THUẬT THAM THIỀN (The Art of Meditation) Tác giả MARIE POUTZ (Một bài thuyết trình tại ‘Olcott’, Wheaton, Illinois, vào mùa hè năm 1935). NHÀ XUẤT BẢN THÔNG THIÊN HỌC Adyar, Chennai 600 020. Wheaton, IL, IS Bản Dịch www.thongthienhoc.com

 

THUẬT THAM THIỀN

Người ta thường nghĩ rằng muốn tham thiền thành công thì nó phải được kèm theo bằng một số lượng hiện tượng trung giới – nhìn thấy những hình tướng, màu sắc, nghe thấy những âm thanh, tiếng chuông v.v. . . Ngay cả một số cảm giác thuần túy thể xác – một sự ớn lạnh dọc theo xương sống, sự tê tê ở đầu ngón tay – đây là những ví dụ xuất hiện với tôi, và người ta hoan nghênh chúng một cách hân hoan và ầm ĩ, gây mất tinh thần cho những ai không có trải nghiệm như thế; vì vậy tự coi việc tham thiền của mình là thất bại.

Chắc chắn những biểu lộ tầm thường và thường thường là điên rồ ấy không cấu thành một sự tham thiền thành công. Nói cho đúng hơn đó là một chướng ngại, bởi vì chúng thu hút sự chú ý, xa rời những thực tại nội giới. Tốt hơn là đừng nhìn thấy và nghe thấy điều gì trên các cõi thông linh, sao cho tâm thức hoàn toàn hướng nội để có thể hiệp thông với tâm thức của Thượng Đế và dần dần hiệp nhất phàm ngã với tâm thức Chơn ngã.

Những người bảo rằng họ chẳng nhìn thấy kết quả gì đôi khi lại thành công hơn mức họ tưởng tượng, bởi vì những người gần gũi và thân thương với họ lại thấy họ tăng trưởng về sự thông cảm kiên nhẫn và được an bình nhiều hơn; đó là bằng chứng cho thấy nguyên khí trực giác, buddhi, theo như ta biết trong Thông Thiên Học, đang từ từ được phóng thích trong khi tham thiền và đang được lọc xuống nhập vào ý thức của bộ óc.

Bây giờ ta hãy xét tới một vài yêu cầu để tham thiền thành công. Trước hết là ta phải hoàn toàn tin chắc vào quyền năng sáng tạo của tư tưởng. Nếu ta không tin chắc là ta đang thật sự làm điều gì đó thì tham thiền ắt chỉ là hình thức. Ta rêu rao là mình tin vào quyền năng tư tưởng, ta nói huyên thuyên về nó, ta giảng dạy nó, nhưng cái cách thức mà ta quên phắc đi về nó khi chạm trán với những khó khăn rồi buông thả theo những tư tưởng mang tính phá hoại và làm mất tinh thần, buông thả theo những sự lo âu lớn hay nhỏ, điều ấy chứng tỏ rằng đó chỉ là niềm tin trên đầu môi chót lưỡi. Nó nhắc ta nhớ tới những người đi nhà thờ hoặc đền thờ v.v. . . cố nhiên là hát vịnh ca hoặc lập lại những lời cầu nguyện, thế rồi về nhà theo đuổi nếp sống thông lệ và giống như bình thường quên hết mọi chuyện.

Tôi thường ước mong chúng ta có thể nhìn thấy những tạo vật trên cõi trung giới và cõi trí tuệ mà chúng ta phóng phát ra thế giới. Nhưng có lẽ tốt hơn ta không nên nhìn thấy, bởi vì ý thức trách nhiệm có thể đè bẹp ta.

Vậy là để tham thiền thành công, ta phải tin chắc rằng đó là một hành vi sáng tạo mạnh mẽ chứ không chỉ là sự mơ mộng và “cảm thấy thoải mái”.

