SỰ HỒI SINH CỦA CON NGƯỜI (Human Regeneration) Một bài báo được xuất bản thành một tập sách  do tác giả N. SRI RAM, nguyên Hội trưởng Hội Thông Thiên Học, Adyar. Bản dịch www.thongthienhoc.com

 

SỰ HỒI SINH CỦA CON NGƯỜI

(Human Regeneration) 

Mọi điều tốt đẹp soi sáng được dự trù để làm giảm nhẹ những rắc rối của người khác và làm cho y linh hứng với đầy lòng can đảm, mọi việc cải thiện thân phận xã hội, tình trạng chính trị và những tình huống khác đều là một phần của cơ tiến hóa. Nhưng chúng ta phải phát hiện điều gì đáng cho chúng ta làm nhất, điều gì ta nên đặc biệt nhắm tới, bởi vì nhu cầu của nhân loại đa dạng xiết bao.

Các Chơn sư Minh triết vốn trợ giúp cho cơ tiến hóa, mặc dù quan tâm tới mọi sự thay đổi khiến cho nhân loại tiến bộ, các Ngài vẫn đặc biệt chú ý tới sự hồi sinh tinh thần của nhân loại, điều này vốn có tầm quan trọng căn bản. Đó là vì khi sự hồi sinh ấy diễn ra thì mọi thứ khác nữa đều tiếp theo. Các lực được đưa vào tác động trong sự hồi sinh tự chúng ắt có tác dụng lên những ngoại duyên. Nhưng nếu sự thay đổi chỉ là bề ngoài thì sau một thời gian chúng có thể bị mất hết hoặc hóa giải hết. Trong lịch sử nhân loại đã có đủ thứ thời đại hoàng kim, thời kỳ mà cuộc sống thật là êm ả khi thiên hạ hạnh phúc, tử tế và tốt bụng; nhưng mọi thời đại này đã biến mất và chúng ta lại bước vào cuộc đấu tranh với sự hỗn độn và khốn khổ như hiện nay.

Vì thế cho nên ta có thể thấy rằng chỉ tạo ra một sự thay đổi bên ngoài ắt không đủ. Điều này cũng giống như dạy người ta thuần phong mỹ tục. Nơi chính con người phải có một sự thay đổi căn bản. Đây chính là điều mà Krishnamurti nói tới và nhắm tới, một sự thay đổi căn bản nào đấy với hệ quả là mọi sự thay đổi cần thiết về tổ chức và cách ứng xử ắt tự động diễn ra với sự thoải mái khả hữu nhất. Khi bạn tự mình thấy đâu là sự thật thì bạn ắt hành động theo sự thật ấy. Lúc bấy giờ bạn không cần bất cứ sự chỉ đạo nào, ngoại trừ chân lý. Ngoài bất cứ điều gì hữu ích mà chúng ta có thể đang làm hoặc có khả năng làm thì điều mà các Chơn sư muốn chính là sự hồi sinh này, bắt đầu nơi chính bản thân ta. Khả năng có sự hồi sinh như thế, ngay cả sự tiền định như vậy có lẽ là sự thật gây cảm hứng nhiều nhất của Thông Thiên Học.

Ở những xứ có sự thay đổi mùa, chẳng hạn như Châu Âu thì một cây rụng lá mỗi năm, cứ mỗi mùa thu lại già nua đi và lá bèn rơi rụng. Dường như thể nó có vẻ chết vào mùa đông nhưng bấy giờ nó lại tái sinh vào mùa xuân với tán lá và hoa mới. Đây là một hiện tượng được lập đi lập lại. Thế mà cũng điều ấy đang xảy ra đối với mọi người; ấy là vì chúng ta chết đi rồi tái sinh thành các thực thể vật lý và thông linh; mỗi khi chết tập hợp những ký ức trước kia thuộc về kiếp vừa qua hoàn toàn rơi rụng và chúng ta trở lại mới tinh nguyên với một bản chất mới. Nhưng ta không thể giữ lại bản chất này; ta không còn trong sạch, mới mẻ, mềm mại như khi ta mới sinh ra. Chúng ta nhanh chóng bị những ấn tượng đè nặng trĩu, ta trở nên bị méo mó và bị tô màu theo nhiều cách khác nhau không còn là cái trạng thái anh nhi ngây thơ vô tội và duyên dáng.

