Tủ sách Adyar                                            Tập sách 132 CÁC MỤC TIÊU CỦA HỘI THÔNG THIÊN HỌC (The Objects of the Theosophical Society) Tác giả Bertram Keightley

Một bài thuyết trình ở Hội Thông Thiên Học Aryan Nữu Ước,

đăng trên Tạp chí Nhà Thông Thiên Học, số tháng 9 năm 1890. Đã xuất bản năm 1921

Nhà Xuất bản Thông Thiên Học, Chennai (Madras) Ấn độ. 

Khẩu hiệu của mọi hội viên Thông Thiên Học chân chính và đầy tâm huyết ắt là Tình Huynh Đệ. Đây là chân ý nghĩa của châm ngôn “Không tôn giáo nào cao hơn chơn lý” vì Chơn lý vốn Nhất như và lĩnh hội được Chơn lý nghĩa là thấu triệt được tính đơn nhất bản thể của Sự Sống và Hiện Tồn; nói cách khác đó là thực chứng một cách hữu thức tính đơn nhất này, nguyên lý thấm nhuần vạn vật về Tình Huynh Đệ đại đồng.

Đây quả thật là lý tưởng và chủ đích chân thực của Hội Thông Thiên Học, nó biểu lộ qua sự kiện Tình Huynh Đệ đại đồng ấy chẳng những đứng đầu trong ba Mục tiêu mà còn là mục tiêu duy nhất bắt buộc phải được chấp nhận bởi bất cứ ai muốn gia nhập hàng ngũ Hội.

Tuy nhiên, mặc dù được tuyên bố đi tuyên bố lại với nội dung nêu trên Mục tiêu thứ Nhất này và bị nhiều người (ngay cả trong nội bộ Hội) coi là một lời lẽ rỗng tuếch, chỉ là một khẩu lệnh được chọn dùng để tác động lên tính đa cảm của những người dễ bị xúc động, và được nhấn mạnh để khoác lên một màu sắc đại đồng và không bè phái đối với cái mà nhiều người coi là một toan tính nhằm lập nên một tôn giáo mới hoặc ít ra là rao giảng một triết lý mới. Quan niệm hoàn toàn sai lầm này về chủ đích và tầm mức của Hội Thông Thiên Học đã được hậu thuẫn và thổi phồng lên qua sự kiện công chúng chỉ chú ý tới và tập trung vào những Mục tiêu thứ Nhì và thứ Ba của Hội.

Những giáo huấn và giáo lý về Thông Thiên Học, mặc dù không có ý nghĩa là giáo huấn và giáo lý của Hội, thế nhưng vẫn chiếm một địa vị nổi bật trong lịch sử của Hội và thu hút biết bao nhiêu hoạt động của hội viên đến mức chúng đã làm lu mờ đi phần lớn chủ đích đầu tiên và sơ phát của Hội. Hơn nữa, những giáo lý này mới mẻ và kỳ lạ đối với Âu Mỹ đến nỗi chúng mở ra những lãnh vực tư tưởng vô hạn, đưa ra sự hứa hẹn rực rỡ về sự phát triển tương lai cũng như thành tựu của nhân loại, cho nên rất tự nhiên là chúng đã chiếm lấy hầu hết tầm nhìn về toàn bộ. Ngoài ra lại còn thêm cái khuynh hướng bẩm sinh trong tâm hồn của nhiều người đòi hỏi nơi an dưỡng và sự thỏa thuê của một tín điều đã được xác lập, tức là chính thống giáo. Ít ai đủ mạnh để sinh hoạt trong trạng thái liên tục tăng trưởng, không ngừng thay đổi và mở rộng tâm trí. Đối với đại đa số thì một Hội quan tâm tới tôn giáo chẳng hạn như Hội Thông Thiên Học, ắt phải có một giáo điều nào đấy (ngấm ngầm hoặc được công khai thú nhận), một tín điều nào đấy, một giáo lý nào đấy đã viên mãn. Vì không thấy điều này nơi cái lý tưởng đơn giản và cao cả là Tình Huynh Đệ giữa nhân loại, họ tìm thấy nó trong những giáo huấn của Thông Thiên Học; và khi được bảo rằng Thông Thiên Học không phải là tín điều của Hội Thông Thiên Học, họ lớn tiếng chống lại một hiệp hội mà đối với họ dường như thiếu cái xương sống cho nên èo uột xiết bao và có vẻ tiền hậu bất nhất. Họ không nhận thức được rằng Tình huynh đệ Đại đồng là Tôn giáo Đại đồng duy nhất, do chính bản chất của nó, lý tưởng này loại trừ mọi loại giáo điều và chính thống giáo ra khỏi tâm hồn của những người thật sự noi theo giáo huấn cao cả của nó.

