DƯỚI CHƠN THẦY
NGUYÊN TÁC CỦA:
ANNIE BESANT và C. W. LEADBEATER
Dịch giả : CAO NGÂN HÀ và BẠCH LIÊN
LỜI NÓI ĐẦU
Trong quyển sách này sưu tập những bài b́nh giảng của Ông C. W. Leadbeater - hiện giờ là Giám Mục - và của tôi về ba tác phẩm nổi tiếng, khuôn khổ tuy nhỏ bé, nhưng nội dung thật quan trọng. Cả hai chúng tôi ước mong nó sẽ hữu ích cho những người chí nguyện và ngay cả những người đă vượt qua giai đoạn đó, v́ người diễn giảng cao niên hơn thính giả và do kinh nghiệm, hiểu biết nhiều hơn về đời sống của người đệ tử.
Những cuộc đàm luận này chẳng phải chỉ diễn ra ở tại một chỗ mà thôi. Chúng tôi đă nói chuyện với các bạn chúng tôi trong nhiều lúc, và nhiều nơi khác nhau, nhất là ở Adyar, Luân Đôn (London) và Sydney. Rất nhiều chú thích đă được thính giả ghi lại. Tất cả những lời ghi chú có giá trị đều được sưu tập, và sắp xếp có thứ tự rồi tập trung lại sau khi loại bỏ những phần trùng hợp với nhau.
Rủi thay, v́ chỉ c̣n có một số rất ít những chú giải thuộc phần I của quyển Tiếng Nói Vô Thinh, cho nên chúng tôi lấy những chú giải của một vị Thân hữu, bạn đồng nghiệp của chúng tôi, là Ông Ernest Wood đă dùng trong một khóa học ở Sydney. Những chú giải này nhập với những lời b́nh giảng của Giám Mục Leadbeater về đoạn đó. Không t́m lại được một ghi chú nào về những lời b́nh giảng của tôi, mặc dù tôi đă nói nhiều về quyển Tiếng Nói Vô Thinh song những lời diễn giảng đó không c̣n lưu lại.
Tất cả những lời diễn giảng này đều chưa xuất bản, chỉ trừ vài bài diễn văn ngắn của Giám Mục Leadbeater nói với các sinh viên đă được chọn lựa về quyển Dưới Chơn Thầy. Một tác phẩm nhan đề Những lời b́nh giảng Dưới Chơn Thầy đă được xuất bản vài năm qua. Trong đó những lời chú thích của ông không được đúng như lời ông đă nói. Quyển ấy sẽ không in lại. Phần cốt yếu của quyển đó vẫn có trong quyển này, tất cả đều thu gọn lại rồi đem in.
Cầu xin những trang sách đây giúp cho vài huynh đệ trẻ tuổi của chúng ta hiểu biết rành rẽ những bài học vô giá này. Càng nghiên cứu, càng thực hành chúng nó th́ càng nhận thức được nhiều hơn.
NỘI DUNG
GIẢNG LƯ DƯỚI CHƠN THẦY
PHẦN THỨ NHỨT: DẪN NHẬP
Chương:
I . Đường Đạo và những quyền lợi ở thế gian
II . Sự Điểm Đạo và khi sắp được Điểm Đạo
III . Quyển sách được viết ra cách nào
IV . Lời cầu nguyện đầu tiên
V . Thái độ của người đệ tử
VI . Bốn con đường dự bị
VII. Bốn đức tánh cần thiết
PHẦN THỨ HAI: TÁNH PHÂN BIỆN
VIII. Những mục đích thật và những mục đích
không phải là thật
IX. Đời sống của ba thể
X . Điều lành và điều dữ
XI . Phải tuyệt đối ngay thật
XII .T́nh bác ái và sự sống thiêng liêng
PHẦN THỨ BA: TÁNH ĐOẠN TUYỆT
XIII. Diệt trừ sự ham muốn
XIV. Duy có một điều ham muốn tốt hơn hết
XV. Những phép thần thông
XVI. Những sự ham muốn nhỏ nhen
XVII. Hăy lo lắng những việc nào có can hệ với ḿnh
PHẦN THỨ TƯ: HẠNH KIỂM TỐT
XVIII. Tự chủ trong lúc tư tưởng
XIX. Tự chủ trong lúc hành động
XX. Đức khoan dung
XXI. An phận
XXII. Đi thẳng đến mục đích duy nhất - Hay là chú định
XXIII. Ḷng tin cậy
PHẦN THỨ NĂM: L̉NG TỪ ÁI
XXI . Sự giải thoát cơi Niết Bàn và sự giải thoát khỏi ṿng sinh tử
XXV . Ḷng từ ái trong đời sống hằng ngày
XXVI . Sự nói hành
XXVII. Sự hung ác
XXVIII. Thói dị đoan
XXIX. Phụng sự
PHẦN THỨ NHỨT
DẪN NHẬP
ĐƯỜNG ĐẠO VÀ NHỮNG QUYỀN LỢI Ở THẾ GIAN
C. W. L. Quyển Dưới Chơn Thầy là một trong ba quyển (hai quyển kia là Tiếng Nói Vô Thinh và Ánh Sáng Trên Đường Đạo) đặc biệt giúp cho việc bước vào đường Đạo dễ dàng. Hiện thời, giá trị của quyển Dưới Chơn Thầy đối với chúng ta thật là to tát v́ lẽ nó cực kỳ giản dị và đă được Đức Chưởng Giáo sắp lâm phàm đặc biệt thừa nhận. Nó chứa đựng những bài của Đức Chơn Sư dạy người đệ tử ấu thơ của Ngài là J. Krishnamurti, mới 13 tuổi, năm 1909 (Krishnamurti có tên Alcyone trong quyển Những Tiền Kiếp của Alcyone mới xuất bản đây, vào năm 1924).[1] V́ lúc đó Krishnamurti chưa thật giỏi tiếng Anh, mà bài học lại bằng Anh Ngữ, cho nên lời dạy và văn từ phải đặc biệt rơ ràng. Đức Chơn Sư Kouthoumi với tài năng thích ứng phi thường của Ngài, đă tŕnh bày mọi điều kiện để được Điểm Đạo lần thứ nhứt, bằng một ngữ pháp đơn giản tuyệt diệu. Đó là sự hấp dẫn của quyển sách này.
Quyển Ánh Sáng Trên Đường Đạo xuất bản năm 1885, và quyển Tiếng Nói Vô Thinh năm 1889. Mỗi tác phẩm đạo đức này đều có những đặc tính riêng. Chúng ra đời lâu hơn và có tính cách thi vị hơn quyển Dưới Chơn Thầy, dù quyển này cũng có vài câu tuyệt đẹp : điều ấy phải như vậy, v́ tác giả là Đức Thầy Kouthoumi. Ông Swami T. Subba Rao có nói với chúng tôi rằng quyển Ánh Sáng Trên Đường Đạo có nhiều nghĩa chồng chất lên nhau mà ư nghĩa thâm sâu nhất liên hệ đến bậc Điểm Đạo của Đức Văn Minh Đại Đế (Mahachohan) tŕnh độ cao hơn Đức Chơn Sư của chúng ta hiện nay một bậc. Quyển Tiếng Nói Vô Thinh dẫn chúng ta đến bậc Điểm Đạo của vị La hán (Arhat). Quyển Dưới Chơn Thầy đặc biệt nói về sự Điểm Đạo lần thứ nhứt. Vậy chúng ta bắt đầu giảng lư quyển này.
Tất cả chúng ta thường nghe kể những điều cần thiết để được thâu nhận vào đường Đạo, nhưng người ta sẽ nhắc nhở chúng ta những điều kiện cho tới ngày nào chúng ta thực hiện được tất cả những ǵ đă dạy trong những kinh sách như quyển này. Không khó ǵ mà biết thật đúng những điều phải làm; trên con đường chúng ta đi, chướng ngại nào mà chẳng do chúng ta tạo ra? Tuy nhiên những người tuân theo các huấn lệnh ấy tương đối ít lắm, v́ họ thường bị bản ngă của họ cản đường. Điều ǵ đă viết trong những quyển sách này, chính mỗi độc giả phải đem ra áp dụng riêng cho một ḿnh ḿnh. Vị Huấn Sư có thể giảng giải, chỉ dẫn nhiều cách thức khác nhau những điều phải thực hiện, nhưng mỗi người phải tự đi theo con đường riêng của ḿnh. Cũng giống như sự thao luyện đặng dự vào một cuộc chạy đua hay là biểu diễn thể dục, Huấn luyện viên có thể chỉ dạy kỹ lưỡng; thí sinh phải vận động bắp thịt ḿnh, ngoài y ra, trong đời này không có ai làm thế cho y điều đó.
Có hàng triệu người ở chung quanh chúng ta tự cho rằng ḿnh sống đúng theo những huấn giới của Tôn giáo ḿnh, nhưng thật ra rất ít người tuân theo cho đúng. Ngay cả những người có đức hạnh và đời sống thánh thiện thường cũng không triệt để tuân theo tất cả những huấn giới đưa ra cho họ. Trong vài trường hợp, những giáo lư Công truyền có tính cách hoặc không trọng yếu, hoặc không thích hợp, nhưng trong Huyền Bí Học không có huấn giới nào vô ích cả. Phải tuân theo thật đúng đắn tất cả những lời dạy. Điều này không có nghĩa là phải đạt tới mức hoàn hảo tuyệt đối mọi đức tánh trước khi được Chơn Sư thâu nhận. Phải là một vị Siêu Phàm mới đi đến tŕnh độ toàn thiện đó, những kẻ chí nguyện phải có những đức tánh ấy ở một mức độ hợp lư mới được, vả lại chúng phải xác thực chớ không được là những giả tưởng quí mến. Khi một giáo sư Hóa Học nói với chúng ta rằng khi phối hợp vài chất Hóa Học theo cách nào đó, chúng ta sẽ có vài hiệu quả. Chúng ta biết rằng những hiệu quả này sẽ sinh ra. Nếu chúng ta thay đổi tỷ lệ, chúng ta sẽ không có cái chúng ta chờ đợi, mà là cái khác. Trong lănh vực Đạo Đức h́nh như người ta cho rằng tuân theo huấn thị một cách mơ hồ và qua loa đă đủ lắm rồi. Trong Khoa Huyền Bí Học, thật khác hẳn : ấy là một Khoa Học, phải xem nó như thế. Dù rằng những điều kiện này đă kể cho chúng ta nghe nhiều lần rồi, phải mong sao cho nhiều người trước kia chưa thành công sẽ có thể bước vào Đường Đạo, sau khi đă học hỏi kỹ lưỡng những điều kiện này, t́m hiểu và tuân hành một cách hết sức đúng đắn những yêu sách. Cái lănh vực nội tâm này không phải xa vời, không phải mập mờ, không chắc chắn. Vài năm trước đây, dường như nó xa cách hơn, v́ những người mà chúng ta quen biết, được giao thiệp trực tiếp với các Đấng Chơn Sư rất ít. Một sinh viên có thể tự nói : "Phải rồi, chỉ có vài ba người có thiên tài đặc biệt, hoặc có diễm phúc lạ thường mới gặp được Chơn Sư, ngoài trường hợp đó, dường như cái đặc ân ấy không phải dành cho những người thường". Nhưng hiện giờ có nhiều người được giao thiệp trực tiếp với các Ngài, và cũng không phải vô lư mà tự nói: "Nếu những người khác thành công, tại sao tôi không làm được như họ?". Nếu ta thất bại, th́ chắc chắn lư do ở nơi ta. Đừng t́m nguyên nhân nào khác ở ngoài, vô ích. Nhất định không phải là lỗi tại Đức Thầy: Ngài luôn luôn hiện diện khi đệ tử sẵn sàng. Có vài người chí nguyện thất bại là tại một khuyết điểm nào đó ngăn cản; ở những người khác có lẽ v́ chưa mở mang đầy đủ các đức tánh. Nếu không có mấy khuyết điểm đó tất cả chúng ta sẽ thành công. Công việc thật đáng làm là hết sức bền ḷng cố gắng t́m xem coi ta thiếu sót cái chi rồi bồi bổ chỗ khuyết điểm.
Có một thế giới bên trong xác thực và quan trọng hơn thế giới bên ngoài mà chúng ta không ngớt chịu áp lực của nó. Ở đâu người ta cũng gặp những người tự cho rằng ḿnh rất bận rộn và họ biết rất rơ rằng họ đang theo đuổi công kia việc nọ. Tuy nhiên, sự thật là những người này đang làm việc trong hư ảo và bề ngoài. Ít ai hiểu biết sự hiện diện của một thế giới bên trong, thế giới tinh thần vô cùng quan trọng hơn thế giới bên ngoài không biết bao nhiêu lần.
Trên Đường Đạo, ta phải đóng vai tṛ của ta ở ngoài đời nhưng nếu ta làm bổn phận đó, cũng chỉ v́ mục đích phục vụ đời sống chân thật bên trong mà thôi. Một diễn viên đóng tṛ trên sân khấu v́ y có đời sống khác phải sống, một đời sống liên tục và kết hợp nhau. Có thể y thay đổi vai tṛ trong nhiều lúc khác nhau; ta cũng giống như y, ta đầu thai nhiều lần và lấy nhiều xác thể khác nhau. Người diễn viên không ngớt sống đời sống chân thật của con người và nghệ sĩ; và chính v́ đời sống chân thật này mà y quyết đóng tṛ thật khéo trong đời sống tạm thời trên sân khấu. Ta cũng thế, ta muốn thành công trong kiếp sống vật chất tạm thời dưới Thế gian, chính v́ Sự Thật vĩ đại bên trong mà đời sống hiện thời chỉ là một phần nhỏ nhít. Hiểu điều đó rồi, chúng ta mới nhận thức được sự trọng yếu tương đối của đời sống bên ngoài: giá trị duy nhất của nó là giúp ta đóng vai tṛ thật hay, dù nó là thế nào chăng nữa. Bản chất của vai tṛ cùng tất cả những ǵ xảy ra cho chúng ta trên sân khấu trần gian này đều không mấy quan trọng. Người diễn viên có thể đóng mọi vai tṛ buồn thảm hoặc những sự khó khăn giả tạo, nhưng y không màng đến chúng nó. Chẳng hạn mỗi buổi tối, y có thể đóng vai bị giết trong cuộc đấu gươm, đấu súng. Sự chết giả này có thể làm thiệt hại y chăng? Điều quan hệ duy nhất làm cho y thích ư là: đóng tṛ cho thật xuất sắc.
Chúng ta phải hiểu một cách dễ dàng rằng thế giới bao quanh chúng ta là một thế giới giả h́nh, giả tạo và bản tánh những sự kinh nghiệm cho chúng ta không có chi là quan trọng. Mọi việc bên ngoài xảy đến cho chúng ta là nghiệp quả của chúng ta, nguyên nhân phát sinh vốn thuộc về mấy kiếp trước và hiện giờ không thế sửa đổi được. Vậy th́ bận tâm với những biến cố thật vô ích; chúng đến do sự qui định của nghiệp báo quá khứ, nên chúng ta phải nhận lănh một cách kiên nhẫn. Nhiều người không làm như vậy được, họ để cho quả báo gây ra cho họ những sự đau khổ, buồn thảm và lo âu quá độ. Điều phải làm là luôn luôn cố gắng nhận lănh bài học do Luật Nhân Quả mang đến rồi xua đuổi nó ra khỏi Cái Trí, được bao nhiêu hay bấy nhiêu. Cũng như "Con Ong và Đóa Hoa" theo cách nói của người Ấn Độ, người anh em của chúng ta. Cách trả quả của mỗi người tạo thành tánh khí của y trong tương lai: chỉ có điều này mới là quan hệ thôi. Ta nên dùng quả báo để khai mở tánh can đảm, kiên nhẫn và những đức tánh khác nữa, rồi xua đuổi nó ra khỏi Cái Trí.