Mặc dù quá khứ đã chết rồi, những khuynh hướng của quá khứ vẫn trở lại; chúng thâm căn cố đế đến nỗi chúng không chết đi trong một thời gian rất dài; chúng vẫn còn bị chôn vùi trong lòng đất bản chất của ta. Ngay cả khi mọi thứ trên bề mặt đã chết đi thì chúng vẫn trường tồn và tăng trưởng trở lại. Chúng trở nên năng động ngay khi có đủ ngoại duyên thuận lợi cho hoạt động của chúng. Ta có thể thấy một đứa trẻ duyên dáng nhất với đầy khả năng đẹp đẽ, nhưng chỉ sau một vài năm, bằng cách nào đó mọi nét duyên dáng ấy đều biến mất. Ta hãy xem cũng cá thể ấy trưởng thành ra một người đàn ông hoặc đàn bà, và mãi về sau này đến tuổi trung niên rồi lão niên. Ông ta hoặc bà ấy thật là cứng ngắc, vẻ đẹp của thời thơ ấu chỉ còn là một kỷ niệm, có lẽ đã phôi pha theo hiện tượng lão hóa được tô đậm trên con người ấy. Nhưng nếu môi trường xung quanh thuận lợi thì những khuynh hướng không đáng mong muốn có thể vẫn cứ tiềm tàng, thậm chí có thể suốt cả cuộc đời. Ta có thể hiểu được điều này theo sự trải nghiệm bản thân đối với mọi người. Một người có thể có một sự thèm khát nào đó trong nội tâm hoặc xu hướng nội tâm, nhưng những thứ này không có cơ hội để được sa đà theo cho nên chúng dường như không tồn tại. Khi không bị cám dỗ, nhiều người trong chúng ta chắc chắn có thể là nhiều đức hạnh. Những khuynh hướng không đáng mong muốn nằm im như lớp bùn ở dưới đáy sông. Nước chảy lững lờ trên đám bùn mà vẫn trong sạch và có thể dùng được, nhưng khi có một cơn gió lốc hoặc một trận lụt hoặc một sự xáo trộn nào khác thì nó ngay tức khắc trở nên đục ngầu, chứa đầy những chất cặn bã cho đến lúc đó vẫn nằm im dưới lòng sông.

Trong sinh hoạt hiện đại, khi mọi thứ đều bị khuấy động đến một mức nào đấy chẳng thiếu cơ hội để cho bất kỳ khuynh hướng tiềm tàng nào đó được khơi dậy. Chỉ một thoáng chốc ảnh hưởng dường như cũng đủ khiến cho nó khởi động, giống như mùi rượu thoáng qua cũng đủ làm hồi sinh cơn thèm khát của kẻ nghiện rượu. Thời nay, vì có quá nhiều sự vận động đang diễn ra ảnh hưởng tới thiên hạ bằng nhiều cách khác nhau, có nhiều tư tưởng, hoạt động và trò giải trí cho nên ảnh hưởng hỗn tạp hơn rất nhiều so với trước đây. Vì thế cho nên sự suy đồi bắt đầu càng nhanh hơn; vẻ duyên dàng, tươi mát và ngây thơ vô tội vốn có thể tồn tại lâu hơn trong tình huống tự nhiên chẳng bao lâu sau có khuynh hướng mòn mỏi đi.

