SỰ SI MÊ CỦA NGÔN TỪ

Radha Burnier

 

Các triết gia thời xưa đã nhắc tới một số yếu tố căn cốt trong sự hão huyền chi phối cái trí con người. Họ biểu thị cái trí có thể trở nên tự do bằng cách ngộ ra được danh sắc, thời gian và sự đồng nhất hóa trong không gian đã làm mờ tối nhận thức tới mức nào. Nếu không có việc hết sức đề cao cảnh giác thì ngôn từ và dáng vẻ bên ngoài ắt che chắn sự thật hoàn toàn đến nỗi bóng tối có vẻ giống như ánh sáng thanh thiên bạch nhật.

Chí Tôn Ca có dạy rằng:

Điều là ban đêm của vạn hữu lại chính là lúc tỉnh thức đối với kẻ nghiêm trì giới luật; còn khi những người khác tỉnh thức thì đó lại là ban đêm đối với bậc thánh hiền có khả năng thấu thị.

“Danh” tượng trưng cho những ngôn từ, sự miêu tả và định nghĩa, và trong thế giới ngày nay khi ngôn từ sinh sôi nảy nở như nấm sau cơn mưa thì ta cần tìm hiểu xem ngôn từ làm mờ tối cái trí như thế nào. Khả năng sử dụng ngôn từ đã cung ứng cho con người năng lực thám hiểm vũ trụ, thu thập kiến thức, hợp lý hóa và tiến hành đủ thứ hoạt động chuyên biệt của loài người. Nhưng mọi năng lực đều là con dao hai lưỡi. Kiến thức đã có tính chất phá hoại cũng như giúp ích. Do đó ta phải nghiên cứu và tìm hiểu công dụng của ngôn từ khiến cho ta có thể thu thập kiến thức thì mới giúp cho thế giới được an toàn cả về mặt vật chất lẫn tinh thần.

Một từ như ‘an bình’ mà các chính trị gia, các lãnh tụ tôn giáo và những người khác nữa đều bàn cãi ì xèo ắt mất đi ý nghĩa hoàn toàn khi nó trở thành chẳng có gì khác hơn là một tổ hợp các âm tiết vô hồn. Chúng ta chẳng cần thông minh lắm cũng ngộ ra được rằng từ ngữ ‘an bình’ không giống như sự an bình thật sự. Có những từ ngữ khác như tình huynh đệ, tình thương, Chơn sư, Thượng Đế vốn đang và có thể được sử dụng chẳng có ý nghĩa bao nhiêu, bởi vì ta chỉ rút ra được ý nghĩa qua những từ ngữ này khi đằng sau chúng là một sự trải nghiệm sống động nào đó về những giá trị mà chúng biểu diễn. Và chỉ có cách ứng xử mới chứng nghiệm sự thật của trải nghiệm ấy.

Người ta càng sử dụng nhiều ngôn từ bao nhiêu thì lại càng củng cố bấy nhiêu sự hão huyền là mình đã thực chứng hoặc ít ra thì cũng đụng chạm tới cái sự thật do ngôn từ tượng trưng. Sự miêu tả đã thay thế cho thực tại. Một người nói chuyện huyên thuyên về sự an bình hoặc tình thương, nhưng trong thâm tâm chẳng hề có an bình hoặc yêu thương thì thậm chí người ấy có thể bị si mê khi cảm thấy mình có đức hạnh tự phong bởi vì y tin vào lời nói của chính mình. Đây là một sự kiện mà ta có thể quan sát được, thế nhưng nhiều người vẫn giả định rằng kẻ nói ắt là kẻ biết. Mặc dù toàn thể dân chúng bị cố tình lừa gạt bởi những người nói về an bình hoặc Thượng Đế, song ta cũng phải để ý thấy rằng có những ‘người chân thành’ nhưng tự lừa gạt mình, họ làm người khác hỗn độn hồ đồ bởi vì bản thân họ cũng bị hão huyền là ngôn từ thay thế và được quyền ủy nhiệm của các sự kiện.

Trong thời gian gần đây có một số người đã lầm lạc khi tin rằng họ tiếp xúc được với các ‘Chơn sư’. Nhiều tổ chức công khai tuyên cáo cái gọi là mối liên kết của họ, rồi phân phát những bức hình. Tiếc thay một số hội viên Thông Thiên Học - lẽ ra nếu nghiên cứu Thông Thiên Học thì đã hiểu biết nhiều hơn - cũng bị quyến rũ và sa ngã trước ý tưởng mình có thể tiếp xúc với các Chơn sư vì liên kết với một trong những tổ chức này hoặc liên kết với những người nói về các Chơn sư.

Họ quên mất phát biểu mà H.P.B. đã khiến cho bạn đọc phải chú ý: “Khó lòng nắm bắt được các điểm đạo đồ, cũng khó như tia sáng lấp lánh của mặt trời rải rắc đợt sóng vũ điệu quay cuồng vào một ngày mùa hè”.

Việc tin rằng càng có nhiều thông tin về dáng vẻ, thể chất, nhân cách và hoạt động của các ‘Chơn sư’ thì lại càng khiến cho người ta gần gũi hơn với các Chơn sư; niềm tin ấy đã dẫn thiên hạ đi lạc lối. Nói về các Chơn sư không phải là sùng tín các ngài và ngôn từ không thay thế cho thực tại. Một trong các Chơn sư có viết như sau:

 

Lời dối trá về các Chơn sư phải được lặng lẽ và kiên quyết dẹp bỏ. Ta hãy sùng tín và phụng sự chỉ Tinh thần Tối cao thôi, vì mỗi người là một bộ phận của Tinh thần ấy. Chúng tôi làm việc âm thầm và vô danh cho nên việc liên tục nhắc tới chúng tôi và lặp đi lặp lại tên tuổi chúng tôi chỉ tạo ra một bầu hào quang hỗn độn làm cản trở công việc của chúng tôi.

 

Chỉ những kẻ nào làm việc nghiêm túc để nhổ bật tận rễ mọi dạng ngã chấp, dẹp bỏ mọi thứ hão huyền và vô minh bên trong chính mình, thì những kẻ đó mới có thể biết được sự thật về các đấng đã giải thoát và thánh thiện.

Chỉ có người trong sáng mới biết được người trong sáng thôi, và chừng nào có sự thanh khiết và không bị hão huyền thì chừng đó mới xác lập được sự chỉnh hợp. Sự hấp dẫn là phương tiện để tiếp xúc chứ không phải bằng ngôn từ hoặc tuyên ngôn sùng tín của mình. Việc tuyên cáo công khai về các Chơn sư cùng với bài thuyết trình không thích đáng có thể đóng vai trò một hàng rào ngăn cách đối với những kẻ nào buông thả theo hoạt động ấy, vì họ đã góp phần làm mất linh thiêng và tầm thường hóa điều thuộc về cõi giới linh thiêng.