Thật không phải dễ dàng mà thấy được như thế, v́ chung quanh chúng ta cả ngàn người đều cho cái bi kịch này là hệ trọng và xem nó như đời sống chân thật duy nhất. Những điều họ nói về chúng ta và họ làm cho chúng ta, khiến chúng ta có phần khó chịu, nhưng trên đường chúng ta đi có một chướng ngại hết sức nghiêm trọng hơn (mà ta không nghĩ đến): đó là cái áp lực liên tục không ngừng và vô cùng rộng lớn của dư luận quần chúng. Nó thật là ghê gớm dễ sợ, bởi v́ chỉ có một người biết chân lư sống giữa hàng triệu người vô minh. Họ tự nói rằng: "Chúng ta hăy mau mau thu góp của cải, tiền bạc và lưu tâm đến dư luận quần chúng đối với chúng ta, đó là điều cốt yếu của đời sống". Biết bao tư tưởng rải ra v́ ư nghĩ của những kẻ khao khát danh vọng Trần gian, những kẻ khẩn khoản cầu cạnh được mời dự vào những tiệc tùng, những cuộc khiêu vũ, những kẻ t́m cách biên tên Hầu Tước này, Bá Tước nọ trên bản danh sách của những cuộc viếng thăm của họ. Trong những vấn đề đạo đức chúng ta cũng bị một biển cả bao vây, v́ những người quảng đại th́ rất ít, mà những người khác th́ rất đông đảo. Những ảo tưởng của xă hội cũng dẫy đầy, chẳng hạn tánh "quá đoan trang của người Anh", họ cho là khiếm nhă, không lịch sự trong khi chỉ nghe nói qua loa về t́nh dục. Do đó trẻ em thiếu sự hiểu biết sơ đẳng, chúng trưởng thành trong sự nguy hiểm và đôi khi vướng phải tai họa bất ngờ, v́ tật xấu là con sông tuôn chảy không ngừng và kẻ dốt dễ bị sẩy chân. Phong tục thời cổ Hy Lạp và La Mă được xem như là không được đoan chính, tuy nhiên kư ức thuở ấy vẫn c̣n trong trí nhớ tôi khiến tôi phải nói rằng tư tưởng của thời kỳ cổ điển đó ít bợn nhơ hơn hiện thời tại Âu Châu.
Chúng ta là người biết chút ít hơn kẻ khác về trạng thái bên trong của sự vật, chúng ta phải chống lại trở lực thật sự đáng sợ này và tự nhủ: "Không! Không có ǵ hết. Tất cả mấy điều đó không có thật và chúng ta nguyện cầu xin được dắt từ cơi giả đến cơi chân". Sự Chân thật là sự sống ẩn tàng, đời sống trường cửu, đời sống mà theo danh từ trong Thánh Kinh gọi là đời sống ẩn khuất "Với Đấng Christ trong ḷng Đức Chúa Trời". Luôn luôn, đừng bao giờ quên ư tưởng ấy và chỉ cho ngoại giới như là điều quan trọng phụ thuộc thôi. Điều này không phải dễ làm, nhưng đó chính là điều chúng ta phải thực hiện. Một trong các Đức Thầy của chúng ta có nói rằng: "Người nào muốn theo Chúng Ta th́ phải bỏ thế giới của y để sang qua thế giới của Chúng Ta". Điều đó có nghĩa là phải bỏ đời sống thường nhật ở Thế gian để sống cuộc đời ẩn dật của người tu sĩ, nhưng mà phải hoàn thành mọi nhiệm vụ giao phó cho ta một cách nhiệt thành hơn trước trong tấn kịch kỳ lạ của cuộc sống; nhưng mà người chí nguyện cần phải từ bỏ tư cách tầm thường của y để tập lấy tư cách của Đức Thầy.
Những ai đă thành công trong sự cố gắng đó, một ngày kia, sẽ được một Chơn Sư thâu nhận làm đệ tử. Khi tư tưởng của đệ tử đă thành một phần tư tưởng của Đức Thầy, th́ tṛ có thể lấy tư tưởng của Thầy mà kiểm soát lại chính tư tưởng của ḿnh. Tư tưởng của Đức Thầy không bao giờ chịu ảnh hưởng của quần chúng. Như thế đệ tử có thể biết chính xác ư nghĩ của Đức Thầy về một vấn đề nào đó. Chẳng bao lâu thói quen ấy làm cho y hiểu được quan điểm mới đó, mặc dầu y sẽ luôn luôn không ngớt kinh ngạc. Vài điều trước kia người đệ tử cho là chánh yếu nay đă mất tính cách quan trọng của chúng nó, và trở nên tầm thường; c̣n những điều mà trước kia y nghĩ rằng không đáng kể nay lại vô cùng quan trọng, bởi v́ dù lớn lao hay bé nhỏ, tất cả đều ảnh hưởng đến đời sống hữu dụng của chúng ta. Tất cả những ǵ ảnh hưởng đến sự hữu dụng ấy đều quan trọng: đó là lúc chúng ta chạm trán với Thực tế.
Áp lực của hoàn cảnh gây ra cho cái Trí, trên cơi Trung Giới và cơi Thượng Giới (Trí Tuệ) không có ǵ là cao thượng. Ta hăy để nó ngoài tai và chỉ lắng nghe những âm thanh từ cơi cao, nghe tiếng nói và tư tưởng của Đức Thầy. Chúng ta không có ǵ ngạc nhiên tại sao ngày xưa bên Ấn Độ và các nước khác những người quyết tâm sống đời sống tinh thần, luôn luôn bắt đầu từ bỏ cuộc sống thường nhật, đi trú ẩn trong hang động hay rừng già cô tịch. Như thế họ được lợi trong việc tránh khỏi luồng áp lực của dư luận vô minh và được tự do theo đuổi chí nguyện của ḿnh. Nhiều vị Thánh Thiên Chúa Giáo cũng từ bỏ những hoạt động ở Thế gian để sống ẩn dật hay làm những vị tu sĩ, hoặc kết hợp những người cùng chí hướng với ḿnh. Sự lợi ích của việc lánh Trần c̣n lớn lao hơn đối với ai được diễm phúc sống trong hào quang của Đức Thầy hoặc một đệ tử cao cấp của Ngài. Những làn rung động của vừng hào quang này luôn luôn tác động trên các thể của người đệ tử, điều chỉnh chúng, làm rơi những thành phần vật chất bất hảo và nuôi dưỡng chúng với những yếu tố mà chúng cần dùng. Người đệ tử phải không ngớt chăm lo việc khai mở một đức tánh nhất định, như đức Bác ái chẳng hạn. Nếu để y luyện tập một ḿnh, y chỉ thực hiện một cách gián đoạn v́ cứ măi quên; nhưng hào quang của Bề Trên giữ y lại trước sự hiện diện của những tư tưởng và t́nh cảm khuôn mẫu mà y muốn tạo nên trong tâm y măi măi. Kết quả đạt được giống như sự điều chỉnh chi thể xiêu vẹo của đứa trẻ: người ta để chi thể đó trong một khí cụ cho đến lúc nó nở nang và lấy lại h́nh dạng b́nh thường. Ở trong hào quang của Đức Thầy, người đệ tử không thể phát sinh một tư tưởng xấu, dù y muốn nghĩ đến nó, điều đó cũng không thể xảy ra được. Trong vị thế đó, chúng ta mỉm cười khi xem xét tư tưởng chúng ta ngày hôm qua và chúng ta tự nói rằng: "Không bao giờ tôi có sự cảm xúc này; nó đă tan như giấc mộng". Nhưng ngày mai, khi xa Đức Thầy, có thể chúng ta phải tự phấn đấu quyết liệt mới giữ được tư cách cao thượng mà chúng ta nhận thấy quá dễ dàng trước sự hiện diện của Chơn Sư.
Trong thời đại hiện tại, những người chí nguyện bước vào Đường Đạo phải cố gắng luyện tập trong đời sống hoạt động của họ để đạt được tư cách cần thiết đó, bởi v́ họ được kêu gọi để giúp đỡ nhân loại không phải bằng sự tham thiền hoặc chỉ bằng tư tưởng mà thôi, như một vị ẩn sĩ hay tu sĩ, mà họ phải nhận nhiều công việc khác nhau. Đó là một ư tưởng cực đẹp, một đặc ân lớn lao, nhưng mà khó, khó lắm vậy. Hậu quả của sự khó khăn này: ấy là sự thành công rất hiếm. Thường thường người ta bằng ḷng xem giáo lư Thông Thiên Học giống như một người Công Giáo bậc trung giữ Đạo của họ, nghĩa là xem nó như một đề tài tuyệt diệu để đàm thoại trong ngày chúa nhật, chớ không phải một ư tưởng phải tuân theo mỗi ngày, từ sáng đến tối. Người sinh viên tự hiến ḿnh một cách nghiêm chỉnh cho đời sống nội tâm không thể ở trong hư ảo; y phải suy luận hợp lư và phải thực tế, y phải không ngớt áp dụng lư tưởng của y vào đời sống hằng ngày. Sự kiên tâm này khó đạt được. Không phải người ta ít sẵn sàng cố gắng phụng sự lư tưởng Thông Thiên Học : nếu họ có thể giúp đỡ Đức Thầy hoàn thành một công việc nhất định cho Ngài, họ sẽ làm, dù phải hy sinh tánh mạng. Hăy nhớ lời của Thánh Augustin: "Lắm kẻ muốn chết v́ Chúa, chớ ít ai chịu sống cho Ngài". Chịu khổ nhục, tuẫn tiết là ư tưởng trọng đại, anh hùng, là hành vi cao thượng. Nhưng người chấp nhận điều đó biết ḿnh thực hiện được một sự cố gắng phi thường và sự tin chắc này nâng đỡ y, giúp y chịu được sự đau đớn khổ sở; trong chốc lát y làm tṛn nhiệm vụ hy sinh cao cả ấy. Hiện nay bổn phận phải thi hành nặng nề hơn nhiều. Chúng ta không thể duy tŕ mức độ anh dũng này khi những sự lo lắng nhỏ nhặt cứ măi hiện đến và bao vây chúng ta. Thật khó giữ được tánh t́nh một mực trong khi ngày này qua ngày kia ta phải trông nom những người nản chí, họ không muốn làm những ǵ mà chúng ta thấy đó là bổn phận của họ. Sống v́ Chúa trong mọi chuyện nhỏ mọn là điều phiền phức khó khăn. Và đúng thế, bởi những chuyện dường như nhỏ mọn cho nên mới khó theo con Đường Đạo.
Ta hăy đọc ba quyển sách này; hăy theo dơi từng lời giáo huấn và xem coi ta có thể thực hiện chúng tới mức độ nào. Nhiều người đă làm điều đó rồi và đă bước vào Đường Đạo. Tại sao chúng ta không thành công như họ? Sự thành công bắt buộc phải thắng phục bản ngă; nó bắt buộc chúng ta phải tự điều khiển ḿnh, nghĩ suy đến những sự việc và nơi nào có cỏ xấu mọc lên, chúng ta hăy nhổ nó. Bề sâu của rễ và sự khổ đau mà chúng ta phải chịu đựng không có ǵ đáng kể. Phải làm cho nó sạch đi. Công việc này thật khó khăn! Nhưng những người đă lên được vài bậc cao trên Đường Đạo quả quyết với chúng ta rằng làm như thế đáng công lắm, đáng công vô cùng, đáng làm một sự cố gắng, nhiều hay ít, hoặc một lần một, hoặc dù phải lập đi lập lại một trăm lần đi chăng nữa.
CHƯƠNG THỨ HAI
SỰ ĐIỂM ĐẠO VÀ KHI SẮP ĐƯỢC ĐIỂM ĐẠO
C. W. L. Tên quyển sách này đă được Bà Chánh Hội Trưởng (Annie Besant) của chúng ta chọn trong ba, bốn mươi tên khác được đề nghị. Lời đề tặng này cũng vốn của Bà viết cho chúng ta:
Xin hiến dâng cho những người đến gơ cửa.
Lời tượng trưng này thật rơ ràng: "Anh hăy gơ cửa, người ta sẽ mở cho anh; anh hăy đi t́m rồi anh sẽ gặp". Trong bài tựa Tiến Sĩ Annie Besant có nói rằng:
Tôi được cái đặc quyền như một người chị cả, viết vài lời giới thiệu quyển sách nhỏ này, tác phẩm đầu tiên của một đứa em c̣n thơ, kỳ thật xác phàm em nhỏ, chớ không phải linh hồn em nhỏ đâu.
Đó là điểm rất quan trọng. Trong đời sống hằng ngày, ta c̣n nghĩ đến cơi Trần và kiếp sống hiện tại nên ta xét đoán tuổi theo thể xác, nhưng về mặt tiến hóa huyền bí, chúng ta xem xét tuổi theo Chơn Ngă, của Linh hồn chúng ta. Phải tránh sự xét đoán dựa theo bề ngoài, dù hầu hết mọi người trên Thế gian đều làm như vậy. Linh hồn trưởng thành một cách liên tục và khi nó tiến cao, nó thường bắt đầu biểu lộ sự tiến hóa của nó qua trí thông minh, sự cảm xúc và năng lực thần bí, dù cho xác thân hăy c̣n trẻ. Alcyone chắc chắn đă chứng tỏ điều đó qua sự tiến triển mau chóng của em. Em tuân hành đúng y những lời huấn thị, cho đến đỗi em thực hiện trong vài tháng những điều ǵ mà người thường cần phải để nhiều năm mới hoàn thành, v́ đối với hầu hết những người chí nguyện, sự tiến hóa này bao hàm sự thay đổi toàn thể tánh t́nh.
Từ đây, những trường hợp như thế sẽ gia tăng v́ Đức Chưởng Giáo sắp lâm phàm. Những vị đệ tử chính của Ngài phải là những người trẻ tuổi và cường tráng, chắc chắn có vài vị không lớn tuổi hơn Ngài. V́ bởi chẳng bao lâu nữa Ngài sẽ đến, cho nên những người được chỉ định vào công việc đó hiện nay phải trẻ tuổi. Chắc chắn trong những đứa trẻ hiện nay sống với chúng ta, có những em sẽ giữ vai tṛ tiên phong, bởi v́ trong số các em được diễm phúc đó có những em sẽ sinh vào một hoàn cảnh thuận tiện cho sự học hỏi của chúng, nghĩa là trong những gia đ́nh Thông Thiên Học.