Ta thấy có một lý do thứ nhì vốn đóng góp phần lớn làm xao lãng chú ý tới lý tưởng Tình Huynh Đệ và làm mờ nhạt bản chất của Hội trong đầu óc công chúng, đó là những hiện tượng huyền bí hoặc thông linh vốn đã xảy ra liên quan tới công việc của ta. Việc bàn tỉ mỉ đến những điều này ắt nằm ngoài tầm bài thuyết trình này: nhưng nói một vài lời về mối quan hệ của chúng với Hội và công việc của Hội, mặc dù dĩ nhiên là đi lạc đề, nhưng có lẽ không đến nỗi lạc lỏng trong ngữ cảnh này.

Theo ý kiến của một số người thì việc diễn ra những hiện tượng lạ và nhất là để cho chúng được công khai đã là một lỗi lầm đáng phàn nàn. Nhưng tôi có khuynh hướng nghĩ khác. Ấy là vì trước hết, những hiện tượng lạ này chứng minh bằng thực nghiệm sự tồn tại một thế giới các thần lực trong Thiên nhiên cũng như con người vốn nằm ngoài tầm nhận biết của các giác quan thể chất. Như vậy chúng đặt nền móng để trên đó ta dạy dỗ giáo huấn Á đông về Thiên nhiên và con người; thứ đến là chúng chứng minh rằng cái người dấn thân vào việc đưa các giáo lý này ra cho thế giới, người ấy có kiến thức và quyền năng mà các nhà khoa học hiện đại không mơ tới được. Thế mà trước khi dành ra thời gian và nghị lực đòi hỏi nhiều năm lao động vất vả và kiên trì thì mọi người tự nhiên là phải thắc mắc xem liệu bậc thầy mà mình sắp nghiên cứu công trình của người ấy có phải là một huấn sư đầy đủ thẩm quyền về vấn đề đó chăng. Và ngoài những hiện tượng lạ ra, tôi không thấy có bằng chứng trực tiếp nào khác trước khi thực sự nghiên cứu đề tài này có thể được cung cấp thích đáng. Thật ra, bản thân các hiện tượng lạ chẳng chứng minh được điều gì về giáo huấn Thông Thiên Học: thật vậy, không có mối liên kết luận lý nào giữa chúng với những ý tưởng như Nhân quả, Luân hồi, luật Chu kỳ v.v. . . Nhưng các hiện tượng lạ chứng minh rằng người tạo ra chúng quen thuộc sâu sắc hơn với Thiên nhiên và con người so với mức bất kỳ bậc thầy khoa học hiện nay nào có được. Vì thế cho nên, bất cứ người biết suy tư nào đều được hoàn toàn bảo đảm khi dành nhiều thời gian để nghiên cứu quan điểm của bà vì tin chắc rằng có một vị huấn sư thông thạo hướng dẫn công trình nghiên cứu của mình.

Mặt khác, chắc chắn là xét theo một phương diện nào đấy thì sự nổi bật quá đáng dành cho các hiện tượng lạ ắt bất lợi cho sự tăng trưởng của Hội Thông Thiên Học. Chúng đã làm cố định sự chú ý của công chúng và những vấn đề có tầm quan trọng thứ yếu và làm mờ nhạt đi những giáo huấn quan trọng hơn về luân lý và tinh thần của Hội, cũng như đôi khi lại che khuất mục tiêu lớn duy nhất của ta là Tình huynh đệ giữa Người và Người.