Thế rồi ta phải có một mức độ định trí nào đấy, đây là điều khó khăn nhất đối với chúng ta. Cuộc đời ta vội vã chuyển từ điều này sang điều khác đến nỗi lúc nào ta hầu như cũng sống trong quá khứ, hiện tại và tương lai. Trong quá khứ ta mơ hồ nhớ tới điều mình đã làm hoặc không làm hoặc làm chưa hoàn chỉnh; trong hiện tại chỉ một phần chú tâm của ta tập trung vào điều ta đang làm; trong tương lai ta đã mơ tới điều mà mình sẽ làm kế tiếp. Cố nhiên, một vài nghề nghiệp chuyên môn đòi hỏi ta phải chú tâm và định trí nhiều hơn; nhưng nói chung thì chú tâm của ta rất ít khi không bị chia chẻ. Chẳng hạn như ta hãy xét việc đọc tờ báo hàng ngày. Ta tiếp thu những tựa đề về giết người và bắt cóc, nhưng có biết bao nhiêu người trong chúng ta có thể tường trình một cách thông minh và hoàn chỉnh về xu hướng các diễn biến nơi xứ sở của mình và ở đâu đó khác nữa.

Ta ắt phát triển được sự định trí cần thiết cho việc tham thiền thành công nếu ta có can đảm định trí vào mọi thứ mà ta làm, định trí vào mọi chuyện lặt vặt mặc dù chẳng thú vị gì; tóm lại, nếu ta sống mãnh liệt và viên mãn trong hiện tại đúng như lời khuyên của J. Krishnamurti. Nhưng dễ hơn nhiều khi ta để cho cái trí lông bông như bướm vờn hoa.

Tham thiền là vấn đề cá nhân và mỗi người phải tìm ra điều thích hợp nhất với mình. Nhưng thỉnh thoảng người ta cũng trình bày giáo huấn và những phương pháp tổng quát, và có lẽ ta có thể xét tới một số phương pháp này.

Ta hãy giả sử đã đến lúc cho ta tham thiền hằng ngày. Tôi coi như đương nhiên là mỗi người trong các bạn đều ngộ ra được tầm quan trọng của việc tham thiền hằng ngày, vào cùng một giờ, ở cùng một nơi (nếu có thể được) sao cho ta lợi dụng được nhịp điệu mà sự đều đặn như thế lập nên.

Khó khăn đầu tiên mà ta phải khắc phục là tư tưởng có nhiều bổn phận đang chờ ta thực hiện. Hầu hết chúng ta bận rộn đến nỗi ta ngồi xuống thì tự hỏi xem ta sắp phải làm gì cho lũ con và liệu chúng có đang trông chờ bữa ăn sáng hay chăng, và liệu điều này, điều kia hoặc điều nọ có được thực hiện hay chăng. Ta không thể tham thiền theo kiểu như vậy. Ta đã quyết định rằng mình sắp ngồi xuống thiền trong 15 phút hoặc lâu hơn và ta chỉ việc dẹp những thứ còn lại sang một bên. Ta không thể tham thiền hoặc làm bất cứ điều gì khác khi ta cố gắng làm cả hai thứ.

Vậy khó khăn đầu tiên ta phải khắc phục chính là tư tưởng có nhiều bổn phận đang rình mò sẵn sàng nhảy bổ ra chụp lấy ta. Một số người cố gắng bắt im lặng việc nhớ lại những thứ đang chờ được thực hiện. Nhưng không dùng bạo lực thì khôn ngoan hơn. Ta không đánh cho một con ngựa đang phấn khởi để nó phải thuần phục.

Tốt hơn là nên xoay chuyển tâm trí hướng về những điều cao thượng hơn đã chuẩn bị trước trong vài phút. Thế rồi ta ngồi xuống thoải mái và làm cho các hạ thể yên tịnh – bao gồm thể xác, thể vía và thể trí. Người ta có khuyên nếu có thể được thì nên ngồi theo kiểu kiết già trên sàn nhà, nhưng có nhiều người tư thế đó gây cho họ khó chịu. Họ không thể quên được thể xác. Như vậy, ta hãy ngồi xuống thoải mái với cột xương sống dựng thẳng đứng sao cho các luồng hỏa có thể tuôn chảy qua đó mà không bị ngắt quãng hoặc trở ngại.