Chuẩn bị cho sự bất ngờ như thế, chúng ta phải giữ sao cho bất cứ đứa trẻ nào chịu ảnh hưởng của chúng ta phải nghe nói việc Đức Chưởng Giáo sẽ lâm phàm hầu nó biết cái khả năng mở ra trước mặt nó; nó sẽ nắm lấy cơ hội hay không, nhưng nó phải được báo tin trước. Thật đáng buồn cho bậc cha mẹ nào phải nghe đứa con trai hay đứa con gái của ḿnh trách móc như sau: "Nếu cha mẹ nói cho con biết mấy việc này lúc con c̣n bé thơ th́ con có thể nắm lấy cơ hội; nhưng cha mẹ đă để con trưởng thành mà không mảy may hiểu biết ǵ về điều đó; cha mẹ để cho con sống theo thế tục, nên khi cơ hội đến con đă bỏ qua". Chúng ta phải đưa cơ hội, như vậy chúng ta đă làm xong bổn phận, v́ chúng ta không được ép buộc ai hết, ngay cả việc hoạch định một chương tŕnh cho tương lai để chờ linh hồn khác, có thể là cao cả, tuân hành.
Những lời giáo huấn trong sách vốn của Sư Phụ em truyền dạy, khi Ngài chuẩn bị cho em được Điểm Đạo.
Danh từ Điểm Đạo thường được dùng với một ư nghĩa tổng quát, nhưng ở đây nó là một danh từ chính xác và chuyên môn. Trong những lúc đầu tiên chính là Bà Blavatsky cũng dùng nó một cách sơ xuất. V́ thuật ngữ của chúng ta ngày nay được xác định rơ hơn, nên danh từ Điểm Đạo phải dành riêng cho những cuộc Đại Điểm Đạo, cho Năm Cấp Bậc trên Đường Đạo Chánh thức theo nghĩa cổ kính. Trong mấy tác phẩm đầu tiên của chúng ta, chúng ta nói về Con Đường Nhập Môn, Con Đường Đạo Thật Sự và Thời Kỳ chính thức như là ba cấp bậc biểu thị sự tiến hóa của con người. Con Đường Nhập Môn là Thời Kỳ Chuẩn Bị, nó đến trước một cuộc Điểm Đạo (là lúc con người "Nhập Lưu") và nó sẽ chấm dứt khi vị đệ tử đắc quả Chơn Tiên. Bốn chục năm qua chúng ta đă nói về sự Điểm Đạo trong Hội Thông Thiên Học; vả lại danh từ này đă dùng cho những nghi lễ của Hội Tam Điểm (Masonie) và trong những nghi lễ khác. Ta phải cẩn thận, đừng nhầm lẫn các cuộc Điểm Đạo trên với những cuộc Đại Điểm Đạo của con đường Huyền Bí Học.
Như người ta đă nói lúc đầu, thời kỳ chuẩn bị để được Điểm Đạo chia ra làm nhiều giai đoạn tập sự liên hệ đến bốn đức tánh cần thiết được kể trong sách này là: Phân Biện, Đoạn Tuyệt, Hạnh Kiểm Tốt và Ḷng Từ Ái.
Gọi các đức tánh này là cấp bậc th́ không đúng cũng như nói về các cuộc Điểm Đạo đem từ cấp bậc này qua cấp bậc kia kế tiếp nhau. Bốn đức tánh cần thiết đó không cần phải mở mang theo thứ tự chỉ định, thứ tự đă được kể ra trong các bản văn Đông phương cổ kính, mà bổn phận chúng ta chắc chắn là phải hoạch đắc chúng một lượt. Đối với người này một đức tánh nào đó có thể dễ dàng hơn đối với người kia.
Đức tánh Phân Biện được kể ra đầu tiên, v́ nói tóm lại sự bước vào Đường Đạo của con người tùy thuộc vào nó. Các Phật tử gọi đức tánh Phân Biện là Manodvaravajjana hay là "Sự mở cửa Cái Trí." Nói cách khác, lần đầu tiên Cái Trí con người mở ra đặng biết rằng chỉ có sự kiện tinh thần mới là chơn thật, c̣n đời sống theo thế tục thường t́nh chỉ làm mất th́ giờ thôi. Người Ấn Độ gọi đức tánh này là Viveka có nghĩa là Phân Biện. Người Công Giáo gọi nó là sự Hoán Cải (Conversion), một danh từ khác rất có ư vị, bởi v́ nó nhập lại ư nghĩa của sự trở về và sự gặp gỡ. Hai danh từ này do chữ La Tinh Verto là tôi quay lại và Cum là với.
Nó có nghĩa là con người từ trước đến nay đi theo con đường riêng của ḿnh, không hề nghĩ đến Thiên ư; bây giờ biết được phương hướng của Thiên ư đă qui định cho ḍng tiến hóa nên tự quay lại để tuân theo. Trong nhiều ḍng Thiên Chúa Giáo, ư nghĩa của danh từ Hoán Cải bị biến tính : nó chỉ là trạng thái của chứng giựt gân hay loạn thần kinh; tuy nhiên, người ta c̣n t́m thấy ở danh từ đó ư niệm quay về và tuân theo Thiên ư. Ấy cũng là tư tưởng của vị Sứ Đồ Thiên Chúa Giáo khi Ngài nói rằng: "Các ngươi hăy thương mến những việc ở trên trời, chớ đừng quyến luyến những việc dưới Thế gian".
Nếu Đường Đạo có nhiều cấp bậc kế tiếp th́ trong sự giao tiếp riêng tư giữa đệ tử và Đức Thầy chuẩn bị cho y được Điểm Đạo cũng có nhiều mức độ khác nhau được xác định. Chỉ có Quần Tiên Hội thừa lệnh Đấng Duy Nhất Chí Tôn Cầm Quyền Điểm Đạo là Đấng Chúa Tể, và nhân danh Ngài, mới được phép Điểm Đạo. Nhưng sự liên hệ giữa đệ tử và Sư Phụ của y vẫn có tính cách cá nhân. Ban đầu, người ta có thể chấp nhận làm Đệ Tử Nhập Môn, kế đó làm Đệ Tử Thiệt Thọ rồi bậc thứ ba làm Con Đức Thầy. Đó là những sự liên lạc riêng tư, ta không được lầm lộn nó với những cuộc Điểm Đạo do Quần Tiên Hội tấn phong.
Sự Điểm Đạo lần thứ Nhứt là một cấp bậc chấp nhận con người làm một nhân viên của Quần Tiên Hội. Từ trước đến giờ người chí nguyện chưa thật sự đặt chân trên con Đường Đạo, nhưng y chuẩn bị cho công việc đó. Sự Điểm Đạo này không phải là một sự tấn phong độc đoán; nó là sự chứng nhận một giai đoạn tiến hóa đă đạt được, giai đoạn mà ngày xưa người ta gọi là hợp nhất Bản Ngă Cao Siêu với Bản Ngă thấp hèn, sự liên hiệp giữa Chơn Nhơn và Phàm Nhơn. Ai muốn làm thí sinh để được Điểm Đạo lần thứ Nhứt th́ phải hoạch đắc những đức tánh cần thiết đă kể ra trong quyển này và y phải làm cho Phàm Nhơn thành ra sự biểu hiện của Chơn Nhơn. Không c̣n một Phàm Nhơn nào có thể bắt buộc Chơn Nhơn phải kính nể và có những ư muốn chống đối với những ư muốn của Chơn Nhơn c̣n mắc vào ṿng luân hồi từ kiếp này qua kiếp kia.
Sự thay đổi xảy ra lúc bây giờ được tŕnh bày trong những đồ h́nh của quyển Con người hữu h́nh và vô h́nh. Thể Vía của người dă man hiện ra những màu sắc biểu lộ tất cả những t́nh dục thấp hèn; chu vi nó không đều đặn v́ con người không kiểm soát được nó. Nhân Thể (hay Thượng Trí) và Hạ Trí không liên lạc nhau. Thượng Trí dường như trống rỗng, không màu sắc; c̣n Hạ Trí th́ mở mang chút ít, nhưng chỉ mới bắt đầu liên lạc với Cái Vía. Thể Vía của người dă man dẫy đầy những cảm xúc và những dục t́nh phức tạp không liên hệ ǵ với trí khôn. Chúng không khiến y suy nghĩ; y không biết suy nghĩ là ǵ. Những sự đam mê hiện diện và lôi cuốn y.
Trái lại, trong người tiến hóa, tất cả những thể này đều phối hợp chặt chẽ với nhau. Nhân Thể đầy đủ chớ không trống rỗng; tất cả những màu sắc khác nhau biểu lộ những đức tánh cao thượng đă được khai mở trong Thể này và Nhân Thể bắt đầu chiếu hào quang ra tứ phía để giúp đỡ kẻ khác. Hạ Trí cũng biểu lộ những màu sắc như thế, ít dày đặc hơn một chút nhưng vẫn đẹp; nó tiêu biểu cho Nhân Thể ở cơi thấp. Đến lượt Thể Vía, nó phản ảnh Hạ Trí song có hơi đậm và dày hơn, v́ cảnh giới của Cái Vía thấp hơn.
Phàm Ngă của người dă man tự biểu lộ đủ thứ cảm xúc và dục t́nh mà Chơn Nhơn chắc chắn không tán đồng; nhưng ở người tiến hóa, chỉ có những cảm xúc mà Chơn Nhơn muốn có mà thôi. Y chọn lựa những cảm xúc thay v́ chịu làm tṛ chơi cho chúng. Y nói: "T́nh thương là một điều rất đẹp; tôi muốn ḷng tôi rạt rào mến thương. Ḷng Sùng Đạo là một điều rất đẹp, tôi khao khát được ḷng Sùng Tín. Ḷng Thiện Cảm đẹp biết bao! Tôi muốn ḷng ḿnh đầy Thiện Cảm." Và y thực hiện điều ấy với tầm mắt mở rộng và có ư thức. Như thế những cảm xúc được đặt dưới sự kiểm soát của Hạ Trí là sự biểu hiện của Nhân Thể; như vậy chúng ta gần đạt đến chỗ hiệp nhất hoàn toàn Chơn Nhơn và Phàm Nhơn.
Không nên tưởng có sự hiện diện của hai nhân vật trong con người. Không hề có một Phàm Nhơn nào hiện ra như một người độc lập, nhưng Chơn Nhơn cho tách rời một phần nhỏ nhít của Ngài để vào Phàm Nhơn đặng kinh nghiệm những làn rung động của những cơi thấp. Rồi Phàm Nhơn trở nên linh động hơn Chơn Nhơn nhiều v́ nó ở trong giai đoạn mà nó có thể đáp ứng với những sự rung động đó; cho nên, nó quên rằng nó thuộc về Chơn Nhơn; nó dấn thân vào cuộc đời v́ việc riêng của nó và hành động theo ư nó hơn là dưới sự điều khiển của Chơn Nhơn. Tuy nhiên, trải qua nhiều kiếp luân hồi, Chơn Nhơn trở nên mạnh mẽ. Thế rồi con người mới nhận ra Phàm Nhơn chỉ là sự biểu hiện của chính ḿnh và ḿnh là Chơn Nhơn c̣n phải luân hồi. Và mỗi lần Ngài muốn chỉ huy, thay v́ vâng lời th́ Phàm Nhơn vơ vẫn đi lạc đường và cần được kiềm chế. Ta có bổn phận phải đào luyện Phàm Nhơn thế nào để cho nó thành ra sự biểu hiện của Chơn Nhơn và chỉ của Chơn Nhơn thôi. Đó chính là điều mà Ông Sinnett gọi là "Thề nguyền trung thành với Chơn Nhơn." Trong quyển Tiếng Nói Vô Thinh có khuyên ta rằng: Người đệ tử phải hủy diệt Thể Nguyệt Tinh: tức là Thể Vía. Điều này không có nghĩa là sát hại Thể Vía, nhưng Cái Vía của chúng ta chỉ hiện hữu như là một sự biểu hiện của cái ǵ ở trên cao hơn nó và thay v́ có những dục t́nh và những cảm xúc riêng biệt, nó sẽ chỉ phản chiếu những h́nh ảnh do Chơn Nhơn chọn lựa mà thôi.
Điều kiện này phải đạt được trước khi được phép tŕnh diện để được Điểm Đạo lần thứ Nhứt. Con người phải có sự kiểm soát Xác Thân, Cái Vía và Cái Trí của ḿnh; chúng phải là tôi tớ của Chơn Nhơn. Cái kỹ luật này đ̣i hỏi ở người thường một sự cố gắng lớn lao. Nhiều người nói: "Tôi không làm nổi điều đó đâu. Đừng nói với tôi điều đó, vô ích". Như vậy là đem tŕnh bày cho y một lư tưởng quá cao siêu một lần một. Trái lại, điều đó không phải là một sự cố gắng quá sức đối với những người đă nhiều năm tham thiền và suy gẫm về những vấn đề ấy. Thật ra, không phải dễ mà tiêu diệt lần hồi từ cái này đến cái kia không biết bao nhiêu dục t́nh và sự ham muốn, để khắc phục Cái Vía và Cái Trí. Đó là công việc khó nhọc nhưng hết sức đáng cho con người ra công làm. Kết quả đạt được so với sự cố gắng sẽ vô cùng lớn lao hơn, dù đă cố gắng mănh liệt đến đâu. Tự dọn ḿnh đặng có thể phụng sự một cách thật hữu hiệu Đức Chưởng Giáo là một sự khích lệ, một sự kích thích phụ vào công việc khó nhọc này. Những người được Điểm Đạo không phải v́ sự ích lợi riêng cho cá nhân họ, hoặc để tránh sự mệt nhọc và đau khổ ở Thế gian, mà để họ có khả năng cộng tác với Thiên Cơ cao cả.
Trong đời sống con người, có vài sự thay đổi vô cùng quan trọng hơn tất cả những cái khác. Điều thứ nhất xảy ra lúc con người có cá tính, thoát kiếp thú và chuyển kiếp làm người để bắt đầu thực hiện Chơn Nhơn. Điều quan trọng thứ hai là được nhận vào hàng Chơn Tiên; khi được Điểm Đạo lần thứ Năm, con người mới rời bỏ hàng ngũ nhân loại để bước vào giai đoạn siêu nhân. Đó là mục đích dự định cho tất cả mọi người; đó là mục tiêu mà chúng ta phải cố gắng đạt được trong dăy địa cầu hiện nay. Khi thời kỳ này chấm dứt, người nào đă hoàn tất điều ǵ mà Trời đă muốn cho nhân loại, đă tuyệt đối tuân theo Thiên Ư về những điều kiện liên hệ với y th́ sẽ được thoát kiếp làm người. Nhiều người trong chúng ta có thể đạt được mục tiêu đó trước thời gian kết thúc rất lâu.
Trong khoảng thời gian giữa hai sự thay đổi này, có một việc thứ ba rất quan trọng, đó là: "Sự Nhập Lưu," khi được Điểm đạo lần thứ Nhứt. Thể thức được đọc khi thu nhận thí sinh vào Quần Tiên Hội có mấy lời này: "Bây giờ đây, luôn luôn con vẫn được an toàn; con đă nhập lưu; cầu chúc cho con, không bao lâu đây, sẽ qua tới bờ bên kia". Người Thiên Chúa Giáo gọi người Tân Đạo Đồ là người được "Cứu Rỗi" hay được an toàn. Điều đó có nghĩa là, trong triều lưu tiến hóa hiện tại, chắc chắn y không bị ở lại đàng sau; chắc chắn y không bị mất hàng ngũ trong ngày "Phán Xét" của cuộc Tuần Hoàn sau, như một cậu học tṛ bê trễ quá nên không theo kịp chúng bạn trong lớp.