Cố nhiên những hiện tượng lạ này nói cho đúng ra thuộc về Mục tiêu thứ Ba của Hội và sự chú trọng quá đáng mà một số người đã dành cho chúng lại nuôi dưỡng ý tưởng chứa đầy những hậu quả đáng tiếc: tôi ngụ ý muốn nói tới việc Hội Thông Thiên Học là một trường pháp thuật, một sảnh đường huyền bí học, một Hội giúp người ta có thể đạt được quyền năng và Tri thức để thỏa mãn tham vọng, lòng hiếu danh hoặc óc tò mò. Vì vậy trong những trang sau đây tôi đề nghị chúng ta hãy cố gắng chứng tỏ mối quan hệ của Mục tiêu thứ Nhì và thứ Ba với Mục tiêu thứ Nhất của Hội; thay vì cho thấy ba Mục tiêu thường được đề nghị sai lầm là tách biệt riêng rẽ, rời rạc, thì ta hãy chứng minh rằng chúng thật ra có liên hệ mật thiết mang tính sống còn đối với nhau: Mục tiêu thứ Nhì và thứ Ba của Hội biểu thị những đường lối duy nhất giúp ta có thể hi vọng một cách hợp lý nhằm thành tựu được việc thực chứng lý tưởng lớn lao là Tình huynh đệ Đại đồng trong Nhân loại. Ta sẽ hiểu rõ hơn nền tảng của Hội Thông Thiên Học, nếu ta xét tới cái nền móng mà các nhà Sáng lập dựa trên đó tuyên cáo Tình Huynh Đệ Đại Đồng, để rồi ta thử quan sát xem Hội đã nỗ lực như thế nào để thực hiện lý tưởng ấy.

Một trong những vị Sáng lập Hội đã được huấn luyện trong một trường Minh triết Đông phương cao quí và cao siêu nhất; giáo huấn của trường này nêu bật trước hết là giáo lý về tính đơn nhất bản thể của Chúng sinh. Xét vì mọi “sự riêng rẽ”, mọi ý thức tách biệt với đại tổng thể đều là hão huyền cho nên triết lý này – nhất là khi được thực chứng thành một loạt sự kiện trong tâm thức – tự nhiên là khiến cho học viên coi Mục tiêu thứ Nhất là Tính Đơn nhất căn bản của Tổng thể.

Còn vị Sáng lập kia được rèn luyện theo Âu Mỹ vốn là người nổi bật và năng động nhất khi thấy ảnh hưởng gây tan rã của khoa học duy vật cực kỳ đáng sợ và có tâm huyết mưu tìm những phương tiện để chiến đấu chống lại sự thăng tiến của khoa học duy vật. Họ đã nghiên cứu bài học lịch sử và thấy rằng Tôn giáo Minh triết bị tàn lụi đi qua các tôn giáo riêng rẽ, với số lượng khác nhau và rêu rao độc quyền sở hữu Chân lý; điều này làm những người minh triết ghê tởm và khiến cho họ cảm thấy rằng bản thân sự xung đột giữa các tín điều, giáo phái, giáo hội và giáo điều đã đủ chứng minh rằng trong những thứ đó không có Chân lý. Lịch sử cho thấy rằng không có cuộc chiến tranh nào cay đắng như những cuộc tuyên chiến nhân danh Tôn giáo, không một nguyên nhân nào có khuynh hướng chia rẽ người với người và dân tộc này với dân tộc nọ nhiều hơn sự khác nhau về tín điều: cuối cùng không một trở ngại nào ngăn cản sự mưu tìm chân lý lớn hơn thần học theo giáo điều, cho dù nơi Ngoại đạo thời xưa hoặc nơi Ki Tô giáo thời nay.

Do kết hợp hai đường lối tư tưởng này, người ta đã đề ra quan niệm một Hội có hòn đá tảng là sự Đơn nhất, một Hội ắt siêu việt được mọi sự hạn chế mà lòng ích kỷ và điên rồ của con người đã áp đặt lên tư tưởng nhân loại, một Hội hợp nhất mọi người trong công trình chung mưu cầu Chân lý bằng cách dẹp bỏ mọi giáo điều, mọi giáo phái, ra sức lột trần tính đơn nhất của sự sống khiến cho Tôn giáo trở thành người cứu rỗi, thay vì là người hành hình nhân loại.

Theo quan điểm này, các nhà Sáng lập coi Tình huynh đệ trong Nhân loại là một sự kiện tinh thần, là một thực tại hiện tồn trong Thiên nhiên và dựa trên quan niệm ấy họ đưa ta tuyến bố về chủ đích của Hội, biến nó thành hòn đá tảng để xây dựng Hội trên đó.