Nhưng sẽ có một lúc trong chuỗi kiếp sống dài dằng dặc – điều này không tự thân diễn ra, bởi vì trí thông minh và ý chí của con người cũng dính dáng vào qui trình này – khi linh hồn có khả năng hoàn toàn dứt bỏ được những tác dụng của quá khứ nó vứt bỏ một lần cho dứt khoát những gì mình tích lũy rồi hiện hình dưới bản chất thanh khiết của riêng mình.

Ta có thể thắc mắc: thế còn những năng lực đã phát triển thì sao? Các năng lực này vẫn còn, bởi vì chúng ta không thuộc về bản chất bên ngoài mà thuộc về linh hồn. Chỉ có việc tích lũy kinh nghiệm không phải là một sự ban phước không bị pha trộn. Khi thiên hạ bảo rằng mình phải có kinh nghiệm thì liệu kinh nghiệm mà họ mưu tìm tự thân nó có phải là điều tốt chăng? Việc mưu tìm kinh nghiệm có nghĩa là bị tiêu tán, nó thường làm cho con người bị chai đá và tạo ra những điều phức tạp. Nhưng chính trong qui trình tích lũy kinh nghiệm, chẳng hạn như việc kiếm tiền, thì người ta đã phát triển được một vài năng lực. Ta học cách đối phó với những sự dị biệt trong thế giới vật chất bằng một cái trí dần dần sắc bén như lưỡi gươm và có những sự vận động toàn diện. Tự thân những năng lực này thuộc về bản chất thanh khiết của linh hồn.

Nếu ta nghĩ rằng linh hồn là thực tại thanh trong, hoạt động bằng một tâm thức thuần khiết thì điều che lấp bản chất của nó, ức chế bản chất ấy chính là sự méo mó mà tâm thức ấy phải chịu đựng. Nơi mỗi một trong chúng ta đều có một sự méo mó nào đấy, nhưng chúng ta đã trở nên quen thuộc với nó đến nỗi ta không có ý thức là nó tồn tại. Ta cứ tưởng mình là tự nhiên trong khi ta lại thiếu tự nhiên, thậm chí ta còn tin vào những thứ nhân tạo. Chính cái tâm thức bị méo mó ấy – nó khoác lấy một hình dạng nào đấy tùy trường hợp mà hành động theo một phương thức nào đó, chính cái ấy ta gọi là cái trí.

Chỉ khi ta biết được bất cứ sự méo mó nào đang tồn tại, bất cứ sự hão huyền nào đang tồn tại thì ta mới có thể giải thoát được chúng. Lúc bấy giờ tâm thức trở lại được trạng thái tự nhiên vì trong bản chất nó vốn bẩm sinh là linh hoạt phi thường. Lúc bấy giờ nó đạt được tính chuyên gia và ung dung tự tại mà hiện nay ta chẳng hề có được ý niệm nào về trạng thái vô vi ấy.

Trở lại với ví dụ tương tự của một cái cây, chơn nhơn là cái cây vừa mới nở ra từ rễ nhưng không có bất kỳ yếu tố làm thoái hóa nào. Mọi thứ thuộc bản chất bên ngoài – ngoại trừ những năng lực đã được phát triển – đều đã rơi rụng. Chơn nhơn là con người mới mẻ tái sinh nơi con người. Chơn nhơn là cái cây mà toàn bộ bản chất giờ đây rực rỡ với tinh hoa của các rễ không bị thối nát. Gốc rễ bản thể của ta luôn luôn không bị thoái hóa. Chúng vốn ở nơi cái bộ phận tinh thần sâu lắng nhất của ta, không bị đụng chạm gì qua những trải nghiệm mà ta phải chịu ở khía cạnh hời hợt của bản thân. Nhưng nếu ta nghĩ tới cái trí, tức tâm thức nảy sinh từ gốc rễ ấy thì nó có thể mang cả tính tinh thần lẫn vật chất.

