|
HOME T̀M HIỂU NHẬP MÔN sách TIỂU SỬ BẢN TIN H̀NH ẢNH thIỀN BÀI VỞ THƠ gifts TẾT 2006 NỮ THẦN ISIS
|
HĂY TỰ BIẾT M̀NH
(KNOW THYSELF)
Tác giả C. W.
Leadbeater
Trích The Inner Life - Theosophical Talks at Adyar |
|
HĂY TỰ BIẾT M̀NH
Một ngạn ngữ của Hy
Lạp nói Hăy tự biết ḿnh (Gnothi seauton), đây là một lời
khuyên rất hay và tự tri hoàn toàn cần thiết cho bất kỳ ứng viên
tiến bộ nào. Thế nhưng ta phải cảnh giác kéo việc cần thiết tự khảo
sát ḿnh lại thoái hóa thành việc bệnh hoạn hướng nội mà một số học
viên ưu tú nhất của ta thường như vậy. Nhiều người thường xuyên lo
âu xem kẻo ḿnh không biết cái họ gọi là đang ‘xuống dốc’. Nếu họ
hiểu phương pháp tiến hóa khá hơn một chút th́ họ ắt thấy rằng chẳng
ai có thể xuống dốc khi trọn cả ḍng chảy đang đều đều tiến tới.
Giống
như một ḍng thác ào ào chảy xuống một cái dốc, nhiều cuộn xoáy nhỏ
được h́nh thành sau những tảng đá hoặc có lẽ khi nước chảy ṿng ṿng
cuốn xiết và v́ vậy có lúc một số nước chạy ngược lại; thế nhưng
toàn thể ḍng nước gồm các cuộn xoáy đều đúng được cuốn đi theo ḍng
chảy sao cho ngay cả cái xét theo biểu kiến đang chạy ngược lại đối
với phần c̣n lại của ḍng nước, th́ thực ra cũng được phần c̣n lại
kéo đi theo ở sau rốt. Ngay cả những người chẳng làm ǵ cho sự tiến
hóa của ḿnh và để mặc cho mọi thứ tiến triển th́ tất cả những người
ấy vẫn dần dần tiến hóa, v́ thần lực vô địch của Thượng Đế Ngôi Lời
đang đều đều đẩy họ tiến lên; nhưng họ tiến chậm đến nỗi phải mất
hàng triệu năm nhập thể với bao nhiêu rắc rối và vô ích mới tiến
được một bước.
Phương pháp xoay trở
của ta đơn giản và kỳ diệu thật đáng mừng. Mọi phẩm tính xấu nơi con
người là những rung động của chất hạ đẳng lần lượt của các cơi thấp.
Chẳng hạn như trong thể vía, ḷng ích kỷ, giận giữ, oán thù, ghen
tuông, đa dục và mọi phẩm tính thuộc loại này tất yếu được biểu hiện
bằng những rung động thuộc loại thấp của chất trung giới; c̣n t́nh
thương, ḷng sùng tín, sự đồng cảm và những xúc động tương cận chỉ
được diễn tả bằng chất của ba cảnh cao. Do đó có hai kết quả đáng
chú ư. Ta phải nhớ rằng mỗi cảnh giới của thể vía đều có quan hệ đặc
biệt với cảnh giới tương ứng trong thể trí; hoặc diễn tả chính xác
hơn th́ bốn cảnh giới thấp của thể vía tương ứng với bốn loại chất
của thể trí, c̣n ba cảnh giới cao tương ứng với ba loại chất của thể
nguyên nhân.
V́ vậy ta ắt thấy
rằng chỉ có những phẩm tính cao mới được kiến tạo vào thể nguyên
nhân do những rung động mà các chất thấp tạo ra không thể t́m được
chất nào có khả năng đáp ứng với chúng. Do đó suy ra rằng, trong khi
bất kỳ điều tốt nào mà con người phát triển trong bản thân đều được
ghi lại một cách thường trực qua sự thay đổi của thể nguyên nhân,
th́ điều xấu do y làm, suy nghĩ và cảm nhận không thể đụng tới chơn
ngă mà chỉ có thể gây ra sự xáo trộn và rắc rối cho thể trí, mỗi
kiếp nhập thể mới lại có một thể trí mới. Dĩ nhiên hậu quả của điều
xấu vẫn được tích lũy vào nguyên tử trường tồn của thể trí và thể
vía; v́ vậy con người phải giáp mặt đi giáp mặt lại với nó, nhưng
đây là chuyện khác hẳn việc đưa nó vào chơn ngă, thật sự biến nó
thành một bộ phận của chính ḿnh.
