GIÁO HUẤN THÔNG THIÊN HỌC VÀ THÔNG ĐIỆP CỦA KRISHNAMURTI (Theosophical Teaching and Krishnamurti’s Message) Tác giả: CHITTARANJAN SATAPATHY và DEBASHREE DAS Bản dịch: www.thongthienhoc.com

Tiến sĩ Chittaranjan Satapathy là Phó Hội Trưởng Quốc tế

của Hội Thông Thiên Học Adyar.

Bà Debashree Das là hội viên của Chi bộ Pune, Xứ bộ Ấn Độ.

Bài đăng trên Tạp chí Nhà Thông Thiên Học, Quyển 137.12

 

Giáo huấn Thông Thiên Học đã được truyền lại cho chúng ta từ các Chơn sư Minh triết vĩ đại thông qua các bức thư và những bài viết của các nhà tiên phong giai đoạn đầu của Hội Thông Thiên Học, nhất là bà H. P. Blavatsky. Trong vòng 140 năm vừa qua, đã có một số lượng lớn kho tài liệu Thông Thiên Học được xuất bản, nhưng không một nhà lãnh đạo Thông Thiên Học nào rêu rao là mình đã phát minh ra Thông Thiên Học. Những yếu tố tinh túy của giáo huấn Thông Thiên Học là những phát biểu lại dưới dạng hiện đại những chân lý cổ truyền, vốn không riêng thuộc bất kỳ quốc gia, nền văn minh hay kỷ nguyên đặc thù nào. Chính vì vậy mà người ta mô tả Thông Thiên Học dưới các dạng minh triết khác nhau: minh triết cổ truyền, minh triết vĩnh cửu, minh triết ngàn đời, minh triết vĩnh hằng, minh triết xuyên suốt thời gian, và theo sát nghĩa nó cũng có nghĩa là minh triết thiêng liêng. Nó là minh triết cổ truyền theo nghĩa nó được truyền thừa từ thời xa xưa nhất chứ không phải vì nó cổ lỗ. Nó vốn dựa trên chân lý vĩnh hằng không chịu ảnh hưởng của thời gian. Vì vậy ngày nay nó có giá trị và nền tảng vững chắc hơn bao giờ hết. Nó không phải là minh triết do bất cứ ai quan niệm ra, mà là minh triết tồn tại trong Thiên nhiên và chờ đợi mỗi chúng ta phát hiện. Minh triết vĩnh hằng này có liên quan tới bản chất của sự sống nhân loại và vũ trụ nói chung, cùng với cách thức mà ta liên hệ trong nội tâm với vạn vật và mọi sự vật xung quanh ta.

Nguyên Hội trưởng Hội Thông Thiên Học, N. Sri Ram, thường nêu rõ rằng có một Nguyên lý không ai sáng tạo ra, sơ thủy, đại đồng vũ trụ, thuần túy tinh thần và có thể được trải nghiệm nơi sâu thẳm trong tâm thức con người. Đây là cái Nguyên lý mà chính chúng ta và vạn vật đang tồn tại đều có liên quan tới nó một cách bình đẳng. Nhưng chúng ta có một năng lực tâm thức nhờ đó ta có thể thực chứng chân lý trong cái Tinh thần ấy vốn là bản chất chân thực của nó. Sự thật ấy chỉ có thể biểu lộ được trong một tâm thức đã chuẩn bị sẵn sàng. Nó bộc lộ ra từ bên trong. Vì thế cho nên chúng ta cũng có khả năng bộc lộ từ bên trong, từ cái trung tâm tồn tại nơi chúng ta cũng như tồn tại trong vạn vật. Đây có lẽ là chân lý quan trọng nhất trong cái triết lý mà ta gọi là Minh triết Vĩnh hằng, tức Thông Thiên Học.