Một số người dùng các câu thần thần chú hoặc các câu đặc biệt để làm yên tĩnh các hạ thể. Hãy sử dụng điều mà bạn thấy là hữu ích. Bản thân tôi thấy từ ngữ “Bình an” được lập lại chầm chậm ba lần có tác dụng rất mạnh và hữu ích. Vậy là Bình an . . . Bình an . . . Bình an . . . và đồng thời cảm thấy sự an bình trào dâng từ trung tâm bản thể của mình giống như một ánh sáng trắng ổn định thuần tịnh tỏa ra từ bên trong, bên ngoài, lấp đầy tôi bằng sự bình tĩnh và thanh thản, thế rồi tuôn ra ngoài vào thế giới và mang an bình đến tràn ngập thế giới. Lúc bấy giờ ta có thể bắt đầu tham thiền.

Tham thiền đã được chia làm hai giai kỳ: tham thiền đích thực và chánh định. Nhưng giai kỳ này dần dần hòa lẫn vào giai kỳ kia cho đến nỗi ta có thể xem xét cả hai gộp lại. Tham thiền đích thực cốt ở việc lý luận về đề tài đã được chọn lựa, xét tới nó theo đủ thứ khía cạnh, tìm ra mục đích và giá trị của nó. Bạn có thể chọn một câu thơ nào đó trong một kinh điển, một đoạn nào đó trong một tác phẩm sùng tín, một phẩm tính nào đó mà ta muốn phát triển nơi bản thân. Nhưng ta hãy triển khai đề tài duy nhất mà tôi thấy có vẻ luôn luôn là cực kỳ quan trọng. Sự Sống Nhất Như Thiêng Liêng nơi vạn vật và tính đơn nhất của ta nơi Sự Sống ấy.

Nhiều người chọn đề tài này thường ôm đồm quá nhiều trong một buổi tham thiền. Họ suy nghĩ mơ hồ về Sự Sống trong vạn vật, trong mọi giới, trong mọi thiên hà gồm các ngôi sao trên trời, tất cả chỉ vỏn vẹn trong vài phút. Cố nhiên là kết quả cho thấy họ ra khỏi một buổi tham thiền bất định như thế mà không được một sự thực chứng đặc biệt nào.

Ta hãy nói dông dài một chút về từ ngữ ‘thực chứng’. Công dụng của tham thiền không phải chỉ là một thao tác trí thức, giúp cho ta hiểu biết nhiều hơn bằng cái trí về điều này, điều nọ hoặc điều kia. Nó phải đưa tới sự thực chứng lớn lao hơn và tối hậu ngay bên trong bản thân ta. Thực chứng và thấu hiểu khác hẳn nhau. Nhờ tham thiền như vậy mà ta mới có được sự thực chứng đặc biệt.

Vậy thì vào bất cứ ngày nào ta hãy xét một đề tài – một người bạn, một đóa hoa, một tảng đá, Chơn sư – và ra sức phát hiện mọi thứ ta có thể làm được về Thiên tính, về vẻ đẹp và tốt lành nơi đề tài ấy. Chẳng hạn như ta xét một tảng đá. Trong khi tham thiền hãy nghĩ tới sự sống của nó giống như sự sống của ta. Nó cũng sinh ra và chết đi giống như ta, nó có hình tướng, màu sắc v.v. . . Nó là một phần của cấu trúc đá tảng vốn là nền móng của trái đất, nâng đỡ các tạo vật sống trên đó, kiên định phụng sự như vậy trải qua bao nhiêu thời đại, nó chính là hiện thân của sức mạnh và tính đáng tin cậy. Bạn hãy thêm càng nhiều chi tiết càng tốt theo như bạn nghĩ. Khi ta càng ngày càng tiến gần hơn tới chính sự sống, sự sống hiện thân trong tảng đá đó, thì đường chia rẽ giữa sự sống của tảng đá và sự sống của ta có khuynh hướng biến mất vì Sự Sống vốn nhất như và việc ta chia nó ra thành các giới – khoáng vật, thực vật, động vật, nhân loại và siêu nhân – ít nhiều mang tính tùy tiện. Không có sự phân chia như thế. Sự sống vốn liên tục trong mọi giới và nó là nhất như.

Thế rồi ta hãy vượt lên trên cái trí, ngừng lý luận, vượt lên trong sự tịch lặng hoàn toàn – sự tịch lặng do kịch liệt ngưỡng mộ - và chiêm nghiệm đối tượng tham thiền của bạn là một sự hiện diện sống động.

