Tôn Giáo

trích từ Theosophywiki

Bản Dịch www.thongthienhoc.com

Tôn giáo là một hệ thống tín ngưỡng và thực hành mang tính cá nhân hoặc tổ chức, tập trung đức tin vào một Đấng Tối Cao, và thường được xác định bằng một giáo điều, giáo lý  hoặc kinh sách chính thức. Tầm quan trọng của tôn giáo trong xã hội là không thể phủ nhận. Các nhà Thông Thiên Học nghiên cứu các tôn giáo trên thế giới qua việc  theo đuổi hai Mục đích đầu tiên của Hội Thông Thiên Học:

1. Hình thành hạt nhân của Tình Huynh Đệ Đại Đồng  trong nhân loại, không phân biệt chủng tộc, tín ngưỡng, giới tính, đẳng cấp hay màu da.
2. Khuyến khích nghiên cứu đối chiếu, tôn giáo, triết học và khoa học.

Mục tiêu của nghiên cứu này là nhận ra những nguyên tắc nền tảng của các tôn giáo trên thế giới, và nhận ra những điểm chung mà tất  cả tôn giáo biểu hiện chứ không phải tạo ra một tôn giáo tổng hợp trên toàn thế giới. Hiểu biết về tôn giáo, triết học và khoa học có thể thúc đẩy tình huynh đệ.

1 Tôn giáo Minh Triết
2 Tôn giáo có tổ chức
3 Tôn giáo thế giới
4 Liên tôn

Tôn Giáo Minh Triết

Bà Blavatsky đã thừa nhận như một định đề về sự tồn tại của một "Tôn giáo Minh Triết" bí truyền, được các vị Thần lửa mang đến trong Chủng tộc gốc thứ ba và hiện đang nằm trong tay các Chân Sư Minh Triết :

Cuốn Giáo Lý Bí Truyền vừa được xuất bản sẽ trình bày những tư tưởng của mọi thời đại liên quan đến các bậc thầy nguyên thủy của người nguyên thủy và ba chủng tộc trước đó. Nguồn gốc của TÔN GIÁO MINH TRIẾT mà tất cả các nhà thông thiên học đều tin tưởng, bắt nguồn từ thời kỳ đó. Cái gọi là "Huyền Bí Học", hay đúng hơn là Khoa Học Bí Truyền, phải được truy nguyên nguồn gốc từ những Đấng Cao Cả, các Ngài được dẫn dắt bởi Nghiệp Quả, đã đầu thai vào nhân loại chúng ta, và do đó đã đánh dấu nốt chủ đạo của Khoa Học Bí Truyền mà vô số thế hệ các bậc giác ngộ sau này đã khai triển kể từ đó trong mọi thời đại, trong khi họ kiểm chứng các học thuyết của nó bằng sự quan sát và kinh nghiệm cá nhân. [1]

Tôn giáo Minh Triết này là nguồn gốc của tất cả các tôn giáo hiện đại, được sáng lập bởi các bậc Chân Sư Minh Triết khác nhau. Sự khác biệt trong giáo lý giữa các tôn giáo là do sự nhấn mạnh vào các khía cạnh khác nhau của Chân lý mà người sáng lập mỗi tôn giáo đã chọn để truyền đạt, sự  khác  biệt trong giáo lý cũng do sự hiểu lầm về những giáo lý sâu xa, và sau đó là do sự thao túng của những người chưa giác ngộ:

Chính từ TÔN GIÁO-MINH TRIẾT này mà tất cả các "Tôn giáo" riêng lẻ khác nhau (được gọi một cách sai lầm) đã xuất hiện, lần lượt hình thành các nhánh rẽ và nhánh con, cũng như tất cả các tín điều nhỏ hơn, dựa vào và luôn bắt nguồn từ một số kinh nghiệm tâm lý cá nhân nào đó.
Mỗi tôn giáo, hoặc nhánh tôn giáo như vậy, dù bị coi là chính thống hay dị giáo, khôn ngoan hay dại dột, ban đầu đều khởi nguồn như một dòng suối trong trẻo và tinh khiết từ Nguồn Mẹ. Việc mỗi tôn giáo theo thời gian bị nhiễm bẩn bởi những suy đoán thuần túy của con người và thậm chí là những điều bịa đặt do các động cơ vụ lợi, dù  vậy không làm bất kỳ tôn giáo nào mất đi sự trong sáng của nó trong những buổi ban đầu.[2]