Người được Điểm Đạo lần thứ Nhứt, phải qua cuộc Điểm Đạo lần thứ Nh́, lần thứ Ba và lần thứ Tư trước khi đến tŕnh độ Chơn Tiên, tức là được Điểm Đạo lần thứ Năm, và khi đạt được quả vị này Ngài hiệp nhất được Chơn Thần với Chơn Nhơn, cũng như trước đây Ngài hiệp nhất Chơn Nhơn với Phàm Nhơn. Khi con người hoàn toàn hiệp nhất Chơn Nhơn với Phàm Nhơn rồi th́ Phàm Nhơn không c̣n nữa, trừ phi nó là sự biểu hiện của Chơn Nhơn; bây giờ c̣n một việc tương tự như thế chờ đợi người Đạo Đồ một lần nữa, đó là làm cho Chơn Nhơn thành ra sự biểu hiện của Chơn Thần. C̣n một giai đoạn khác giống như thế đang mở rộng ở phương trời xa thẳm chăng? Chúng ta không biết điều đó. Tuy nhiên chắc chắn khi đạt đến quả vị Chơn Tiên chúng ta sẽ thấy mở ra trước mắt một viễn ảnh hướng thượng vinh diệu hơn nhiều.
Người ta thường hỏi sự cuối cùng của cuộc tiến hóa đang mở ra trước mắt chúng ta sẽ ra sao? Riêng tôi, tôi không biết nó sẽ chấm dứt hay không. Một hôm, một Đại Triết Gia có nói: "Không thể nào quan niệm được sự tiến hóa có mức cuối cùng, mà cũng không thể nào quan niệm được sự tiến không có mức cuối cùng; nhưng trong hai lẽ đó phải có một cái đúng". Có người nói về nhập vào Đấng Tối Cao: Chúng ta không biết ǵ về điều này. Chúng ta chỉ biết rằng Tâm Thức của chúng ta tiếp tục mở rộng; và phía trước nó, có nhiều mức độ mới lạ nối tiếp nhau, cao hơn tŕnh độ chúng ta. Chúng ta biết rằng có thể tiếp xúc với cơi Bồ Đề và Tâm Thức chúng ta mở ra rộng lớn vô cùng, chúng ta vẫn chính là chúng ta, đồng thời chúng ta thành ra những người khác và cao cả hơn.
Kinh nghiệm này không hề cho chúng ta cái cảm giác rằng chúng ta đă mất cá tính rồi. Nhưng chúng ta có cảm giác đă mở rộng nó đến mức có thể gia thêm vào năng lực cảm xúc của chúng ta sự cảm xúc của những kẻ khác. Ai có thể đạt đến mức đó trong lúc tham thiền th́ nên tiếp tục việc ấy. Nhờ sự khai triển không ngừng, Tâm Thức không ngớt mở rộng ra cho đến lúc bao trùm chẳng những nhân vật cực kỳ cao thượng mà cho tới những nhân vật thấp thỏi hơn nó; tuy nhiên, những nhân vật cực kỳ cao thượng v́ dũng mănh hơn và sử dụng được một năng lực ghê gớm, nên cảm biết trước hơn mấy người kia. Một sự khai triển Tâm Thức như thế vẫn tăng dần; người ta phải mở một con đường xuyên qua tất cả những cảnh thấp của cơi Bồ Đề. Rồi chẳng bao lâu, người ta tập mở Kim Thân là Thể Bồ Đề. Ấy là một thể mà con người có thể tùy ư sử dụng trên cao độ phi thường này, nơi đó các bầu Thế giới chỉ là một, nơi đó con người có thể vượt qua không gian mà không phải đi qua theo nghĩa thông thường như ta hiểu chữ này.
V́ nhiều người trong chúng ta đă kinh nghiệm sự kiện ấy, nên chúng ta có quyền cho rằng trong tương lai Tâm Thức này cũng khai mở như thế. Chúng ta đă đạt được sự hiệp nhất mà không có cảm giác mất cá tính, cũng không bị ch́m đắm trong biển cả sáng ngời, như lời của thi sĩ diễn tả. Trái lại, dường như cái biển cả sáng ngời nó tuôn tràn vào giọt nước.
Đúng thật là một quả quyết mâu thuẩn, nhưng cái đó là cảm giác đă nhận thức của người đă mở Bồ Đề Tâm; cái Tâm Thức của giọt nước mở rộng ra và thành Tâm Thức của biển cả. Đó là sự kiện đối với chúng ta như thế. Tại sao không giả sử rằng ngay bây giờ không có cái ǵ thay đổi trong phương thức đó? Ta không thể quan niệm được sự nhập vào một sự sống khác làm cho chúng ta mất Tâm Thức mà chúng ta phải dày công lắm mới hoạch đắc được. Tôi tin rằng Tâm Thức này sẽ mở mang cho đến ngày chúng ta hiệp nhất với Đức Thượng Đế, nhưng chỉ trong ư nghĩa mà Đấng Christ đă nói: "Các con là những vị Thượng Đế; tất cả các con là con của Đấng Tối Cao."
Chúng ta có thể nh́n lại cái quá khứ xa xăm của sự tiến hóa và chúng ta cũng có thể thấy được tương lai xa thăm thẳm ở phía trước. Do đó chúng ta có thể tin chắc vào tương lai, nó tiêu biểu hàng triệu năm hoạt động hữu hiệu trên những mức độ tuyệt diệu, nơi đó sự quang vinh, uy lực và t́nh bác ái không thể quan niệm nổi ở dưới Thế gian này. Chúng ta hăy xem xét vấn đề trên quan điểm chánh lư. Chúng ta hy vọng hiểu biết cách nào? Nếu hiện nay chúng ta có thể hiểu biết được mức cuối cùng của mấy điều đó th́ nó quả là tầm thường lắm, không cân xứng với tất cả những giai đoạn xảy ra trước nó.
Trí tuệ của chúng ta c̣n hạn hẹp, chúng ta không biết được giới hạn của nó ở đâu; phải thấy sự phát triển cao siêu, người ta mới bắt đầu hiểu rằng cái trí khôn mà con người rất hănh diện thật chẳng ra ǵ cả, nó chỉ là một khởi điểm, là hạt giống của cái cây tương lai. Đem so sánh với trí khôn mai sau th́ hiện nay con người chỉ có Cái Trí của đứa trẻ con; quả thật là trí khôn của đứa trẻ con đầy hứa hẹn, v́ nó đă hoàn thành nhiều công việc và có hy vọng nó sẽ hoàn thành nhiều hơn nữa. Nhưng, so sánh với Cái Trí của những Đấng Cao Cả th́ nó chỉ là Cái Trí của một đứa bé thơ thôi; như vậy nó không thể vươn lên đến chỗ thật cao mà cũng không thể xuống sâu đến chỗ thật thâm diệu, nên chúng ta không thể bảo nó hiểu được chỗ khởi thủy và chỗ cuối cùng. Về phần tôi, tôi thú nhận ngay với tất cả sự thành thật rằng tôi không biết được mục đích của Đấng Tối Cao. Tôi chỉ biết một điều là Ngài có thật.
Nhà Siêu H́nh Học và Triết gia đă suy nghiệm thuần lư về vấn đề này, sự cố gắng làm phát triển rất nhiều Hạ Trí và Thượng Trí của họ. Những người nào thích tưởng tượng cứ suy tưởng, không có hại chi cả; nhưng tôi tưởng, họ phải hiểu rơ rằng đó chỉ là những điều tưởng tượng. Các nhà Triết học không nên biến đổi những lư thuyết của họ thành ra hệ thống và mong mỏi chúng ta chấp nhận v́ có lẽ đúng là họ đă bỏ qua nhiều yếu tố căn bản. Riêng tôi, tôi không suy luận thuần lư, khi cảm thấy rằng sự huy hoàng và sự vinh quang đang chờ chúng ta đă đủ, để thỏa măn những khát vọng của chúng ta rồi. "Những điều ǵ mà mắt không thấy được, tai chẳng nghe được và cũng không sắp đặt sẵn trong ḷng người, đó là những điều mà trời đă chuẩn bị cho những người mà Ngài Thương".[2]
Đó là chính sự thật hôm nay mà cũng là sự thật hồi hai ngàn năm trước.
CHƯƠNG THỨ BA
QUYỂN SÁCH ĐƯỢC VIẾT RA BẰNG CÁCH NÀO ?
C. W. L. Lời tựa của Tiến sĩ Besant (hồi tháng 12 năm 1910), giải thích kế đó, cách Alcyone đă viết quyển sách.
Và em viết thuộc ḷng lại mấy lời này một cách chậm chạp và khó khăn, v́ năm trước em chưa giỏi tiếng Anh như bây giờ.
Một phần lớn cuốn sách vốn lập lại y nguyên lời của Chơn Sư, c̣n câu nào không phải lời của Ngài th́ cũng là tư tưởng của Ngài do em diễn tả lại. Có hai câu bỏ sót, Ngài chữa lại. Trong hai chỗ khác, em quên một chữ, Ngài thêm vô. Trừ ra mấy điều đó, tác phẩm này hoàn toàn của Alcyone, ấy là món quà đầu tiên của em hiến cho đời.
Riêng tôi, tôi có thuật lại câu chuyện xảy ra như thế nào trong quyển Chơn Sư và Thánh Đạo.
Cũng khá dễ mà thuật lại quyển sách nhỏ ấy được viết trong trường hợp nào. Mỗi đêm tôi có bổn phận phải dắt đứa trẻ này ở trong Cái Vía của nó đến nhà Đức Thầy, để Ngài giáo huấn nó. Mỗi lần, Ngài để ra trong khoảng mười lăm phút đặng giảng dạy nó rồi khi mỗi bài chấm dứt Ngài tóm tắt những điểm quan trọng mà Ngài đă giảng, hoặc bằng một câu, hoặc bằng nhiều câu. Như thế Ngài làm ra một toát yếu rất dễ để em học thuộc ḷng. Sáng mai, em phải nhớ lại rồi chép ra. Quyển Dưới Chơn Thầy gồm những câu tóm tắt lời giảng dạy của Đức Thầy bằng những từ ngữ riêng của Ngài dùng. Krishnamurti chép lại hơi khó khăn những lời này, v́ hồi đó em chưa giỏi tiếng Anh. Em thuộc ḷng tất cả những bài này nên không lo ngại về số phần của những chú thích mà em đă ghi chép. Nhưng sau đó ít lâu, Krishnamurti đi Bénarès với bà Hội Trưởng của chúng ta, ở đó, em viết thơ về Adyar cho tôi, yêu cầu tôi thu thập và gởi cho em tất cả những câu ghi chú những lời Đức Thầy đă dạy em. Tôi cố gắng xếp đặt lại thật rơ ràng những lời ghi chú này và đánh máy ra.
Đối với tôi, dường như một phần lớn những lời ghi chú đó chính là lời của Đức Thầy. Tôi muốn thật chắc chắn không có sự sai lạc trong khi chép nên tôi đă đem dâng lên Đức Thầy Kouthoumi những bản đánh máy và cầu xin Ngài vui ḷng đọc lại tất cả. Ngài đọc và đổi một hoặc hai chữ ở chỗ này, chỗ kia, thêm vài chữ để liên kết và giải thích, và vài câu khác mà tôi nhớ có nghe Ngài đă nói. Rồi Ngài nói: "Phải, như vậy đúng; cái này được"; nhưng Ngài nói thêm: "Chúng ta hăy đem mấy tờ này tŕnh lên Đức Di Lạc". Và Đức Thầy với tôi cùng đi, Ngài cầm bản thảo và tŕnh lên Đức Chưởng Giáo. Đức Chưởng Giáo đọc và tán thành. Chính Ngài nói: "Huynh phải làm cho nó thành một quyển sách nhỏ xinh đẹp đặng giới thiệu Alcyone cho đời". Chúng tôi không hề có ư nghĩ giới thiệu Alcyone với Thế gian; và chúng tôi tưởng không đáng cho nhiều luồng tư tưởng tập trung vào một đứa bé mới mười ba tuổi đầu c̣n cần sự học hỏi và sự giáo hóa. Nhưng trong giới huyền bí, chúng tôi phải làm những ǵ người ta nói với chúng tôi, v́ vậy quyển sách này được giao cho nhà in ngay buổi sáng hôm sau.
Tất cả những sự phiền phức mà chúng tôi đă tiên kiến khi quyển sách nhỏ này được xuất bản sớm, đă xảy ra. Tuy nhiên Đức Chưởng Giáo hữu lư và chúng tôi đă lầm, v́ cái tốt đẹp do quyển sách đó mang lại đă vượt xa vô hạn những nỗi ưu phiền do nó đă gây ra cho chúng tôi. Thật thế, có hàng ngàn người viết thư cho chúng tôi biết rằng đời sống của họ đă thay đổi hoàn toàn và họ thấy mọi vật đều khác hẳn, chỉ v́ đă đọc quyển sách ấy. Quyển Dưới Chơn Thầy đă được dịch ra hai mươi bảy thứ tiếng, xuất bản khoảng bốn mươi lần, hoặc hơn nữa và có trên một trăm ngàn quyển đă in ra. Qua trung gian của quyển sách này một công tŕnh tuyệt diệu đă hoàn thành. Và trên tất cả, nó được Đức Chưởng Giáo sắp lâm phàm đặc biệt cho phép ấn hành. Điều này đă tăng thêm giá trị của nó, bởi v́ qua nội dung của quyển sách nhỏ này người ta có thể suy diễn được phần nào giáo lư của Đức Chưởng Giáo.
CHƯƠNG THỨ TƯ
LỜI CẦU NGUYỆN ĐẦU TIÊN
C. W. L. Bà Tiến sĩ A. Besant đă kết thúc lời nói đầu của quyển sách này bằng những lời cầu nguyện cho chúng ta như sau:
Cầu xin tác phẩm này giúp ích cho kẻ khác, cũng như lời khẩu truyền đă giúp ích cho Alcyone. Chính v́ cũng mong mỏi như thế, nên Alcyone mới đem truyền lại cho chúng ta. Nhưng mà những lời giáo huấn này chỉ có hiệu quả là khi nào người ta thật sự sống đúng theo nó, cũng như chính Alcyone từ khi được Thầy dạy đến giờ vẫn tuân theo luôn luôn. Nếu noi theo gương này, cũng như giữ vẹn lời giới răn th́ độc giả sẽ bắt đầu bước vào Đường Đạo cũng như tác giả vậy.
Trong khi duyệt lại quyển sách, Tiến sĩ Besant nói rằng: "Thật ít khi thấy những lời lẽ tương tự, lời giáo huấn trực tiếp có tính cách triết lư như thế, và được diễn tả một cách tuyệt diệu lại đem giảng dạy cho đời". V́ vậy, thật đáng cho chúng ta phải cân nhắc kỹ lưỡng từng lời.
