CÕI DEVACHAN Trích quyển THỂ HẠ TRÍ Tác giả A. E. POWELL Bản dịch www.thongthienhoc.com

 CÕI DEVACHAN: CÁC NGUYÊN KHÍ

Trong quyển Thể Vía ta đã mô tả đầy đủ phần đầu tiên của sinh hoạt sau khi chết được trải qua trên cõi trung giới. Vì vậy bây giờ ta tiếp tục nghiên cứu từ lúc mà Thể Vía bị bỏ lại trên cõi của riêng mình, con người triệt thoái tâm thức vào trong Thể Trí, nghĩa là “vươn lên” tới cõi trí tuệ, và khi làm như thế y nhập vào cái gọi là cõi Trời. Các nhà Thông Thiên Học thường gọi nó là Devachan, nghĩa đen là Cõi Chói Sáng, tiếng Bắc phạn gọi nó là Devasthān, cõi của Chư thiên; tín đồ Ấn giáo gọi nó là Svarga, Phật tử gọi nó là Cõi Tịnh độ (Sukhavati), tín đồ Bái Hỏa giáo, Ki Tô giáo và Hồi giáo gọi nó là Thiên đường; dân gian đôi khi cũng gọi nó là “Niết Bàn”. Nguyên tắc căn bản của Devachan chính là việc đó là thế giới của tư tưởng.

Người sinh hoạt nơi Devachan được gọi là kẻ nhập Devachan. [Từ ngữ Devachan không chính xác xét về mặt từ nguyên, vì vậy dễ gây hiểu lầm. Song le nó đã thâm căn cố đế trong thuật ngữ Thông Thiên Học đến nỗi người biên soạn tác phẩm này vẫn duy trì nó trong suốt quyển này. Ít ra thì nó còn đỡ vụng về hơn từ ngữ “cõi Trời”. Chú thích của A.E.Powell.]

Trong những quyển sách xưa, Devachan được mô tả như là một bộ phận được canh chừng cẩn mật trên cõi trí tuệ, nơi mà mọi phiền não và điều ác đều bị loại trừ do tác động của các Đấng thông tuệ tâm linh cao cả vốn đang giám sát cơ tiến hóa của loài người. Đó là nơi an dưỡng Cực lạc của loài người, nơi y đồng hóa một cách an nhiên những thành quả trong sinh hoạt trên cõi trần của mình.

Tuy nhiên, thật ra thì Devachan không phải là một bộ phận của cõi trí tuệ được dành riêng ra. Nói cho đúng hơn (bây giờ thì ta sẽ hiểu rõ) mỗi người tự nhốt kín mình trong lớp vỏ của chính mình, vì vậy y tuyệt nhiên không tham gia vào sinh hoạt của cõi trí tuệ; y không hề thoải mái di chuyển và giao du với người khác giống như lúc ở cõi trung giới

Có một cách khác để xem xét cái gọi là sự canh phòng nhân tạo của cõi Devachan, cái vực sâu bao xung quanh mỗi cá nhân ở đấy vốn bắt nguồn từ sự kiện toàn thể vật chất cõi trung giới tức kāma dĩ nhiên đã bị quét sạch đi và không còn nơi đó nữa. Vì vậy con người không còn hiện thể nào, không còn phương tiện giao tiếp nào có thể đáp ứng được với bất cứ thứ gì nơi cõi thấp. Xét theo mọi mục đích thực tiễn thì vì vậy các cõi thấp không còn tồn tại với y nữa.

Sự chia tay tối hậu của thể trí với thể vía không gây ra bất kỳ sự đau đớn hoặc đau khổ nào; thật ra thì kẻ phàm phu tuyệt nhiên chẳng có cách nào ngộ ra được bản chất của sự chia tay ấy; đơn giản là y chỉ thấy mình nhẹ nhàng chìm dần vào một sự nghỉ ngơi khoan khoái.

Tuy nhiên có một thời kỳ vô ý thức trống rỗng tương tự như lúc thường xảy ra  sau khi thể xác chết, thời kỳ này có thể biến thiên trong những giới hạn rất rộng lớn và từ đó trở đi con người dần dần tỉnh thức.

Dường như thời kỳ vô ý thức là một thời kỳ thai nghén tương ứng với sinh hoạt trước khi con người chào đời và cần thiết để cho Chơn ngã nhập Devachan được kiến tạo sinh hoạt nơi Devachan. Một phần của nó dường như đang bận tâm hấp thụ qua nguyên tử trường tồn Thể Vía bất cứ thứ gì phải được tiến hành trong tương lai, còn một phần của nó lại làm linh hoạt vật chất của Thể Trí để cho nó có được sinh hoạt độc lập riêng rẽ sắp tới.

Sau khi con người thức tỉnh trở lại sau cái chết lần thứ nhì thì ý thức đầu tiên của y là sự cực lạc khôn tả, dồi dào sức sống, một cảm giác vui sống đến nỗi nhất thời y chẳng biết làm gì hơn là cứ sống, sự cực lạc như thế là bản thể của sinh hoạt  nơi mọi cõi cao thuộc Thái dương hệ. Ngay cả sinh hoạt trên cõi trung giới cũng có khả năng mang lại hạnh phúc lớn hơn hẳn so với bất cứ thứ gì ta biết được trên cõi trần; nhưng sinh hoạt trên cõi trời vốn cực lạc hơn trên cõi trung giới không thể nói được. Trên mỗi cõi cao thì sự trải nghiệm như vậy đều được lập lại, mỗi cõi vượt xa cõi trước mình. Điều này chẳng những đúng đối với xúc cảm về cực lạc mà còn đúng đối với minh triết và tầm nhìn xa trông rộng. Sinh hoạt trên cõi trời vốn viên mãn và thênh thang hơn nhiều so với sinh hoạt trên cõi trung giới đến nỗi ta không thể so sánh chúng với nhau được.

Khi kẻ đang ngủ tỉnh dậy trên cõi Devachan bừng mắt ra thì đã được những sắc thái tế nhị nhất đón chào, chính bầu không khí ở đây dường như là âm nhạc và màu sắc, toàn thể đều tràn ngập ánh sáng và sự hài hòa. Thế rồi qua ánh lung linh ảo diệu hoàng kim xuất hiện khuôn mặt những người mà y đã từng yêu thương trên trần thế, lấp lánh hào quang mỹ lệ biểu diễn những xúc động cao quí nhất và dễ thương nhất của họ, không hề bị nhuốm màu sắc của những lo toan và đam mê nơi cõi hạ giới. Chẳng ai có thể mô tả cho đúng được cái sự cực lạc khi tỉnh thức trên cõi trời.

Cường độ cực lạc này là đặc trưng chủ yếu của sinh hoạt trên cõi trời. Chẳng những trên cõi này không thể có điều ác và sự phiền não trong bản chất của sự vật hoặc mọi tạo vật đều được hạnh phúc ở đây; đó còn là một thế giới mà ngay chính sự kiện được hiện diện ở đây cũng khiến cho vạn vật vui hưởng cái sự cực lạc tâm linh cao siêu nhất mà mình có thể đạt được; đây là một thế giới mà khả năng hưởng ứng với các hoài bão chỉ bị hạn chế bởi chính năng lực hoài bão của người ta thôi. Cái ý thức về niềm vui bất tận tràn ngập vũ trụ này chẳng bao giờ rời bỏ con người trên Devachan; trên trần thế chẳng có điều gì giống như vậy, chẳng có điều gì là hình ảnh của nó được; cái nguồn sinh lực ghê gớm mang tính tâm linh ấy thuộc cõi trời này thật là khôn tả.

Người ta đã thực hiện đủ thứ toan tính để mô tả cõi trời, nhưng tất cả đều thất bại bởi vì do bản chất; cõi trời không thể mô tả được bằng ngôn ngữ thuộc cõi trần. Vậy là các Phật tử và các nhà thấu thị Ấn Độ giáo đã nói tới những cây bằng vàng và bạc có trái cây bằng ngọc quí; nhà chép kinh Do Thái giáo vì đã sống ở một đô thị lớn nguy nga cho nên nói tới những đường phố bằng vàng và bạc; các tác giả Thông Thiên Học hiện đại hơn phác họa những dụ ngôn của mình theo màu sắc mặt trời lặn và những điều vinh quang trên biển và trên trời. Mỗi người đều cố gắng mô tả sự thật (quá vĩ đại đối với ngôn từ) bằng cách sử dụng những dụ ngôn quen thuộc với tâm trí mình.

Địa vị của con người trên cõi trí tuệ khác hẳn địa vị của y trên cõi trung giới. Trên cõi trung giới, y đang sử dụng một cơ thể mà y đã hoàn toàn quen thuộc vì có thói quen sử dụng nó trong khi ngủ. Tuy nhiên, trước đây y chưa bao giờ sử dụng thể trí và nó còn lâu mới phát triển đầy đủ. Vì vậy y tự nhốt kín mình phần lớn với thế giới xung quanh thay vì bản thân mình có thể nhìn thấy nó.

Trong sinh hoạt luyện ngục trên cõi trung giới phần thấp hèn trong bản chất của y đã bị thiêu rụi; giờ đây y chỉ còn những tư tưởng cao siêu và tinh vi hơn, những hoài bão cao thượng và vị tha mà y đã ấp ủ trong khi còn sinh hoạt trên trần thế.

Nơi cõi trung giới, y có thể đã có một sinh hoạt tương đối dễ chịu, mặc dù rõ ràng là hạn hẹp; mặt khác, y có thể chịu đau khổ đáng kể trong khi tồn tại nơi luyện ngục. Nhưng nơi Devachan, y chỉ gặt hái kết quả của những tư tưởng và xúc cảm hoàn toàn vị tha; vì thế cho nên sinh hoạt trên cõi Devachan không thể khác hơn là cực lạc.

Một Chơn sư đã dạy rằng Devachan “là một nơi không có nước mắt, không có tiếng thở dài não nuột, nơi chẳng có cưới hỏi và nơi mà kẻ công chính đã được thực hiện đến mức hoàn hảo rốt ráo”.

Những tư tưởng tụ tập xung quanh người nhập Devachan tạo ra một loại vỏ bảo vệ, thông qua đó y có thể đáp ứng với một vài loại rung động nơi vật chất tinh vi này. Những tư tưởng ấy là các quyền năng giúp y rút ra được kho tàng vô tận của cõi trời. Chúng được dùng làm những cánh cửa sổ mà thông qua đó y có thể nhìn ra ngoài thấy được vẻ huy hoàng và mỹ lệ của cõi trời. Cũng thông qua đó sự đáp ứng với những thần lực từ bên ngoài có thể đến với y được. Mọi người vượt trên mức kẻ dã man thấp hèn nhất ắt phải có một chút xíu nào đó xúc cảm thuần túy vị tha cho dẫu đó chỉ là một lần duy nhất trong suốt đời; và điều ấy là một cánh cửa sổ cho y hiện nay. Thật là một sự sai lầm khi coi lớp vỏ tư tưởng này là một sự hạn chế. Chức năng của nó không phải là khiến cho con người bị bưng bít khỏi những rung động của cõi này mà đúng hơn là giúp cho y có thể đáp ứng với những ảnh hưởng ở trong tầm nhận biết của y. Như ta sẽ thấy ở Chương XXVII, cõi trí tuệ là một phản ảnh của Trí tuệ Thượng Đế, một kho chứa có tầm mức vô hạn, từ đó con người vui hưởng cõi trời có thể rút ra được đủ mức tùy theo khả năng tư tưởng và hoài bão của chính mình được sinh sản ra trong sinh hoạt trên cõi trần và cõi trung giới. Nơi cõi trời những sự hạn chế này – nếu ta có thể gọi chúng là như vậy trong lúc này – không còn tồn tại nữa; nhưng trong quyển sách này ta không bàn tới cái cõi cao siêu ấy.