Ta đang tiến hành thăm dò xem liệu cái minh triết vĩnh hằng này có liên hệ hay chăng và liên hệ ra sao với giáo huấn của J. Krishnamurti, một huấn sư kỳ diệu trong thời hiện đại. Tại buổi hội thảo ở Eerde, ông có nói rằng:

 

Tôi chủ trương có một Sự Sống Vĩnh Hằng vốn là Cội nguồn và Mục tiêu thủy và chung. Thế nhưng nó lại vô thủy vô chung. Chỉ nơi Sự Sống ấy mới có sự viên mãn. Và bất cứ ai có viên giác Sự Sống ấy ắt có mấu chốt về Sự Thật không giới hạn. Sự Sống ấy dành cho tất cả . . .  Sự Sống ấy không có hình tướng, vì Chân lý vốn vô tướng, vô lượng, vô biên. Và mọi người phải trở lại Sự Sống ấy.

 

Thông điệp của ông đến với chúng ta chẳng những qua những bài nói chuyện trước đám đông của ông mà còn qua sinh hoạt và lối sống của ông nữa. Ông khiến cho chúng ta nhớ lại rằng huấn sư không quan trọng mà chỉ có giáo huấn mới quan trọng thôi, vì chính chúng ta cần tìm thấy sự thật và điều này đòi hỏi có sự chuyển hóa bên trong. Ông cũng khăng khăng cho rằng không nên có người nào thuyết giải giáo huấn của ông, bởi vì họ sẽ làm méo mó xuyên tạc nó.

Trong Tập san số 7, năm 1970 của Quỹ tín thác Hiệp hội Krishnamurti ở Anh, Krishnamurti có nói: “Không cần có người thuyết giải nào, bởi vì mỗi người nên quan sát những hoạt động của chính mình chứ không tuân theo bất kỳ lý thuyết hoặc thẩm quyền nào”. Vào ngày mùng 10 tháng 7 năm 1973, ông bảo rằng Hiệp hội Krishnamurti (ở Anh, Ấn Độ và Mỹ) không có thẩm quyền về vấn đề giáo huấn hoặc phái đi những người tuyên truyền hay thuyết giải giáo huấn. Trước đó vào năm 1956 (Bài nói chuyện thứ 6 ở New Delhi) ông đã mạnh mẽ tuyên bố: “Mọi kẻ thuyết giải đều phản bội, bởi vì họ không trải nghiệm nguyên thủy, họ chỉ gián tiếp lập lại một điều gì đó mà họ tin là đã có ai đó trải nghiệm và họ nghĩ rằng như vậy là đúng. Vì vậy ta hãy thận trọng với những người thuyết giải”.

Tôi thấy giáo huấn Thông Thiên Học rõ rệt tương tự với việc Krishnamurti nhắc nhở ta rằng huấn sư không quan trọng. Một trong những sức mạnh chính yếu của Hội Thông Thiên Học đó là “tự do tư tưởng” mà các hội viên đều có, nó được tôn vinh trong một Nghị quyết được Đại Hội Đồng thông qua vào năm 1924. Trong đó người ta có minh định rằng “không một huấn sư hoặc tác giả nào, từ bà Blavatsky trở xuống, có bất cứ thẩm quyền áp đặt lên người khác giáo huấn hoặc ý kiến của mình”. Điều này bảo đảm cho hội viên Hội Thông Thiên Học có quyền tự do chủ trương bất kỳ ý kiến nào hoặc theo đuổi bất cứ trường phái tư tưởng nào. Tự do như vậy là điều tối cần thiết để cho hội viên tự mình thực chứng được chân lý. Hơn nữa một trong những Chân lý Vĩ đại được trình bày trong Tình thi Hoa sen Trắng và được lặp lại trong Ánh Sáng Trên Đường Đạo là như sau: “Mỗi người tuyệt đối là kẻ lập pháp, ban bố vinh quang hoặc u ám cho chính mình, quyết định cuộc đời mình được thưởng hay bị phạt”.

Giáo huấn Thông Thiên Học và thông điệp của Krishnamurti nói về một điều gì đó cao cả, không thể diễn tả trọn vẹn nên lời, vượt ngoài tầm thế giới tư tưởng. Cả hai đều cần được tiếp cận một cách hết sức nhạy cảm. Việc so sánh suồng sã ắt có khuynh hướng dẫn người ta tới những kết luận sai lầm. Một vị thánh thần bí gia nổi tiếng thời cận đại, đạo sĩ Yoga Ramsuratkumar là môn đồ của Sri Aurobido, Ramana Maharshi và thầy của ông là Swami Ramdas. Khi Krishnamurti đặt bàn tay lên đầu Ramsuratkumar vào lúc kết thúc buổi thuyết trình thì Ramsuratkumar bảo rằng cuối cùng ông đã thực chứng được điều sau đây:

 

 “Krishnaji dành cho những kẻ không tin tưởng. Đối với các tín đồ thì có biết bao nhiêu Sư phụ mà họ đi theo. Nhưng đối với kẻ thật sự không tin tưởng thì biết làm sao bây giờ?  Vì thế cho nên Krishnaji chọn những từ ngữ khác hẳn, thế nhưng kẻ không tin tưởng vẫn chấp nhận được. Tôi bảo đảm với quý vị rằng Krishnaji ban cho chúng ta điều cốt tủy giống hệt như bất kỳ đại Đạo sư nào nhưng ẩn náu trong những thuật ngữ ngược hẳn lại”.

 

Sau đây là một đoạn trích dẫn khác của đạo sĩ Yoga Ramsuratkumar:

 

“Thầy tôi là Swami Ramdas, có nhấn mạnh rằng trong danh xưng có đủ mọi thứ. Khi tôi đọc J. Krishnamurti một cách cũng kính cẩn và quan tâm chú ý thì tôi lại thấy ông bảo rằng “trong danh xưng chẳng có gì hết”. Tôi đâm ra bối rối. Hai phát biểu khác nhau, ngược hẳn nhau. Tôi cũng biết có hai lời phát biểu này đều do các đại sư đưa ra. Swami Ramdas đã từ trần rồi. Cho nên tôi đi tìm Krishnamurti để cho ông soi sáng vấn đề này.

Tôi đi đến Madras thì Krishnamurti đã đi tới Thung lũng Rishi. Tôi tới đó nhưng không thể gặp ông riêng tư. Thế rồi Krishnamurti lại đi tới Bombay, tôi bám theo ông. Ở đó tôi cũng không thể gặp được ông. Ông quay về Madras; tôi cũng lại bám theo như cái đuôi. Tôi cương quyết phải khiến cho nỗi hoài nghi của mình được bậc Thầy sống này minh giải. Ở Madras người ta bảo rằng tôi không thể gặp được ông.

Tờ mờ một buổi sáng nào đó, tôi chờ ở vườn Vasanta Vihar, hi vọng Krishnamurti ắt tới đây và gặp tôi. Điều xảy ra, tôi không thể mô tả là một giấc mơ, một hình ảnh hoặc thực tại. Nhưng điều xảy ra như sau: Krishnaji đi thằng tới tôi. Tôi phủ phục trước mặt ông. Sau một lúc thì ông nâng tôi dậy và đặt cả hai bàn tay lên trên vai tôi. Ông nói bằng một giọng ngọt ngào: “Cả hai chúng ta đều nói cùng một sự vật”. Thế rồi ông bỏ đi.

 Tôi ngây ngất xuất thần. Nỗi nghi ngờ của tôi đã bị đánh bật tận rễ. Đúng vậy! Xét theo cốt lõi thì cả hai phát biểu “Danh xưng là mọi thứ “ và “Danh xưng chẳng là gì cả”, đều truyền đạt cùng một sự thật. Hữu (purna) và Vô (sunya) chính xác đều có nghĩa là cùng một Nhất nguyên đơn giản, không phân chia được!

 