Chỗ khởi đầu quyển sách, trước lời tựa của Alcyone, chúng ta gặp lời cầu nguyện xưa, do từ tiếng Phạn dịch ra. [3]
Xin dắt tôi từ cơi giả đến cơi chơn.
Xin dắt tôi từ chỗ tối tăm đến nơi sáng suốt.
Xin dắt tôi từ sự chết đến sự trường sinh bất tử.
Trong trường hợp hiện tại, chữ "Chơn" có thể bị hiểu lầm. Khi dùng chữ "Chơn" và chữ "Giả" chúng ta muốn nói rằng cái này có một sự hiện tồn xác thực, c̣n cái kia th́ không có. Đối với chúng ta chữ "Giả" chỉ có nghĩa hư ảo, tưởng tượng. Nhưng người Ấn Độ không bao giờ hiểu nghĩa chữ này như thế. Có thể chúng ta hiểu theo một ư nghĩa gần đúng ư nghĩa họ quan niệm, khi chúng ta nói rằng: "Xin dắt tôi từ cơi vô thường đến cơi Trường Tồn bất diệt."
Nói rằng các cơi thấp như cơi Hồng Trần, cơi Trung Giới và cơi Thượng Giới là giả, thường sẽ gây ra nhiều sự lầm lẫn lớn lao. Chúng nó không phải là giả khi mà chúng nó c̣n tồn tại ở mức độ của chúng nó. Những vật hữu h́nh dường như quả có thật, khi chúng ta ở cơi Hồng Trần, nhưng khi chúng ta ngủ, chúng ta dùng tâm thức của Cái Vía thay v́ tâm thức của Xác Thân, chúng ta không thể thấy đồ vật này nữa, bởi v́ chúng ta đă đi qua cơi cao hơn. V́ lẽ đó, đôi khi người ta gọi chúng nó là giả, nhưng người ta cũng có thể gọi cơi Trung Giới là giả v́ khi ở cơi Trần, chúng ta không thấy đồ vật ở cơi Trung Giới. Đồ vật ở hai cơi luôn luôn vẫn hiện diện và thấy được đối với người mà tâm thức đă hoạt động trong cả hai cơi ấy.
Theo sự hiểu biết của chúng ta, mọi sự biểu hiện đều vô thường; chỉ có cái "Không Biểu Hiện" là tuyệt đối và thường hằng [4] mà thôi. Một ngày kia, mọi sự biểu hiện, ngay cả những sự biểu hiện ở những cơi cao, sẽ trở về với cơi vô thủy vô chung. Như thế sự khác biệt giữa cái mà chúng ta gọi là vô thường với những cơi cao siêu này chỉ là vấn đề thời gian thôi, và thời gian đó so với Trường Tồn Bất Diệt th́ nó không có nghĩa ǵ hết. Vậy cơi Hồng Trần cũng vẫn thật như cơi Niết Bàn và cũng như cơi Niết Bàn nó vẫn là sự biểu hiện của Thượng Đế. Do đó, chúng ta không nên tưởng rằng trong hai cơi ấy, có một cơi thật, c̣n cơi kia chỉ là ảo mộng hay là huyễn tưởng thôi.
C̣n một lư thuyết khác vẫn thường cho rằng vật chất là xấu. Không phải xấu đâu. Vật chất cũng như Tinh thần, cả hai đều là biểu hiện của Đức Thượng Đế; cả hai đều thuộc về Ngài; chúng nó chính là hai trạng thái của Ngài mang. Vật chất thường gây chướng ngại trên đường tiến hóa của chúng ta, nhưng khi nào sử dụng nó làm chậm trễ bước tiến hóa của chúng ta. Cũng như việc người ta bị dao cắt mà cho rằng tất cả những dao đều xấu. Theo sự uyển chuyển của tiếng Phạn, chúng ta có thể dịch lời cầu nguyện thứ nhất như sau: "Xin dắt tôi từ cái giả đến cái Thật"."Chơn," "Thường","Thật" cái nghĩa dường như gồm cả mấy điều đó. Vậy th́ lời cầu nguyện của chúng ta có nghĩa rơ hơn như thế này: Xin dắt tôi từ ngoại giới, là nơi ảo ảnh lớn lao hơn hết đến nội tâm, là nơi gần kề chân lư tuyệt đối.
Lời cầu nguyện thứ nh́ là: "Xin dắt tôi từ chỗ tối tăm đến nơi Sáng Suốt." Dĩ nhiên, đây là từ chỗ tối tăm của sự dốt nát đến ánh sáng của sự hiểu biết. Lời cầu nguyện này dâng lên Đức Thầy. Chúng ta cầu xin Đức Minh Triết của Ngài soi sáng chúng ta. Bên Ấn Độ, câu này c̣n có nghĩa thứ hai thêm vô nghĩa thứ nhất. Thiết tưởng chúng ta cầu xin Đức Thầy dắt chúng ta đến sự hiểu biết các cơi cao siêu. Chúng ta cũng t́m thấy ở đó tư tưởng thật đẹp được diễn đạt trong vài quyển sách xưa rằng: Ánh sáng của cơi dưới là sự tối tăm của cơi cao kế đó. Đó là một Chân lư tuyệt diệu. Cái mà chúng ta gọi là ánh sáng dưới Trần thế th́ đục và mờ so với ánh sáng của cơi Trung Giới và đến lượt ánh sáng của cơi này lại yếu hơn ánh sáng của cơi Thượng Giới. Thật rất khó mà t́m những lời lẽ diễn tả sự dị biệt này, v́ mỗi lần trong tâm thức quí bạn vượt lên một cơi cao, quí bạn lại cảm giác nhận thức được một cái ǵ cao siêu phi thường hơn tất cả những ǵ mà trước kia quí bạn chưa từng biết, quí bạn thấy uy lực tăng gia, ánh sáng tăng gia, phúc lạc tăng gia.
Một người tâm thức thật mở mang tự nhủ: "Hôm nay, lần đầu tiên, tôi mới hiểu Sự Sống thật sự là ǵ, và sự huy hoàng của mấy điều đó". Vậy mỗi cơi đều cao hơn cơi dưới kế nó, điều này không thể so sánh được cho đến đổi từ cơi Trung Giới trở về cơi Trần th́ dường như người ta đi từ ngoài ánh sáng mặt trời vào ngục tối vậy. Khi một người có thể hoạt động một cách có ư thức trên cơi Thượng Giới, y sẽ có thể phát triển trong nhiều phương hướng vô cùng cao hơn những điều y đă biết tại cơi Trung Giới. Khi y tiếp xúc Tâm Thức Bồ Đề, lần đầu tiên y mới vừa cảm biết cách Thượng Đế xem coi vạn vật. Đó chính là sự tiếp xúc đầu tiên với Thượng Đế, một ư niệm đầu tiên về cách thế của "Đấng Vô Sở Bất Tại" cảm biết vũ trụ của Ngài tạo ra. Người ta nói về Ngài như vầy: "Sự sống của chúng ta, sự hoạt động của chúng ta, bản thể của chúng ta vốn ở trong ḷng Ngài" [5] và một câu nữa: "Vạn vật đều do Ngài sinh ra và thuộc về Ngài". [6] Đây không phải chỉ là một lời nói đẹp đẽ và có thi vị mà chính là sự biểu hiện của một sự việc. Có một Đơn vị cực kỳ vinh quang, không phải chỉ là một nhóm Huynh Đệ mà thật sự là một Đơn vị; khi chạm phớt qua nó, người ta bắt đầu hiểu một cách mơ hồ điều mà Thượng Đế cảm thấy khi Ngài nh́n xem Vũ Trụ của Ngài và nói: "Cái đó thật tốt". Như thế chúng ta cầu xin được dắt từ chốn tối tăm ngự trị ở các cơi thấp đến ánh sáng của Tâm Thức cao siêu là ánh sáng tương phản với sự tối tăm. Không có danh từ nào thích hợp hơn, không có tiếng nào đủ khả năng diễn đạt cảm nghĩ của chúng ta đúng hơn. Sau hết chúng ta lại nguyện rằng: "Xin dắt tôi từ sự chết đến sự Trường Sinh Bất Tử ". Câu này không có nghĩa như người mới mộ Đạo hiểu, v́ người Thông Thiên Học không xem sự tử vong như một người chưa khảo cứu vấn đề này: thái độ của y phải thật trái hẳn. Sự chết không có ǵ đáng sợ; nó không phải là Bạo Chúa của những sự khiếp đăm, nhưng đúng hơn nó là một vị Thiên Thần mang ch́a khóa vàng đến mở cửa vào một đời sống cao cả hơn và nhiệt liệt hơn. Đành rằng chúng ta luôn luôn luyến tiếc những người quá văng, nhưng sự luyến tiếc này chỉ nhắm vào việc: "Nắm một bàn tay tan ra mây khói, nghe âm thanh của một tiếng nín lặng". Khi chúng ta cầu xin được dắt từ sự chết đến sự Trường Sinh Bất Tử, ư tưởng của chúng ta không phải như ư tưởng của một người Thiên Chúa Giáo sống măi trong sự Trường Tồn với bản ngă hiện hữu của y, dưới h́nh thức này hay dưới h́nh thức khác. Tuy nhiên, chúng ta cầu mong thoát khỏi sự chết và người bạn keo sơn của nó là sự tái sinh. Cái điều chờ đợi con người, ấy là chu kỳ của sự tiến hóa, những người Phật Tử gọi là Sansâra, có nghĩa là Bánh xe của sự sống. Lời cầu nguyện ở đây có nghĩa là: "Xin dắt tôi từ ṿng sinh tử đến sự Trường Sinh Bất Tử - đến đời sống vượt lên trên sự sinh và sự tử, nó không cần phải xuống những cơi thấp nữa, v́ sự tiến hóa của nó trong con người đă chấm dứt và nó đă học hết những ǵ mà vật chất đă dạy nó.
Thường thường người ta không ngờ đến điều này là ư niệm đó cũng chiếm một địa vị quan trọng trong những Thánh Kinh Thiên Chúa Giáo. Thiên Chúa Giáo hiện đại phải chịu vài ám ảnh (tôi không nghĩ rằng người ta có thể gọi chúng bằng danh từ nào khác hơn), mà một trong những ám ảnh đó là tư tưởng ghê tởm về một địa ngục đời đời kiếp kiếp. Tín ngưỡng này đă rải một đám mây mù vô lư, vô nghĩa trên một loạt giáo lư khác. Trong toàn thể của nó, thuyết Cứu rỗi Linh Hồn xuất hiện có nghĩa là nhằm cứu vớt Linh Hồn ra khỏi cái địa ngục hăo huyền đời đời đó. Ư nghĩa thật khác lắm. Thiết tưởng tất cả những đoạn sách nói về địa ngục đời đời kiếp kiếp dường như không thể hiểu được đă trở thành sáng tỏ và minh bạch, khi mà người ta hiểu được rằng thật ra con người được cứu rỗi v́ Đức Chúa sinh ra trong ḷng nó.
Đấng Christ thường nói về con đường rộng răi đưa đến sự chết chóc hay là sự tàn phá mà nhiều người đă đi theo nó. Một hôm, người đệ tử của Ngài đến hỏi Ngài: "Bạch Chúa, phải chăng chỉ có một số ít người được cứu rỗi mà thôi"? Ngài đáp rằng: "Cánh cửa vẫn chật hẹp và con đường dắt đến sự sống vẫn eo hẹp, rất ít người t́m được nó". Những lời tuyệt diệu và hoàn toàn đúng này, người ta thường giải thích rằng nó có nghĩa là đa số nhân loại sẽ bị ném vào một địa ngục đời đời kiếp kiếp, c̣n một thiểu số sẽ được lên Trời. Thật là hết sức kỳ cục mà gán cho Chúa ư tưởng này. Ư của Chúa hoàn toàn minh bạch. Các đệ tử hỏi Ngài có bao nhiêu người theo con đường dẫn đến sự Điểm Đạo? Ngài trả lời: "Ít lắm", lời Ngài vẫn đúng đối với ngày nay cũng như đối với thuở xa xưa đó. Khi Ngài nói rằng: "Con đường dắt đến cơi chết th́ rộng răi và nhiều người theo nó", là Ngài đă nói đến con đường dắt đến sự sinh tử luân hồi. Dĩ nhiên, quả thật đó là con đường rộng răi và dễ đi biết bao! Cách tiến hóa ấy không mệt nhọc chút nào và những người đi theo đường đó sẽ đạt được mục đích khá dễ dàng . . . có lẽ hết cuộc Tuần Hoàn thứ bảy.
Nhưng cánh cửa chật hẹp và con đường eo hẹp, lại dẫn đến sự Điểm Đạo và cơi Trời. Khi Đấng Christ nói về Cơi này, Ngài không hề muốn nói đó là cơi Thiên Đàng hay trạng thái sau khi chết hay dévakhane, mà luôn luôn Ngài đề cập đến một nhóm người đă được cứu rỗi hay một đoàn thể được tuyển chọn, tức Quần Tiên Hội vậy. Khi Ngài nói về điều kiện của kiếp sống giữa sự chết và sự tái sinh, chúng ta thấy Ngài dùng những từ ngữ khác. Quí bạn hăy nhớ lại một đoạn văn của Thánh Jean như sau: "Và đây này, một đám đông người, không ai đếm được, thuộc mọi quốc gia, mọi bộ lạc, mọi chủng tộc, mọi ngôn ngữ. Họ đứng trước Ngôi Chúa và trước con chiên con, mặc áo dài trắng và cầm trong tay những ṿng chiến thắng". Khi tác giả đề cập đến bên kia cửa tử, Ngài nói với chúng ta về một đám người đông đảo, vô số, chớ không phải một nhóm ít người chịu khó khăn lắm mới t́m được con đường của họ.
CHƯƠNG THỨ NĂM
THÁI ĐỘ CỦA NGƯỜI ĐỆ TỬ
C. W. L. Bây giờ chúng ta đi đến lời tựa của chính Alcyone.
Mấy lời này chẳng phải của tôi, ấy là lời của Sư Phụ tôi đă dạy tôi. Không có Ngài, tôi chẳng làm ǵ được, nhưng nhờ Ngài giúp, tôi mới bước vào Đường Đạo.
Alcyone cho rằng sự tiến hóa của em hoàn toàn nhờ ảnh hưởng và sự giúp đỡ của Sư Phụ em. Chúng ta cũng dự vào một phần lớn sự giúp đỡ mà em đă nhận được, v́ chúng ta có những lời trong sách, nghĩa là lời của Đức Thầy. Nhưng sự giúp đỡ lớn lao bằng sự hiện diện và sự d́u dắt của Ngài cũng sẵn sàng chờ đợi mỗi người trong chúng ta. Sự thật này phải khắc sâu trong tâm trí chúng ta; chúng ta phải tin tưởng vào nó như tin tưởng vào một sự kiện tuyệt đối chắc chắn: Tất cả những ai muốn chuẩn bị như Alcyone đều sẽ được giúp đỡ.