Mỗi người chỉ có thể rút ra được từ cõi trời và chỉ có thể nhận biết được đúng mức về nó theo như trước kia mình đã nỗ lực chuẩn bị để thực hiện. Theo cách trình bày của dụ ngôn Đông phương thì mỗi người đều mang theo cái chén của mình; một số chén thì lớn còn một số chén lại nhỏ. Nhưng dù lớn hay nhỏ thì mỗi cái chén đều chứa đầy đến mức tối đa; biển cực lạc vốn quá đầy đủ cho bất cứ ai.

Kẻ phàm phu không thể có hoạt động gì nhiều ở cõi trí tuệ này; tình trạng của y chủ yếu là tiếp nhận và tầm nhìn của y về bất cứ thứ gì bên ngoài lớp vỏ tư tưởng của chính mình đều có tính cách hạn chế nhất. Những tư tưởng và hoài bão của y vốn chỉ đi theo một vài đường lối, y không thể đột nhiên tạo ra những đường lối mới; vì thế cho nên y bắt buộc chỉ có thể lợi dụng được chút ít từ những lực sống động vây xung quanh mình hoặc từ những cư dân thiên thần đầy quyền lực trên cõi trí tuệ, cho dẫu nhiều thiên thần này dễ dàng đáp ứng với một vài hoài bão của con người.

Vậy là kẻ nào trong buổi sinh thời chủ yếu chỉ coi trọng những sự việc vật chất ắt đã khiến cho mình chỉ có được một vài cửa sổ để cho y có thể tiếp xúc với thế giới mà y sống trong đó. Tuy nhiên kẻ nào quan tâm tới nghệ thuật, âm nhạc hoặc triết lý ắt tìm ra vô số sự hưởng thụ và vô số giáo huấn đang chờ đợi mình, tầm mức mà y có thể lợi dụng được chỉ hoàn toàn tùy thuộc vào khả năng nhận thức của chính y thôi.

Có một số lớn những người mà các tư tưởng cao siêu chỉ liên quan tới sự luyến ái và sùng tín. Một người yêu thương người khác một cách sâu sắc hoặc cảm thấy vô cùng sùng tín đối với một thần linh cá nhân thì người ấy ắt tạo ra một hình tư tưởng mạnh mẽ về người bạn ấy hoặc vị thần linh ấy, và tất yếu mang theo hình tư tưởng ấy vào trong thế giới trí tuệ bởi vì nó tự nhiên thuộc về mức độ vật chất đó.

Bây giờ ta hãy theo dõi một kết quả quan trọng và thú vị. Tình thương vốn tạo lập và duy trì hình tư tưởng là một lực rất mạnh; thật vậy nó đủ mạnh để đạt tới và tác động lên chơn ngã của người bạn vốn tồn tại trên cõi thượng trí; đó là vì cố nhiên chơn ngã mới là chủ nhơn được yêu thương chứ không phải là thể xác vốn chỉ biểu diễn một phần nào của chơn nhơn. Chơn ngã của người bạn khi cảm thấy rung động bèn ngay tức khắc tha thiết hưởng ứng nó, tuôn đổ bản thân mình vào hình tư tưởng vốn tạo ra cho mình. Vì vậy bạn của người ấy, quả thật có mặt cùng với y còn linh động hơn bao giờ hết.

Việc người bạn còn sống hay đã chết thì cũng chẳng có gì khác nhau. Điều này xảy ra vì lời khẩn cầu được thực hiện không phải với một mảnh của chơn nhơn người bạn vốn đôi khi bị giam hãm trong thể xác, mà khẩn cầu với chính chơn nhơn trên cõi của riêng mình. Chơn ngã luôn luôn hưởng ứng; điều này khiến cho ai có một trăm người bạn đều có thể đồng thời hưởng ứng trọn vẹn tình luyến ái của mỗi một trong số một trăm bạn ấy. Vì không một con số nào nơi cõi thấp có thể làm cạn kiệt được hằng hà sa số biểu diễn của chơn ngã. Vì thế cho nên chơn nhơn có thể biểu diễn trên “cõi trời” qua vô số người.

Như vậy mỗi người trong sinh hoạt trên cõi trời đều thấy xung quanh mình có những hình tư tưởng được linh hoạt của tất cả những người bạn mà mình muốn kề cận. Hơn nữa, đối với y thì những hình tư tưởng này bao giờ cũng là tốt nhất bởi vì chính y đã tạo ra những hình tư tưởng để cho bạn mình biểu lộ qua đó được.

Trên cõi hồng trần còn hạn chế nhưng ta quen nghĩ tới bạn mình chỉ là sự biểu lộ hạn chế mà ta biết được trên cõi trần. Mặt khác trên cõi trời, ta rõ ràng là gần kề hơn nhiều với sự thật của bạn mình so với lúc còn ở trên trần thế, bởi vì chúng ta ở hai mức hoặc hai cõi gần hơn so với nơi cư trú của chính chơn ngã.

Có một sự khác nhau quan trọng giữa sinh hoạt sau khi chết trên cõi trí tuệ và sinh hoạt trên cõi trung giới. Đó là vì trên cõi trung giới ta gặp bạn mình (trong khi thể xác họ đang ngủ) đang ở trong thể vía, nghĩa là ta vẫn còn giao tiếp với phàm ngã của họ. Song le trên cõi trí tuệ, ta không gặp gỡ bạn bè ở trong thể trí mà họ sử dụng trên trần thế. Ngược lại, chơn ngã của họ xây dựng cho họ những thể trí hoàn toàn mới và riêng biệt, và thay vì là tâm thức của phàm ngã thì tâm thức của chơn ngã lại tác động qua những thể trí ấy. Do đó, hoạt động trên cõi trí tuệ của bạn bè ta khác hẳn về mọi mặt so với phàm ngã của họ khi còn sống trong thể xác.

Vì thế cho nên, bất cứ sự phiền não hoặc rắc rối nào có thể xảy ra cho phàm ngã của người còn sống đều tuyệt nhiên không thể ảnh hưởng tới hình tư tưởng của y mà chơn ngã của y đang sử dụng làm một thể trí bổ sung. Nếu trong cái sự biểu lộ ấy mà y còn biết tới sự phiền não và rắc rối của phàm ngã thì nó cũng chẳng gây rắc rối cho y, bởi vì y xem xét nó theo quan điểm của chơn ngã ở trong thể nguyên nhân, đó nghĩa là một bài học để được học hỏi hay là một nghiệp báo nào đó cần phải được thanh toán. Theo quan điểm này thì y không hề bị hão huyền; ngược lại chính quan điểm của phàm ngã mới bị mê lầm; bởi vì điều mà phàm ngã coi là rắc rối hoặc phiền não thì chơn nhơn trong thể nguyên nhân chỉ coi là những bước tiến trên con đường tiến hóa.

Ta cũng thấy rằng một người nơi Devachan không hề ý thức gì về phàm ngã của bạn mình trên cõi trần. Ta đã trình bày đầy đủ cái có thể được gọi là lý do máy móc của điều ấy. Cũng còn có những lý do khác vững chắc không kém đối với sự dàn xếp này. Đó là vì một người nhập Devachan rõ rệt là không được hạnh phúc nếu y cứ ngoái lại nhìn ngắm những người mà mình yêu thương giờ đây đang phiền não và đau khổ hoặc đang phạm tội.

Như vậy nơi Devachan không có sự chia cách do thời gian hoặc không gian, cũng không thể có bất kỳ sự hiểu lầm nào do từ ngữ hoặc tư tưởng; ngược lại có một sự hiệp thông gần gũi hơn nhiều giữa linh hồn với linh hồn so với trường hợp khi còn sống trên trần thế. Trên cõi trí tuệ, không có hàng rào ngăn cách nào giữa linh hồn với linh hồn; chính xác tỉ lệ với thực tại sinh hoạt của linh hồn nơi chúng ta cũng là thực tại của sự hiệp thông linh hồn nơi Devachan. Linh hồn của bạn ta sống trong hình tư tưởng mà ta tạo ra cũng đạt được mức độ mà linh hồn của bạn và linh hồn của chúng ta có thể xao xuyến rung động đồng cảm.

Việc ta không thể tiếp xúc được với những người còn ở trên trần thế chỉ giới hạn qua thể xác và thể vía hoặc nếu họ và chúng ta bất hòa với nhau trong sinh hoạt nội giới. Vì thế cho nên nơi Devachan không một kẻ thù nào có thể xâm nhập được bởi vì chỉ có sự đồng cảm, đồng thanh tương ứng đồng khí tương cầu mới có thể thu hút người ta lại với nhau trên cõi trời.

Đối với những người vượt ngoài tầm chúng ta về mặt tiến hóa thì ta bước vào tiếp xúc với họ cũng đạt được đến mức ta có thể hưởng ứng với họ; đối với những người kém tiến hóa hơn chúng ta thì ta hiệp thông tới mức giới hạn khả năng của họ.

Học viên nên nhớ lại rằng, Tinh linh Dục vọng sắp xếp lại thể vía sau khi chết thành ra các lớp vật chất đồng tâm mà lớp ngoài cùng là trọng trược nhất; như vậy nó đã hạn chế con người vào cái cảnh giới thuộc cõi trung giới có vật chất thuộc lớp ngoài cùng của thể vía. Trên cõi trí tuệ không có điều gì tương ứng với điều này, tinh linh trí tuệ không hành động theo kiểu mà Tinh linh Dục vọng đã chọn theo. Cũng có một sự  khác nhau quan trọng nữa giữa sinh hoạt trên cõi trung giới và sinh hoạt trên cõi hạ trí. Trên cõi hạ trí, con người không lần lượt trải qua đủ thứ cảnh giới mà bị thu hút trực tiếp tới cảnh giới tương ứng nhiều nhất với trình độ phát triển của mình, y sống trọn cả sinh hoạt nơi thể trí trên cảnh giới ấy. Sự biến thiên của sinh hoạt hạ trí là vô hạn vì mỗi người tạo ra cảnh giới của riêng mình.

Nơi cõi trời Devachan, tất cả những gì có giá trị cho các kinh nghiệm đạo đức và trí tuệ của Chủ thể Suy tư trong kiếp sống vừa chấm dứt đều được liệt kê ra, suy gẫm rồi dần dần được chuyển hóa thành năng khiếu nhất định về đạo đức và trí tuệ, thành những quyền năng mà y sẽ mang theo qua kiếp sống mới. Y không tác động bên trong thể trí, cái trí nhớ thực sự về quá khứ bởi vì như ta sẽ thấy theo đúng lúc, cái thể trí ấy cũng bị tan rã. Trí nhớ về quá khứ chỉ tồn tại nơi chính Chủ thể Suy tư vốn đã sống qua kinh nghiệm ấy và vẫn còn trường tồn. Nhưng những sự kiện trong kinh nghiệm quá khứ đều được tác động thành ra năng khiếu, sao cho nếu một người đã nghiên cứu sâu sắc thì hậu quả của việc nghiên cứu này là việc tạo ra một năng khiếu đặc biệt nhằm lĩnh hội và quán triệt đề tài ấy, khi lần đầu tiên nó được giới thiệu cho y trong kiếp khác. Y sẽ chào đời với một năng khiếu đặc biệt theo đường lối nghiên cứu đó và sẽ hấp thụ nó một cách rất dễ dàng.

