sinh lý mà chúng ta cần - như thức ăn, quần áo và nơi trú ẩn – được hủy đi. Chúng ta đang tìm kiếm sự an toàn về tâm lý, nó vốn không tồn tại; và chúng ta tìm kiếm nó, nếu chúng ta có thể, qua quyền lực, qua địa vị, qua tước hiệu, tên tuổi – tất cả đều đang hủy diệt sự an toàn vật chất.  Đây là một sự thật hiển nhiên, nếu bạn nhìn vào nó.

Muốn mang lại hòa bình trên thế giới, để chấm dứt mọi chiến tranh, phải có một cuộc cách mạng bên trong cá nhân, trong bạn và tôi. Cuộc cách mạng kinh tế mà không có cuộc cách mạng nội tâm này là vô nghĩa, bởi vì nạn đói là kết quả của sự điều chỉnh sai lầm các điều kiện kinh tế được tạo ra bởi các trạng thái tâm lý của chúng ta như tham lam, đố kỵ, ác ý và sự sở hữu. Để kết thúc đau khổ, đói khát, chiến tranh, phải có một cách mạng tâm lý và ít người trong chúng ta sẵn lòng đối diện điều đó. Chúng ta sẽ thảo luận về hòa bình, lập kế hoạch luật lệ, thành lập các liên minh mới, Liên Hợp Quốc, vân vân và vân vân; nhưng chúng ta sẽ không giành được hòa bình bởi vì chúng ta sẽ không từ bỏ địa vị, quyền hành, tiền bạc, tài sản, không từ bỏ cuộc sống ngốc nghếch của mình. Dựa vào người khác là hoàn toàn vô ích; những người khác không thể mang lại cho chúng ta hòa bình. Không có nhà lãnh đạo nào, không có chính phủ, không có quân đội, không có đất nước sẽ mang lại cho chúng ta hòa bình. Điều sẽ mang lại hòa bình là sự chuyển hóa nội giới mà sẽ dẫn đến hành động ở ngoại giới. Sự biến đổi nội giới không phải là sự cô lập, không phải là sự rút lui khỏi hành động phía bên ngoài. Trái lại, chỉ có thể có hành động đúng đắn khi có suy nghĩ đúng đắn và không có suy nghĩ đúng đắn khi không có sự tự tri. Không tự biết mình thì không có hòa bình, không có bình an. (Chỉ có hướng vào nội giới mới tự biết mình. LND- Krishnamurti thường dùng what is, that is để diễn ta hãy nhìn sự việc y như nó mà không thêm thắt bất cứ ý kiến nào cả cũng như không qua lăng kính nào cả. LND)

Để kết thúc chiến tranh bên ngoài, bạn phải bắt đầu kết thúc chiến tranh bên trong chính bạn. Một số bạn sẽ gật đầu và nói: "Tôi đồng ý", rồi đi ra ngoài và làm giống hệt như những gì bạn đã làm trong mười hoặc hai mươi năm qua. Sự đồng ý của bạn chỉ đơn thuần là bằng mồm, bằng lời và không có ý nghĩa gì, vì những đau khổ và chiến tranh trên thế giới sẽ không thể chấm dứt được bởi sự đồng ý cẩu thả của bạn. Chúng sẽ chỉ dừng lại khi bạn nhận ra mối nguy hiểm, khi bạn nhận ra trách nhiệm của mình, khi bạn không giao việc đó cho người khác. Nếu bạn nhận ra sự đau khổ, nếu bạn thấy sự cấp bách của hành động ngay lập tức và không trì hoãn, thì bạn sẽ tự chuyển hóa chính mình; hòa bình sẽ chỉ đến khi chính bạn bạn có hòa bình, khi bản thân bạn hòa bình với người hàng xóm.

Bangalore, 11 July 1948 Second Public Talk

Questioner: Why do men fight?

(1964, 1970 reprint), p. 32

 

Người hỏi: Tại sao con người đánh nhau?

J. Krishnamurti: Tại sao những những đứa trẻ đánh nhau? Đôi khi bạn đánh nhau với anh em bạn, hoặc những đứa trẻ khác ở đây, phải không? Tại sao? Bạn tranh giành một món đồ chơi. Có lẽ một cậu bé khác đã lấy quả bóng hoặc cuốn sách của bạn, và vì vậy bạn đánh nhau. Người lớn đánh nhau cũng vì lý do chính xác như vậy, chỉ có điều đồ chơi của họ là địa vị, của cải và quyền lực. Nếu bạn muốn quyền lực và tôi cũng muốn quyền lực, chúng ta đánh nhau, và đó là lý do tại sao các quốc gia đi đến chiến tranh. Nó đơn giản như vậy; chỉ có những triết gia, những chính trị gia, và những người tạm gọi là tôn giáo mới làm phức tạp nó. Bạn biết đấy, đó là một nghệ thuật tuyệt vời để có được kiến ​​thức và kinh nghiệm dồi dào để biết được sự phong phú của cuộc sống, vẻ đẹp của sự hiện hữu, những cuộc đấu tranh, những đau khổ, những tiếng cười, những giọt nước mắt nhưng vẫn giữ cho tâm trí bạn thật đơn giản; và bạn chỉ có thể có một tâm trí đơn giản khi bạn biết yêu thương.

Think on TheseThings ( 1964, 1970 reprint), tr. 32