Nếu thành công, ta có thể tiếp xúc với điểm linh quang trong tảng đá và hiệp nhất với nó. Ta ắt cảm nhận được – giống như chính tảng đá cảm nhận – áp lực đều đều của nó chống lại việc bị giam hãm. Ta ắt cảm thấy nó mơ hồ không nói nên lời khao khát hướng về sự tự do lớn lao hơn, niềm khao khát mà chính bạn và mọi tạo vật đều chia xẻ. Thậm chí bạn có thể bắt đầu cảm thấy những tác động từ bên ngoài đạt tới sự sống bị giam hãm thông qua một kẽ nứt nơi mà hình thể của tảng đá ít rắn chắc hơn. Và có lẽ bạn có thể thực chứng được những nỗ lực mơ hồ của sự sống trong tảng đá nhằm đáp ứng lại. Có lẽ biết đâu nó gây áp lực dọc theo các trục tăng trưởng vốn xác định hình dạng của các tinh thể trong tảng đá.

Đây có thể không phải là khoa học chính thống và có vẻ rất điên rồ, nhưng nếu bạn thành công trong việc thực chứng mình đồng nhất với sự sống ấy cho dẫu là tạm thời, thì bạn có thể cảm nhận được một điều gì đó về cái mà sự sống lờ mờ trong tảng đá đang tìm cách đáp ứng, rồi dần dần mở đường tiến tới sự biểu hiện viên mãn trong giới thực vật.

Chính việc thực chứng bên trong mới là mục tiêu của tham thiền. Nếu hằng ngày ta để cho sự sống của mình và sự sống trong tảng đá mạch động như là một thì sớm muộn gì ta cũng sẽ trải nghiệm việc thoáng thấy không thể nào quên được ngụ ý của sự đơn nhất trong Sự Sống. Lúc bấy giờ ta có thể nói bằng kinh nghiệm thực chứng xem tính Đơn nhất này thực sự có nghĩa là gì. Chừng nào ta chưa có một chút gì về sự thực chứng ấy thì ta chỉ có thể lập lại điều viết trong sách vở, nhưng ta không thể thuyết phục được người khác như khi ta thuyết phục họ do đã cảm nhận được tính nhất như của sự sống không phải trong trí óc mà trong chính tâm hồn.

Ta có thể triển khai tương tự và thực chứng được mình đồng nhất với một đóa hoa, một con thú và một người bạn. Cứ tưởng tượng xem tình bạn ắt tăng trưởng ra sao nếu ta có thể đưa người bạn ấy vào trong buổi tham thiền của mình, rung động hài hòa với y, thực chứng vẻ đẹp trong linh hồn của y vốn đồng nhất với vẻ đẹp của chính bạn. Một tình bạn như thế ắt bền vững mãi mãi. Bạn ắt chẳng bao giờ bỏ được y cho dù người bạn ấy có làm gì đi chăng nữa, vì những khiếm khuyết của y chắc chắn có vẻ càng ngày càng ít quan trọng.

Nếu bạn thật sự nghiêm túc thì thậm chí bạn có thể đưa vào buổi tham thiền của mình bất cứ ai đang xua đuổi hoặc chống đối bạn. (Tôi không dùng từ ‘thù nghịch’ bởi vì tôi không tin vào sự thù nghịch). Cứ làm như vậy đi, cứ bình tâm nhận ra những đức tính của y vì mọi người đều có những đức tính. Hãy nhớ tới những dịp mà y hành động một cách cao thượng. Từng bước, khi bạn nhận ra điều tốt nơi y thì hãy nâng tâm thức của mình lên tới mức mà Chơn ngã bạn hiệp nhất với Chơn ngã người đang làm hại bạn và trong sự hiệp nhất ấy bạn hãy ngộ ra được sự khó khăn mà cả hai Chơn ngã đều trải nghiệm khi muốn diễn tả ở dưới đây Thượng Đế nội tâm. Bạn cũng có khó khăn giống như vậy khi muốn biểu hiện Chơn ngã; và rất có thể nếu ai đó muốn làm hại bạn thì bạn không hoàn toàn không có lỗi. Nhưng nếu bạn thực chứng được điều đó, nếu bạn thấy được khó khăn mà các Chơn ngã phải xoay xở trong việc điều động những sự việc liên quan tới các tạo vật dưới đây thì bạn ắt thông cảm và trong niềm vui thiêng liêng của sự thông cảm đó, mọi sự hiềm khích và cảm thấy mình bị xúc phạm chẳng bao lâu nữa ắt bị mờ nhạt đi khỏi cuộc đời bạn.