Như vậy mọi điều được suy nghĩ trên trần thế đều được sử dụng nơi Devachan; mọi hoài bão đều được un đúc thành quyền năng, mọi nỗ lực bất đắc chí đều trở thành năng khiếu và năng lực; mọi sự phấn đấu và thất bại đều tái xuất hiện thành vật liệu để được rèn đúc thành những công cụ để chiến thắng; mọi sự phiền não và sai sót đều chói lọi thành những kim loại quí để được luyện ra thành ý chí minh triết và được chỉ đạo đúng đắn. Nơi Devachan, những kế hoạch làm việc thiện mà trong quá khứ người ta còn thiếu tài năng để hoàn tất, đều được rèn luyện thành tư tưởng, có thể nói là từng bước được diễn tập để phát triển tài năng cần thiết thành ra những năng khiếu trí tuệ ngõ hầu sử dụng được trong một kiếp sống tương lai trên trần thế.

Một Chơn sư đã dạy rằng nơi Devachan, Chơn ngã chỉ thu thập nước cam lồ gồm những đức tính đạo đức và tâm thức bắt nguồn từ mọi phàm ngã trên cõi trần.

Trong thời kỳ Devachan, Chơn ngã duyệt lại kho chứa kinh nghiệm của mình, vụ gặt hái kiếp sống trên trần thế vừa kết liễu, tách rời và phân loại chúng, đồng hóa những gì có thể đồng hóa được, vứt bỏ những gì lỗi thời và vô dụng. Chơn ngã chẳng còn có thể luôn luôn bận bịu trong cơn xoáy lốc của kiếp sống trần gian hơn là một công nhân luôn luôn tom góp đủ mọi vật liệu nhưng chưa bao giờ dùng vật liệu chế ra hàng hóa, hoặc cũng như một người cứ luôn luôn có thể ăn thực phẩm mà lại chưa bao giờ tiêu hóa và đồng hóa thực phẩm để kiến tạo nên các mô của cơ thể. Như vậy, ngoại trừ trường hợp rất ít người (mà ta sẽ thấy sau này) Devachan là hoàn toàn cần thiết cho kế hoạch của sự vật.

Việc không hiểu đầy đủ về chân tướng của Devachan đôi khi đã khiến người ta nghĩ rằng sinh hoạt của kẻ phàm phu nơi cõi trời hạ trí chẳng qua chỉ là sự mơ mộng và hão huyền, khi y tưởng rằng mình hạnh phúc giữa gia đình và bạn bè hoặc tiến hành kế hoạch của mình một cách hoàn toàn vui vẻ và thành công, thì y thật sự chỉ là nạn nhân của sự mê muội độc ác.

Ý tưởng này xuất phát từ quan niệm sai lầm về điều cấu tạo thành thực tại (theo như ta đã từng biết được nó) và do có một quan niệm sai sót. Học viên nên nhớ lại rằng hầu hết mọi người thực chứng được rất ít về sinh hoạt trí tuệ của mình ngay cả khi nó diễn ra trong thể xác, đến nỗi mà khi người ta trình bày với họ hình ảnh về sinh hoạt trí tuệ bên ngoài cơ thể thì họ mất hết mọi ý thức về thực tại và cảm thấy dường như thể họ chuyển vào một thế giới của giấc mơ. Song le sự thật là xét về mặt thực tại thì sinh hoạt trên cõi trần so với sinh hoạt trên cõi hạ trí bất lợi hơn nhiều.

Trong sinh hoạt bình thường trên cõi trần, hiển nhiên là quan niệm của kẻ phàm phu ấy về mọi thứ xung quanh mình đều bất toàn và thiếu chính xác về rất nhiều mặt. Chẳng hạn như y không biết gì về các lực dĩ thái, trung giới và hạ trí vốn ẩn đằng sau mọi thứ mà y nhìn thấy, và cho đến nay quả thật tạo thành bộ phận quan trọng nhất của sự vật ấy.

Toàn thể tầm nhìn của y bị giới hạn vào một bộ phận nhỏ của sự vật mà y cảm thấy bằng giác quan, do trí năng, trình độ giáo dục, kinh nghiệm giúp y hiểu rõ. Vì vậy, y sống trong một thế giới phần lớn là do chính mình tạo ra. Y không ngộ ra được rằng điều này là như vậy bởi vì y đâu có biết gì nhiều hơn. Vậy là xét theo quan điểm này thì sinh hoạt bình thường trên cõi trần ít ra cũng hão huyền chẳng kém gì sinh hoạt nơi Devachan và nếu suy nghĩ kỹ lưỡng thì ta ắt thấy nó thật ra còn hão huyền hơn nhiều.

Đó là vì khi một người nhập Devachan coi tư tưởng của mình là một điều có thực thì y hoàn toàn đúng; chúng quả là một điều có thật trên cõi hạ trí, bởi vì ở cõi ấy thì ngoài tư tưởng ra chẳng điều gì là có thật. Sự khác nhau ở chỗ là trên cõi trí tuệ, ta công nhận đây là một sự thật vĩ đại của thiên nhiên còn trên cõi hồng trần ta không công nhận điều ấy. Vì thế cho nên chúng tôi hoàn toàn có lý khi bảo rằng trong hai thứ thì sự si mê trên cõi trần lớn hơn sự si mê trên cõi hạ trí. Thật vậy, sinh hoạt của hạ trí vốn mãnh liệt hơn hẳn, linh hoạt và gần gũi với thực tại hơn nhiều so với sinh hoạt của giác quan.

Vì thế cho nên, theo lời của một Chơn sư : “Chúng tôi gọi sinh hoạt sau khi chết mới là thực tại duy nhất, còn sinh hoạt trên cõi trần kể cả chính phàm ngã cũng chỉ là hão huyền thôi”. “Nếu ta gọi sinh hoạt nơi Dervachan là một ‘giấc mơ’ theo bất kỳ ý nghĩa nào hơn mức của một thuật ngữ được qui ước, thì ta đã mãi mãi chối bỏ tri thức của Giáo Lý Bí Truyền vốn duy nhất nắm giữ được sự thật”.

Có một lý do khiến cho ta cảm thấy sinh hoạt nơi cõi trần là thực tại, còn khi ta nghe nói tới Devachan thì lại bảo đó là phi thực tại; bởi vì ta xem xét sinh hoạt trên cõi trần từ bên trong khi ta chịu đầy đủ những sự hão huyền của nó, còn ta lại lắng ngắm Devachan vốn vượt ngoài vòng thời gian từ bên ngoài do mức độ māyā hoặc hão huyền đặc thù của cõi trần nhất thời không còn ảnh hưởng nữa.

Nơi chính Devachan thì quá trình này lại đảo ngược; bởi vì cư dân của nó cảm thấy sinh hoạt của chính mình mới là có thực và coi sinh hoạt trên trần thế là đầy những quan niệm sai lầm và những hão huyền rành rành nhất. Nói chung thì những người nhập Devachan gần với sự thật hơn khi họ phê phán sinh hoạt trên cõi trần, nhưng dĩ nhiên những hão huyền của trần thế, mặc dù đã bị giảm bớt, nhưng chưa hoàn toàn thoát khỏi cõi trời hạ trí bất chấp sự thật là việc tiếp xúc trên cõi ấy mang tính có thực hơn và ngay tức khắc hơn.

Nói chung thì sự thật là chúng ta càng vươn lên cao qua các cõi tồn tại thì chúng ta lại càng tiến gần hơn tới thực tại, bởi vì những sự việc tâm linh tương đối có thực và lâu bền hơn, còn những sự việc vật chất mang tính hão huyền phù du tạm bợ hơn.

Học viên có thể theo đuổi tư tưởng này mà có ích lợi hơn một chút nữa khi coi sinh hoạt nơi Devachan là kết quả của sinh hoạt trước khi trải qua trên cõi trung giới và cõi hồng trần. Lý tưởng và hoài bão cao siêu nhất của ta chưa bao giờ thực hiện được trên cõi trần và chúng cũng chẳng bao giờ có thể thực hiện được ở đó bởi vì khả năng thực hiện rất hạn hẹp do vật chất của cõi trần tương đối thô trược.

Nhưng theo luật Nhân quả nghiệp báo (luật bảo toàn năng lượng là một biểu hiện khác của luật này mà ta đã từng biết tới) không một lực nào có thể bị mất đi hoặc cướp mất hiệu quả đúng mức của mình, nó ắt phải tạo ra hiệu quả đúng mức và đầy đủ cho đến khi cơ hội của nó xuất hiện thì nó vẫn còn tồn tại dưới dạng năng lượng tích trữ. Nói cách khác, nhiều năng lượng tâm linh cao siêu của con người không thể tạo ra được kết quả đúng mức trong sinh hoạt trên trần thế, bởi vì những nguyên khí cao của y chưa thể đáp ứng được với những rung động thanh bai và tinh vi đến mức ấy, chừng nào con người còn chưa thoát khỏi nanh vuốt của con yêu râu xanh xác thịt. Trong sinh hoạt trên cõi trời lần đầu tiên mọi sự trở ngại ấy đều bị tháo gỡ cho nên những năng lượng tích tụ lại mới tuôn ra thành một phản ứng tất yếu mà luật nhân quả đòi hỏi. Browning có nói: “Trên cõi trần là những vòng cung rời rạc thì trên cõi trời là một vòng tròn toàn bích”. Vậy là những sự công bằng tuyệt đối đã được thực hiện, chẳng điều gì bị mất đi bao giờ cho dẫu trên cõi trời dường như là nhiều điều đã không đạt được mục đích và xôi hỏng bỏng không.

Như vậy, Devachan tuyệt nhiên không phải là một giấc mơ hoặc vùng đất liên hoa nơi người ta vô công rổi nghề chẳng có mục đích gì. Ngược lại đó là một vùng đất hoặc nói cho đúng hơn là một tình huống tồn tại nơi mà cái trí và cái tâm đã phát triển, không bị cản trở bởi vật chất thô trược hoặc bởi những sự toan tính nhỏ mọn, nơi mà người ta rèn luyện vũ khí để phấn đấu vì sự sống trên trần thế và thật vậy, nơi đây bảo đảm sự tiến bộ trong tương lai.

Học viên cũng có thể nhận thức được rằng, hệ thống mà thiên nhiên đã dàn xếp sự sống sau khi chết vốn chỉ là hệ thống duy nhất có thể hoàn thành được mục đích khiến cho mọi người hạnh phúc đến mức tối đa trong khả năng hạnh phúc của mình. Nếu niềm vui trên cõi trời chỉ là một loại đặc thù (theo một vài thuyết chính thống nào đó) thì một số người ắt sẽ mỏi mệt vì nó, một số người ắt không thể tham gia vào đó hoặc là do thiếu thị hiếu theo hướng đặc thù ấy hoặc là không có được nền giáo dục cần thiết. Trong tác phẩm Thiên đường Du ký của Thuyền trưởng Stormfield, Mark Twain đã trình bày ý niệm theo kiểu cổ điển về thiên đường khiến nó bị rút gọn đi đến mức vô lý, khiến cho (theo như người ta nghĩ) không thể đứng vững được đời đời; nhờ vậy nhân tiện ông đã cung ứng một ví dụ cổ điển về việc sử dụng sự phân tích hài hước ngay cả trong những vấn đề triết lý và tôn giáo sâu sắc.