Ta dễ dàng tìm thấy được những điều mâu thuẫn biểu kiến trên bề mặt giữa các giáo huấn Thông Thiên Học và giáo huấn Krishnamurti. Nhưng việc suy gẫm bén nhạy và trưởng thành chín muồi lại chứng tỏ khác đi. Trong tác phẩm hội thảo chuyên đề Giáo Lý Bí Truyền, Krishnamurti và Sự Chuyển hóa, Aryel Sanat tìm thấy cái mà trước kia ông gọi là mối liên hệ bất ngờ giữa Giáo Lý Bí Truyền và công trình của Krishnamurti. Theo ông, việc thấu hiểu về mặt tâm lý Giáo Lý Bí Truyền chứng tỏ rằng cốt tủy của nó cũng như cốt tủy của nhận xét sáng suốt của Krishnamurti đó là sự chuyển hóa của con người. Ông nêu rõ rằng các Chơn sư và H. P. B. dạy một lối sống trông mong rằng một nhà Thông Thiên Học không phải là một kẻ nào đấy chỉ ấp ủ một vài niềm tin, mà nói cho đúng hơn là một kẻ nào đấy sống cuộc đời đã chuyển hóa, bởi vì nếu không có sự chuyển hóa tâm lý thì sự thông hiểu vẫn ở một mức trí năng chứ không thực chứng được Sự Thật. Sanat kết luận rằng giáo huấn của Krishnamurti xem ra không khác gì Giáo Lý Bí Truyền khi ta hiểu được rằng Giáo Lý Bí Truyền không chỉ sử dụng mấu chốt siêu hình mà còn sử dụng mấu chốt tâm lý và thần thoại; bấy giờ ta mới vỡ lẽ ra rằng cả hai giáo huấn đều vạch ra cùng một nhu cầu là chuyển hóa nội tâm. Trong khi Krishnamurti nói tới việc chết đi từng khoảnh khắc này tới khoảnh khắc khác thì Thông Thiên Học lại nói tới sự chết của phàm ngã.

Ta biết rằng ngôn từ vẫn mang tính giới hạn. Đây chính là lý do khiến từ thời xa xưa người ta đã nhấn mạnh rằng việc thông hiểu thật sự Chân lý chỉ do trải nghiệm mà có. Trong bối cảnh ấy ta được các Chơn sư Minh triết cho biết: “Những quyển sách với thông tin được kiến tạo hoàn hảo nhất cũng không thể tiết lộ cho con người sinh hoạt ở các cõi cao. Người ta phải biết được những sự thật tinh thần qua việc tự thân trải nghiệm và thật sự quan sát”.

 Trong thời cận đại, bà Radha Burnier, nguyên Hội trưởng Hội Thông Thiên Học, là một vĩ nhân gương mẫu về Thông Thiên Học. Bà chẳng những là bạn của Krishnamurti mà còn là người không thấy có xung đột nào giữa giáo huấn của ông với giáo huấn của Thông Thiên Học. Bà nhận xét rằng Krishnamurti là hiện thân đầy linh hứng của một tâm trí không bị dính mắc. Ông tràn đầy yêu thương ngay cả đối với những người xa lạ, tình thương không dính mắc của ông nồng ấm đến nỗi người ta khó lòng không cảm nhận nó là đặc biệt. Krishnamurti khuyên ta rằng: “Hãy buông xả chứ đừng bị dính mắc”. Tâm trí không được bám khư khư lấy bất cứ điều gì, thậm chí không bám lấy Thầy nữa. Dính mắc là cội nguồn của ghen tương, thất vọng và manh động, nó gây trở ngại nghiêm trọng cho tình bạn, sự tin cậy lẫn nhau và làm việc hợp tác với nhau.

Radhaji có vạch ra những gương mẫu trong sinh hoạt đúng thực từ cuộc đời Krishnamurti để minh họa cho việc buông xả những ký ức và thoát khỏi mọi mong ước là bản chất của một cái trí trong sạch. Minh triết sâu sắc của Krishnamurti được chứng tỏ qua việc ông có cảm thức quan trọng về tính bình đẳng của vạn vật, cho nên bình tâm trong mọi tình huống. Radhaji nêu rõ ràng theo định nghĩa trong Chí Tôn Ca thì yoga là quân bình trong nội tâm - điều này được minh chứng tiêu biểu qua cuộc đời của Krishnamurti. Ý nghĩa đầy đủ và hàm ý của một số sự thật được phát biểu thời xưa trở nên sống động hơn khi ta quan sát điều mà Krishnamurti làm, nói và bỏ lửng không nói; hơn hẳn việc đọc bất kỳ bài bình luận nào về những thứ đó. Khi kết luận một bài nói chuyện, bà đã từng một lần bảo rằng trong những thế kỷ sắp tới giáo huấn của Krishnamurti ắt tiếp tục cấp năng lượng cho tâm trí con người vì nó không tầm thường.