 

Cái trí

Cái trí có bản chất lưỡng bội. Trong tiếng Bắc phạn cái trí vốn liên quan tới những sự dị biệt về vật chất (và chịu ảnh hưởng của những thứ này) được gọi là Manas. Chính cái trí này suy tư theo kiểu dị biệt và xác lập những mối quan hệ của tư tưởng. Nhưng cái trí biết được tính đơn nhất và trải nghiệm tính đơn nhất ấy thì được gọi là Buddhi. Trong triết học bằng tiếng Bắc phạn thì những thuật ngữ này là riêng rẽ. Có một bộ phận của Manas vốn hiệp nhất với Buddhi, đó là bộ phận mang tính tinh thần nhiều hơn để phân biệt với phần bổ sung mang tính vật chất nhiều hơn. Xét về bản thể thì chúng chỉ là một, nhưng khi biểu lộ ra thì chúng riêng rẽ, thậm chí đối lập với nhau trong trường hợp cái trí mang tính vật chất bị khống chế bởi những cảm giác trải nghiệm trong vật chất và những ham muốn mà các cảm giác ấy làm nảy sinh ra thông qua trí nhớ. Quả thật chính ham muốn dưới mọi dạng đã gây ra những rắc rối cho ta. Nếu tôi muốn một điều gì đó và có khuynh hướng sắp đạt được nó rồi một ai đó ngăn cản tôi, thì tôi ắt bừng lên tức giận. Do ham muốn mới sinh ra sân hận đúng như Chí Tôn Ca có nói. Chính ham muốn địa vị, quyền lực hoặc bất cứ loại hưởng thụ nào đó khiến cho ta trở nên qui ngã và thờ ơ với người khác. Bị đắm chìm trong việc theo đuổi ham muốn ta chẳng còn chú ý hoặc đoái hoài gì tới bất cứ ai hoặc bất cứ điều gì khác.

Nói chung, chỉ khi một nhược điểm đặc thù bộc lộ ra dưới dạng quá quắc thì ta mới ngộ ra được thực chất của nó. Chừng nào nó còn có qui mô nhỏ và không bộc lộ mãnh liệt thì ta thường tự tha thứ cho mình khi bảo rằng đây là chuyện nhỏ, một khuyết điểm thông thường, bản chất con người là như thế. Chúng ta đâu có coi chất độc là chất độc cho đến khi nó đã trở nên nguy hiểm. Chính ảnh hưởng của những mơ ước và hi vọng của ta tác động lên việc ta xem xét mọi vật mới chính là nguyên nhân của biết bao nhiêu điều hão huyền, bởi vì nếu ta đau đáu ham muốn một điều gì đấy thì ta đâm ra sẵn sàng chấp nhận mọi điều kiện để thỏa mãn ham muốn ấy.

Xét về căn bản thì rắc rối ở nơi chúng ta dính mắc vào những trải nghiệm của mình trong quá khứ. Khi sự dính mắc ấy hiện hành thì ta gọi nó là ham muốn, nhưng ngay cả khi nó không hiện hành thì sự dính mắc ấy vẫn còn đó dưới dạng chủng tử. Nếu tôi nghiện rượu và cho dẫu ngay lúc này đây tôi không cảm thấy thèm khát rượu thì sự thèm khát ấy vẫn còn đó. Chẳng bao lâu sau nó sẽ ngóc đầu dậy, bởi vì có một thời kỳ chủng tử hiện hành đan xen với thời kỳ chủng tử yên ngủ do những thay đổi trong cơ thể ta. Ta phải hiểu sâu sắc và vỡ lẽ ra được điều đó. Việc hiểu này rất cần thiết và không chỉ là hiểu bằng cái trí vốn mang tính hời hợt. Hiểu như vậy không làm thay đổi ý chí bởi vì nó đầy tràn sự dè dặt của cái trí. Khi tự thân ta ngộ ra được sự thật một cách hoàn toàn và tự do thì lúc bấy giờ sự thật mới giải thoát ta khỏi những sai lầm và mê tín dị đoan vốn tràn lan trong khi thiếu sự thật. Bất cứ ai trong chúng ta cũng chẳng hề được giải thoát như ta tự tưởng tượng mình có, ta cứ tưởng mình được giải thoát trong khi thật ra ta chỉ có một loại tự do hời hợt bên ngoài. Nhưng theo quan điểm nội giới thì ta chỉ có tự do để buông lỏng sự thoải mái của mình mà ta làm nhanh chóng.