Trở lại với đề tài chính yếu của mình, ta hãy xem có sự dàn xếp nào khác đối với thân bằng quyến thuộc cũng có thể được thỏa mãn chăng? Nếu người quá cố được phép theo dõi số phận thăng trầm của bạn bè mình trên trần thế thì họ ắt không thể hạnh phúc được. Vì không biết điều gì xảy ra cho thân bằng quyến thuộc cho nên họ phải đợi đến khi bạn bè chết hết rồi mới gặp họ được thì ắt có một thời kỳ đau khổ ngưng đọng lại thường thường trải qua nhiều năm mà trong nhiều trường hợp thì đến lúc ấy bạn bè đã thay lòng đổi dạ không còn đồng cảm với mình nữa.

Thiên nhiên đã tránh được mọi điều khó khăn ấy. Mỗi người tự quyết định cho bản thân cả về độ dài lẫn tính cách sinh hoạt trên thiên đường qua những nguyên nhân mà bản thân mình đã tạo ra trong buổi sinh thời; vì thế cho nên y không thể không có được chính xác cái số lượng mà mình xứng đáng và chính xác cái chất lượng hoan hỉ thích hợp nhất với những đặc tính của mình. Những người mà y yêu thương bao giờ cũng sát cánh với y và bao giờ cũng ở mức cao thượng nhất và tốt đẹp nhất, không một hình bóng bất hòa hoặc thay đổi nào đã từng xảy ra giữa họ với nhau vì y nhận được từ họ bao giờ cũng chính là cái mà mình mong ước. Thật vậy, phương pháp của thiên nhiên vô cùng cao siêu hơn bất cứ điều gì mà trí khôn hoặc óc tưởng tượng của con người đã từng có thể hiến dâng ra thay vào chỗ đó.

Có lẽ trên cõi hồng trần thật khó lòng mà ngộ ra được bản chất sáng tạo của những quyền năng do Chủ thể Suy tư vận dụng khi khoác lấy thể hạ trí và không bị cản trở bởi thể xác. Trên trần thế, một nghệ sĩ có thể tạo ra những linh ảnh đẹp tuyệt vời, nhưng khi y tìm cách thể hiện nó qua vật liệu trên trần thế thì y thấy những linh ảnh ấy không đáp ứng được qua quan niệm hạ trí của mình. Song le nơi Devachan, mọi điều mà người ta suy nghĩ đến ngay tức khắc được mô phỏng thành hình dạng từ loại vật chất hoặc vật liệu tinh vi hiếm có; đó là môi trường mà cái trí thông thường hoạt động trong đó khi nó thoát khỏi mọi đam mê và đáp ứng với mọi sự thôi thúc của hạ trí. Như vậy, vẻ đẹp của môi trường xung quanh con người nơi Devachan đã tăng gia vô tận lên tới sự phong phú và năng lượng trong tâm trí của y.

Học viên nên phấn đấu ngộ ra được rằng cõi trí tuệ là một thế giới rộng lớn và huy hoàng với sự sống linh động mà bây giờ ta đang sống trong đó cũng như trong các thời kỳ giữa những kiếp đã qua trên trần thế. Chỉ vì ta còn phát triển thấp kém, thể xác còn áp đặt lên ta những sự hạn chế, cho nên điều ấy mới ngăn cản ta ngộ ra trọn vẹn được mọi sự huy hoàng của cõi trời cao nhất đều ở xung quanh ta ngay tại đây và ngay bây giờ; những ảnh hưởng tuôn đổ từ cõi ấy bao giờ cũng tác động lên ta nếu ta chỉ hiểu được và tác động được nó. Một bậc thầy của Phật giáo đã dạy như sau: “Ánh sáng đều có mặt xung quanh con, miễn là con gỡ bỏ cái dải che mắt để nhìn cho rõ. Nó thật là kỳ diệu, đẹp đẽ, vượt xa bất cứ thứ gì mà người ta mơ ước tới hoặc cầu nguyện được; nó mãi mãi và bao giờ cũng thế” (Linh hồn của một Dân tộc, trang 163).

 Nói cách khác, Devachan là một trạng thái tâm thức và bất cứ ai, vào bất cứ lúc nào cũng có thể tiếp nhận Devachan nếu y đã học được cách triệt thoái linh hồn ra khỏi các giác quan. Ta có thể xét thấy rằng Devachan đối với mỗi kiếp sống trên trần thế ra sao thì Niết Bản đối với sự kết liễu sinh tử luân hồi cũng như vậy.

 

 

CÕI DEVACHAN: THỜI GIAN KÉO DÀI VÀ CƯỜNG ĐỘ

 

Khi xét thấy sự kiện con người tạo ra cho bản thân cõi luyện ngục của chính mình và cõi trời của chính mình, thì rõ ràng không một trạng thái tâm thức nào cứ mãi mãi như vậy bởi vì một nguyên nhân hữu hạn không thể tạo ra một kết quả vô hạn.

Việc xác định thời gian con người trải qua trên các cõi hồng trần, trung giới và hạ trí, thay đổi đáng kể tùy theo sự tiến hóa của mình. Người dã man hầu như sống hoàn toàn trên cõi trần, sau khi chết chỉ trải qua vài năm trên cõi trung giới. Khi y phát triển thì sự sống trên cõi trung giới của y kéo dài ra hơn và khi trí năng của y nẩy nở thì y cũng bắt đầu sống một thời gian ngắn trên cõi hạ trí.

Người thường trong các giống dân văn minh ở lại trên cõi hạ trí nhiều hơn trên cõi hồng trần và cõi trung giới. Thật vậy, con người càng tiến hóa thì sinh hoạt trên cõi trung giới của y càng ngắn và sinh hoạt trên cõi hạ trí càng dài.

Vì thế cho nên ta thấy rằng, ngoại trừ trong những giai đoạn sơ khai nhất của cuộc tiến hóa cho đến nay con người trải qua một phần lớn thời gian trên cõi hạ trí. Bây giờ ta sẽ thấy tỉ mỉ ngoại trừ trong trường hợp người kém tiến hóa nhất, còn thì tỉ lệ sinh hoạt trên cõi trần với sinh hoạt trên cõi hạ trí hiếm khi nào vượt mức 1/20 và trong trường hợp những người phát triển khá thì đôi khi nó thấp tới mức 1/30. Học viên bao giờ cũng phải nhớ rằng trú sở chân thực của Chơn nhơn tức Chơn ngã là cõi  Thượng trí; mỗi sự giáng xuống nhập thể chỉ là một thời kỳ ngắn mặc dù quan trọng trong đời sinh hoạt của mình.

Các bảng thuộc trang 186 – 187 trình bày ý niệm về thời khoảng trung bình gần đúng giữa hai kiếp sống tùy theo lớp người hữu quan cùng với phần trung bình trải qua trên các cõi trung giới, hạ trí và thượng trí.

Yêu cầu học viên đừng xét theo nghĩa đen hoặc quá cứng ngắc về sự thuyết giải cách phân loại này qua địa vị xã hội mà xét về một số phương diện thì rất đáng chê trách. Cùng lắm thì việc xếp nhóm chỉ nên coi là đại khái và gần đúng. Đó là vì hiển nhiên chẳng hạn như có những mẫu người “nghiện rượu và hết chỗ xài” thuộc bất kỳ đẳng cấp xã hội nào; hoặc một người mà địa vị xã hội thuộc về lớp người “phú nông” có thể thật ra cũng chẳng cao cấp gì hơn một công nhân không lành nghề mặc dù y có thể không phải chân lấm tay bùn. Thay vì xét tới đẳng cấp xã hội, tốt hơn có lẽ ta nên phát minh ra một phương pháp phân loại theo sự phát triển về đạo đức và tâm trí, nhưng ngay cả phương pháp này cũng tỏ ra gặp khó khăn không kém gì phương pháp mà ta đã chọn theo. 

  

Ta cũng phải hiểu rằng những con số nêu trên chỉ là trung bình, phần lớn trên mỗi phía của hai chiều đều có thể được.

 

Một sự khác nhau nào đó là do phương pháp biệt lập ngã tính, nhưng nơi những lớp hạ đẳng thì sự khác nhau này cũng tỉ lệ kém hơn nhiều. Những người biệt lập ngã tính do trí năng có khuynh hướng trải qua hai thời khoảng nêu trên lâu hơn trong khí những người biệt lập ngã tính theo kiểu khác có khuynh hướng trải qua thời khoảng ngắn hơn. Bây giờ ta sẽ trở lại vấn đề này và giải thích nó một cách tỉ mỉ hơn.

Nói chung, người nào chết yểu có khuynh hướng trải qua thời khoảng ngắn hơn người chết lúc tuổi già, nhưng rất có thể tỉ lệ sinh hoạt trên cõi trung giới lớn hơn bởi vì hầu hết những xúc động mãnh liệt được thanh toán trong sinh hoạt trên cõi trung giới đều phát sinh trong thời thanh xuân của kiếp sống trên cõi trần, còn năng lượng mang tính tâm linh hơn vốn có kết quả trong sinh hoạt trên cõi trời rất có thể tiếp tục cho đến cuối hoặc gần cuối sinh hoạt trên cõi trần.

Như vậy, chúng ta đã thấy rằng toàn thể thời gian trải qua trên Devachan tùy thuộc vào vật liệu mà con người mang theo từ sinh hoạt trên cõi trần; điều này có nghĩa là bất cứ thứ gì có thể được un đúc thành ra năng lực trí tuệ và năng lực đạo đức tức là mọi tư tưởng và xúc động thanh khiết được sản sinh ra trong buổi sinh thời, mọi nỗ lực trí tuệ, đạo đức, mọi hoài bão, mọi ký ức về công việc hữu ích cũng như mọi kế hoạch để phụng sự nhân loại. Chẳng một điều gì bị mất đi, cho dù nó yếu ớt hoặc thoáng qua đến đâu đi nữa, tuy nhiên những đam mê ích kỷ đầy thú tính không thể xen vào vì không có vật liệu nào để cho chúng biểu hiện qua đó được.

Điều ác trong kiếp quá khứ cũng bó tay mặc dù nó có thể là chiếm đa số áp đảo đối với điều thiện, nó ngăn cản việc gặt hái trọn vẹn được bất cứ vụ mùa đạm bạc nào về điều thiện mà ta có thể gặp được; sinh hoạt nơi Devachan có thể rất ngắn ngủi nhưng kẻ đồi trụy nhất nếu còn có chút ít lòng khao khát điều đúng đắn, còn có chút ít sự xao xuyến trong tâm hồn thì ắt phải có một thời kỳ sinh hoạt nơi Devachan trong đó mầm mống thiện sẽ đâm chồi nẩy lộc; trong đó tia lửa điều thiện có thể được quạt lên thành một ngọn lửa nhỏ xíu.

Trong quá khứ, khi người ta sống mà tâm hồn cứ gắn chặt vào cõi trời và hướng cả cuộc đời vào mục tiêu vui hưởng cảnh cực lạc thì thời kỳ trải qua nơi Devachan kéo dài rất lâu, đôi khi tới nhiều ngàn năm. Tuy nhiên hiện nay khi tâm trí con người tập trung nhiều hơn vào chuyện trần tục và rất ít tư tưởng của họ được hướng về sinh hoạt cao thượng thì thời kỳ Devachan đã bị rút gọn đi tương ứng như vậy.