Anh cũng vậy, anh muốn bước vào Đường Đạo này th́ những lời của Sư Phụ tôi sẽ hữu ích cho anh. Nếu anh tuân theo. Nói rằng mấy lời đó chơn chánh và tốt đẹp chưa phải là đủ. Người nào muốn thành công th́ phải thực hành đúng theo lời chỉ giáo. Một người đang đói xếp ve nh́n một món đồ ăn rồi nói "ngon quá" thật vô ích với y. Y phải đưa tay lấy và ăn. Cũng thế, nghe những lời dạy của Đức Thầy chưa phải là đủ; phải thực hành những điều Ngài nói, chăm chỉ theo từng tiếng, từng dấu.
Nói rằng: " Tôi sẽ làm theo tất cả những lời dạy trong sách" cũng chưa đủ. Lời giáo huấn phải thấm nhuần trọn vẹn đời sống của chúng ta. Phải canh chừng những cơ hội thuận tiện. Mấy câu thơ ở đàng sau chót quyển sách diễn tả thật rơ rệt ư muốn đó:
Chờ đợi tiếng nói Chơn Sư,
Ŕnh xem ánh sáng ẩn tàng,
Lắng nghe hầu biết được mệnh lệnh của Ngài,
Dầu ở giữa chiến trận.
Chú ư từng nét dấu nhỏ nhít của Ngài,
Trên đám đông quần chúng,
Nghe tiếng th́ thầm của Ngài,
Xuyên qua tiếng ca hát vang rền của quả đất.
Ai ước nguyện làm đệ tử Chơn Sư th́ phải luôn luôn lắng nghe lời Thầy ở giữa những tiếng ồn ào, hỗn loạn và cuồng nhiệt của cuộc tranh đấu sinh sống. Phải nỗ lực t́m cơ hội để thực hành bất cứ lời dạy nào của Ngài. Chung qui không phải thật là khó khăn đâu; một phần lớn chính là vấn đề thói quen. Chỉ có bước đầu là đáng kể. Khi bước thứ nhất xong rồi th́ thói quen đă có; rất dễ cho chúng ta giữ chừng không bỏ cuộc, chẳng khác nào một người kia trong việc kinh doanh t́m cơ hội để kiếm lợi. Người đó có lư mà giữ một thái độ chờ đợi; v́ nếu y lo lắng công việc làm ăn th́ y phải giữ cho trọn vẹn bổn phận của y, nhưng nếu y ra sức giải quyết những việc tạm thời th́ chính chúng ta cũng rất có thể áp dụng một sự cố gắng như vậy đối với những vấn đề của đời sống cao siêu.
Ai muốn được quỳ dưới chân Đức Thầy th́ rất cần phải được hiểu rơ ư muốn củaNgài. Thái độ đó là kết quả của sự đọc sách Thông Thiên Học. Chỉ có thái độ đó mới là mục đích thật, v́ Thông Thiên Học là một lối sống thật sự phải noi theo, chớ không phải là một hệ thống giáo lư chỉ để cho chúng ta học hỏi mà thôi. Vậy chúng ta phải cố gắng sao cho quan điểm của chúng ta phù hợp với quan điểm của Đức Thầy, mà không hề có sự cưỡng bức nào cả. Không ai trong chúng ta hành động thật khôn ngoan khi thừa nhận quan điểm nào đó chỉ v́ nó là quan điểm của Đức Thầy mà không hiểu v́ sao mà Ngài đạt được quan điểm đó. Chúng ta thừa nhận quan điểm của Chơn Sư mà không có sự nguy hiểm nào cả, v́ sự hiểu biết của Ngài vượt xa vô cùng kiến thức của chúng ta. Nhưng Ngài không muốn điều đó. Tư tưởng của Ngài phải thuyết phục được trí khôn của chúng ta, chớ không phải chỉ ảnh hưởng đến t́nh cảm mà thôi.
Điều cần thiết trước nhất là phải tin chắc rằng những điều ấy quả có thật, trường tồn và tối quan trọng. Người Thiên Chúa Giáo bậc trung nói rằng quả thật những điều vô h́nh quan trọng hơn hết, c̣n những việc hữu h́nh là giả tạm. Y tin như vậy nhưng không hề làm in như điều y đă tin tưởng. Tại sao vậy? Bởi v́ y không chắc chắn những điều đó có thật. Tại cơi trần, y chắc chắn rằng tiền bạc có những lợi ích và càng kiếm được tiền, càng tốt cho y. Y ít tin rằng những chuyện tinh thần có thật, chúng thuộc về loại đề mục mà y gọi là "Tôn Giáo". Theo y dường như không chắc chắn, không có tính cách thực dụng và hiển nhiên, thích hợp với công việc của đời sống thường ngày. Chúng ta đang t́m cách tiến tới trong địa hạt tinh thần, chính chúng ta phải đưa tính cách thực dụng này, sự chính xác tuyệt đối và minh bạch này vào giới vô h́nh. Ông Sinnett đă nói trong tác phẩm Thông Thiên Học đầu tiên của ông như sau: "Đối với quí vị, những điều này phải thật như Thập Tự Giá". Điều này rất đúng, chúng phải quen thuộc với chúng ta như những điều chúng ta thấy hàng ngày.
Chúng có thể trở nên như thế, hoặc do sự suy luận, hoặc do trực giác, nhất là do kinh nghiệm trực tiếp. Khi trong trí ta tin chắc rằng việc nào đó phải có th́ nó trở thành một sự xảy ra có thật đối với chúng ta. Chắc chắn đó là một ưu điểm mà sinh viên kỳ cựu hơn một sinh viên c̣n trẻ tuổi. Dù những người mới có nhiệt tâm đến đâu đi nữa, những người kỳ cựu cũng vẫn có đủ th́ giờ làm cho ư niệm này thành ra một phần cốt yếu của đời sống họ và đồng hóa nó lần hồi, từ chút này đến chút kia. Như một thi sĩ đă nói: "Sự hiểu biết vượt lên cao, từ sự tiến bộ này đến sự tiến bộ khác". Có vài người trong chúng ta vừa nghe nói đến những sự kiện cao siêu th́ liền hoàn toàn tin chắc rằng chúng nó quả có thật; cái trực giác tốt đẹp đó vốn do nghiệp quả lành của họ đă gây ra từ những tiền kiếp. Tuy nhiên đối với phần đông số phần ít may mắn, th́ rất cần sự phát triển liên tục lâu dài. Thật ra một người có thể gia nhập Hội Thông Thiên Học đă ba mươi năm rồi mà không hiểu biết ǵ hơn lúc y mới vào. Thật đáng buồn vậy, v́ mọi cơ hội tốt đều trôi qua rồi. Trái lại, đối với người không ngớt suy nghĩ về Thông Thiên Học và sống theo nó đều cảm thấy lần lần có một sự tin chắc. Những kinh nghiệm của đời sống và những tư tưởng về những vấn đề đó lần lượt đem đến cho chúng ta nhiều bằng chứng để cho chúng ta thấy rằng những việc ấy vốn hiển nhiên.
Trong nhiều trường hợp, những tư tưởng Thông Thiên Học ban đầu dường như phức tạp và khó hiểu, nhưng về sau chúng trở nên giản dị và dễ dàng; chúng biến thành một thành phần của chúng ta. Một đứa trẻ tập viết một trương, nó rất hănh diện nếu nó không phạm một lỗi nào, nhưng về sau, nó cũng chép một trương như vậy mà không cần để ư đến nữa, nó đă có thói quen rồi. Trong thời gian mà chúng ta c̣n cần phải cố gắng để hiểu biết th́ chúng ta chưa thật hiểu được giá trị của những tư tưởng Thông Thiên Học. Một ngày kia, chúng sẽ trở thành một sức mạnh trong đời sống của chúng ta.
Kinh nghiệm cá nhân đem lại chắc chắn những sự tiến bộ dễ dàng hơn và nhanh chóng hơn; trong chúng ta, rất ít khi chúng ta không có sự kinh nghiệm nào cả. Về phương diện này, một ít hiểu biết trực tiếp cũng chứng tỏ cho chúng ta thấy rằng không phải tất cả cái c̣n lại là thật cả, nhưng mà nó rất có thể đúng. Riêng về phần chúng ta, chúng ta nhận thấy một phần giáo lư chúng ta đă học phù hợp với Chân lư, nên chúng ta chấp nhận phần c̣n lại cũng có thể đúng. Khi toàn thể triết lư kết hợp với nhau, th́ có lẽ đúng đó sẽ chắc chắn cho đến nỗi nó trở thành sự thật.
Nếu không chú ư đến một dấu và bỏ qua một tiếng, th́ dấu đó và tiếng đó mất biệt v́ Chơn Sư không nói đến hai lần.
A. B. Nhiều người không thể hiểu rằng những kẻ không ngớt nghe lập đi lập lại những chân lư là những người không hiểu biết ǵ hơn những người c̣n ở ngoài đời. Và Chân lư Thông Thiên học không cảm họ được, nếu họ không cố tâm tuân hành. Nên chú ư, tôi không nói: nếu họ không tuân hành - mà tôi nói: nếu họ không cố tâm tuân hành. Chính là sự cố gắng bền bỉ vốn cần thiết mà nhiều người trong chúng ta lại thường hay quên. Thật thế, Chơn Sư không nói hai lần. Ngài đưa ra một tư tưởng, nếu nó không được tiếp nhận th́ Ngài không nhấn mạnh nó. Ngài không lập lại điều Ngài đă nói. Chỉ có những đệ tử của Ngài, v́ phải kể đến những điều kiện của Thế gian nên cứ lập đi lập lại cả trăm lần những điều họ đă nói cho đến khi chúng sinh ra được một cảm tưởng. Nếu bạn được nhận làm Đệ Tử chánh thức, Đức Thầy sẽ không bảo bạn thực hành việc ǵ mà bạn không thể làm được. Nếu bạn bỏ qua một huấn lệnh của Ngài đưa ra cho bạn, Ngài sẽ không đưa ra cho bạn một huấn lệnh nào nữa đâu. Điều đó không phải v́ Ngài không nhân từ, nhưng bởi Ngài không có th́ giờ để lăng phí. Ngài có không biết bao nhiêu công việc phải làm. Tất cả giáo lư này đem truyền cho Alcyone v́ em đă làm việc nhiều và không ngớt.[7] Chỉ có những ai ư chí cứng cỏi, không sờn ḷng mới đến gần Đức Thầy được. Tôi biết điều đó. Chính là sự cố gắng bền bỉ và không bỏ cuộc này mà nhiều người trong chúng ta cho là khó khăn, nhưng đó là điều cần thiết và nếu không làm nổi, bạn không thể nào bước vào Đường Đạo được.
C. W. L. Chúng ta là những người đi theo Đức Thầy và cố gắng hoàn thành một phần công việc của Ngài ở ngoài đời, chúng ta luôn luôn phải nói hai lần; chúng ta luôn luôn lập lại những thông điệp khác nhau đă được giao phó cho chúng ta, v́ những người nghe vốn vô tư lự hay lơ đăng. Chỉ khi nào một người được giao thiệp với Chơn Sư mới xem như là không thờ ơ nữa; vậy một lời nói khéo léo, bóng bẩy cũng đă đủ cho y rồi và chắc chắn nó không được lập lại, nếu nó không được tiếp nhận; không phải Chơn Sư kiêu hănh, tự phụ, nhưng v́ đệ tử chưa sẵn sàng.
Phải hiểu cách thức Chơn Sư đào tạo đệ tử. Một mạng lệnh trực tiếp của các Ngài đưa ra rất hiếm có. Cách đây đă lâu, khi tôi được vào hàng Đệ Tử nhập Môn, câu hỏi đầu tiên của tôi là: "Bạch Sư Phụ! Con phải làm ǵ"? Đức Thầy đáp: "Con hăy tự kiếm lấy điều đó"; rồi Ngài giải thích: "Thầy biết chắc chắn rằng nếu Thầy ra cho con một mệnh lệnh th́ con sẽ vâng lời ngay, nhưng trong trường hợp đó con chỉ nhận được quả của một sự vâng lời mau lẹ và tức khắc, nhưng nghiệp quả của việc làm sẽ về phần Thầy.Thầy muốn nó thuộc về phần con. Thầy muốn con làm những việc lành và tạo nghiệp lành. Ư kiến phải phát sinh từ nơi con chớ không phải từ nơi Thầy".
Rất ít khi các Đấng Cao Cả cho những mệnh lệnh trực tiếp; nhưng thường thường do một lời nói của Đức Thầy hoặc một cái nh́n của Ngài cũng đủ cho người ta đoán được Ngài bằng ḷng cách hành động nào đó hay không. Những người ở chung quanh Ngài (đặc biệt nhất là trường hợp của Đức Thầy Kouthoumi) tập lưu ư đến sự nhận xét ấy, họ luôn luôn chú ư.
Đức Thầy Morya là vị Vua trong giai đoạn đầu của kiếp hiện tại, nên thường Ngài nói với một giọng oai quyền của một vị Hoàng Đế. Ngài thường ra lệnh trực tiếp và Ngài tỏ ư không bằng ḷng với những lời lẽ rơ rệt. Đức Thầy Kouthoumi hầu như không bao giờ tỏ ư không bằng ḷng; các đệ tử của Ngài tập đoán ư Ngài bằng cách nh́n của Ngài, bởi v́ ít khi Ngài khiển trách. Đó là lư do tại sao các đệ tử ở trong t́nh trạng chờ đợi đặng nghe lời Ngài dạy dỗ họ. Khi nhận được chỉ thị của Đức Thầy, họ cố gắng tuân theo, bởi v́ họ biết rằng nếu họ xao lăng, thờ ơ th́ chỉ thị đó sẽ không được lập lại. Sự không tiếp nhận chỉ thị này không hề bị khiển trách, chỉ có người đệ tử bị thiệt tḥi, v́ y không nhận được chỉ thị mới trong một dịp khác.
Trong quyển Chơn Sư và Thánh Đạo, chúng tôi có tŕnh bày rằng các Đấng Chơn Sư đào tạo đệ tử các Ngài bằng nhiều cách khác nhau tùy theo Cung của họ và loại công việc họ phải đảm đương. Trên con đường của Đức Bàn Cổ và Đức Morya th́ có những người Kshattriya (Sái-đế-lỵ), tức là hạng người có uy quyền như Thẩm phán, Luật gia, Quân nhân, Chính khách. Trên con đường của Đức Bồ Tát và Đức Thầy Kouthoumi th́ có những người thuộc về hạng Brahmana (Bà-la-môn), tức là các Huấn luyện viên, các nhà Truyền giáo, các nhà Cải cách. Ngoài ra c̣n năm Cung lớn khác mà mỗi Cung đều có đặc tính riêng biệt. Một vị Đế Quân ít nhất Sáu lần Điểm Đạo cai quản mỗi Cung, dưới Ngài có nhiều Đức Thầy khác. Như thế, chẳng hạn như Cung thứ hai, một vị đệ tử không cần thiết phải làm đệ tử Đức Thầy Kouthoumi; y có thể trực thuộc Đức Thầy Djwal Koul.
CHƯƠNG THỨ SÁU
BỐN CON ĐƯỜNG DỰ BỊ
C. W. L. Những tác phẩm Đông phương nói với chúng ta rằng có đến bốn nẻo chánh có thể dắt con người đến Con Đường Nhập Môn. Các sách ấy nói thêm rằng sự thay đổi mục tiêu là thường do nhóm người đă bước vào Đường Đạo rồi. Các vị ấy khai sáng cho người đời thấy sự vinh quang và sự huy hoàng của Con Đường Đạo cũng như sự cần thiết phải theo đuổi nó.