Khi cuối cùng Manas có được tự do – Manas là cái trí thông minh liên quan tới sự dị biệt trong vật chất – thì nó mới hiệp nhất được với Buddhi, nơi Buddhi có tri thức về tính đơn nhất cho nên Buddhi là đối thể chân thực của Manas. Lúc bấy giờ bản chất tinh thần cao siêu vốn thuộc về Buddhi mới biểu lộ trong môi trường Manas, và Manas mới được tái sinh ra khỏi môi trường vật chất để nhập vào môi trường Tinh thần. Đây là sự thay đổi có ý nghĩa rộng lớn phải diễn ra nơi mỗi cá thể. Sau khi đã hoàn toàn giải thoát mình khỏi những ảnh hưởng mà mình phải chịu trước kia, cái trí đạt tới trạng thái trong đó nó không chịu ảnh hưởng của ngoại duyên vật chất vô thường. Nó không chịu ảnh hưởng, thế nhưng lại đồng thời cực kỳ nhanh chóng nhận thức và vận động. Nó không mất đi tính bén nhạy của mình, mặt khác nó trở nên cả ngàn lần dễ xáo động hơn trước kia. Nó linh hoạt đối với mọi sự thay đổi, cảm nhận mọi tác động, có khả năng tận hiến cho mọi hiện tượng sống xuất lộ. Thông thường khi ta làm một điều gì đó, chẳng hạn như nghe nhạc thì ta không lắng nghe với trọn cả năng lực của mình, khiến cho bản thân hoàn toàn trống rỗng và thụ động, sao cho ta hấp thu được mọi nốt nhạc và nhận thức được ý nghĩa của nốt nhạc ấy trong mối quan hệ của mọi nốt nhạc. Ta giáp mặt với cuộc sống (hầu hết mọi hiện tượng sống) bằng chỉ một phần nhỏ bản thân ta. Nếu ta tưởng tượng một cá thể là một hình cầu hiện hữu cả về mặt năng lực và sự nhạy cảm thì ta chỉ dùng một phần của nó để giáp mặt với thế giới mà ta đang sinh hoạt và hoạt động trong đó.

Nhưng khi tâm thức được giải thoát khỏi những hình ảnh cố định làm cho nó bị mắc mứu, giải thoát khỏi những kiểu mẫu cố định về tư tưởng và xúc cảm thì nó trở nên hoàn toàn mềm dẻo, lúc bấy giờ nó có khả năng từng khoảnh khắc một cũng đều tận hiến để trải nghiệm khoảnh khắc ấy. Nó linh động đáp ứng theo mọi phương thức, thế nhưng cùng với tính linh động và đáp ứng ấy, nó vẫn còn có khả năng không chịu ảnh hưởng những thăng giáng của ngoại duyên mà Chí Tôn Ca diễn tả là “nóng và lạnh, vinh và nhục, thành công và thất bại”. Những chuyện này cứ đến rồi lại đi giống như các đợt sóng lăn tăn trên mặt nước. Tâm thức chỉ phản chiếu những thay đổi, ghi nhận chúng, hiểu rõ chúng rồi để cho chúng đi qua. Nó cùng một lúc vừa nhạy cảm lại vừa bình thản, đây là một trạng thái đẹp tuyệt vời. Thật không chính xác khi nghĩ rằng bởi vì một đạo sĩ Yoga nhạy cảm cho nên người ấy phải dễ dàng bị xáo trộn; vì nếu người này cởi mở thì ắt phải chịu ảnh hưởng của mọi thế lực. Người ấy cởi mở nhưng không bị xáo trộn. Tâm thức của người ấy giống như một đại dương nhạy bén và bình thản, bao trùm vạn vật nhưng không hòa lẫn với bất cứ thứ gì.