Tương tự như thế, thời kỳ trải qua trên cõi hạ trí và cõi thượng trí tỉ lệ với số lượng tư tưởng được sản sinh ra rất nhiều trong thể thượng trí và hạ trí. Mọi điều thuộc về phàm ngã với những tham vọng, những quyền lợi, những yêu đương, hi vọng và sợ hãi đều đơm hoa kết trái trên cõi hạ trí tức thế giới của hình tướng (sắc giới); những thứ thuộc về thượng trí tức cõi tư tưởng trừu tượng vô ngã phải được thanh toán trên cõi nguyên nhân (vô sắc giới). Như bảng nêu trên chỉ rõ, đa số mọi người chỉ nhập vào cõi trời thượng trí rồi thoát ra khỏi nó một cách nhanh chóng; một số người trải qua phần lớn sinh hoạt Devachan nơi cõi trời thượng trí; một số người trải qua sinh hoạt Devachan hầu như toàn bộ trên cõi trời thượng trí.

Như vậy, cũng giống như một người tự tạo cho mình kiếp sống luyện ngục trên cõi trung giới; cũng vậy y quyết định cho chính mình cả thời gian kéo dài lẫn tính cách sinh hoạt trên cõi trời qua những nguyên nhân mà khi sản sinh ra trong buổi sinh thời. Vì thế cho nên y không thể không có được cả số lượng mà y xứng đáng lẫn chất lượng hoan hỉ chính xác mà các thói đặc dị của y thích ứng nhất.

Có một yếu tố khác rất quan trọng và đáng chú ý, đó là cường độ của sinh hoạt Devachan biến thiên theo các lớp Chơn ngã khác nhau, dĩ nhiên nó tạo ra tác dụng rất lớn đối với sinh hoạt trên cõi trời xét về thời gian kéo dài.

Trong bảng ở trang 186, trong nội bộ của cùng một nhóm Chơn ngã, ta thấy trình bày hai loại hình mặc dù phát triển ngang nhau nhưng lại khác nhau rất nhiều về thời khoảng giữa hai kiếp sống: một loại hình trải qua khoảng 1200 năm, còn loại hình kia trải qua 700 năm giữa hai kiếp sống. Bây giờ số lượng thần lực sản sinh ra đều đại khái bằng nhau trong cả hai trường hợp, thế mà những người trải qua thời khoảng ngắn hơn ắt nén một số lượng cực lạc gấp đôi thành ra sinh hoạt trên cõi trời, có thể nói họ hoạt động ở mức cao áp, tập trung kinh nghiệm của mình để trải qua hầu như hai lần nhiều hơn bất cứ thời kỳ cho sẵn nào đối với thành viên thuộc lớp kia.

Như ta đã nêu rõ ngắn gọn ở cách đây một vài trang, sự khác nhau này là do cách thức đạt tới việc biệt lập ngã tính. Nếu không đi sâu vào chi thiết của việc biệt lập ngã tính (điều này vượt quá phạm vi của quyển sách này) thì ta có thể giải thích rằng những người nào dần dần biệt lập ngã tính nhờ sự phát triển trí năng    đều sản sinh ra một loại thần lực khác khiến cho họ có sinh hoạt nơi Devahan lâu dài hơn; còn những người nào biệt lập ngã tính   do một sự dâng trào ngay tức khắc của lòng luyến ái hoặc lòng sùng tín đều trải qua cực lạc dưới dạng tập trung hoặc kịch liệt hơn nhiều. Nếu có bất kỳ sự khác nhau nào về số lượng thần lực sản sinh ra thì dường như nó hơi lớn hơn trong trường hợp những người trải qua thời khoảng ngắn hơn.

Việc khảo cứu đã chứng tỏ rằng thời khoảng giữa hai kiếp sống co dãn rất nhiều gây ra nhiều sự biến thiên nhịp độ mà các Chơn ngã triển khai sinh hoạt trên cõi trời của mình.

Có một lý do quan trọng của điều này là cần phải đưa các nhóm người gặp lại nhau cùng một lúc khi tái sinh luân hồi, chẳng những để cho họ có thể thanh toán được những mối tương quan tương duyên về nghiệp báo mà còn là vì để cho họ có thể học cách cùng nhau làm việc cho đại sự.

Chẳng hạn như có một vài nhóm Chơn ngã được gọi là những người phụng sự, họ hết kiếp này sang kiếp khác gặp nhau để có thể trải qua những kinh nghiệm sơ bộ giống nhau, sao cho những mối ràng buộc luyến ái giữa họ có thể khắng khít đến nỗi họ chẳng bao giờ hiểu lầm hoặc mất tin tưởng đối với nhau khi sự căng thẳng của công việc thực sự dành sẵn cho số phận họ xảy ra trong tương lai. Một sự kiện lớn lao vĩ đại là có nhóm dành để phụng sự quan trọng hơn bất kỳ sự cân nhắc nào khác, như vậy nhóm người này được tụ tập lại để cho họ có thể phụng sự với vai trò một đoàn thể người hiệp đồng tác chiến.

Khỏi cần nói ta cũng thấy ở đây chẳng có gì bất công, chẳng ai trốn được một chút xíu nào nghiệp báo chính đáng của mình. Nhưng nhịp độ mà nghiệp báo được thanh toán lại điều chỉnh độ đáp ứng với những tình huống đặc thù trong mỗi trường hợp. Vậy là đôi khi có xảy ra việc một nghiệp báo quá khứ nào đấy được thanh toán nhanh hơn để cho người ta có thể tự do làm việc cao thượng mà không bị nghiệp báo cản trở; cũng vì cứu cánh ấy, đôi khi có xảy ra sự nhồi quả giáng xuống một người ngay một lúc dưới dạng một thảm họa lớn lao nào đó; như vậy y thanh toán được nghiệp báo nhanh hơn và dọn đường đi trước mặt mình thênh thang hơn.

Dĩ nhiên là trong trường hợp đại đa số nhân loại thì không có sự can thiệp đặc biệt nào thuộc loại này và sinh hoạt trên cõi trời cứ được triển khai với nhịp độ bình thường. Sự khác nhau về thời gian thanh toán nghiệp báo bao gồm sự khác nhau về cường độ của kiếp sống được biểu lộ qua một sự chói sáng ít nhiều nơi ánh sáng của thể trí.

 

 

CÕI DEVACHAN: NHỮNG CHI TIẾT ĐẶC THÙ THÊM NỮA

 

   Sau khi đã nghiên cứu một số đặc điểm tổng quát của Devachan và mục đích nói chung của nó, thì giờ đây ta cần trở lại điền thêm vào những chi tiết nữa và nói thêm một số đặc điểm vốn không thể bao hàm trong lần mô tả đầu tiên mà không gây ra quá tải.

Mặc dù xét về một chừng mực nào đó, Devachan cũng có tính cách hão huyền, quả thật cũng giống như mọi sự sống biểu lộ ở nhiều mức độ khác nhau; tuy nhiên trong sinh hoạt trên cõi trời có nhiều thực tại hơn sinh hoạt trên trần thế. Ta ắt thấy rõ điều này khi ta xét tới những tình huống cần thiết để đạt được Devachan. Đó là vì để cho một hoài bão hoặc một lực tư tưởng tạo kết quả tồn tại trên cõi trí tuệ thì nó phải có đặc trưng chủ yếu là lòng vị tha.

Tình luyến ái đối với gia đình hoặc bạn bè đưa người ta lên sinh hoạt trên cõi trời cũng như lòng sùng đạo, nhưng chỉ khi nào tình luyến ái hoặc lòng sùng tín ấy mang tính vị tha. Tình luyến ái vốn là một loại đam mê ích kỷ, yêu sách, chủ yếu chỉ muốn mình được yêu, chỉ nghĩ tới điều mà mình nhận được hơn là điều mà mình cho ra, nó cũng có thể dễ dàng thoái hóa thành thói xấu ghen tuông, thì tình luyến ái ấy không bao hàm hạt giống cho sự phát triển trí tuệ; những lực mà nó phát động ắt chẳng bao giờ vượt quá cõi trung giới, là cõi dục vọng mà chúng rõ ràng là thuộc về cõi này.

Khi không có sự đeo bám, không thu hút về phía bản ngã, không nghĩ tới được đền đáp thì ta có một sự tuôn đổ thần lực ghê gớm mà không một vật chất trung giới nào có thể diễn đạt được và tầm cỡ của cõi trung giới cũng không đủ bao dung nó. Nó cần có loại vật chất tinh vi hơn và không gian rộng lớn hơn của cõi trí tuệ, năng lượng sản sinh ra thuộc về cõi cao ấy.

Cũng giống như vậy, lòng sùng đạo của tín đồ tôn giáo mà tư tưởng chủ yếu không phải là sự vinh quang của đấng thiêng liêng mà là cách thức để mình có thể cứu rỗi linh hồn của chính mình, ắt không thể đưa ta lên tới Devachan. Nhưng mặt khác, lòng sùng tín tôn giáo đích thực vốn chẳng bao giờ nghĩ tới bản thân mà chỉ hiến dâng tình thương và lòng biết ơn lên cho đấng thiêng liêng hoặc thủ lĩnh, lại được linh hứng bởi lòng ham muốn nồng nhiệt làm một điều gì đó cho đấng thiêng liêng hoặc nhân danh ngài, thì lòng sùng tín ấy thường dẫn tới một sinh hoạt kéo dài trên cõi trời thuộc một loại hình tương đối cao siêu. Đây ắt là trường hợp đối với bất cứ đấng thiêng liêng hoặc thủ lĩnh nào, do đó tín đồ đối với Đức Phật, đấng Krishna, Ormuzd, thánh Allah hoặc đấng Ki Tô đều cũng đạt tới phần thưởng là sự cực lạc trên cõi trời. Thời gian kéo dài và phẩm tính của nó tuyệt nhiên không tùy thuộc vào đối tượng của nó mà lại tùy thuộc vào cường độ và sự trong sạch của xúc cảm.

Thật là một sai lầm khi giả định rằng một người trên cõi trung giới và cõi hạ trí sau khi chết chỉ đang hoạt động để thanh toán những kết quả trong sinh hoạt trên cõi trần thế vừa qua; nói chung thì điều này đúng với kẻ phàm phu, song le ngay cả khi y đang vui hưởng cực lạc trên cõi Devachan, thì đồng thời y cũng ảnh hưởng tới những người khác, vì vậy y đang tạo ra những quả báo nghĩa là gây nghiệp.

Xét theo bản chất của sự việc thì điều này ắt phải như thế bởi vì tư tưởng là yếu tố mạnh mẽ nhất nhằm tạo ra nghiệp của con người. Mọi lực đều có đặc trưng của cõi mà nó được sản sinh ra trên đó, cõi càng cao thì lực càng mạnh mẽ và bền bỉ.

Trong những trường hợp mà hiện nay còn hiếm hoi, khi nâng tâm thức lên tới cõi nguyên nhân thì thượng trí và phàm ngã được hiệp nhất lại, tâm thức của Chơn ngã vốn ở trong tầm sử dụng của con người trải qua trọn cả các kiếp sống trên cõi hồng trần, trung giới và hạ trí. Vì thế cho nên, suy ra rằng y cũng đang gây ra nghiệp vào một thời kỳ này nhiều không kém vào thời kỳ kia, và y có thể biến đổi tình huống trong cuộc đời mình qua việc vận dụng tư tưởng và ý chí.

Nhưng ngoài những trường hợp của người phát triển cao ấy, ngay cả một người thường cũng tạo ra một cách hoàn toàn vô ý và vô thức cho bản thân mình, ba kết quả riêng biệt trong trọn cả sinh hoạt trên cõi trời.