Kết
quả đáng chú ư thứ nh́ là có một lượng nào đó thần lực hướng về điều
thiện tạo ra một tác dụng vô cùng lớn hơn (tính theo tỉ lệ) so với
cũng lượng thần lực ấy hướng về điều ác. Nếu một người đầu tư một số
lượng năng lượng nào đấy vào một phẩm tính xấu nào đấy th́ nó phải
biểu hiện thông qua chất trung giới thấp nặng nề hơn, và trong khi
bất kỳ loại chất trung giới nào đều vô cùng tinh vi hơn so với bất
cứ thứ ǵ trên cơi vật lư, nhưng khi so sánh với chất cao trên cơi
riêng của nó th́ nó cũng thô trược giống như ch́ trên cơi vật lư khi
so sánh với chất ether tinh vi nhất.
V́ vậy nếu một người
vận dụng chính xác cái lượng thần lực theo chiều hướng tốt th́ lượng
này phải làm chuyển động chất tinh vi của các cảnh giới cao, cho nên
ít ra cũng tạo được một tác dụng cả trăm lần lớn hơn, hoặc nếu ta so
sánh mức thấp nhất với mức cao nhất th́ có lẽ c̣n hơn cả ngàn lần.
Nên nhớ rằng kể cả ngoài việc ta vừa nói về tác dụng của thần lực ở
các cấp chất khác nhau, ta c̣n có một sự thật vĩ đại khác nữa chính
là Thượng Đế Ngôi Lời dùng quyền năng vô địch của ḿnh để đều đều
đẩy toàn thể hệ thống tiến lên, và cho dù sự tiến bộ tuần hoàn này
có vẻ chậm xiết bao so với ta th́ đó vẫn là một sự kiện mà ta không
thể lơ là v́ tác dụng của nó là ở chỗ kẻ nào chính xác thăng bằng về
điều thiện và điều ác của ḿnh th́ khi trở lại cũng không thật sự ở
chỗ cũ mà so với vị trí tương đối th́ vẫn tiến lên một chút, và
chính ở cái vị trí tiến hơn một chút ấy y thật sự xứng đáng dành cho
ḿnh.
Căn cứ vào những
nhận xét trên, nếu có ai điên rồ đến nỗi muốn thật sự thoái hóa so
với ḍng tiến hóa th́ y ắt phải hùng hục làm việc dứt khoát hướng
theo điều xấu bằng không th́ chẳng sợ bị ‘tụt’ lùi. Vẫn c̣n có sự si
mê xưa cũ, di sản của thời tin theo ma quỷ chính thống cho rằng ma
quỷ mạnh hơn TD nhiều đến nỗi mọi thứ trên thế gian đều làm việc hùa
theo ma quỷ. Thực sự chính điều đối ngược lại mới đúng, và mọi thứ
xung quanh con người đều được tính toán để giúp cho y miễn là y hiểu
được điều ấy.
Biết
bao nhiêu người có lương tâm nhất giống như đứa trẻ ở khu vườn nhỏ
bé của riêng ḿnh, cứ thường xuyên nhổ cây lên để xem rễ đă tăng
trưởng được bao nhiêu. Hậu quả là dĩ nhiên chẳng có ǵ tăng trưởng
hết. Ta phải học cách đừng nghĩ tới cá nhân ḿnh, đừng nghĩ tới tiến
bộ cá nhân mà phải bước vào con đường phát triển, tiếp tục làm việc
v́ người khác hết sức ḿnh và tin tưởng sự tiến bộ của ḿnh ắt được
an bài chăm sóc. Nhà khoa học càng nghĩ tới bản thân bao nhiêu th́ y
càng ít dành năng lượng trí tuệ cho những vấn đề khoa học bấy nhiêu;
tín đồ càng nghĩ về bản thân bao nhiêu th́ y càng ít tận tụy sùng
tín đổ dồn cho đối tượng của ḿnh bấy nhiêu.
Ta cần một mức độ
khảo sát bản thân nào đó, nhưng thật là sai lầm chết người khi tiêu
tốn quá nhiều thời gian cho việc khảo sát bản thân; điều này cũng
giống như dành hết thời giờ của ḿnh để vô dầu mỡ bôi trơn cổ máy.
Ta sử dụng những quan năng của ḿnh có và khi sử dụng những quan
năng này th́ những quan năng khác ắt phát triển; thế là ta thật sự
tiến bộ. Chẳng hạn như khi ta học một ngôn ngữ th́ thực sai lầm khi
thử ra sức học nhuần nhuyễn trong sách vở trước khi toan tính mở
miệng nói ra; bạn phải ch́m sâu vào đó rồi phạm sai lầm th́ trong
khi cố gắng học hỏi sớm muộn ǵ ta cũng nói được không lầm lỗi. Vậy
là theo thời gian cái gọi lại sự xả bỏ sẽ tự nhiên đến với ta thậm
chí rất dễ dàng. Chắc chắn khi con người lần đầu tiên toan tính sống
cuộc đời cao thượng hơn th́ họ dứt khoát xả bỏ nhiều điều vốn là
khoái lạc đối với người khác và thực ra vẫn c̣n rất hấp dẫn ngay cả
đối với họ; nhưng chẳng bao lâu sau, con người ắt thấy rằng sự hấp
dẫn của những khoái lạc ấy không c̣n nữa và y không có thời gian
hoặc khuynh hướng dành cho những sự hưởng thụ hạ đẳng.