Mặc dù các giáo lý cơ bản của Huyền bí học và triết học Bí truyền là một và giống nhau trên toàn thế giới, và ý nghĩa bí mật dưới lớp vỏ bên ngoài của mọi tôn giáo cổ  xưa - (bất kể chúng có thể xung đột đến mức nào về bề ngoài) - đều là kết quả và bắt nguồn từ TÔN GIÁO MINH TRIẾT đại đồng,  phổ quát  - (dẫu cùng nguồn gốc) nhưng các phương thức tư duy và cách diễn đạt của nó hẳn phải khác nhau. [3]

Một trong những mục tiêu của Hội Thông Thiên Học là hòa giải các tôn giáo khác nhau và coi chúng có chung một nguồn gốc:

(Thông Thiên Học mang tính hòa giải, nên người TTH cũng phải có đời sống hòa giải. Hòa giải là không phân biệt, là mục đích thứ nhất của hội TTH. Không chỉ hòa giải các Tôn giáo mà còn hòa giải con người với nhau, hòa giải hội viên với nhau. Sự khác biệt màu sắc, nhưng không loại bỏ lẫn nhau, hợp nhất lại thành cầu vồng. Giáo hệ mới không hủy diệt giáo hệ cũ mà hợp nhất để thành cầu vồng chứ không đồng nhất hóa thành màu sắc của mình. Sự hợp nhất này không phải là sự tổng hợp mà là con người từ bỏ sự chia rẽ, từ bỏ phân biệt thì cái toàn thể xuất hiện. Người TTH không tổng hợp các tôn giáo mà chỉ từ bỏ sự phân biệt, phân chia, ngăn cách và khi phân biệt biến mất, cầu vồng tôn giáo xuất hiện. Đó chính là Tôn Giáo Minh Triết, là Tâm thức toàn thể, tâm thức đại đồng, là Thiên nhiên, là tình huynh đệ đại đồng, là cái tôi không còn nữa. Ông Krishnamurti gọi là Tình yêu không phân biệt, không thể tách rời. Hội TTH không có mục đích cải đạo, trái lại khuyến khích các tôn giáo duy trì và phát huy sắc thái tôn giáo của mình.  LND)

NHÀ THÔNG THIÊN.
Một trong ba mục tiêu của Hội Thông Thiên Học [là] hòa giải tất cả các tôn giáo, giáo phái và quốc gia dưới một hệ thống đạo đức chung, dựa trên những chân lý vĩnh cửu.

NGƯỜI HỎI.
Bạn phải làm gì chứng minh rằng đây không phải là một giấc mơ không thể thực hiện được; và chứng minh rằng tất cả các tôn giáo trên thế giới đều dựa trên cùng một nguồn gốc chung?

NHÀ THÔNG THIÊN đáp
Bằng nghiên cứu đối chiếu và phân tích của họ. "Tôn giáo Minh Triết " là một tôn giáo duy nhất vào thời cổ đại; và sự giống nhau của triết học tôn giáo nguyên thủy được chứng minh cho chúng ta bởi những giáo lý giống hệt nhau được truyền dạy cho những người được điểm đạo trong các Nghi Lễ Bí Truyền, một đạo viện từng được phổ biến rộng rãi. [4]