Mặc dù chuỗi tư tưởng ấy đã dẫn dắt những vị Sáng lập Hội Thông Thiên Học, thế nhưng những kết luận hoặc quá trình lý luận của họ tuyệt nhiên không ràng buộc bất cứ ai có thể gia nhập Hội mà họ sáng lập. Vả lại, Tình huynh đệ giữa Con người sơ phát là một sự kiện tinh thần ắt quyết định việc chọn lựa những Mục tiêu thứ Nhì và thứ Ba. Ấy là vì ta có thể thực chứng được một sự kiện tinh thần trong Thiên nhiên tốt nhất là nhờ sự tăng trưởng và nghiên cứu trí thức; vì thế cho nên các vị lãnh đạo Hội Thông Thiên Học luôn luôn dấn thân vào công tác thương người bằng tâm trí hơn là bằng thể chất. Như vậy ta thấy ngay hiển nhiên là Hội có nhiệm vụ đảm đương việc loại bỏ những khác nhau về tôn giáo và giáo phái, xiển dương và chứng minh tính đơn nhất căn bản và sự đồng nhất của mọi tín điều. Thế mà vị Sáng lập giúp cho ta có được sự linh hứng thật sự về công trình này, trong quá trình nghiên cứu đã biết được sự tồn tại của một kho tri thức, một hệ thống sự kiện trong Thiên nhiên mạch lạc và được chứng minh bằng khoa học, nó tạo thành cơ sở cho đủ thứ tôn giáo trên thế giới nguyên thủy được xây dựng trên đó. Ấy là vì ta không được quên rằng mọi tôn giáo xứng danh tôn giáo thì trong chừng mực lớn hay nhỏ cũng đều phát biểu các sự kiện trong thiên nhiên, chúng cũng đúng thật và quan trọng hơn nhiều (bởi vì có tầm nhìn xa trông rộng hơn) so với những sự kiện theo quan điểm của khoa học vật lý. Hơn nữa bà ở địa vị trợ giúp rất nhiều cho việc chứng minh sự tồn tại của cơ sở chung này, rồi xiển dương sự mạch lạc, tính cách hợp lý và sự trước sau như một của nó đối với mọi kiến thức thực nghiệm của ta về thế giới xung quanh. Như vậy, nhiệm vụ này không phải là một nỗ lực không tưởng mà là một việc có thể đảm đương được với mục tiêu rõ ràng ngay trước mắt và các tài liệu ở sẵn trong tầm tay bà. Vả lại, các nhà Sáng lập còn có thể trông cậy vào sự trợ giúp tích cực của nhiều người có năng lực và có học thức thuộc đủ mọi quốc tịch. Vì thế cho nên Hội mới chọn Mục tiêu thứ Hai là nghiên cứu các tôn giáo cổ truyền, các kho tài liệu và triết lý đặc biệt thuộc giống dân Aryan, ngõ hầu chứng minh tính đồng nhất căn bản của mọi tôn giáo.

Ta dễ dàng thấy rõ tầm quan trọng của công việc này với vai trò là phương tiện xúc tiến cảm nhận huynh đệ giữa nhân quần. Trên khắp thế giới nhất là ở Âu Mỹ đã thịnh hành sự lẫn lộn lớn lao giữa luân lý về cách ứng xử và luân lý về đức tin. Người ta đã quen coi những người khác mình về đức tin tôn giáo là kẻ tội phạm về đạo đức. Thật vậy, đối với nhiều đầu óc thì có vẻ và thậm chí vẫn còn có vẻ là một tội ác ghê tởm hơn nhiều khi chối bỏ thiên tính độc quyền của Chúa Giê su so với khi giết người, trộm cắp, áp bức hoặc vi phạm luật đạo đức một cách ghê gớm nhất. Hơn nữa, quan niệm hẹp hòi mà tôn giáo Âu Mỹ hầu như chọn theo phổ biến kết hợp với sự lẫn lộn tư tưởng này chẳng những gây ra chiến tranh và sự hành hạ mà còn cung cấp một mảnh đất mầu mở cho sự tăng trưởng của lòng ích kỷ con người và phát triển những đam mê tồi tệ nhất dưới chiêu bài là sự sốt sắng tôn giáo. Người ta khuyến khích thiên hạ tự lừa gạt mình, lờ đi sự thật không có sự khác nhau cố hữu nào giữa việc oán ghét, trả thù và độc ác khi thực hành nhân danh tôn giáo và cũng những đam mê ấy khi người ta buông thả theo sự thỏa thuê cá nhân.

Thế thì nếu ta có thể đưa con người lên tới những quan niệm cao siêu hơn, trong sáng hơn, nhất là đúng thực hơn về Tôn giáo (với vai trò là Chân lý Đại đồng) mà mỗi cá thể nhận thức theo một cách khác nhau, thì rõ rệt là một trong những nguyên nhân tràn trề nhất của sự thù oán, tranh chấp và chia rẽ ắt được xoa dịu đi để tăng trưởng cảm nhận huynh đệ suốt mọi địa hạt của loài người.