Trước
hết ta hăy học cách đừng lo toan. Hăy hạnh phúc và tận dụng hết mọi
thứ. Hăy cố gắng nâng ḿnh lên và giúp đỡ người khác. Sự bằng ḷng
không tương kỵ với hoài băo. Lạc quan được biện minh qua việc chắc
chắn là cuối cùng điều thiện sẽ thắng, mặc dù nếu ta chỉ xét tới cơi
vật lư thôi th́ không dễ ǵ duy tŕ được lập trường ấy. Về vấn đề
này thái độ của ta chủ yếu tùy thuộc vào mức mà ta thường duy tŕ
tâm thức ta quen thuộc ở đó. Nếu ta chủ yếu chỉ tùy thuộc vào mức mà
ḿnh thường duy tŕ tâm thức của ḿnh là cơi vật lư, th́ ta chẳng
thấy được bao nhiêu điều ngoài sự khốn khổ, nhưng khi ta có thể tập
trung tâm thức ở mức cao hơn th́ niềm vui siêu việt luôn luôn chói
rạng qua đó. Tôi biết rằng Đức Phật có dạy ta Đời là bể khổ và nói
chung điều này hoàn toàn đúng với sự sống được biểu lộ ở dưới đây,
thế nhưng người Hy Lạp và Ai Cập vẫn xoay sở rút ra được nhiều điều
vui thích ngay cả nơi cuộc sống hạ giới bằng cách xem xét theo quan
điểm triết lư.
Ta chẳng bao giờ mất
điều ǵ bằng cách tận dụng mọi sự việc, mà lại được rất nhiều về
hạnh phúc và quyền năng khiến cho những người khác hạnh phúc. Khi sự
đồng cảm và t́nh thương của ta tăng trưởng lên th́ ta ắt có thể tiếp
nhận vào trong bản thân mọi luồng xúc động và tư tưởng do người khác
đưa đến cho ta; thế nhưng ta ắt vẫn c̣n không chịu ảnh hưởng nơi bản
thân, b́nh tĩnh và vui vẻ giống như đại dương tiếp nhận nước của
nhiều ḍng sông mà vẫn c̣n luôn luôn quân b́nh.
Sinh
hoạt nội tâm của một người tầm đạo không nên liên tục dao động. Tâm
trạng đối ngoại thường xuyên thay đổi bởi v́ chúng chịu ảnh hưởng
của đủ thứ tác động ngoại lai. Nếu ta thấy ḿnh trầm cảm th́ đó có
thể là do bất kỳ lư do nào trong cả nửa tá lư do mà chẳng lư do nào
thật sự quan trọng. Thể xác là một nguồn phong phú của những bệnh
tật ấy, một sự ăn không tiêu chút ít thôi, hơi bị nghẽn mạch trong
khi máu tuần hoàn hay một chút ít quá ư mệt mỏi đều có thể giải
thích được nhiều t́nh huống mà ta cảm nhận là rất nghiêm
trọng, thậm chí việc thường xuyên bị trầm cảm nhiều hơn có nguyên
nhân là sự hiện diện của một thực thể cơi trung giới nào đấy, bản
thân nó đang trầm cảm và lởn vởn xung quanh bạn, hoặc là để mưu t́m
sự đồng cảm hay là hi vọng rút rỉa được sinh lực của bạn mà y đang
thiếu. Ta có thể học cách bỏ qua sự trầm cảm hoàn toàn, vứt bỏ đi,
coi như là một tội lỗi; một tội ác chống lại người lân cận (quả thật
đúng như vậy); nhưng dù sao đi nữa việc ta có thể thành công hoàn
toàn trong việc xua tan đám mây đen ấy đi hay chăng th́ ta vẫn phải
học cách tiếp tục dường như thế nó không có ở đó.
Tâm
trí của bạn là tâm trí của riêng bạn, bạn chỉ nên cho phép những tư
tưởng mà chơn ngă chọn lựa thôi, chỉ có chúng mới được phép xâm nhập
vào. Thể vía cũng là của riêng bạn và bạn không nên cho phép bất cứ
cảm giác nào xâm nhập vào đó ngoại trừ những điều tốt cho chơn ngă.