1) Ảnh hưởng của một vị Cao Đồ không bị giới hạn trong lời nói của người thốt ra, cái gây ra một ảnh hưởng mạnh mẽ như thế, chính là sự rung động của sự sống chiếu tỏa ra chung quanh Người. Sự kiện này được hoàn toàn công nhận ở Ấn Độ là nơi có nhiều vị Đạo Sư khác nhau, từ hạng cao đến hạng thấp, có quyền năng nhiều hay ít; người ta gọi họ là Gu-ru (Gourous): Tôn Sư. Mỗi vị Đạo Sư đều có những đệ tử riêng. Họ dạy đệ tử Họ những quan niệm Triết Học riêng của Họ, đôi khi Họ cho đệ tử những câu Thần chú để niệm, tức là những cách tham thiền và dạy đệ tử thực hành Pháp môn Yoga. Nhưng không phải do bài vở mà Họ giúp đỡ đệ tử của Họ nhiều hơn hết. Điểm chính là đệ tử sống gần Tôn Sư. Nếu Đạo Sư là một vị thuộc phái Tiêu dao[8], đi ta bà từ nơi này sang nơi khác, các đệ tử cũng đi theo Thầy. Cũng thế đó, các đệ tử của Đức Jésus đă đi theo Ngài ở Palestine. Nếu vị Đạo Sư thường trụ, không di chuyển th́ các đệ tử ở chung quanh Thầy, ngồi dưới chân Thầy, sẵn sàng tiếp nhận những lời vàng ngọc của Thầy thốt ra, nhưng họ thụ hưởng những sự lợi ích của bài dạy của Thầy ít hơn ảnh hưởng do sự hiện diện của Ngài ban ra cho họ.
Không có ǵ đúng theo khoa học hơn nữa. Những thể cao siêu của vị Đạo Sư rung động với một tốc độ mau hơn nhiều so với tốc độ rung động của những thể của đệ tử vừa mới từ giả đời sống thế tục là nơi phát xuất những sự rung động ở mức độ thấp kém. Các đệ tử chưa cởi bỏ trọn vẹn yếu tố cá nhân như Thầy. Họ phải tự khắc kỷ, giữ ǵn giới luật, nhận thấy những tánh xấu của ḿnh, quyết định sửa chữa chúng nó và hoạch đắc vài đức tánh; tóm lại, họ phải thay đổi tánh t́nh. Thường thường đó là một công tŕnh dài lâu và buồn tẻ, nhưng mà có thể thành ra hết sức dễ dàng nhờ được thường trực sống gần vị Đạo Sư là người đă khai mở được những đức tánh này và dứt bỏ được tật xấu kia. Những làn rung động thanh cao gây ra một áp lực thường xuyên, vị đệ tử trong giấc ngủ cũng như trong lúc thức, thu hút chúng nó và không ngớt ḥa nhịp với chúng nó. Đó là nguyên tắc rất phổ thông trong Vật Lư: hai cái đồng hồ để gần nhau mà hai quả lắc không đồng bộ với nhau, quả lắc mạnh hơn từ từ kéo quả lắc yếu ḥa hợp với sự chuyển động của nó hoặc làm cho quả lắc yếu ngưng lại.
2) Cách thứ hai để đi đến con Đường Nhập Môn là đọc hoặc nghe những lời giáo huấn về vấn đề đó. Một người thấy vấn đề Nhập Môn rất thú vị, những dịp tốt đem đến cho y vài sự hiểu biết đó, nhờ trực giác, y nắm lấy chúng nó và tức khắc t́m cách thỏa măn sự ham muốn hiểu biết thêm về vấn đề ấy. Đó chính là trường hợp của tôi. Quyển Thế Giới Huyền Bí lọt vào tay tôi, tôi liền nhất định: "Nếu quả đúng như thế - nếu điều đó hiển nhiên - nếu các Đấng Cao Cả có thật, và nếu các Ngài bằng ḷng nhận công việc phụng sự của chúng ta và ban cho chúng ta một ít sự hiểu biết vô giá của các Ngài để bù lại, th́ tôi sẽ là một trong những người phụng sự các Ngài. Tôi sẽ lượm lặt trong bất cứ mảnh vụn hiểu biết nào mà tôi có thể làm được. Kể từ ngày đó, mục đích duy nhất xứng đáng với sự nỗ lực của tôi là hội đủ những điều kiện cần thiết". Thật ra, hàng ngàn người đă nghe nói hoặc đọc trong sách toàn thể giáo lư nhưng họ không có một phấn khởi nào cả. Đó chính là vấn đề kinh nghiệm đă thu thập được trong những tiền kiếp. Phải có tiếp xúc với chân lư trong một kiếp trước và tin chắc nó tốt đẹp và xác thực th́ mới nhận biết nó ngay khi nó hiện đến cho chúng ta trong kiếp này.
Nhiều người trong chúng ta lấy làm ngạc nhiên khi thấy một người kia đọc một tác phẩm Thông Thiên Học mà không sửa đổi tâm tánh, không hoán cải. Thông Thiên Học là một giáo lư cao siêu, nó giải quyết được nhiều vấn đề. Tuy nhiên, như các bạn đă biết rơ, nếu bạn thử đem sách Thông Thiên Học cho vài người bạn thân mượn, th́ phân nửa số người này đem trả lại bạn và nói: "Phải, thật hay lắm, nhưng họ không hiểu biết ǵ trong đó". Chính là nghiệp quả lành tạo ra thuở xưa, khi học hỏi những ư niệm này, ngày nay đă giúp chúng ta hiểu được chúng nó. Càng nghiên cứu sâu xa một vấn đề trong quá khứ th́ hiện nay nó càng hấp dẫn chúng ta. Đó chính là kinh nghiệm của chúng ta về một tác phẩm có giá trị mà chúng ta đă đọc hai chục năm trước chẳng hạn. Bây giờ bạn hăy đọc lại tác phẩm đó, bạn sẽ thấy nó hay biết bao so với khi xưa; bạn có thể đánh giá nó tùy theo năng lực của bạn hiểu biết nó.
3) Đôi khi cách thứ ba cũng dắt con người vào con Đường Nhập Môn, những tác phẩm Ấn Độ gọi cách đó là "Sự suy tư sáng suốt". Nói một cách khác, bằng sự cố gắng ngày đêm suy nghĩ không ngớt, một người kia có thể đi đến kết luận rằng phải có một Cơ Tiến Hóa, những Đấng toàn năng, toàn thiện phải biết rơ Cơ đó; sau cùng, phải có một con đường dẫn đến các Ngài. Người nào nhờ một sự cố gắng suy luận như thế, đi đến kết luận ấy ắt y lo t́m đường Đạo. Tuy nhiên, trên con đường này thật ra ít gặp những khách lữ hành.
4) Đối với vài phương diện, phương pháp thứ tư là hay hơn hết, ấy là sự mở mang đức hạnh. Đó là ư niệm dành cho người Thiên Chúa Giáo bậc trung v́ y thường tin rằng chỉ có đức hạnh là cần thiết. Trái lại, người Thông Thiên Học nhớ lại rằng vào thời buổi của Thiên Chúa Giáo nguyên thủy th́ sự tinh luyện tánh t́nh hay là thánh đức mà ngày nay họ cho là mục tiêu chỉ một bước đầu tiên mà thôi. Thánh Clément nói thẳng rằng sự Trong sạch (Tinh khiết) chỉ là một đức tánh tiêu cực, nó có ích lợi là giúp cho sự hiểu biết được dễ dàng. Người đă luyện được ḿnh Trong sạch rồi th́ xứng đáng được học hỏi và chuẩn bị để được giác ngộ là thời kỳ thứ nh́ rồi sang qua thời kỳ thứ ba hay là sự hoàn thiện. Bạn hăy nhớ lại lời của Thánh Phao Lồ: "Có một Minh Triết mà chúng ta giảng giải cho những người đă trọn lành, nhưng không hề truyền cho kẻ khác". [9]
Đức hạnh dắt con người vào cửa Đạo; một người hạnh kiểm tốt trong nhiều kiếp luân hồi, cũng không phải v́ đó mà trở nên thông minh hơn. Rốt cuộc y hoạch đắc một trực giác khá đủ để thân cận với những người hiểu biết, như đến với một vị đệ tử Chơn Sư. Tuy nhiên người ta cho rằng theo phương pháp đó phải mất hàng ngàn năm và nhiều kiếp Luân Hồi. Người mở mang đức hạnh mà không mở trí khôn, một ngày kia cũng sẽ bước vào Đường Đạo được vậy, nhưng ấy là một sự tiến bộ chậm chạp. Sẽ tiết kiệm được biết bao nhiêu th́ giờ, nếu y theo lời dạy của Thánh Pierre và lo mở mang trí tuệ.
CHƯƠNG THỨ BẢY
BỐN ĐỨC TÁNH CẦN THIẾT
Có bốn đức tánh cần thiết để bước vào Đường Đạo, ấy là:
* PHÂN BIỆN.
* ĐOẠN TUYỆT.
* HẠNH KIỂM TỐT.
* L̉NG TỪ ÁI.
C. W. L. Mấy đức tánh cần thiết này luôn luôn được chỉ dẫn trong các Tôn giáo, nhưng sự phiên dịch ở đây có khác hơn chút ít với những sự phiên dịch trước.
a) Về đức tánh thứ nhứt sự thay đổi rất ít. Tôi đă giải thích những danh từ của người Ấn Độ và những người Phật giáo dùng: nó đồng nghĩa với chữ Hoán Cải của người Thiên Chúa giáo; người đệ tử phải hiệp nhất Chơn Nhơn với Phàm Nhơn. Trên Đường Đạo chính thức một sự hiệp nhất in như thế sẽ kết hợp lại Chơn Nhơn với Chơn Thần. Chơn Nhơn là một phần tử của Chơn Thần tách ra và ngự ở phía dưới Chơn Thần, tại phần trên cao của cơi Thượng Giới. Chơn Nhơn cũng xuống để thu thập những kinh nghiệm, để tập tiếp nhận và lập lại vài thứ rung động không cảm được Chơn Thần ở cảnh giới của Ngài. Đến lượt Chơn Nhơn phải hiểu rằng nó là một phần tử của Chơn Thần, nó có ra đây chỉ v́ Chơn Thần và khi đă đạt được mục đích, con người sẵn sàng được Điểm Đạo lần thứ Năm và thành một vị Siêu Phàm.
Cái khả năng phải có để được hai lần điểm đạo được xác định như sau đây: trong cuộc Điểm Đạo lần thứ Nhứt, Chơn Nhơn hiệp với Phàm Nhơn, đến đỗi trong Phàm Nhơn chỉ có sự hoạt động của Chơn Nhơn thôi; trong cuộc Điểm Đạo lần thứ Năm, th́ những ǵ trong Chơn Nhơn mà không do Chơn Thần linh cảm hay tán thành đều biến mất. Mỗi khi Chơn Thần ảnh hưởng đến những kiếp sống dưới Trần gian th́ Ngài xuống như một vị Thượng Đế từ trên trời giáng thế vậy. Trong mỗi kỳ Điểm Đạo, Chơn Thần xuống như một tia chớp nhoáng và trong phút chốc Ngài hiệp nhất với Chơn Nhơn, cũng như sự hiệp nhất này sẽ vĩnh viễn khi con người đắc quả Chơn Tiên. Trong vài trường hợp khác, Chơn Thần cũng xuống vậy, chẳng hạn như trường hợp đă được đề cập trong quyển Những kiếp sống của Alcyone, khi em phát nguyện với Đức Thế Tôn (Đức Phật). [10]
Trong những phương pháp đă kể ra, do phương pháp này hay phương pháp kia, con người đă biết phân biện hay nhận thức được công việc này đáng t́m kiếm, c̣n công việc kia th́ không đáng.
b) Kế đó con người thấy rằng nó phải hoạch đắc đức tánh thứ nh́, mà ở đây Đức Thầy gọi là Dứt Bỏ hay Đoạn Tuyệt. Bà Tiến Sĩ A. Besant đă dịch là "Không có Dục t́nh hay Lănh đạm", nó chính là Vairagya của người Ấn Độ, có nghĩa là Lănh đạm đối với kết quả của những hành vi của chúng ta. Đức Thế Tôn diễn tả bằng những danh từ đó, Ngài dùng chữ Nam Phạn - Pâli - Parikamma . Karma hay kamma luôn luôn có nghĩa là làm hay hành động và Parikamma có nghĩa là chuẩn bị hành động; ấy là hành động theo đó một điều quan trọng đặc biệt chỉ định bổn phận làm lành là v́ chưng yêu mến sự lành chớ không v́ lợi lộc nào khác có thể đem đến cho chúng ta. Phải hiểu rơ điều này. Thường người ta hiểu rằng Lănh đạm đối với kết quả của hành động có nghĩa là phải thi hành bổn phận không cần bận tâm đến sự phản ứng của nó đối với kẻ khác. Như trong quyển này có nói với chúng ta ở phía đàng sau như vầy: "Con phải làm điều lành; con không được làm điều ác", dù những hiệu quả xảy ra như thế nào cũng vậy; như thế không có nghĩa là phải làm theo ư muốn chúng ta mà không cần lo nghĩ coi hành vi của ḿnh cảm đến kẻ khác cách nào. Thật ra, chính là cái kết quả đă tạo ra xác định một hành vi thiện hay ác. Đệ tử Chơn Sư không nghĩ đến hậu quả đối với chính ḿnh, nhưng y hết sức quan tâm đến hậu quả gây ra cho kẻ khác.
c) Đức tánh cần thiết thứ ba gọi là Hạnh Kiểm Tốt, liên quan đến sáu qui tắc mà người Ấn Độ gọi là Shatsampatti. Theo danh từ Nam Phạn - Pâli - của Đức Phật dùng, đức tánh này được gọi là Upachâro, nó có nghĩa là "Chủ ư hơn là Hạnh Kiểm." Phải giữ ǵn Hạnh Kiểm theo đường lối của sáu thứ bửu châu này đă qui định, như người ta đă gọi như thế. Trong khi tiếp tục nghiên cứu sách này, chúng ta sẽ gặp ở phía sau những danh từ của Đức Thầy Kouthoumi dùng. Đức Phật gọi những danh từ ấy là: Samo, "Yên tịnh," nghĩa là kỷ luật của Trí tuệ; Damo, "Khắc phục," nghĩa là kỷ luật của Xác thân; kế đó là Uparati, Titikkha, Samadhana và Saddha, theo nghĩa chữ là: "Đ́nh chỉ, Chịu đựng, Chuyên cần và Đức tin". Tôi đă ra công t́m kiếm ư nghĩa của những danh từ này trong những quyển Tự điển chính và cũng nhờ Đại Đức Ḥa Thượng Hikkaduwe Sumangala Thero, Tăng Thống phái Phật giáo Nam Tông dịch giúp tôi. Những từ ngữ này cũng tiêu biểu đức tin đặc biệt của phái đó.