Khi bàn tới mối quan hệ của Mục tiêu thứ Nhì với Mục tiêu thứ Nhất của Hội, trong khi tôi chỉ đề cập ngắn gọn tới đường lối lý tưởng mà mỗi người có thể vạch ra và phát triển cho bản thân mình, thì tôi cũng tin tưởng rằng mình đã nói đúng mức để chứng minh mối quan hệ mật thiết cho thấy Mục tiêu thứ Nhì là phương tiện quan trọng nhất và thích hợp để cho ta thử toan tính thực hiện Mục tiêu thứ Nhất.

Khi ta cũng toan tính xét tới Mục tiêu thứ Ba “nghiên cứu những định luật chưa được giải thích rõ trong thiên nhiên và những thần thông ẩn tàng nơi con người” thì ta ắt cần phải bàn tới đề tài khá trọn vẹn hơn, nhất là vì trong đề tài này mối quan hệ ấy không biểu kiến và cũng không được bàn bạc tỉ mỉ hoặc giải thích chi tiết trong kho tài liệu hiện hành; trước hết tôi sẽ xét mối quan hệ của Mục tiêu thứ Ba với Mục tiêu thứ Nhất thông qua Mục tiêu thứ Nhì, rồi mới xét tới việc nó có ảnh hưởng trực tiếp tới Mục tiêu thứ Nhất.

Cho đến nay, nhất là ở Âu Mỹ, tôn giáo xét về mọi mặt hầu như hoàn toàn là vấn đề tín ngưỡng, hoặc là do truyền thống hoặc là dựa trên trải nghiệm cá nhân. Trí năng và nhất là năng lực quan sát không được tự do vận dụng, vì vậy có rất ít nền tảng vững chắc đã được chứng minh bằng khoa học để chống đỡ cho thượng tầng kiến trúc rộng lớn cấu kết thành đủ thứ tín điều mà hiện nay con người đang nắm giữ. Nhưng ta đã bươc vào thời kỳ mà Lý trí trở nên mạnh mẽ, nó đòi hỏi những nhận thức xúc động và trực giác cho đến nay được chấp nhận ít nhiều mù quáng, ắt phải dựa trên và tùy thuộc vào những sự kiện được quan sát. Phạm vi của Khoa học Vật lý là ghi nhận và phân loại những sự kiện thuộc thế giới vật lý rồi dựa trên đó xây dựng nên những điều tổng quát hóa mà khi đã được xác lập trọn vẹn thì ta gọi đó là “những định luật Thiên nhiên”. Phạm vi của Tôn giáo cũng nên thực hiện cùng nhiệm vụ ấy đối với các cõi khác đang hiện tồn vốn siêu việt tầm mức của các giác quan thể chất. Nhưng nơi cả Tôn giáo lẫn Khoa học đều phải có căn bản là những sự kiện được quan sát và trong cả hai địa hạt ấy thì những điều tổng quát hóa mà người ta đạt được phải tuân theo cùng một định luật của Lý trí.

Vì thế cho nên, nếu ta công nhận sự tồn tại của các cõi hiện tồn và tâm thức  khác hơn cõi vật lý thì rõ ràng là việc khảo cứu và quan sát chúng thật là cốt yếu để khám phá sự thật tôn giáo. Nhưng muốn khảo cứu như vậy thì cần phải có một công cụ quan sát thích hợp mà người ta chỉ tìm thấy được nơi chinh con người thôi qua việc phát triển những quyền năng và quan năng cho đến nay vẫn còn tiềm tàng nơi đa số nhân loại. Việc thật sự có tồn tại những quyền năng và quan năng ấy tỏ ra có một xác suất cao nhất nhờ việc ghi chép lại một cách hài hòa và trước sau như một về việc có tồn tại trong mọi thời kỳ lịch sử của thế giới những cá nhân đã phát triển bất bình thường; ngày nay, sự quan sát lập đi lập lại và kỹ lưỡng cũng xác nhận và bổ chứng cho việc ghi chép xưa kia. Vì thế cho nên Mục tiêu thứ Ba của Hội là một hệ luận cần thiết của Mục tiêu thứ Nhì, là một phương tiện tất yếu để thành tựu Mục tiêu thứ Nhì, do đó nó gián tiếp – tuy nhiên lại có tầm quan trọng sống còn – góp phần thực hiện Mục tiêu thứ Nhất.