Thật ra chẳng ai là bạn của mình, cũng chẳng ai là kẻ thù của mình, mà tất cả đều là thầy dạy mình. Và rất có thể là trong sự tiếp xúc hiệp nhất với Chơn ngã khác, bạn có thể cung cấp cho y cũng chính cái sức mạnh bổ sung ấy mà y cần có để chuyển hóa những xung lực trong công cụ phàm ngã của chính y. Nên nhớ rằng sự thông cảm của bạn không thể vươn lên tới một mức cao hơn mà không nâng cao cái bạn thấy mình đang hiệp nhất với nó. Vậy là khi bạn tham thiền về tảng đá thì bạn nâng cao sự sống của tảng đá; khi bạn tham thiền về đóa hoa thì bạn nâng cao đóa hoa; khi tham thiền về một người bạn thì ta nâng cao người bạn này; cũng vậy ta nâng cao người đang xúc phạm ta. Đó là một trong những khía cạnh sáng tạo của tham thiền. Nó không chỉ có dự tính giúp cho người tham thiền mà nó còn giúp cho đối tượng của buổi tham thiền, bởi vì mọi sự sống đều nhất như và điều mà chính bạn cảm nhận và trở thành cũng giúp cho đối tượng khác cũng cảm nhận và trở thành.

Nếu ta triển khai theo cách tương tự đối với mọi khó khăn, mọi điều khó chịu và tìm cách hiểu ra được chủ đích của nó thì sự sống quả thật ắt trở thành một cuộc thám hiểm vui tươi và hạnh phúc mà mọi tạo vật đang mưu tìm ắt đến với bạn, có lẽ là dần dần, thậm chí thoạt đầu là vô ý thức.

Có rất nhiều người ra sức tham thiền về Chơn sư. Những người nào trong các bạn may mắn đến mức cảm nhận lòng sùng tín sâu sắc đối với một Chơn sư hoặc đối với đấng Ki Tô đều có thể hình dung ngài đang hiện diện trước mặt bạn, không phải chỉ là một bức tranh mà là một hình nhân ba chiều sống động. Bạn hãy nghĩ tới một khía cạnh nào đó của Đấng cao cả này – không phải là toàn bộ Chơn ngã của ngài, vì điều đó quá mơ hồ mà chỉ một khía cạnh nào đó thôi – hoặc là quyền năng hoặc là sự minh triết hoặc là vẻ đẹp hoặc là sự xả thân cực độ của ngài. Bạn hãy cố gắng thực chứng được cách thức mà khía cạnh đặc biệt ấy giúp cho mọi tạo vật hết giới này tới giới kia. Khi bạn đã khiến cho sự hiện diện của ngài trở thành một thực tại sống động thì có thể bạn muốn phủ phục trong tâm thức trước ngài và chạm vào vạt áo của ngài.

Thế rồi bạn hãy ngừng suy nghĩ. Hãy chiêm nghiệm ngài trong sự vinh quang của tình thương và sự hi sinh cũng như sự tịch lặng; hãy để cho sự vinh quang ấy tràn ngập bản thể của bạn, giúp cho bạn thực chứng nhiều hơn Thiên cơ Vĩ đại mà ngài thường xuyên sinh hoạt trong đó. Hãy để cho sự chiêm nghiệm ấy tràn ngập trọn cả cơ thể bạn với một ham muốn bừng bừng trợ giúp ngài trong việc ngài phụng sự thế gian.

