CHÚNG TA VÀ CÁC LỚP VỎ CỦA MÌNH

Radha Burnier

 

Nhiều bạn đọc ắt quen thuộc với những lời lẽ sau đây trong quyển Dưới Chơn Thầy :

“Thể xác là con thú của con, là con ngựa mà con cưỡi trên đó, vì thế con phải đối xử tử tế với nó, chăm sóc nó kỹ lưỡng, con không được bắt nó làm việc quá sức, phải nuôi dưỡng nó đúng mức bằng đồ ăn thức uống trong sạch thôi, giữ nghiêm ngặt nó luôn luôn thanh khiết, thậm chí không vướng một chút bụi bẩn nào. Ấy là vì nếu không có một thể xác hoàn toàn sạch sẽ và khỏe mạnh thì con không thể tiến hành công việc gian nan là dọn mình cho sinh hoạt tinh thần”.

Chí Tôn Ca cũng so sánh thể xác với một lớp áo và gọi nó là một lớp vỏ (kosha). Thật mỉa mai khi chủ nhân ông sử dụng lớp áo ấy mà lại nghĩ mình chính là lớp áo. Chí Tôn Ca rõ ràng khuyến cáo rằng một thể xác mòn mỏi ắt chẳng có giá trị bao nhiêu cho mục đích của linh hồn cũng như bộ quần áo te tua.

“Cũng giống như một người vứt bỏ bộ quần áo đã sờn để khoác lấy quần áo mới; cũng giống như vậy chủ nhân ông vứt bỏ những thể xác đã mòn mỏi để nhập vào những thể xác còn mới”. (II.22)

Việc so sánh với một con ngựa gợi ý là ta phải chăm sóc tốt cho thể xác; việc coi như nó tương tự với lớp áo biểu thị rằng sự hữu ích của thể xác tùy thuộc vào tình trạng của nó. Mọi hạ thể chỉ là khối tập hợp các chất vật lý, xúc động hoặc trí tuệ, chúng được dùng để thu thập kinh nghiệm nhằm phát triển những quan năng tiềm tàng của tâm thức. Thể xác thật là vô giá khi được dùng làm nơi tạm trú, nhưng không phải là không có thì không được. Ta phải giữ cho nó được chỉnh tề trong phạm vi giới hạn của nhân quả nhưng ta đừng coi nó là một sự vật để bám lấy dường như thể đó chính là sự sống. Khi bộ quần áo bị sờn rách và te tua theo thời gian thì chẳng có lý do gì để phàn nàn, bởi vì vẫn còn có những bộ quần áo khác mới mẻ và tốt đẹp.

Trong đám tín đồ Kỳ na giáo thì người ta luôn luôn coi việc tự nguyện bỏ một thể xác đã mòn mỏi là rất đáng khen ngợi. Đây không phải là tự tử bởi vì quyết định bỏ xác không mang tính bất đồng, không có sự thất vọng hoặc muốn trốn tránh thực tại. Người ta thực hiện quyết tâm này trong trạng thái tâm trí bình thản và sáng suốt với xúc cảm tốt đẹp hướng về vạn vật qua việc nhịn ăn để không kéo dài mạng sống trong thể xác nữa. Việc cầu nguyện và tham thiền về những điều cao siêu khiến cho giai đoạn cuối cùng là hài hòa và an bình. Phép thực hành này mà ta gọi là làm mòn mỏi ‘một cách thỏa đáng’ (sallekhana) (các đam mê và thể xác) cùng với việc hoàn toàn tuyệt thực (samthara) vẫn còn tồn tại.

Tầm nhìn của ông C.W.Leadbeater về một xã hội loài người tiên tiến trong tương lai có mô tả một cộng đồng khi người ta sống hoàn toàn khỏe mạnh không bị bệnh. Hầu hết mọi người đều chết già chứ không chết bệnh. Nhưng khi thể xác không còn hữu ích nữa thì người ta bỏ xác mà không cảm thấy rằng mình đang từ bỏ cuộc sống. Tư trang không bao gồm bất cứ điều gì có bản chất tiền bạc, bởi vì người ta không còn dùng tiền nữa. Có thể có một quyển sách hoặc một lá bùa mà người ta trao lại cho cha mẹ tương lai của mình. (Xã hội loài người ắt khác biệt xiết bao nếu tiền bạc không còn hấp dẫn nữa và chẳng ai quan tâm thoáng qua tới bất kỳ loại tài sản nào). Ông Leadbeater tường thuật rằng người đang chuẩn bị cho thể xác chết không thay đổi lối sống bình thường. “Y tuyệt nhiên chẳng làm gì giống như tự tử mà đơn giản chỉ là không muốn sống nữa - có thể nói là buông bỏ sự sống - và thường thường là từ trần một cách an bình khi ngủ trong vòng một thời gian ngắn . . . không có bất kỳ lễ tang nào vì sự chết không được coi là một diễn biến quan trọng”. Thái độ này đối với những sự chết tương ứng mật thiết với thái độ của tín đồ Kỳ na giáo thuần thành, họ chọn việc tuyệt thực.

Việc ngày nay người ta bị ám ảnh về sự tồn tại trong thể xác hoàn toàn đối nghịch với phương thức tự nhiên coi hiện tượng trở đi trở lại sinh ra trong thể xác, rồi bỏ xác, coi đó là một phần của chu kỳ lớn nhập thể. Những phương pháp y khoa và pháp lý được dùng để cưỡng bức những người không sẵn lòng vẫn cứ bị giam hãm trong các thể xác bệnh hoạn, các phương pháp ấy là hậu quả của sự vô minh chẳng kém gì việc lạm dụng thể xác qua việc quá buông thả theo khoái lạc hoặc sống thường xuyên bị kích động và căng thẳng.

Việc đấu tranh sinh tồn mà Đức Văn Minh Đại Đế gọi là một tai họa, bắt đầu từ những ý niệm sai lầm về thể xác và những thèm khát của nó. Ngài viết rằng:

“Tại sao sự đấu tranh ấy lại trở thành qui trình phổ quát hầu như của trọn cả vũ trụ? Chúng tôi xin trả lời rằng bởi vì ngoại trừ Phật giáo ra, cho đến nay không có một tôn giáo nào giảng dạy về thực tế là coi thường cuộc sống trần tục, trong khi mỗi tôn giáo, luôn luôn có ngoại lệ là Phật giáo duy nhất thôi - đã dùng hỏa ngục và sự đọa lạc đời đời để nhồi sọ thiên hạ về việc sợ chết ghê gớm nhất”.

Vô minh là nguyên nhân của đau khổ và làm sái quấy. Thái độ đúng đắn đối với các hiện thể thuộc cõi vật lý và cõi trí tuệ ắt sinh ra tầm nhìn trong sáng và trí tuệ sáng suốt. Cuộc sống hàng ngày luôn luôn cung cấp cho ta cơ hội để học cách Tự ngã không bị đồng nhất hóa với những cảm giác của thể xác và những tâm trạng vô thường của tình cảm-tư tưởng. Một khía cạnh của tham thiền là dứt bỏ để nhận thức được các hoạt động của thể xác, các xúc động và tâm trí mà không cảm thấy đây là ‘các hoạt động của tôi’. Sự thanh thản và thỏa mãn nội tâm tự nhiên là bắt nguồn từ việc chiêm nghiệm như thế.