Nhưng còn hơn thế nữa, tôi hi vọng rằng sẽ chứng tỏ được Mục tiêu thứ Nhất và Mục tiêu thứ Ba mỗi thứ đều là phần bổ sung cần thiết cho nhau: Tình huynh đệ Đại đồng chỉ có thể được thực hiện nhờ vào và thông qua sự phát triển tinh thần và thần thông của cá nhân; trong khi đó bản thân nỗ lực thực hiện lý tưởng Huynh đệ ấy tạo thành một phương tiện hữu hiệu và mạnh mẽ nhất để mang lại sự tăng trưởng nội tâm – không đâu, mọi sự tăng trưởng tinh thần chân chính đều đòi hỏi và có khuynh hướng thực hiện cái mục tiêu cao cả mà con người đang nỗ lực tới.

Tuy nhiên nói về mặt thể chất thì rõ rệt là mọi người đâu phải là anh em với nhau, trừ trường hợp ta dùng từ ngữ này theo nghĩa rộng nhất. Vì thế cho nên muốn chứng minh thực tại về Tình huynh đệ Đại đồng đúng là một sự kiện tinh thần trong thiên nhiên thì trước hết ta phải chứng minh rằng con người có những phương tiện để thám hiểm các cõi khác trong thiên nhiên khác hơn vật chất thô trược. Nói cách khác, ta phải chứng tỏ rằng tâm thức con người có thể hoạt động độc lập với cơ thể vật lý. Song le, sự kiện này đã được chứng minh phổ biến qua việc thực hiện cả thời xưa lẫn thời nay, nhất là trong lãnh vực thuật mesmer, mà giờ đây được đặt tên là thuật thôi miên mesmer. Những quan sát như vậy còn chứng minh thêm nữa rằng phạm vi nhận thức và hoạt động của tâm thức con người gia tăng tỉ lệ với mức cơ thể vật chất gần đạt tới trạng thái hoàn toàn không hoạt động, gần giống như chết thật sự.

Thế nhưng, khi xét tới những thay đổi mà tâm thức ta bình thường trải qua trong khi nằm mơ hoặc ngủ say, cũng như xét tới sự minh giải của đủ thứ trường hợp được quan sát kỹ lưỡng khi tâm thức biến đổi bất bình thường, người ta đã suy ra những kết luận tổng quát sau đây về đặc trưng của tâm thức con người theo lý luận nghiêm xác khoa học.

Tâm thức của mỗi người vào bất cứ lúc nào cũng bị hạn chế bởi “ngưỡng cảm giác của mình”. [Chú ý: Vì thuật ngữ “ngưỡng cảm giác” có lẽ mới mẻ đối với hầu hết hội viên cho nên cũng cần phải giải thích ngắn gọn. Có một sự kiện được nhận biết rõ là bất cứ kích thích nào cũng phải có một cường độ nào đó thì mới ảnh hưởng tới tâm thức ta để cho ta nhận thức được nó. Thế mà cường độ hoặc kích thích cần thiết ấy lại biến thiên với các trạng thái khác nhau của cơ thể và tùy theo những mức độ khác nhau về việc tâm trí quan tâm hay miệt mài. Chẳng hạn như ta miệt mài đắm chìm vào quyển sách thì cần phải kêu lớn hơn thì ta mới nghe được so với khi ta không dấn thân vào việc ấy. Cường độ khiến cho bất kỳ kích thích cho sẵn nào phải đạt tới được để ảnh hưởng đến tâm thức của ta, cường độ ấy xác định ta sẽ nhận thức kích thích đó một cách hữu thức và ta vẫn không biết tới kích thích ấy khi nó chưa đạt đúng mức. Khi tổng quát hóa sự kiện này, ta ắt thấy rằng trong số mọi kích thích tác động lên tâm thức ta, chỉ kích thích nào gây ra nhận thức hữu thức vì đã đạt tới một cường độ nào đó thì mới có thể nói là tạo thành đường biên của trường nhận thức của ta. Đường biên này chính là “ngưỡng nhận thức”, “ngưỡng cảm giác”. Có thể nói là nó ngăn cách vùng được chiếu sáng, tức trường nhận thức của ta, với cái ở “bên ngoài” hoặc ta thường gọi là “ngoại cảnh”. Cố nhiên độ lớn phạm vi được chiếu sáng biến thiên rất nhiều nơi những người khác nhau. Một người có thể thờ ơ với mọi kích thích cao siêu và tinh vi mà ta gọi là cảm xúc về sự trong sáng và vẻ đẹp của nghệ thuật, trí thức và đạo đức; hoặc là y có thể nhận thức chúng chỉ mơ hồ thôi, khiến cho chúng không thể kích động được y qua bất kỳ nhận thức sắc sảo hoặc sống động nào. Quan niệm này rất phong phú và có thể được triển khai theo nhiều hướng, kết quả là soi sáng nhiều cho những sự kiện trong trải nghiệm và sinh hoạt thường nhật của ta].