Một – Lòng luyến ái mà y tuôn đổ lên hình tư tưởng y tạo ra về bạn bè mình là một quyền năng mạnh mẽ vì điều thiện. Nó đóng một vai trò đáng kể trong sự tiến hóa chơn ngã của người bạn ấy. Lòng luyến ái được khơi dậy từ người bạn, do đó có khuynh hướng làm tăng cường phẩm chất đáng hâm mộ ấy nơi bản thân y. Một hành vi như thế rõ rệt là gây ra nghiệp báo.

Thậm chí có thể là hiệu quả của tác động ấy biểu lộ nơi phàm ngã của người bạn trên cõi trần. Đó là vì nếu Chơn ngã bị biến đổi bởi lòng luyến ái tuôn đổ lên hình tư tưởng mà nó làm cho linh hoạt, thì có thể sự biến đổi ấy biểu lộ được nơi phàm ngã vốn dĩ nhiên là một sự biểu lộ khác nữa cũng của Chơn ngã ấy.

Hai – Là một người tuôn đổ một làn sóng luyến ái tràn ngập và khơi dậy những làm sóng khác đáp ứng từ người bạn thì rõ rệt là đang làm cải thiện bầu hào quang trí tuệ xung quanh mình. Bầu hào quang này tác động lên mọi cư dân của thế giới vốn đang sống trong bầu hào quang ấy – chư thiên, loài người, loài thú, loài cây cỏ v.v. . . Điều này rõ ràng là tạo ra một nghiệp quả.

Ba – Là một tư tưởng luyến ái vị tha hoặc sùng tín chẳng những khơi dậy một sự đáp ứng từ Thượng Đế đối với cá nhân nào phát khởi tư tưởng ấy mà còn giúp cho kho thần lực được đầy tràn dưới sự quản lý của các đấng Ứng thân Nirmanakaya để dành cho các Chơn sư Minh triết và đệ tử dùng trợ giúp loài người (Xem quyển thể Vía trang 57). Cho dù kết quả của lòng luyến ái hoặc sùng tín ấy trong sinh hoạt trên cõi trần có lộng lẫy đến đâu đi nữa thì ta cũng dễ dàng thấy rằng sự đáp ứng với tư tưởng của một thực thể nhập Devachan có lẽ vẫn bền bỉ trong hàng ngàn năm và đóng góp đáng kể vào cho kho chứa, nó mang lại cho thế gian một lợi ích không thể tính toán được theo bất cứ kiểu nào mà ta sử dụng trên cõi trần.

Xét theo mọi điều cân nhắc thì ta ắt thấy rõ rằng thậm chí chỉ là một kẻ phàm phu chưa đặc biệt phát triển được tâm thức, song le cũng có thể làm được nhiều điều tốt trong khi sinh hoạt nơi Devachan, vì thế cho nên trong thời gian ấy y thực sự đang tạo ra nghiệp mới cho bản thân, và thậm chí làm biến đổi sinh hoạt trên cõi trời trong khi nó đang tiến bộ.

 Trên cõi trần, nhiều tư tưởng của ta chỉ là những mảnh vụn, nơi cõi Devachan, người mơ mộng lặng ngắm những mảnh vụn ấy và kiên nhẫn đào luyện ra từng chi tiết với mọi khả năng thực hiện lộng lẫy, sống qua chúng một cách linh hoạt mà không điều gì trên trần thế bì kịp. Y xây dựng, uốn nắn, định hình chúng thành ra mọi khả năng biến thiên rồi xào xáo lên trong thế giới hình tướng. Những người khác có thể bấy giờ thu nhặt được chúng và được chúng gợi hứng để đảm đương những kế hoạch cải cách, làm việc từ thiện v.v. . . Như vậy xét thheo vật liệu tư tưởng chói ngời của một người mơ mộng đơn độc nào đó những sự thay đổi kỳ diệu có thể xảy ra thì việc “mơ mộng” của y cũng giúp tái tạo lại thế giới.

Tuy nhiên ta nên nhớ rằng, do những hạn chế mà kẻ phàm phu áp đặt lên bản thân nơi Devachan, y có thể phát khởi được một đường lối luyến ái hoặc sùng tín mới mẻ, nhưng lòng luyến ái và sùng tín của y dọc theo những đường lối mà y đã quyết định rồi, ắt sẽ rõ ràng là mạnh mẽ hơn bao giờ hết so với khi y đang lao động vất vả với những hạn chế nặng nề của thể xác. Điều này ắt cần phải trình bày kỹ lưỡng thêm một chút nữa. Để hiểu được mối quan hệ của một người nơi Devachan với môi trường xung quanh của y, ta phải nghĩ rằng: (1) vật chất của cõi này do tư tưởng của y định hình ra, (2) cái lực của cõi ấy được khơi dậy để đáp ứng với những hoài bão của y.

Ta đã thấy con người uốn nắn vật chất của cõi này thành ra những hình tư tưởng của bạn bè và làm thế nào mà các Chơn ngã của bạn bè biểu hiện được qua những hình ảnh ấy. Xung quanh y cũng có những lực sống động khác, những cư dân thiên thần đấy quyền lực của cõi này, trong số đó có nhiều thần lực rất nhạy cảm với một vài hoài bão của con người và sẵn sàng đáp ứng với chúng. Nhưng điều chính yếu mà ta cần phải nhớ là cả tư tưởng và hoài bão của y đều chỉ đi theo những đường lối mà y đã chuẩn bị rồi trong khi sinh hoạt trên cõi trần.

Có lẽ ta có thể tưởng tượng rằng khi một người vươn tới cõi sinh lực và lực siêu việt như thế, thì y ắt bị kích động đối với những hoạt động hoàn toàn mới theo những đường lối mới; nhưng không phải như vậy. Như ta đã thấy trước kia, thể trí của y tuyệt nhiên không thuộc cùng một cấp với các hạ thể và nó cũng chưa được kiểm soát đầy đủ. Trong quá khứ, nó đã quen với việc nhận ấn tượng và tiếp thu kích thích từ tác động ở bên dưới, chủ yếu từ cõi hồng trần và đôi khi từ cõi trung giới. Bằng cách này nó đã thực hiện rất ít điều nhằm tiếp nhận những rung động trực tiếp của trí tuệ trên cõi của riêng mình; vì thế cho nên nó không thể đột ngột bắt đầu tiếp nhận và đáp ứng với chúng. Như vậy, thực tế là con người không phát khởi bất kỳ tư tưởng nào mới mà bị hạn chế vào những tư tưởng trước kia mình đã từng ấp ủ, vốn tạo thành những cửa sổ duy nhất mà thông qua đó y có thể nhìn ra thế giới mới của mình. Vì thế cho nên một phàm ngã vô vị không có gì đặc sắc, tất nhiên có một trạng thái Devachan yếu kém, không đặc sắc.

Như vậy, người ta chỉ mang vào cõi Devachan cái công cụ hạ trí mà mình có được không hơn không kém. Vì vậy, rõ ràng là có tầm quan trọng lớn lao khi trong buổi sinh thời, y khiến cho tư tưởng của mình chính xác đến mức tối đa bằng không y sẽ hạn chế rất nhiều tính hữu dụng của Devachan. Xét theo quan điểm này, Devachan là một thế giới của các hiệu quả chứ không phải là nguyên nhân, mỗi người đều bị hạn chế bởi sắc thái nhận thức cá biệt của mình và năng lực thẩm định của mình. Y càng có nhiều tiếp điểm với thế giới bên ngoài thì khởi điểm hoặc tiêu điểm phát triển càng có nhiều nơi Devachan.

Mặt khác, xét theo quan điểm của kiếp tới thì Devachan cốt yếu là một thế giới  của nguyên nhân bởi vì trong đó mọi kinh nghiệm đều được đào luyện thành tính tình vốn sẽ được mang theo khi con người trở lại nhập thế. Như vậy, Devachan là kết quả trực tiếp của sự sống nhất như trên trần thế trong kiếp này và dọn đường cho sinh hoạt kiếp tới trên trần thế. Ta có thể nghiên cứu tốt nhất cách thức xác định và hạn chế tầm nhìn một người mà cửa sổ của y bắt buộc phải nhìn bằng cách xét một ví dụ có thực. Ta hãy xét trường hợp âm nhạc. Một người không có âm nhạc trong linh hồn ắt tuyệt nhiên không có cửa sổ theo hướng ấy. Tuy nhiên trong kiếp hiện tại, người nào có cửa sổ âm nhạc thì cũng thấy có một quyền năng ghê gớm. Mức độ mà y có thể đáp ứng được ắt tùy thuộc theo ba yếu tố. Khi theo đuổi sự tương tự là thủy tinh trong một cửa sổ thì ta có thể gọi ba yếu tố này là (1) kích thước của thủy tinh; (2) màu sắc của nó; (3) phẩm chất vật liệu của nó. Như vậy, nếu trong khi trên trần thế, con người chỉ có thể thẩm định được một lớp âm nhạc thôi thì bây giờ rõ rệt là y bị hạn chế trong chừng mực ấy. Ý niệm của y về âm nhạc cũng có thể nhuốm màu sao cho nó chỉ nhận vào một vài rung động của âm thanh hoặc chúng có thể mang những vật liệu tồi tàn đến nỗi làm méo mó và u ám mọi thứ đạt tới mình.

Tuy nhiên ta hãy giả định rằng cửa sổ của y là cửa sổ tốt đẹp và thông qua đó y sẽ nhận được ba tập hợp ấn tượng đặc biệt.

Một: Y ắt cảm thấy rằng âm nhạc vốn là biểu hiện sự chuyển động có thứ tự của các lực trên cõi này. Đằng sau ý niệm thơ mộng về “âm nhạc của các cõi” ắt có sự thật, vì trên các cõi cao mọi sự vận động và tác động đều tạo ra sự hài hòa về âm thanh và màu sắc. Mọi tư tưởng – tư tưởng của chính mình cũng như tư tưởng của mọi người khác -  đều biểu hiện bằng cách này qua một loạt những hợp âm bao giờ cũng biến đổi dễ thương, thế nhưng không thể miêu tả được thể hiện thành một ngàn hạc cầm Aeolian. Biểu lộ âm nhạc của sự sống chói ngời thuộc cõi trời tạo thành một bối cảnh cho mọi trải nghiệm khác.

Hai: Trong số những cư dân của cõi hạ trí có một lớp chư thiên hoặc thiên thần vốn đặc biệt dành cho âm nhạc, và họ thường biểu hiện nhờ phương tiện âm nhạc tới mức đầy đủ hơn phương tiện khác. Tín đồ Ấn giáo gọi là Gandharvas. Người nào có năng khiếu âm nhạc chắc chắn thu hút  sự chú ý của họ, ắt sẽ đến tiếp xúc với họ và với âm nhạc mà họ tạo ra, và chắc chắn sẽ thu hút được nhiều điều từ cái sự giao tiếp ấy bởi vì họ sẽ sử dụng đủ loại họa âm và biến thể mà trước kia y chưa hề biết tới. Bằng cách này, rốt cuộc y sẽ xuất lộ từ sinh hoạt trên cõi trời phong phú hơn nhiều so với khi y nhập vào.

Ba: Là y sẽ lắng nghe một cách chăm chú sắc sảo thưởng thức được âm nhạc của đồng loại mình trên cõi trời.

Nhiều nhà soạn nhạc ở đó, tuôn ra âm nhạc nhiều hơn mức bất kỳ thứ gì họ biết được trên trần thế. Thật vậy, nhiều sự cảm hứng của những nhạc sĩ trên trần thế chẳng qua chỉ là một tiếng vọng yếu ớt của âm nhạc trên cõi trí tuệ mà họ đã mơ hồ cảm thấy được.