Ta có thể chỉ ra dòng dõi của mỗi  tôn giáo thuộc Ky Tô giáo, liên quan đến mỗi giáo phái, ngay cả giáo phái nhỏ nhất. Những nhánh nhỏ hơn là những nhánh nhỏ mọc trên những nhánh lớn hơn; nhưng những nhánh lớn và nhỏ đều mọc ra từ cùng một thân cây, đó là TÔN GIÁO MINH TRIẾT Mục đích của Ammonius là chứng minh điều này, ông đã cố gắng thuyết phục người ngoại đạo và người Cơ Đốc, người Do Thái và người thờ ngẫu tượng, gạt bỏ những bất đồng và xung đột của họ, chỉ nhớ rằng tất cả họ đều sở hữu cùng một chân lý dưới những lớp áo khác nhau, và tất cả đều là con chung của một người mẹ. [5] Đây cũng là mục đích của Thông Thiên Học. (Ammonius Saccas  triết lý hòa giải)
Trên thực tế, trong bản thảo đầu tiên của Giáo lý  Bí Truyền do Blavatsky viết, được gọi là "Bản thảo Würzburg", bà tuyên bố một trong những mục đích của cuốn sách này như sau:

Chúng tôi sẽ chứng minh dựa trên thẩm quyền của vô số tác phẩm, cổ đại, trung đại và hiện đại, sự tồn tại thực sự của một TÔN GIÁO MINH TRIẾT  có nguồn gốc bị thất lạc trong thời tiền sử. [6]

Tôn giáo có tổ chức

Mahatma K.H. chỉ trích mạnh mẽ các tôn giáo có tổ chức, cho rằng họ  phải chịu trách nhiệm cho "gần hai phần ba" tội ác trên thế giới:

(Ông Krishnamurti đã mạnh dạn tuyên bố tôn chỉ này. Không những tín đồ của các tôn giáo kịch liệt phản ứng mà còn có cả một số hội viên TTH không cũng phản ứng. Họ hiểu lầm ông chỉ trích Tôn Giáo. Ông không chỉ trích Tôn giáo ông chỉ lập lại lời Chân sư chỉ trích các tổ chức tôn giáo. Và tương tự như vậy những điều ông nói về Chân Sư và người ta cho rằng ông bác bỏ Chân sư. Sự hiểu lầm do tâm trí chất đầy định kiến, không lắng nghe những gì ông nói, chỉ lắng nghe định kiến của mình. LND)

Và giờ đây, sau khi đã cân nhắc kỹ lưỡng thấy rằng những điều xấu xa tự nhiên và không thể tránh khỏi, và chúng quá ít đến nỗi tôi thách thức toàn bộ các nhà siêu hình học phương Tây gọi chúng là xấu xa hoặc truy tìm trực tiếp ra những điều xấu này nó có một nguyên nhân độc lập - tôi sẽ chỉ ra nguyên nhân lớn nhất, nguyên nhân chính của gần hai phần ba những điều xấu xa đeo bám nhân loại kể từ khi nguyên nhân đó trở thành một thế lực. Đó là tôn giáo, dưới bất kỳ hình thức nào và ở bất kỳ quốc gia nào. [7]

Những lời chỉ trích không nhằm vào giáo lý tôn giáo nguyên thủy (trong nhiều trường hợp là nguồn giúp đỡ cho nhân loại), mà nhắm vào sự thao túng của "đẳng cấp tư tế", việc tạo ra các vị thần bộ lạc và lợi dụng chúng để đạt được  quyền lực đối với những người theo đạo:

Đó là giai cấp tư tế, là giới giáo sĩ và các nhà thờ; chính trong những ảo tưởng mà con người xem là thiêng liêng ấy, điều này khiến họ phải tìm ra cội nguồn của vô số điều ác — những điều ác ấy chính là đại họa của nhân loại và gần như đang nhấn chìm cả loài người. Sự ngu dốt đã tạo ra các vị thần, và sự xảo quyệt đã lợi dụng cơ hội. Hãy nhìn Ấn Độ, nhìn vào thế giới Kitô giáo và Hồi giáo, nhìn vào Do Thái giáo và Bái vật giáo. Chính sự bịp bợm của giới giáo sĩ đã làm cho những vị thần này trở nên đáng sợ đối với con người; chính tôn giáo đã biến con người thành kẻ vị kỷ cố chấp, kẻ cuồng tín căm ghét toàn thể nhân loại ngoài giáo phái của mình, điều này chẳng làm cho y trở nên tốt đẹp hay đạo đức hơn chút nào. Chính niềm tin vào Thượng Đế và các thần thánh đã biến hai phần ba nhân loại thành nô lệ của một nhúm kẻ lừa dối họ dưới chiêu bài giả dối là “cứu rỗi”. Há chẳng phải con người luôn sẵn sàng phạm bất cứ tội ác nào nếu được bảo rằng Thượng Đế hay các thần của mình đòi hỏi tội ác đó sao? Con người trở thành kẻ tự nguyện làm nạn nhân của một Thượng Đế ảo tưởng, làm nô lệ hèn hạ cho những kẻ thừa hành xảo quyệt của Ngài. Người nông dân Ireland, Ý và Slavonian sẽ tự bỏ đói mình và nhìn gia đình mình chết đói, trần truồng để nuôi sống và mặc quần áo cho cha xứ và giáo hoàng. Trong hai nghìn năm, Ấn Độ rên rỉ dưới sức nặng của chế độ đẳng cấp, trong khi đó chỉ những người Bà la môn sống trên đất đai màu mỡ, và ngày nay, những người theo Chúa Kitô và những người theo Mahomet đang cắt cổ nhau nhân danh và vì vinh quang lớn hơn của những huyền thoại riêng của họ. Hãy nhớ rằng tổng số đau khổ của nhân loại sẽ không bao giờ giảm bớt cho đến ngày mà phần lớn nhân loại phá hủy những bàn thờ của các vị thần giả của họ nhân danh Chân lý, đạo đức và lòng bác ái đại đồng. [8]

Blavatsky đã giải thích rõ hơn về điều này như sau:
Con người luôn khao khát một "cái gì đó vượt ra ngoài" và không thể sống mà không có một lý tưởng nào đó, như một ngọn hải đăng và một niềm an ủi. Đồng thời, không một người bình thường nào, ngay cả trong thời đại giáo dục phổ cập của chúng ta, có thể được giao phó những chân lý quá siêu hình, quá tinh tế đối với tâm trí họ có thể lĩnh hội, mà không gặp nguy cơ phản ứng ngay lập tức xuất hiện, và niềm tin vào Thần và Thánh sẽ nhường chỗ cho một chủ nghĩa vô thần trống rỗng phi khoa học. Không một nhà từ thiện thực sự nào, cũng như không một nhà Huyền bí học nào, lại mường tưởng dù chỉ một chút về một nhân loại không có mảy may một chút một tôn giáo nào. Ngay cả tôn giáo hiện đại ở châu Âu, chỉ giới hạn trong những ngày Chủ nhật, cũng còn tốt hơn là không có. Nhưng nếu, như Bunyan đã nói, "Tôn giáo là bộ giáp tốt nhất mà con người có thể có", thì chắc chắn nó là "chiếc áo choàng tồi tệ nhất"; và chính "chiếc áo choàng" và cái vỏ giả tạo đó mà các nhà Huyền bí học và Thông Thiên Học chống lại. [9]

Tôn giáo thế giới

Việc tuyên bố về một Tôn giáo Thế giới không hàm ý xóa bỏ các tôn giáo riêng lẻ. Như bà Annie Besant đã giải thích:

Có một Mặt trời Chân lý chiếu sáng qua mọi tôn giáo đã hướng dẫn và an ủi nhân loại; nhưng mỗi tôn giáo đã lấy phần mà nó cần, và loại bỏ phần còn lại (tạo thành cái riêng của nó), như cầu vồng làm cho bầu trời đẹp vì mỗi giọt nước phản chiếu ở một góc độ khác nhau và không phải tất cả đều giống nhau. Và vì vậy, tất cả các tôn giáo trên thế giới đều cần thiết, vì mỗi tôn giáo phản chiếu ánh sáng theo một lối khác nhau với những màu sắc rực rỡ của tôn giáo thế giới, nó được đúc kết từ sự đa dạng của đức tin thế giới, tổng hợp tất cả chúng thành một. Đó là điểm đầu tiên tôi muốn làm rõ ràng và tách bạch. Sự thống nhất và sự đồng nhất không giống nhau .... Sự sống rất trọn vẹn, rất phong phú, đến nỗi nó không thể tự thể hiện dưới một hình thức duy nhất (mà còn có những hình thức khác), và chỉ toàn bộ vũ trụ mới có thể phản chiếu hình ảnh thiêng liêng. Do đó, trong sự đa dạng, chứ không phải trong sự đồng nhất, mới chính là nơi chứa đựng sự phong phú và vẻ đẹp của tôn giáo, cũng như của mọi điều khác tồn tại trên thế giới; và tôi tin rằng tôn giáo thế giới sẽ không xóa bỏ sự khác biệt giữa các đức tin, mà sẽ hòa trộn tất cả chúng thành một. [10]

Liên tôn
Nhiều chương trình và nghiên cứu của hội quán tập trung vào các hoạt động liên tôn trên toàn thế giới và trong suốt lịch sử của Hội.
Các chương trình công cộng lớn như hội nghị thường bắt đầu bằng "lời cầu nguyện của các tôn giáo trên thế giới" - lời cầu nguyện, lời kêu gọi và đọc kinh thánh của những người thực hành các tôn giáo khác nhau.
Hội nghị Tôn giáo Thế giới là một sự kiện được tổ chức từ ngày 11 đến 27 tháng 9 năm 1893 tại Chicago, kết hợp với Triển lãm Thế giới Columbia. Sự kiện này báo hiệu sự ra đời của một cuộc đối thoại liên tôn toàn cầu, tiếp nối với các Hội nghị Tôn giáo Thế giới năm 1993 (Chicago), 1999 (Cape Town), 2004 (Barcelona), 2009 (Melbourne), 2015 (Salt Lake City), 2018 (Toronto), và 2023 (Chicago). Hội Thông Thiên Học đã tích cực tham gia tất cả các sự kiện này.

Annie Besant đã nói về tầm quan trọng của sự tôn trọng và hiểu biết trong việc thực hành tôn giáo:

Chẳng lẽ chúng ta không học cách tôn trọng đức tin của nhau, và tôn kính việc thờ phượng của nhau sao? Không cần phải cải đạo từ tôn giáo này sang tôn giáo khác; mỗi người là một tia sáng của Mặt trời Chân lý. Tất cả chúng ta đều phải trở về quê hương, nơi chúng ta đã đến, và chúng ta có thể sống bên nhau. Không ai cần phải từ bỏ bất cứ điều gì thân thương với mình, được truyền lại từ nhiều thế hệ tổ tiên, đó là trung tâm bao quanh những điều thiêng liêng của quê hương. Mỗi người không chỉ nên yêu đức tin của mình mà còn phải sống đức tin ấy, và đức tin của người láng giềng cũng quý giá đối với họ như đức tin của chính mình đối với bản thân. Chúng ta hãy học hỏi từ hàng xóm thay vì cãi vã với họ, yêu thương họ thay vì ghét bỏ, tôn trọng họ thay vì khinh miệt. Có lời viết rằng: "Tất cả sẽ trở về với Thượng Đế." Có lời ghi rằng: "Tất cả sẽ biến mất ngoại trừ Thiên Nhan Ngài." Gọi Ngài là Allah, là Jehovah, là Ahura-Mazda, là Ishvara - tên thì nhiều, nhưng Ngài chỉ có một. Chúng ta nhìn thấy Mặt Trời từ nhiều nơi khác nhau, nhưng Ngài vẫn là Ánh Sáng bất biến y như vậy trên trời, chiếu sáng lên tất cả như nhau. Tất cả chúng ta đều là con của cùng một Cha; tại sao chúng ta lại cãi vã trên đường về nhà? [11]

Nguồn trích dẫn

Notes