Hết ngày này sang ngày khác, hết năm này qua năm khác, theo đường lối của riêng mình, bạn ắt tham thiền về vô số khía cạnh của Sự Sống, những biểu lộ của nó ở dưới đây, thì điều này ắt giúp cho bạn có được một ý nghĩa mới và một vẻ đẹp mới. Chẳng bao giờ ta lại có thể thất vọng về loài người khi ta nhìn thấy sự dơ dáy và xấu xa bao xung quanh ta. Những thứ ấy ắt chẳng bao giờ bịt mắt ta trước những khả năng của loài người vì ta đã tiếp xúc được sự vinh diệu trong nội tâm và ta biết rằng cứu cánh được nắm chắc trong bàn tay.

Liệu chỉ một buổi tham thiền vào buổi sáng không thôi có hoàn thành được mục đích này hay chăng? Dĩ nhiên mọi sự tham thiền đều là một nguyên nhân ắt phải tạo ra một kết quả. Nhưng kết quả ấy ắt là nhỏ, hầu như ta không nhận ra được nếu sau khi tìm cách tiếp xúc với sự sống Thượng Đế trong một vài phút ta lại nhanh chóng quên hết và để cho mình bị vướng bận vào những hoạt động và những bổn phận hằng ngày.

Dĩ nhiên ta phải làm những bổn phận và hoạt động này, và thường thường là theo cách thức có vẻ giống như một sự đổ xô điên rồ khiến cho ta quạo quọ, sốt ruột, thiếu tử tế, thậm chí thiếu công bằng. Nhất là vào những lúc chuyển tiếp thì sự căng thằng rất lớn và càng lớn hơn khi ta có bổn phận đưa vào trong công việc hằng ngày sự an bình của hiệp thông buổi sáng, sao cho ta có thể thật sự trợ giúp cho những người đang nặng gánh thế gian.

Vì thế cho nên mọi bậc đạo sư tâm linh đều bảo rằng tham thiền không nên bị hạn chế vào những thời kỳ đã ấn định sẵn mà nên thường trực suốt ngày.  Tham thiền buổi sáng chỉ cần thiết là ở chỗ khởi điểm; ta học cách làm cho mình hài hòa vào buổi sáng và ta không được đánh giá thấp tầm quan trọng của buổi tham thiền này, nhưng ta nên vượt quá mức nó.

Một số người thấy thật khó định trí vài phút vào buổi sáng, nhưng còn khó hơn nhiều mà giữ cho tri giác của ta được thực chứng bất cứ lúc nào, cảm nhận nó là một dòng chảy ngầm hài hòa mà ta phải chỉnh hợp mọi tư tưởng, lời nói, xúc cảm và hành động theo đó; chỉnh hợp mọi thứ theo sự hài hòa ấy và vứt bỏ mọi thứ không thể rung động hài hòa với nó.

Dĩ nhiên một suộc sống như thế ắt là thiêng liêng, việc hiệp nhất không sai chạy với Sự Sống Thượng Đế chắc chắn là một thành tựu của các đấng mà ta gọi là  bậc Huynh trưởng, các ngài đã được gọi là “những con người công chính đã trở nên toàn bích”. Các ngài đã nêu gương và chỉ đạo, sớm muộn gì thì mọi người trong chúng ta cũng sẽ sống một cuộc đời hoàn hảo theo gương mẫu và đường lối của ngài. Thế thì tại sao ta không bắt đầu ngay từ bây giờ?

Vậy mà vấn đề là ở chỗ làm thế nào đưa được buổi tham thiền của ta vào sinh hoạt hằng ngày, thế nhưng vẫn tránh việc trở nên những kẻ mơ mộng không hữu hiệu. Mỗi người phải tìm ra một đường lối cho chính mình, và khi đã tìm thấy nó thì đừng để cho nó lôi kéo ta trở lại tình trạng dật dờ. Đối với nhiều người trong chúng ta thì ngày đầu tiên tham thiền thật là tốt đẹp. Nhưng chỉ được hai ba ngày sau là ta đã buông lỏng nó. Ta chẳng bao giờ thật sự hoàn thành bất cứ điều gì nếu ta không kiên trì. Chỉ bằng cách thực hành thường xuyên, cố ý, kiên trì thì ta mới có thể thành tựu được mục đích của mình.