Nhưng tâm thức tiềm tàng của y vượt xa cái sự hạn định chật hẹp được xác định như thế mà chỉ có một mình y thông thường mới nhận biết được trong những lúc tỉnh thức.

Song le “ngưỡng” này có thể bị dao động rất nhiều, và có thể được đẩy lùi đến mức con người có thể bao gồm trong tâm thức của mình một phần rất lớn cái siêu việt được những nhận thức trên cõi trần của mình. [Chú ý: Muốn có chứng minh chi tiết về điều nêu trên xin hãy xem tác phẩm Triết lý Thần bí học của Tiến sĩ Carl de Prel].

Qua việc dời ngưỡng tâm thức, người ta có thể phát triển được đủ mọi thần thông. Ấy là vì theo cách nói của Thông Thiên Học thì phạm vi tâm thức hạn hẹp hạn chế trong ngưỡng cảm giác cấu thành cái gọi là “phàm ngã”, còn vùng tâm thức rộng lớn hơn đối với ta ở phía bên kia của ngưỡng này chính là “Chơn ngã”. Thế mà, nếu ta tìm nguyên nhân xác định của sự hạn chế này thì ta ắt thấy rằng nó ở nơi sự kiện thường thường thì sự chú ý, quan tâm của ta tập trung phần lớn hoặc hoàn toàn trên cõi trần, trường nhận thức của ta bị chiếm trọn bởi những kích thích mạnh mẽ và sống động đến với ta thông qua cửa ngỏ là giác quan thể chất hoặc liên quan tới các cõi xúc động và trí tuệ. Nhưng trong một vài trạng thái bất bình thường, cho dù được gây ra bởi tác động thôi miên mesmer của người khác hoặc quyền năng ý chí của chính cá thể thì ta thấy rằng tâm thức siêu việt tức Chơn ngã, biểu hiện ra trên cõi trần. Trong những trường hợp như thế, ta thấy Chơn ngã coi tâm thức hạn hẹp tức phàm ngã là một điều gì đó xa lạ, chỉ là một giai đoạn ngẫu nhiên trong sự phát triển của chính mình. Nhưng chính cái tâm thức hạn hẹp này tức phàm ngã (trong những lúc như thế nó biến mất) mới tạo ra nơi ta cảm nhận cho rằng mỗi người chúng ta đều riêng rẽ với tất cả đồng loại.  Ấy là vì cảm nhận hoặc tâm thức về “bản ngã” ấy bị hạn chế (theo như ta biết) vào vùng được chiếu sáng bên trong ngưỡng tâm thức, bởi vì chỉ vùng ấy thôi mới thường xuyên hiện diện sống động đối với ta. Phép ví dụ tương tự có thể giúp ta lĩnh hội được ý niệm này rõ rệt hơn. Theo trải nghiệm thông thường thì con người đồng nhất hóa “mình với cảm nhận hoặc sự chú ý sắc sảo nhất và sống động nhất, đây chính là điều diễn ra đối với vùng tâm thức phàm ngã tổng quát. Con người đồng nhất hóa “mình” với cái thường xuyên hiện diện sống động trước mắt mình, nghĩa là với vùng được soi sáng bên trong ngưỡng cảm giác của mình. Hơn nữa, theo bản năng ta tin vào sự tồn tại và có thực của một “ngoại giới” do sự kiện mọi kích thích đến với tâm thức ta từ bên ngoài ngưỡng này tự nhiên là có vẻ xuất phát từ “bên ngoài” của ta, bởi vì cái ta cảm nhận là “bản ngã” thì ta đã thấy rồi, đó chỉ là vùng được soi sáng bên trong đường biên này.

Vả lại ta thấy rằng ta càng đẩy lùi ngưỡng tâm thức bao nhiêu thì cảm giác biệt lập càng giảm đi bấy nhiêu, và ta có thể truy nguyên cũng định luật ấy qua mọi giai đoạn tăng trưởng và phát triển về mặt trí tuệ, xúc động và thần thông. Vì thế nói chung, ta có thể khẳng định rằng sự mở rộng trường tâm thức của mình song hành với việc chú ý và chú tâm của ta tách rời khỏi cõi trần, tách rời khỏi cảm xúc và cảm giác tạo thành nội dung của phàm ngã.