Vậy là ta phải xử trí những rung động trầm cảm, tuyệt đối từ chối
không cho chúng bám trụ. Chúng không được phép bám víu lấy bạn. Nếu
chúng chúng đă tác động lên bạn th́ chúng không được phép đóng đô
tại đó. Nếu bất chấp nỗ lực của ḿnh mà bạn thấy chúng cứ đeo bám
theo ḿnh ở mức độ chút ít th́ bạn có bổn phận phải lờ chúng đi và
không để cho ai khác thậm chí biết chúng có tồn tại.
Thỉnh thoảng có
người bảo tôi rằng họ có những lúc cao hứng hết sức, phấn khởi vô
cùng, rạng rỡ ḷng sùng tín và niềm vui. Họ không vỡ lẽ ra rằng đây
chính là những lúc mà chơn ngă thành công trong việc gây ấn tượng
lên phàm ngă, và mọi thứ họ cảm nhận được lúc nào cũng có ở đó,
nhưng phàm ngă không luôn luôn có ư thức về nó. Hăy dùng lư trí và
đức tin để vỡ lẽ ra rằng nó luôn luôn có ở đó và dường như thể chúng
ta cảm nhận được nó cho dẫu nhất thời th́ mối liên hệ không hoàn hảo
và ta không cảm nhận được nó ở dưới đây.
Thế
nhưng trong khi thừa nhận sự thật của điều này, xét về mặt trừu
tượng có nhiều người vẫn bảo rằng ḿnh không thể vĩnh viễn cảm nhận
được hạnh phúc này bởi ḿnh cũng có những khuyết điểm riêng và
thường xuyên thất bại. Thật ra thái độ của y rất giống thái độ mà
kinh cầu nguyện chọn theo: “Xin Chúa hăy nhủ ḷng thương xót chúng
con vốn là những kẻ tội lỗi khốn khổ”. Thế mà tất cả chúng ta đều là
kẻ phạm tội theo nghĩa chúng ta đều thất bại trước điều ḿnh nên làm
và cứ thường xuyên làm điều ḿnh không nên làm; ta có thường xuyên
làm điều ḿnh không nên làm nhưng không cần phải gây trầm trọng vấn
đề hơn bằng cách là những kẻ phạm tội khốn khổ, một kẻ khốn khổ gây
tai hại cho công chúng bởi v́ y là một trung tâm truyền nhiễm và
đang phát rải sự khốn khổ, phiền năo ra xung quanh ḿnh cho những
người láng diềng bất hạnh - một điều mà không ai có quyền làm. Bất
cứ ai cũng có cùng một xúc động đều phấn đấu giữ cho ḿnh được hạnh
phúc vừa phải thôi, ngay cả khi quyết tâm nỗ lực cải cách không gây
thiệt hại cho người khác theo kiểu như thế.
Những
kẻ cứ nghĩ và nói rằng ḿnh là những con giun khốn khổ th́ đang đi
đúng cái đường lối biến ḿnh thành những con giun khốn khổ, bởi v́ y
nghĩ ra sao th́ sẽ như thế ấy. Mọi lời như vậy thường là đạo đức
giả, ta có thể dễ dàng nhận thấy sự thật là một kẻ sẵn ḷng tự gọi
ḿnh là con giun khốn khổ trong nhà thờ th́ lại cảm thấy ḿnh bị xúc
phạm ghê gớm nếu bất cứ ai gọi y như thế trong sinh hoạt hàng ngày
thông thường. Và cho dù điều đó có đạo đức giả hay không th́ nó vẫn
chắc chắn là ngớ ngẩn bởi v́ chúng đă trải qua tŕnh độ tiến hóa của
loài ḅ sát từ lâu rồi nếu ta đă từng ở tŕnh độ ấy. Bất cứ ai hiểu
được chút ít về ảnh hưởng của tư tưởng ắt vỡ lẽ ra được rằng một
người thực sự nghĩ ḿnh là một con giun khốn khổ th́ đă tước bỏ của
ḿnh bất cứ quyền năng nào để vươn lên thoát ra khỏi trạng thái ấy;
trong khi đó ăn kẻ nào thực chứng xác tín rằng ḿnh là một điểm linh
quang của TD th́ ắt cảm thấy tràn đầy hi vọng và niềm vui hơn bao
giờ hết, bởi v́ bản thể của TD luôn luôn là hoan hỉ. Thật là lỗi lầm
lớn khi phí phạm thời giờ để hối hận. Quá khứ đă qua rồi và không
một số lượng hối hận nào có thể dẹp bỏ được quá khứ. Một trong những
Chơn sư đă từng nói rằng: “Sự hối hận duy nhất đáng có giá trị đó là
quyết tâm không phạm phải lỗi lầm ấy nữa”.
HOME T̀M HIỂU NHẬP MÔN sách TIỂU SỬ BẢN TIN H̀NH ẢNH thIỀN BÀI VỞ THƠ gifts TẾT 2006 NỮ THẦN ISIS