 

Chuyện vỡ lòng của sinh hoạt tinh thần

Điều ta đang học tập chỉ là phần vỡ lòng của sinh hoạt tinh thần. Chẳng hạn như, ta phải học biết cách ta đang sinh hoạt. Thế rồi sẽ có một lúc mà ta nghĩ điều gì đó, nói một điều gì đó, hoặc dựa vào những phản ứng cá nhân mà phán đoán ngược lại với trọn cả chủ đích sống của mình theo chỗ ta hiểu thì ta biết ngay rằng mình đã trổi lên một nốt nhạc sai lầm. Trạng thái mà ta đang nhắm tới là tri giác được mọi điều ta đang làm; điều này không có nghĩa là ta trở nên quá ý thức về bản ngã, đắm chìm vào tư tưởng và xúc cảm của riêng mình. Ấy là vì tình trạng đó ắt trở thành một chướng ngại. Nhưng cái lúc mà ta trổi lên nốt nhạc sai lầm thì ta ắt phải cảm nhận được rằng nốt nhạc ấy không thuộc về âm nhạc của bản thể ta. Đây mới thật sự là việc hoàn thiện tự tri.

Nhưng ta phải bắt đầu ở đâu đó, ta không thể ngay tức khắc đạt tới sự hoàn hảo ấy. Tôi không nghĩ rằng bất cứ ai trong chúng ta có thể làm được như vậy, dĩ nhiên nếu người ấy chưa dọn mình sẵn sàng. Vì thế cho nên ta phải bắt đầu theo một cách nào đó bằng giới luật trong sinh hoạt hằng ngày, bao gồm việc tham thiền, nghiên cứu nào đó v.v. . . Khi có sự tự tri ta không tưởng tượng rằng mình đang làm một điều gì đó nhiều hơn mức chỉ bắt đầu một loại sinh hoạt mới. Nhưng biết được con đường mà ta phải đi và khiêm tốn là một điều cao quí. Một sự mâu thuẫn nơi cá nhân ta chính là giữa cái bản ngã và lý tưởng mà bản ngã tìm cách khoác lấy. Ta phải tri giác được sự mâu thuẫn đó.

Khi ta thật sự hiểu được vấn đề này tức là bản chất của sự thay đổi cần thiết ắt hoàn chỉnh xiết bao khi ta không còn sốt ruột nữa. Việc nó phải mất bao nhiêu thời gian không quan trọng, ta biết phương hướng và ta đi theo phương hướng đó; ắt có nhiều vấn đề và ta có thể cố gắng giải quyết nó. Sự sốt ruột của ta thật ra bắt nguồn từ tham vọng, đó là tình trạng sôi sục lên do vì ta “muốn tới đó” thay vì hiểu rõ vấn đề mà ta phải xử trí. Thái độ ta nên chọn theo là xem xét đúng thực chất của sự việc và làm hết sức mình xử trí nó, giải quyết tình hình nơi ngoại giới và tình huống nơi bản thân. Cứ mỗi lúc ta nên làm điều gì mình có thể làm được rồi lặng lẽ chuyển sang khoảnh khắc khác.