Thế mà ngay tức khắc ta thấy rõ rằng trở ngại thật sự ngăn cản ta thực chứng Tình huynh đệ Đại đồng chính là cái cảm giác riêng rẽ ấy và ta vừa thấy rằng, ta càng tăng trưởng và phát triển bao nhiêu về mặt thần thông thì cảm giác này càng có khuynh hướng biến mất bấy nhiêu. Như vậy rành rành là việc nghiên cứu và khảo cứu khả năng thần thông tiềm tàng của con người trực tiếp hướng về việc thực hiện Mục tiêu thứ Nhất của Hội Thông Thiên Học.

Khi ta đẩy lùi đường biên và mở rộng phạm vi tâm thức thì “bản ngã” của ta cũng tăng trưởng và bành trướng theo tỉ lệ ấy, cho đến khi cuối cùng ta đã mở rộng phạm vi chú ý và đẩy lùi ngưỡng tâm thức của mình đến mức nó bao trùm cả Vũ trụ thì nói theo Ánh Sáng Đông Phương – “Vũ trụ tăng trưởng thành Tôi”, “giọt sương lọt vào biển chói sáng”, ta đạt tới Niết Bàn vốn không phải là việc tiêu diệt cá tính mà là mở rộng nó tới khi bao trùm tất cả.

Ta có thể xem xét điều này theo quan điểm khác. Mọi kích thích đến với tâm thức ta thật ra là “các dạng rung động tinh vi hoặc thô trược, nhanh ít hoặc nhanh nhiều, và diễn ra trong các môi trường thô trược hoặc tinh tế (có thể như vậy). Nói chung, rung động càng nhanh và môi trường càng tinh vi thì nó diễn ra kèm theo tâm thức cao hơn, nghĩa là mang tính tinh thần hơn. Thế mà ta sẽ nhận ra rung động là thô hay tinh vi tùy theo ta chú tâm và chú ý tới các sự việc vật chất hoặc tinh thần, tới cực này hoặc cực kia của Thực tại nhất như. Vì vậy rõ ràng là trong khi ta chỉ chú ý tới và tâm thức ta chỉ tràn ngập những sự việc trên cõi trần thì ta không thể nhận biết rõ rệt và sống động những sự việc tinh thần. Nhưng đặc trưng nổi bật của Tinh thần là tính phổ quát: nó thấm nhuần vạn vật. Vì thế cho nên, nhận thức ta càng tiến gần tới cõi tinh thần thì ta càng trở nên hiệp nhất với những điều thấm nhuần vạn vật, bởi vì muốn nhận biết được những sự việc tinh thần thì ta phải đáp ứng với những rung động cao của cõi đó. Vậy là để đạt tới sự phát triển nội tâm được nêu rõ trong Mục tiêu thứ Ba, theo sát nghĩa là phải tìm cách chỉnh hợp mình để “rộn ràng đáp ứng với mọi lời than thở và tư tưởng của tất cả chúng sinh”.

Thế thì Tình huynh đệ Đại đồng chẳng những là hòn đá tảng của Hội Thông Thiên Học mà theo sát nghĩa là cốt lõi của Mục tiêu thứ Nhì và thứ Ba – là tinh thần ban cấp sự sống nơi vạn vật. Nếu không có lý tưởng cao cả và cao thượng này thì việc nghiên cứu tôn giáo cổ truyền, khoa học và triết học ắt mất đi sự hấp dẫn cao cả và trong sáng nhất. Nếu không có nó thì việc theo đuổi Mục tiêu thứ Ba, ắt hoặc là hoàn toàn vô nghĩa, hoặc nếu có thành công chút ít thì cũng gây ra những hậu quả tai hại nhất – ta đã từng chứng kiến kẻ tội phạm sử dụng những quyền năng mới được tái phát hiện của khoa thôi miên. Nếu không có một mục tiêu như thế để phấn đấu, một chủ đích cao thượng như thế để kích động thì tư tưởng phóng khoáng của ta chẳng bao lâu ắt trở nên phóng túng không có mục đích, nỗ lực nghiên cứu Tôn giáo Minh triết của ta chẳng bao lâu ắt kết thúc bằng việc hình thành một giáo phái mới, sự sống động ắt chết đi trong đám chúng ta và Hội Thông Thiên Học hoặc là vỡ tan thành tro bụi hoặc là trở thành một xác ướp vô hồn bị đóng khung trong lớp băng giá Giáo Điều.

------------------------