Pablo Sender là một người lỗi lạc khác, khi viết rồi nói, ông bảo rằng giáo huấn của Krishnamurti và của H. P. B. cũng như của các Chơn sư bổ sung cho nhau và soi sáng lẫn nhau. Ông thăm dò sự tương tự sâu sắc của chúng qua một tài liệu tên là “Giáo huấn của Krishnamurti  và Thông Thiên Học”. Sau đây là một đoạn mẫu trong tài liệu của Pablo Sender :

 

J.K: Chừng nào “bản ngã” còn đang hoạt động và tạo ra một sự phóng chiếu thì không thể thực chứng được thực tại.

H.P.B. : Chơn ngã chỉ có thể hoạt động khi phàm ngã đã bị tê liệt.

 

Sau đây là một đoạn trích khác nữa:

 

J.K: Tôi chẳng biết liệu các bạn có để ý thấy rằng chỉ có sự thông hiểu khi cái trí thật tĩnh lặng ngay cả chỉ trong một giây thôi, có một tia chớp lóe thông hiểu khi tư tưởng không thốt nên lời. Cứ thực nghiệm điều đó đi thì các bạn ắt tự mình hiểu ra rằng các bạn có tia chớp lóe thông hiểu ấy. Cái sự sáng suốt nhanh chóng phi thường ấy khi cái trí thật tịch lặng lúc vắng mặt tư tưởng.

K.H.: Chính trên cái bề mặt thanh thản và bình tĩnh ấy của cái trí không bị rối loạn mà những linh ảnh mới được thu thập từ cõi vô hình để được biểu diễn trong thế giới hữu hình. Bằng không thì các con ắt hoài công mưu tìm những linh ảnh, những tia chớp loé ánh sáng đột ngột vốn đã từng giúp ta giải quyết biết bao nhiêu vấn đề lặt vặt và chỉ có nó mới đưa sự thật ra được trước mắt của linh hồn. Ta phải hết sức cẩn thận giữ cho bình diện tâm trí của mình thoát khỏi mọi ảnh hưởng bất lợi mà ngày nào cũng xuất hiện trong khi ta trải qua sinh hoạt trần tục.

 

Người ta ắt nghĩ rằng đây là Krishnamurti đang nói. Đoạn trên nghe ra giống ông xiết bao. Nhưng đó là đoạn trích dẫn từ Thư của Chơn sư gửi A. P. Sinnett. Bức thư Số 11.

Pablo Sender kết luận rằng giáo huấn của Krishnamurt không chống lại giáo huấn Thông Thiên Học, mà là một bộ phận không tách rời khỏi giáo huấn Thông Thiên Học, bởi vì công trình Thông Thiên Học bao gồm hai khía cạnh: khía cạnh triết lý siêu hình và khía cạnh tâm lý thực nghiệm. Nếu ta chỉ đụng chạm đến khía cạnh thứ nhất thôi thì được trình bày là một lý thuyết chứ không dính dáng gì tới sự sống, cho nên không cung cấp phương tiện để tự chuyển hóa được mình.

Cũng đáng thu hút sự chú ý của ta khi ta xét tới công trình của một người khác đã suốt đời là nhà Thông Thiên Học và đi theo Krishnamurti. Vốn tương đối vô danh tiểu tốt, J. K. Patnaik có vẻ chất phác và tầm thường đối với thế giới bên ngoài đến nỗi mà ta khó lòng dò ra được sự hiểu biết sâu sắc Thông Thiên Học và giáo huấn Krishnamurti của ông. Một tập sách nhỏ do ông biên soạn tên là Thông Thiên Học gặp gỡ Krishnamurti ở chỗ nào, chỉ được xuất bản sau khi ông qua đời. Cái mô hình tâm thức đến với ông qua một linh ảnh chẳng những cung cấp được một mối liên kết giữa đôi bên mà còn cho ta thấy một cách thức thực tiễn để hưởng lợi từ giáo huấn Thông Thiên Học cũng như giáo huấn Krishnamurti.