Một số người cố ý tạo ra một sự nhắc nhở. Ví dụ như có một doanh nhân hết ngày này sang ngày khác kiến tạo hình tư tưởng của Chơn sư kế bên bàn làm việc của mình và bà nội trợ cũng giống như vậy, tạo ra hình tư tưởng của Chơn sư mà mình sùng tín ở ngay cửa đi vào bếp cho đến khi đối với cả hai thì Chơn sư là một sự hiện diện sống động, thánh hóa những cuộc đời nhân danh ngài. Chúng ta có thể dùng quyền năng tư tưởng của mình để xây dựng một điều nhắc nhở như thế. Đây không chỉ là một hình ảnh, vì thông qua hình tư tưởng ấy tâm thức của Chơn sư có thể tuôn ra sao cho quả thật ngài đang ở với chúng ta.

Cũng có cô gái được nhắc nhở về lý tưởng của mình cứ mỗi nửa tiếng đồng hồ nhờ vào cái đồng hồ ở nhà thờ kế bên. Cô đã tự rèn luyện mình để nghĩ tới lý tưởng mỗi khi đồng hồ điểm. Tôi có biết một người khác mà một khúc nhạc nào đấy vang lên không nghe thấy được trong tâm thức của cô ắt khởi sự những sự thực chứng sống động về Sự Sống Nhất Như tuôn chảy qua cô nhập vào thế giới.

Bạn chọn điều gì không quan trọng, miễn là nó hấp dẫn bạn và bạn sử dụng nó một cách kiên trì. Tiếc thay, sự kiên trì ấy lại thiếu nơi rất biết bao nhiêu người trong chúng ta.

Một trong những phương tiện hữu hiệu nhất là hiến dâng bất cứ cái gì ta làm cho lý tưởng của mình – không phải cái loại hiến dâng hàng loạt trọn cả ngày lúc ta mới thức giấc mà là sự hiến dâng có ý thức và cố ý ngay cả những nhiệm vụ khiêm tốn nhất khi ta đang thực hiện chúng. Điều này có nghĩa là nghĩ tới việc hiến dâng nó ngay khi ta mới bắt đầu khởi sự - những nhiệm vụ khiêm tốn nhất, việc sửa soạn bữa ăn buổi sáng, việc chuẩn bị đi làm, việc chào mừng bất cứ ai đi ngang qua ta, việc mở cửa văn phòng làm việc của ta – mọi thứ không có ngoại lệ nào được hiến dâng như là một sự hiến tế vui vẻ cho dù nó quan trọng hay không quan trọng, dễ chịu hay khó chịu.

Lý tưởng của bạn có thể là bất cứ điều gì đó hấp dẫn bạn, Chơn ngã, Chơn sư, đấng Ki Tô, Sự Sống Nhất Như vô hiện, sự Hoàn hảo của Loài người được đẩy nhanh do mọi sự sống của con người trở nên hoàn hảo; điều đó không quan trọng miễn nó là điều cao nhất mà bạn có thể quan niệm được và sống cuộc đời mình theo lý tưởng ấy.

Nếu bạn làm được như thế thì mọi nhiệm vụ ắt được thực hiện tốt đẹp hơn. Chỉ cần nghĩ bạn nên làm việc cẩn thận như thế nào nếu đấng mà bạn hết sức tôn vinh đang hiện diện và đồng cảm quan sát những nỗ lực của bạn. Ắt không có điều gì bất cẩn trong những công việc như thế! Do vậy, thay vì trở thành những người mơ mộng thiếu hiệu lực thì chẳng bao lâu nữa chúng ta phát triển tài khéo trong hành động một cách huy hoàng. Sinh hoạt tinh thần vô cùng thực tiễn cho dù người ngoài đường phố có thể nghĩ về nó ra sao đi chăng nữa.

Thoạt tiên có lẽ bạn thường quên thực hành. Nhưng đừng nản chí, cứ tiếp tục thực hành thì chẳng bao lâu sau bạn ắt thấy rằng sự ý thức của mình trở nên càng ngày càng đều đặn.

Ta hãy thử xét một vài thành quả của sự thực hành trung kiên như thế.