Ngay cả khi thiếu sự thay đổi căn bản lẽ ra phải được nảy sinh thì vẫn có thể có một nhân loại được hồi sinh, theo nghĩa một nhân loại được bản chất tốt đẹp của mình cứu chuộc. Nơi tất cả chúng ta đều có điều tốt và điều xấu, như nêu trên khi được thuận duyên thì bản chất tốt đẹp ắt chiếm ưu thế. Ta có thể giúp cho nhân loại thấy rõ đâu là điều đúng và đâu là điều chân thực; đó là một phần công việc của ta. Có thể là ta chưa làm hết mọi điều mà ta có khả năng làm được vào một ngày nào đấy, nhưng lúc bấy giờ ta có thể giúp đỡ được cho đồng loại của mình trong phạm vi năng lực của mình. Ta có thể làm được như vậy bằng việc giảng dạy Thông Thiên Học và nêu gương bằng chính bản thân mình. Nếu ta bắt đầu một chút xíu thôi thì ta ắt thấy rằng mình có thể làm thêm được nhiều nữa. Đó là một điều phi thường mà ta phải tìm ra và phát hiện cho chính mình. Ta bắt đầu ban rải tình thương cho những thứ xung quanh thì ta ắt thấy rằng có nhiều tình thương thêm nữa để ban rải ra; ta bắt đầu phụng sự theo một phương thức nào đó thì ta ắt thấy rằng có những phương thức giúp ta phụng sự tốt hơn. Có một năng lượng vô hạn nơi mỗi một con người trong chúng ta để cho ta ban ra và ta phải khám phá ra năng lượng vô hạn ấy cho chính mình bằng cách ban ra chứ không có cách nào khác. Nếu ta ngồi chễm chệ trong một cái ghế bành rồi tự nhủ rằng giờ đây tôi sắp khám phá ra năng lượng vô hạn bên trong chính mình, thì ta ắt chẳng bao giờ phát hiện ra nó. Chỉ bằng cách khiến cho dòng chảy hoạt động thì ta mới có thể để cho dòng chảy ấy hoạt động thêm nữa.

Một trong các Đấng Cao Cả dạy rằng: “Con hãy quên mình chỉ để nhớ tới điều tốt nơi những người khác”. Chúng tôi cũng không thể có lời khuyên nào hay hơn lời khuyên ấy. Nhưng làm sao quên mình được? Tất cả chúng ta đều quá bận tâm với chính mình, với điều mà mình muốn, điều mà mình nhắm tới, địa vị mà mình nên nắm giữ, sự trọng vọng mà người khác nên có đối với chính ta, điều mà mình có thể bị mất, quá nhiều điều, quá nhiều tư tưởng và quyền lợi tập trung nơi cái mà ta gọi là “chính mình”. Nếu ta có thể quên mình thì ta ắt thấy rằng sự tiến bộ của ta trở nên dễ dàng, nó ắt diễn ra một cách nhanh chóng và tự nhiên bởi vì lúc bấy giờ nó trở thành một qui trình bộc lộ từ bên trong. Lúc bấy giờ ta có thể ngộ ra được sự thật của câu nói trong Ánh Sáng Trên Đường Đạo: ‘Hãy tăng trưởng như đóa hoa tăng trưởng một cách vô tâm’, nhưng cởi mở với mọi điều tốt đẹp và chân thực. Chúng ta có thể chắc mẫm hết sức mình về mục tiêu và sự tiến bộ của mình. Tai sao ta phải quan tâm tới sự tiến bộ của mình? Tự thân sự tiến bộ ấy ắt diễn ra. Mối quan tâm duy nhất của ta là ta nên sống như thế nào và giờ đây nên làm gì.

Định trí vào bất cứ điều gì trong cuộc sống ngoại trừ chính mình và những nhu cầu của mình, định trí vào Chân lý, Chơn sư, sự trợ giúp mà ta phải ban ra, sự thông cảm với mọi thứ xung quanh mình, thì ta ắt thấy rằng ta không cần phải dính dáng vào đó thì điều mà ta định trí vẫn có được một ý nghĩa sâu sắc nào đấy. Chính việc bị ám ảnh về bản thân mình là chướng ngại lớn lao nhất. Toàn thể vấn đề sinh hoạt tinh thần cốt ở sự vô ngã ấy, sinh hoạt mà không nghĩ quá nhiều tới bản thân, làm bất cứ điều gì có thể làm được để giúp đỡ người khác.

----------------------------