Con người có ý thức trên các cõi vật lý, trung giới và trí tuệ, nhưng thường thường không có ý thức về các thể tinh vi của mình. Những phương pháp theo truyền thống để thực hành về tinh thần khiến cho người ta tiến bộ theo chiều nằm ngang trong các cõi thấp đưa tới việc mở thần thông, tức sidhis bậc thấp. Krishnamurti và H. P. B. cảnh cáo nguy cơ của thần thông qua những quyển sách như Dưới Chơn Thầy và Tiếng Nói Vô Thinh. Sự tiến bộ tinh thần chân chính đòi hỏi phải tiến bộ theo chiều thẳng đứng, một bước nhảy lượng tử lên tới mức kế tiếp vượt ngoài tầm ba cõi thấp, đó là cõi bồ đề. Chỉ khi con người có ý thức trên cõi bồ đề tức cõi trực giác thì cảm thức chia rẽ mới chấm dứt và người ta mới thoát được chu kỳ sinh tử luân hồi.

Theo Patnaik thì muốn hữu thức trên các cõi cao cần có hai điều kiện: phải ngưng bặt hoạt động nơi các cõi thấp và phải khơi hoạt được đủ số lượng nguyên tử gốc nơi các cõi cao. Ông tin chắc rằng giáo huấn của Krishnamurti vốn có chiều sâu sắc phi thường, có thể giúp làm yên bình các nguyên tử gốc của cõi thấp và khơi hoạt các nguyên tử gốc của cõi cao để đánh thức tâm thức ở những mức đó. Đây có lẽ là lý do tại sao khiến Krishnamurti cấm thuyết giải và sửa đổi những giáo huấn của ông. Sự trong sáng phi thường chỉ xảy ra khi cái trí rất cảnh giác và không có tư tưởng, không có ý định cũng như không có nỗ lực tâm trí, một trạng thái thường được gọi là “tri giác không chọn lựa”. Người ta cần có một cái trí tịch lặng không có sự vận động của tư tưởng, không có việc chọn lựa xem mình muốn cái gì hoặc không muốn cái gì. Tri giác không chọn lựa và đọc giáo huấn của Krishnamurti không nỗ lực, có thể mang lại một sự hiểu biết trong chớp mắt và trải nghiệm một điều gì đó mênh mông vô hạn.

 

Sự thông hiểu chỉ có thể diễn ra trong chớp mắt chứ không theo lộ trình thời gian hoặc do tích lũy kiến thức từ sách vở v.v . . . bạn hiểu một điều gì đó ngay tức khắc hoặc không hiểu gì hết. (J. Krishnamurti, Bài nói chuyện công khai thứ ba ở Saamen, ngày 11 tháng 7 năm 1963).

 

          Tài liệu tham khảo

1.     Tiểu sử của J. Krishnamurti, Mary Lutyens, trang 267.

2.     Tình thi Hoa sen Trắng, Mabel Cillins, trang 119.

3.     yogiramsuratkumar:in/pages/bless.html.

4.     Thư của Chơn sư gửi A. P. Sinnett (Ấn bản theo niên đại) V.H. Chin, Thư số 65, trang 168.

5.     Thông Thiên Học gặp gỡ Krishnamurti ở đâu, J. K. Patnaik, 2013

6.     Giáo Lý Bí Truyền, Krishnamurti và sự Chuyển hóa, Aryel Sanat.

7.     Krishnaji theo như tôi biết Radha Burnier, Tạp chí Nhà Thông Thiên Học, tháng 5 năm 1994, quyển 115.8, trang 309.

8.     Điều tra và Căn tính, V. Ganesan, Tạp chí Con đường Trên núi, Số tháng 6 năm 1991, từ trang 41-48.

  

J. Krishnamurti dùng một loại từ vựng không phải theo truyền thống. Ông không dùng những từ như “đường đạo”. Thật vậy, ông bảo rằng “Chân lý là một vùng đất không có con đường nào dẫn vào” và còn nhiều người bối rối về điều đó. Nhưng theo quan điểm Thông Thiên Học thì mỗi Chơn thần đều độc nhất vô nhị và nhập vào vật chất theo con đường độc nhất của riêng mình. Sự phát triển diễn ra nơi mỗi cá nhân đều không giống với bất cứ ai khác - trọn cả Thiên nhiên đều như vậy . . . Vì thế mỗi người phải tiến hành theo hiểu biết riêng của mình về sự thật. Không ai khác có thể bảo rằng: “Đây là con đường mà bạn phải bước trên đó”.

Radha Burnier

Tạp chí Nhà Thông Thiên Học số tháng 9 năm 2016