Kinh nghiệm của một người đã từng là họa sĩ cũng giống như thế. Y ắt cũng có ba khả năng tương tự:

[1] Y ắt nhận thức được trật tự tự nhiên của cõi này biểu hiện qua màu sắc cũng như âm thanh.

[2] Y ắt nhận thức được ngôn ngữ màu sắc của chư thiên là một cấp sinh linh giao tiếp với nhau qua những tia chớp lóe màu sắc rực rỡ.

[3] Y ắt nhận thức được những sáng tạo màu sắc của các họa sĩ tài ba trên cõi trí tuệ.

Cũng những khả năng ấy chỉ thay đổi xét về chi tiết đều mở ra cho con người nhập Devachan theo mọi hướng khác về nghệ thuật hoặc tư tưởng sao cho y có thể vui hưởng và học tập được vô tận.

Khi xét tới tác động và phản tác động giữa con người nhập Devachan và hình tư tưởng mà y tạo ra về bạn mình thì ta cần xét tới hai yếu tố: [1] mức độ phát triển của chính người ấy; [2] trình độ phát triển của người bạn.

Nếu bản thân của người ấy kém phát triển thì hình ảnh mà y tạo ra về bạn bè mình ắt là bất toàn, có nhiều đức tính cao thượng của người bạn chưa được biểu hiện. Vì thế cho nên Chơn ngã của người bạn cũng chẳng dùng được hình ảnh ấy bao nhiêu vì trong đó chẳng có thứ gì để cho y có thể biểu diễn một số đức tính của mình thông qua đó.

Tuy nhiên, ngay cả khi người bạn được biểu hiện ở mức độ tồi tệ nhất qua một hình tư tưởng thì nó cũng phong phú hơn và thỏa đáng hơn nhiều so với mức đã từng đạt được trong sinh hoạt cõi trần. Đó là vì trong sinh hoạt trên cõi trần ta chỉ thấy được một phần người bạn của mình; hiểu biết của ta về những người bạn ấy bao giờ cũng phải cực kỳ thiếu sót. Và sự hiệp thông của ta với họ ắt không hoàn hảo, ngay cả khi ta tin rằng mình thật sự biết hết về người bạn thì ta cũng chỉ biết được một phần của y đang nhập thể, còn biết bao nhiêu điều khác ẩn đằng sau Chơn ngã của y mà ta chưa thể đạt tới được.

Thật vậy, nếu ta có thể nhìn thấy được bằng thần nhãn của thể trí thì trọn cả người bạn ta có lẽ cũng hoàn toàn không thể nhận ra được; chắc chắn y không phải là cái người mà ta đã từng nghĩ là mình trước kia đã biết.

Mặt khác, nếu chính người bạn lại đang chậm phát triển thì ngay cả khi tạo ra được một hình tư tưởng tốt đẹp nơi người bạn cũng không có đủ mức phát triển khiến cho y lợi dụng đúng mức được hình tư tưởng ấy, nghĩa là y không thể lấp đầy trọn vẹn được hình ảnh của chính mình do người khác tạo ra. Tuy nhiên, điều này khó có thể xảy ra và chỉ có thể xảy ra khi một đối tượng hoàn toàn không xứng đáng lại được  thần tượng hóa một cách thiếu minh triết. Ngay cả khi ấy thì người tạo ra hình tư tưởng cũng chẳng thấy có gì thay đổi hoặc thiếu sót nơi bạn của mình bởi vì người bạn hiện nay tốt hơn nên có thể hoàn thành lý tưởng của mình nhiều hơn mức y đã từng đạt được trong sinh hoạt trên trần thế. Vì vậy cho nên niềm vui của người bạn nơi Devachan tuyệt nhiên không hề giảm bớt.

Trong khi một Chơn ngã có thể lấp đầy hàng trăm hình tư tưởng bằng những đức tính mà mình có được thì y lại không thể đột ngột tiến hóa và biểu diễn một đức tính mà y chưa phát triển chỉ vì một người nào đó đã tưởng tượng rằng y đã phát triển được nó. Vì thế cho nên mới có lợi ích lớn lao trong việc tạo ra hình tư tưởng của những đấng (chẳng hạn như các Chơn sư) vốn có thể vươn lên thậm chí vượt quá quan niệm cao siêu nhất mà hạ trí có thể tạo dựng được. Trong trường hợp một Chơn sư, một con người bị thu hút về một tầm sâu tình thương và quyền năng mà cái máy dò hạ trí của y chưa bao giờ dò ra được.

Nhưng trong bất cứ trường hợp nào thì ta cũng đạt tới được Chơn ngã của người bạn ấy bằng tình luyến ái và bất kể trình độ phát triển của y đến đâu đi nữa thì nó cũng ngay tức khắc đáp ứng qua việc tuôn đổ vào trong hình tư tưởng được tạo ra. Cho dù hình tư tưởng có được tạo ra yếu ớt đến đâu đi chăng nữa trên cõi hạ trí thì trường hợp này Chơn ngã cũng dễ dàng đạt tới được nó hơn là đạt tới thể xác vốn ở thấp hơn nó hai cõi.

Nếu người bạn vẫn còn sống trong thể xác thì dĩ nhiên trong ý thức tỉnh táo nơi cõi trần y hoàn toàn chẳng biết gì về việc Chơn ngã của mình đang vui hưởng sự biểu lộ thêm nữa; nhưng điều này tuyệt nhiên không ảnh hưởng tới việc rằng sự biểu lộ ấy mang tính cách có thực hơn và bao hàm một mức độ gần đúng hơn với Chơn ngã của y so với phàm ngã trên cõi trần là tất cả những gì mà hầu hết chúng ta cho đến nay có thể nhìn thấy được.

Xét theo tất cả những điều nhận xét ấy, suy ra rằng một người nói chung là dễ thương, thật sự kết bạn với nhiều người ắt có một số lớn hình tư tưởng do bạn bè mình tạo ra trên Devachan và như vậy y sẽ tiến hóa nhanh hơn một người phàm phu. Kết quả này dĩ nhiên là kết quả nghiệp báo phát triển của y giúp y có được những đức tính khiến y dễ thương như vậy.

Học viên hiện nay ắt rõ ràng nhận thức được tại sao phàm ngã mà ta biết trên cõi trần lại không đàm đạo được với bạn bè của mình nơi Devachan. Nhưng Chơn nhơn tức Chơn ngã, lại làm được điều ấy vì tác động qua hình tư tưởng mà bạn bè mình tạo ra trên cõi hạ trí.

Có lẽ ta sẽ trình bày nguyên tắc này rõ ràng hơn nữa qua một ví dụ thực tiễn. Giả sử một người mẹ vốn có quan niệm tôn giáo khá hẹp hòi, chết đi bỏ lại một đứa con gái thân thương, và đứa con gái ấy sau này mở rộng được tầm ý thức tôn giáo của mình. Người mẹ ắt tiếp tục tưởng tượng rằng con gái mình vốn vẫn còn mang tính chính thống, và bà ắt chỉ thấy được tư tưởng của con gái mình biểu hiện cũng dễ dàng qua những ý niệm chính thống; bà không thể lĩnh hội được những quan niệm tôn giáo rộng rãi hơn mà con gái mình giờ đây đã chọn theo.

Nhưng xét về mặt Chơn ngã của đứa con gái lợi dụng được điều mà phàm ngã đã học hỏi thì về phần bà có khuynh hướng dần dần mở rộng và hoàn thiện những quan niệm của bà mẹ mặc dù bao giờ cũng theo đường lối mà bà mẹ quen thuộc. Giữa đôi bên không có ý thức về sự khác nhau qua ý kiến và cũng không tránh né những đề tài tôn giáo.

Những nhận xét nêu trên áp dụng cho một người có trình độ phát triển bình thường. Trong trường hợp một người tiên tiến hơn vốn đã có ý thức nơi thể nguyên nhân thì y ắt hạ cố một cách có ý thức phóng chiếu vào hình tư tưởng mà người bạn nhập Devachan cung cấp cho mình coi đó là một thể trí phụ trợ và hoạt động thông qua nó một cách chăm chú nhất định. Nếu y ngẫu nhiên có được thêm kiến thức thì như vậy y có thể trực tiếp và cố tình giao tiếp, truyền thụ cho bạn mình. Bằng cách này các Chơn sư tác động lên đệ tử khi họ sinh hoạt trên cõi trời và làm thay đổi tính tình của họ rất nhiều.

Như vậy, một người tạo ra cho mình một hình tư tưởng của Chơn sư ắt có thể lợi dụng được rất nhiều, mà ảnh hưởng của Chơn sư có thể tuôn xuống hình tư tưởng ấy để nhận được sự giáo huấn và giúp đỡ nhất định.

Hai người bạn có thể biết rõ về nhau trên cõi trí tuệ hơn mức có thể được khi họ sinh hoạt trên cõi trần vì mỗi người giờ đây chỉ có một bức màn che duy nhất là thể hạ trí phủ lên trên Chơn ngã. Nếu một người nhập Devachan chỉ biết một khía cạnh của bạn mình trong khi sinh hoạt trên cõi trần, thì cũng chỉ thông qua khía cạnh ấy người bạn mới có thể biểu hiện được trên cõi trời. Nhưng mặc dù y phần lớn là bị hạn chế vào khía cạnh ấy, song y có thể biểu diễn khía cạnh ấy của mình đầy đủ hơn và thỏa đáng hơn bao giờ hết; thật vậy sự biểu diễn ấy đầy đủ hơn mức con người đang ở Devachan có thể thấy được trên các cõi thấp.

Ta đã thấy một kẻ phàm phu nhập Devachan sống trong một lớp vỏ bao gồm những tư tưởng của chính mình; như vậy y đã hoàn toàn nhốt mình ra khỏi phần còn lại của thế giới, nghĩa là cả cõi hạ trí lẫn cõi thấp hơn. Nhưng mặc dù y bị khép kín không hưởng thụ trọn vẹn được những khả năng của cõi trí tuệ, song y tuyệt nhiên không hề có ý thức về bất cứ sự hạn chế nào đối với các hoạt động hoặc xúc cảm của mình. Ngược lại, y tràn đầy cực lạc đến mức tối đa mà mình có thể đạt được và y không thể tin nổi có bất kỳ niềm vui nào lớn hơn niềm vui mà bản thân mình đang trải nghiệm.

Vậy là mặc dù y đã khép kín trong một vài giới hạn nào đó, song y hoàn toàn không có ý thức về những giới hạn này và trong nội bộ giới hạn ấy, y có được mọi thứ mà mình có thể ham muốn hoặc suy nghĩ. Y đã bao xung quanh mình bằng hình tư tưởng của bạn mình và thông qua những hình tư tưởng này, y thật sự tiếp xúc mật thiết hơn với các bạn so với bất kỳ lúc nào trên bất kỳ cõi nào khác.

Người nhập Devachan không hề quên rằng có một thứ gì đó là đau khổ, bởi vì y còn nhớ rõ kiếp đã qua của mình; nhưng giờ đây y hiểu được nhiều điều vốn rõ rệt khi y còn ở trên cõi trần và niềm vui hiện tại đối với y lớn đến nỗi sự phiền não dường như chỉ là một giấc mơ đối với y.