Cảm xúc hợp nhất với mọi chúng sinh mà ta cố tình khơi dậy trong khi tham thiền ắt dần dần khẳng định trong sinh hoạt hằng ngày; và một ngày kia ta có thể sửng sốt phát hiện rằng mọi thứ đang trở nên thiêng liêng linh hoạt với một sự sống mà xét theo một khía cạnh nào đó cũng chính là sự sống của ta. Ta không còn nghĩ tới nó nữa mà ta thực sự cảm nhận được sự sống ấy nơi mọi đối tượng ta tiếp xúc. Ta ắt biết rằng giấy linh hoạt, những đóa hoa này linh hoạt, cái ly kỳ diệu đó cũng linh hoạt, nhưng ta chỉ cảm nhận được nó sau một lúc. Ta không chỉ lý luận về nó giống như ta thường làm vậy. Ta cảm nhận được sự sống thoáng qua nơi vạn vật và ta thấy vẻ đẹp của nó chiếu sáng nơi mọi đối tượng, mọi tạo vật, trong buổi hoàng hôn, núi non và nơi trái đất mĩ miều nữa. Ta thật sự thấy được ánh sáng thiên tính nơi vạn vật.

Dĩ nhiên trong một thời gian rất lâu, sự thực chứng như thế có thể chỉ xuất hiện vào những thời khoảng hiếm hoi, nhưng ngay cả việc năm thì mười họa mới có một chút sự thoáng thấy cũng làm thay đổi toàn bộ chiều hướng tâm thức của ta. Thay vì là một thực thể qui ngã, ta ắt vui vẻ bung ra để phát hiện trong vạn vật càng ngày càng nhiều thiên tính, càng nhiều vẻ đẹp, càng nhiều niềm vui. Ta ắt thấy rằng ta không còn có thể hiểu lầm đồng loại của mình nữa giống như xưa kia; ta không còn buông thả theo những phán đoán khắc nghiệt không tử tế. Ta không còn thèm khát danh vọng, được công nhận hoặc bất kỳ loại lợi ích nào. Ta ắt trở nên hiệp nhất với vạn vật và ta ắt vui mừng khi những thứ khác cũng được công nhận chẳng kém gì khi chính ta được công nhận.

Dường như ta không thể nghĩ ra được việc người nào thậm chí chỉ thoáng thấy được cái tính Nhất như vĩ đại ấy mà lại không hiến trọn cả tâm hồn và linh hồn cho việc phụng sự thế gian; sau khi đã thực chứng được một điều gì đó về tính vinh quang của nó, y ắt muốn giúp cho người khác cũng thực chứng được nó. Liệu những hoạt động nơi ngoại giới của y sẽ ra sao, y sẽ gánh vác bộ phận nào của gánh nặng thế gian thì việc đó còn tùy thuộc vào năng lực, môi trường xung quanh và những hạn chế của y. Nhưng từ nay trở đi, cuộc đời của y ắt là cuộc đời huynh đệ, và ảnh hưởng của một cuộc đời như thế chẳng những trợ giúp và gợi linh hứng cho những người đến tiếp xúc với y mà còn được lan tỏa một cách âm thầm theo những cách thức mà giờ đây ta chỉ lờ mờ thấu hiểu được.

Bạn có thể bảo rằng tôi đã đi lạc đề quá xa so với đề tài tham thiền. Nếu tham thiền đối với bạn chỉ là một sự thao tác trí thức, chỉ là việc thường nhật nhàm chán thì quả đúng như vậy. Nhưng đối với tôi, tham thiền ắt chẳng có ý nghĩa gì nếu nó không phải là một bước hướng tới cái sự thực chứng vĩ đại ấy, một nhịp cầu nối liền phàm ngã với thế giới trực giác nơi mà tình huynh đệ, niềm vui và vẻ đẹp là những sự kiện.

Người nào thành công trong việc xây dựng một nhịp cầu như thế, trước hết là khi tham thiền, rồi tới dần dần làm cho nó lan tỏa xuyên suốt sinh hoạt hằng ngày, thì người ấy ắt không còn tự hỏi liệu mình có đang tiến bộ hay chăng; đơn giản là y đã quên hết về bản thân mình và trong chính sự quên lãng ấy y mới thành công và thành tựu được.

 

-----------------------

HOME  sách   TIỂU SỬ    BẢN TIN   HÌNH ẢNH   thIỀN    BÀI VỞ   THƠ   gifts   TẾT 2006  QUEST  MAGAZINES