Lớp vỏ trên cõi hạ trí có thể sánh với vỏ một quả trứng trên cõi trần. Cách duy nhất để đưa bất cứ thứ gì vào trong vỏ trứng mà không phá vỡ nó là tuôn đổ thứ ấy từ một chiều đo cao hơn hoặc tìm ra một lực có rung động đủ tinh vi để thâm nhập vào giữa các hạt tạo thành lớp vỏ mà không làm nhiễu loạn chúng. Điều này cũng đúng đối với lớp vỏ hạ trí; bất cứ rung động vật chất nào thuộc cõi hạ trí đều không thể thâm nhập vào nó, nhưng các rung động thanh bai hơn vốn thuộc về Chơn ngã có thể đi xuyên qua nó mà tuyệt nhiên không làm nhiễu loạn nó; điều này nghĩa là ta có thể tự do tác động lên nó từ bên trên chứ không phải từ bên dưới.

Từ đó suy ra hai tác dụng: [1] những rung động do con người trong lớp vỏ phóng ra từ thể hạ trí không thể tác động trực tiếp lên thể trí của bạn mình, cũng không thể sản sinh ra một hình tư tưởng đi xuyên qua không gian và bám lấy người bạn theo kiểu bình thường. Điều này chỉ có thể xảy ra nếu người ấy có thể di chuyển tự do và hữu thức trên cõi trí tuệ, mà điều này dĩ nhiên là y không thể thực hiện được; [2] những tư tưởng của người bạn cũng có thể đến với con người đang ở trong lớp vỏ Devachan giống như khi y đang sinh hoạt bình thường trên cõi hồng trần hoặc cõi trung giới.

Vì thế cho nên ta thấy rằng mọi khó khăn do lớp vỏ hạ trí gây ra xung quanh con người nhập Devachan hoàn toàn bị khắc phục theo bản chất là phương pháp tác động trực tiếp của Chơn ngã lên hình tư tưởng mà con người đã tạo ra. Xét theo tình huống con người nhập Devachan thì suy ra rằng y không còn có thể bị triệu hồi về trần thế bằng những phương pháp của Thần linh học.

Mặc dù người nhập Devachan không dễ dàng chịu ảnh hưởng từ bên ngoài, thế nhưng kẻ nào có thể chuyển sang cõi hạ trí với ý thức hoàn toàn trọn vẹn đều có thể ảnh hưởng tới những người nhập Devachan trong một chừng mực nào đó. Vậy là y có thể làm cho những tư tưởng luyến ái chẳng hạn tràn ngập lên những người ấy, và mặc dù cho đến nay những tư tưởng ấy không thể thâm nhập vào những lớp vỏ để khiến cho những người bên trong những lớp vỏ ý thức được tác giả của những tư tưởng này; thế nhưng luồng luyến ái vẫn có thể tác động lên những người đang ở trong lớp vỏ chẳng khác nào hơi ấm của mặt trời có thể tác động lên mầm sống bên trong quả trứng, đẩy nhanh quá trình đâm chồi nẩy lộc của nó và tăng cường bất kỳ cảm giác khoái lạc nào mà giả sử rằng nó có thể có được.

Nếu người ấy là một kẻ bất khả tri hoặc một nhà duy vật thì việc y không tin vào kiếp sống tương lai tuyệt nhiên không ngăn cản y trải nghiệm sinh hoạt trên cõi trung giới hoặc cõi hạ trí cũng giống như bất kỳ người nào khác; đó là vì việc một người không tin vào kiếp sống tương lai rõ ràng không thể làm thay đổi sự kiện trong thiên nhiên. Nếu người ấy đã sống một cuộc đời vị tha thì các lực mà y sản sinh ra ắt phải được thể hiện ra, và điều này chỉ có thể diễn ra trên cõi hạ trí nghĩa là nơi Devachan.

Dĩ nhiên nơi Devachan không có sự mệt mỏi, chỉ thể xác mới đã từng trở nên mệt mỏi. Khi ta nói mệt trí thì chính bộ óc bị mệt chứ cái trí không bị mệt.

Sự kiện cái trí của ta chỉ lĩnh hội được ba chiều đo thôi trong khi trên cõi trung giới có bốn chiều đo và cõi hạ trí có năm chiều đo, khiến ta khó miêu tả chính xác được vị trí trong không gian của những người đã rời bỏ sinh hoạt trên cõi trần. Một số người có khuynh hướng lượn lờ xung quanh ngôi nhà trên trần thế của mình để tiếp xúc với những người bạn còn sinh hoạt trên cõi trần và những nơi mà họ đã từng biết; mặt khác còn có những người có khuynh hướng trôi nổi đi khuất mắt và tìm ra cho bản thân xét theo tỉ trọng riêng một cảnh giới cách xa rất nhiều so với mặt đất.

Như vậy, chẳng hạn kẻ phàm phu chuyển vào sinh hoạt trên cõi trời có khuynh hướng trôi nổi lên tới một khoảng cách đáng kể trên mặt đất, mặc dù mặt khác một số người như vậy lại bị thu hút về cảnh giới của ta. Thế nhưng nói chung thì ta có thể coi như cư dân trên cõi trời sinh hoạt trong một hình cầu hoặc một vùng bao xung quanh trái đất. Ngoại trừ những người rất tiên tiến thì mọi người đều tuyệt đối cần sinh hoạt trên cõi trời, bởi vì chỉ trong những tình huống ấy thì hoài bão mới có thể được phát triển thành năng lực và kinh nghiệm mới được đào luyện thành minh triết. Sự tiến bộ mà linh hồn đã tạo ra như thế vốn lớn hơn hẳn so với mức độ có thể được, nếu bằng một phép lạ nào đấy người ta vẫn có thể ở lại nhập thể trong xác phàm trọn cả thời gian.

Nhưng đối với người tiên tiến đang tiến bộ nhanh chóng thì đôi khi người ta có thể từ bỏ sinh hoạt cực lạc nơi cõi trời – đôi khi được gọi là xả bỏ Devachan – giữa hai kiếp nhập thể để trở về thi hành công tác trên cõi trần một cách nhanh chóng hơn. Nhưng không một người nào được phép xả bỏ một cách mù quáng điều mà mình còn chưa biết, cũng không thể đi chệch ra khỏi lộ trình tiến hóa bình thường trừ phi và cho đến khi nào đã chắc chắn được rằng một sự đi chệch như vậy ắt có ích lợi tối hậu cho y.

Qui tắc chung là không ai chối bỏ Devachan chừng nào y còn chưa trải nghiệm nó trong buổi sinh thời, nghĩa là chừng nào y còn chưa đủ phát triển để có thể nâng tâm thức lên tới cõi ấy rồi mang lại cho bản thân một ký ức rõ ràng và đầy đủ về sự vinh quang của Devachan. Điều này có lý do là vì chính sinh hoạt của phàm ngã với môi trường quen thuộc xung quanh cá nhân vốn được tiến hành nơi các cõi trời thấp; vì vậy trước khi xảy ra sự xả bỏ, phàm ngã phải ngộ ra được thật rõ rệt mình phải xả bỏ cái gì, hạ trí phải đồng ý với thượng trí về đề tài này.

Qui tắc chung này có một ngoại lệ biểu kiến. Trong tình hình phát triển nhân tạo và lệch lạc theo một mặt mà ta gọi là nền văn minh hiện đại, thiên hạ không luôn luôn phát triển một cách hoàn toàn chính qui và bình thường; người ta đã phát hiện có những trường hợp có một số lượng đáng kể ý thức trên cõi hạ trí được liên kết thỏa đáng với sinh hoạt trên cõi trung giới, thế nhưng không một kiến thức nào về điều ấy tuyệt nhiên đã từng lọt xuống bộ óc phàm. Những trường hợp như thế rất hiếm có mặc dù chúng chắc chắn là vẫn có. Tuy nhiên chúng cũng không phải ngoại lệ đối với nguyên tắc được thể hiện trong qui tắc chung, nghĩa là phàm ngã phải thực hiện sự xả bỏ. Đó là vì trong những trường hợp này, sinh hoạt trên cõi trung giới ắt là sinh hoạt với ý thức đầy đủ và hoàn toàn dành cho phàm ngã, cho dẫu không một ký ức nào về điều ấy đã từng thâm nhập vào ý thức thuần túy của cõi trần. Như vậy, phàm ngã vẫn thực hiện việc xả bỏ nhưng thông qua tâm thức trên cõi trung giới thay vì thông qua ý thức trên cõi trần như hầu hết mọi trường hợp. Những trường hợp như vậy hầu như không có khả năng xảy ra, ngoại trừ trong số những người ít ra đã là đệ tử dự bị của Chơn sư .

Một người muốn thực thi chiến tích vĩ đại xả bỏ Devachan ắt phải làm việc tha thiết cực lực để biến mình thành một công cụ xứng đáng trong tầm tay của những Đấng trợ giúp thế gian và phải sốt sắng tận tụy lao vào làm việc vất vả vì ích lợi tinh thần của những người khác.

Một người đủ tiên tiến để được phép xả bỏ Devachan lẽ ra rõ ràng là có thể trải nghiệm một sinh hoạt kéo dài rất lâu trên cõi trời; vậy thì y có thể tiêu tốn kho dự trữ thần lực này theo một hướng khác vì ích lợi của loài người, vậy là tham gia dù chỉ nhỏ nhoi thôi vào công trình của các đấng Nirmānakāya.

Khi một đệ tử đã quyết định làm như vậy thì y chờ đợi trên cõi trung giới cho đến khi Chơn sư có thể dàn xếp cho y một sự nhập thể thích hợp. Trước khi có thể toan tính làm như vậy, y phải được phép của một đấng có thẩm quyền rất cao. Ngay cả khi được phép như vậy, sức mạnh của định luật thiên nhiên mãnh liệt đến nỗi nghe đâu đệ tử phải hạn chế mình vào cõi trung giới, kẻo một khi y đã tiếp xúc với cõi Devachan cho dẫu chỉ một lúc thôi thì y lại có thể bị một dòng thần lực vô địch lôi cuốn vào đường lối tiến hóa bình thường. Trong một số trường hợp, mặc dù cũng hiếm hoi, con người được phép tiếp thu một thể xác của người lớn mà kẻ cư trú trước kia trong đó không còn sử dụng nó nữa, nhưng dĩ nhiên thể xác này thường không phải là thể xác thích hợp sẵn có.

Một con thú đã đạt mức biệt lập ngã tính, sau khi chết trên cõi trần và cõi trung giới thường có một sinh hoạt rất lâu dài mặc dù khá ư là mơ mộng nơi cõi trời thấp. Tình trạng của nó đôi khi được gọi là tâm thức ngủ chập chờn và tương tự như tình trạng của một người cũng trên cảnh giới ấy mặc dù hoạt động hạ trí kém hẳn. Nó bị vậy quanh bởi những hình tư tưởng của chính mình, cho dẫu nó chỉ có ý thức lơ mơ về chúng; và những thứ này dĩ nhiên bao gồm cả hình tư tưởng của những người bạn trên trần thế của nó với những tâm trạng tốt nhất và đồng cảm nhất. Những hình tư tưởng này dĩ nhiên khơi dậy sự đáp ứng từ Chơn ngã của bạn nó theo cách thông thường. Con thú vẫn cứ ở tình trạng miêu tả như trên cho đến khi trong một thế giới tương lai nào đó nó khoác lấy hình tướng của con người.

Sự biệt lập ngã tính (nhờ đó con thú vươn lên tận giới nhân loại) đạt được do liên kết với con người, trí thông minh và lòng luyến ái của con thú được phát triển tới mức cần thiết do nó quan hệ thân mật với người bạn mang xác người. Nhưng ta đã bàn tới vấn đề này ở Chương XIII.

------------------------------