Chúng hơi khác chút ít với lối dịch trong quyển Dưới Chơn Thầy. Đức tánh ở đây gọi là "Đ́nh chỉ" trong Dưới Chơn Thầy dịch là "Khoan dung" v́ đây là vấn đề từ bỏ tư tưởng cạn hẹp của Tôn giáo, và thói Dị đoan mà cũng hoàn toàn cởi bỏ tất cả mọi ư tưởng cho rằng phương pháp của bạn hay hơn tất cả những phương pháp khác, cũng như thấy rằng không có một nghi thức hoặc lễ bái nào là cần thiết. Sự chịu đựng, nhẫn nhục đó chỉ là một h́nh thức của sự yên tịnh. Sự chuyên tâm phát xuất từ sự định trí và sự thăng bằng, nó bắt ta phải tập trung trọn đời ta vào tiêu điểm của sự cố gắng và như thế nó cũng gồm sự cương quyết. Sau hết đức tin là sự tin cậy Đức Thầy và cũng là sự tự tín nữa. Trong hai trường hợp, mấy đức tánh này không khác nhau, nhưng đức Phật nói đến chúng trên một quan điểm đặc biệt - sự cần thiết của đức Minh Triết. C̣n Đức Di Lạc và Đức Thầy Kouthoumi th́ nhấn mạnh sự cần thiết của t́nh thương hơn. Khi dạy Alcyone, Đức Thầy cũng nhắm vào ư nghĩa thực tiễn hơn là dịch những danh từ xưa.
d) Đức tánh cần thiết sau cùng là Ḷng Từ Ái, tiếng Phạn là Mumukshatva, nghĩa là "Sự nhiệt thành mong muốn được giải thoát ra khỏi ṿng sinh tử luân hồi và hợp nhất với Đấng Tối Cao". Đó là điều Đức Phật đă gọi trong danh mục của Ngài là Anuloma, nghĩa là "Thứ tự trực tiếp" hay " Sự liên tục". Điều này có nghĩa là sau khi khai mở các đức tánh khác con người phải ước mong được thoát khỏi những sự hạn chế của Thế gian và được hợp nhất với Đấng Tối Cao để trở thành Cộng sự viên của Ngài.
Rồi Alcyone nói tiếp:
Tôi cố gắng nói cho bạn nghe những lời của Sư Phụ tôi dạy tôi về mỗi đức tánh ấy.
Đến đây mới bắt đầu phần chính của tác phẩm Dưới Chơn Thầy.
PHẦN THỨ HAI
yyyy
TÁNH PHÂN BIỆN
CHƯƠNG THỨ TÁM
NHỮNG MỤC ĐÍCH THẬT VÀ
NHỮNG MỤC ĐÍCH KHÔNG PHẢI LÀ THẬT
C. W. L. Đây là phần I của chính quyển Dưới Chơn Thầy.
Đứng đầu mấy đức tánh này là tánh phân biện. Thường thường, người ta hiểu tánh phân biện này là phân biện sự chơn và sự giả, nó dắt con người vào Đường Đạo. Hiểu như thế thật đúng vậy, nhưng c̣n nhiều hơn nữa, và phải thực hành đức tánh này không những khi mới bước vào Đường Đạo, mà phải phân biện mỗi ngày, mỗi bước cho đến khi đi mút con đường đạo.
Mấy lời sau chót này chỉ rơ những nỗi khó khăn phải vượt qua của đa số người mắt đă thấy được vẻ vinh quang và sự tốt đẹp của con Đường Đạo và muốn dấn thân vào Con Đường đó để đến quỳ dưới chân Đức Thầy. Tất cả những người ấy đều là những người tốt, đúng đắn và cần mẫn, nhưng Phàm Nhơn của họ bất tuân kỷ luật và họ chịu áp lực của dư luận quần chúng rất nặng nề, như tôi đă giảng trước đây. Chúng ta cũng không quên rằng nhân loại vừa mới vượt qua phân nửa cuộc Tuần Hoàn thứ tư và những ǵ mà người ta cố gắng hoàn thành trong cuộc Tuần Hoàn này sẽ trở nên dễ dàng trong cuộc Tuần Hoàn thứ bảy. Những người đợi tới thời kỳ đó th́ sẽ có trong ba thể: Thân, Vía, Trí của họ chất khí phát triển hơn chất khí cấu tạo các thể của chúng ta hiện nay rất nhiều. Tất cả những ṿng xoắn ốc của nó đều hoạt động chớ không phải chỉ có hơn phân nửa số ṿng xoắn ốc [11] như hiện nay. Sau hết, tất cả những thần lực ở chung quanh đều pḥ trợ họ, thay v́ nghịch với họ như bây giờ.
Các Đấng Chơn Sư đều ở một bên với chúng ta và thần lực của các Ngài giúp đỡ chúng ta. Lực tiến hóa, dù chậm chạp nhưng vẫn liên minh với chúng ta và tương lai cũng thuộc về chúng ta. Nhưng trong thời đại này, mọi hoạt động như thế đều vô cùng khó khăn. Vào khoảng giữa cuộc tuần hoàn thứ năm tất cả những người gây ảnh hưởng mạnh mẽ cho chúng ta và theo một chiều hướng nghịch đều bị loại ra và chỉ c̣n lại những người cùng đi theo một đường lối với chúng ta. Như vậy, trong cuộc Tuần Hoàn thứ bảy mọi việc đều trở nên rất dễ dàng. Ở vào thời kỳ đó người ta có thể t́m được ở ngoài đời mọi sự thuận lợi mà hiện nay chỉ thấy điều đó trong một Đạo Viện dưới sự điều khiển của một vị đă tiến hóa cao về tinh thần. Vài độc giả đă thầm nói rằng: "Nếu thế, tại sao không đợi đến cuộc Tuần Hoàn thứ bảy"? Nhiều người trong chúng ta đă bị trào lưu lôi cuốn theo sự sung sướng, sự thú vị của Trần gian từ hai hoặc ba mươi ngàn năm rồi, và những ai không có nhiệt vọng tiến hóa hay giúp đỡ nhân loại có thể c̣n tiếp tục sống như thế cả triệu năm nữa và chắc chắn cuối cùng mọi sự sẽ trở nên dễ dàng hơn. Nhưng những người hiện nay đương đầu với những nỗi khó khăn sẽ được đặc ân vô cùng lớn lao và tiến hóa mau lẹ, sẽ nhận được ṿng chiến thắng.
Các bạn hăy nhớ lại bài Thánh ca xưa của Thiên Chúa giáo, nói về một người kia lên tới trời và nh́n chung quanh, y lấy làm lạ ḿnh có hơi khác với mấy người đó. Sau cùng y gặp Đức Christ và hỏi Ngài v́ lẽ ǵ? Đấng Christ trả lời rằng:
"Ta biết con tin ở Ta - và giao mạng sống của con cho Ta -nhưng tất cả những ngôi sao sáng rỡ này đâu rồi? - Chúng phản chiếu lóng lánh trên vương miện của con - hăy xem đám đông vui vẻ đàng kia; - tất cả đều mang trên trán những ḥn ngọc; mỗi linh hồn mà họ dắt đến Ta là mỗi viên ngọc họ mang trên trán hôm nay đó".
Thánh Kinh Thiên Chúa giáo nói rằng những nhà Hiền Triết sáng rỡ như bầu trời, như ánh sáng trên bầu trời quang đăng. Nhưng mà những ai dắt được nhiều người đến với sự công bằng chính trực sẽ giống như những ngôi sao chói sáng măi trên không gian vô tận, những ngôi mặt trời vĩ đại rực rỡ ban rải hơi nóng và thần lực cho hàng ngàn sinh vật khác nhau. Đó là sự khác biệt giữa hoàn thành tức khắc bổn phận của chúng ta với sự chờ đợi cho trào lưu mang đến đích trong cuộc tuần hoàn thứ bảy.
Con bước vào Đường Đạo v́ con biết rằng chỉ trong đó mới t́m được những việc đáng thâu lănh mà thôi. Những người không hiểu biết làm lụng để được giàu sang và có quyền thế; nhưng hai cái tước lộc đó, bất quá chỉ dùng được có một đời mà thôi, thế nên chúng nó là mộng ảo. Có nhiều việc lớn lao đáng t́m lấy hơn sự giàu sang và có quyền thế; những việc đó chân thật và trường tồn, một phen người ta thấy chúng rồi th́ không c̣n muốn ǵ khác nữa.
A. B. Vấn đề chơn giả thuộc về Siêu H́nh Học thâm sâu, nhưng thật ra nó không phải thuộc về vấn đề ở đây, v́ Alcyone là đứa học tṛ c̣n nhỏ lắm của Đức Thầy. Hơn nữa những bài học này dạy trên cơi Trung giới. Trong những trường hợp như thế, Đức Thầy giảng cho Hạ Trí lẫn Chơn Nhơn, nhưng trong dịp này Ngài giữ sao cho lời dạy của Ngài thích hợp với Hạ Trí của một đứa trẻ chưa phát triển đến mức trọn vẹn. Dù Chơn Nhơn đă đến tuổi nào đi nữa, ba thể vẫn c̣n trẻ trung, cho nên bài dạy được ban ra bằng những ngôn từ thật giản dị để khi nhập xác, đệ tử có thể hiểu được trong lúc nó thức.
Chữ giả ở đây tiêu biểu tất cả những ǵ không có tính cách thiêng liêng, tất cả những ǵ nhất thời trong thế giới hiện tượng, tất cả những ǵ thuộc về Bản Ngă cá nhân, luôn tất cả những hành vi cao thượng mà con người theo đuổi với mục tiêu vật chất. Chúng ta diễn tả tư tưởng của Đức Thầy khi nói rằng tất cả đều giả, chỉ trừ những ǵ thuộc về Thiên Ư thôi. Những người đă đạt được tánh phân biện đều biết được những điều thật; họ làm việc như những nhân viên của Thượng Đế và thực hiện Thiên Ư. Sự hành động thật sự vốn là của Ngài. Điều ấy không có nghĩa là họ xao lăng hoạt động của phần vật chất, mà họ phải làm việc giỏi hơn chớ không phải tệ hơn, v́ họ là nhân viên của Thượng Đế và là công cụ cho những hoạt động của Ngài dưới thế gian. Kinh Gita nói rằng: "Yoga là sự hành động khéo léo, lăo luyện" hay là sự hiệp nhất với Thượng Đế. Người nào đạt được sự hiệp nhất đó, hành động của y phải khéo léo, v́ không phải y hành động mà chính là Trời. Khi Arjuna hỏi Đức Shri Krishna về bổn phận phải chiến đấu, Ngài trả lời rằng chính Ngài đă giết kẻ nghịch rồi, và Ngài nói thêm rằng: "Này Arjuna, hăy chiến đấu".
Đức Thầy nói rằng khi đă thấy những điều cao thượng rồi th́ người ta không c̣n ham muốn điều ǵ khác nữa, đó là ư niệm quen thuộc đối với học giả đă nghiên cứu Kinh Gita. Trong ấy có nói rằng:
"Khi thấy được Đấng Chí Tôn rồi th́ các đối tượng của giác quan, chớ không phải sự ham muốn chúng nó, sẽ rút lui ra khỏi người giữ giới ở trong xác thân, sự ham muốn c̣n sót lại cũng rời bỏ y luôn. [12]
Khi một người đă thấy được Đấng Duy Nhất, th́ sự ham muốn những đối tượng của giác quan cũng tiêu tan trong ḷng y".
C. W. L. Thật ra, khi được mục kích những điều cao thượng rồi, người ta không c̣n ham muốn những điều thấp hèn nữa, nhưng điều tối cần là sự tiết chế dục vọng phải là hiệu quả của sự thấy này. Thường lắm, ta thấy con người lầm lẫn nguyên nhân với hậu quả khi y có kỳ vọng tưởng rằng sự không quan tâm đến những điều thấp hèn nữa sẽ tức khắc nâng con người lên một bậc cao hơn trước (những điều thấp hèn vẫn tốt đẹp đứng về phương diện riêng của nó, nhưng sở dĩ gọi nó là thấp hèn khi phải đối chiếu với những điều cao thượng và thuộc về tinh thần). Chắc chắn là không phải thế đâu. Đó là một h́nh thức của ảo ảnh rất lan tràn thuộc về sự tu khổ hạnh. Một số đông thực hành điều mà họ gọi là chủ nghĩa ép xác, khổ hạnh, và coi điều đó là tôn chỉ của sự tu hành. Họ lầm tưởng rằng xa lánh các sự vui vẻ tầm thường của đời sống và t́m cách làm cho ḿnh thiếu thốn mọi tiện nghi về nhiều phương diện là việc làm rất có giá trị. Đó là di tích của ư niệm khắc khổ Thanh giáo (Puritanisme) đă có một thời cường thịnh ở Anh Quốc và trong một số lớn những nước Âu Châu. Nguyên tắc căn bản của chủ nghĩa Thanh giáo đó là muốn trở nên tốt lành th́ phải chịu thiếu thốn đủ thứ. Khi một người cảm thấy măn nguyện về bất cứ điều ǵ, chắc chắn y đă vi phạm vài Luật Trời nào đó, v́ không hề có hạnh phúc dành cho con người dưới Thế gian này. Xác thân con người là vật đáng khinh bỉ và cần phải khắc phục nó bằng muôn ngàn cách. Nếu ai thích một sự hoạt động nào đó, chắc chắn y đă phạm tội lỗi. Tất cả những điều này thật phi lư, ấy là sự đảo lộn Chân lư. Thật ra, những điều được Thế gian ưa thích và người ta xem chúng như những sự vui thú lớn lao, th́ đối với người đă tiến hóa cao đă mất hết ư nghĩa v́ họ khao khát những niềm vui thanh nhă hơn có thể đền bù lại gấp bội những thú vui kia.
Trên đời này người ta rất ưa đủ thứ chuyện không có ích lợi ǵ đối với những người mong muốn những thú vui cao cả hơn; chẳng hạn như đua ngựa, uống rượu và cờ bạc; cùng những thú vui khác như khiêu vũ và đánh bài: những cuộc vui này không đáng trách lắm. Chúng giống như những tṛ chơi của trẻ con. Lớn lên, trẻ con bỏ đồ chơi của chúng hồi c̣n bé. Khi nó lên ba hay lên bốn th́ nó thích chơi những cục gạch và những búp bế. Lớn lên một chút, nó chơi những h́nh chiến sĩ, những diều giấy, những bông vụ và những cục đạn. Sau cùng, lớn hơn chút nữa, nó bỏ hết những thứ ấy để chơi đá banh hay đánh cầu, hoặc các tṛ chơi đồng loại khác cần phải vận động nhiều ở ngoài trời. Đứa trẻ dần dần trải qua nhiều giai đoạn rất tự nhiên. Càng lớn con người càng bỏ những tṛ vui ở trước kia, không phải v́ tinh thần nghĩa vụ, nhưng v́ những tṛ chơi đó không c̣n gây thích thú đối với y nữa. Y đă t́m được những mục tiêu thích hợp hơn với giai đoạn tiến hóa của y. Người ta thấy ngay rằng một đứa trẻ lên ba không thể trở nên một chàng thanh niên khi nó quyết không biết đến những đồ chơi của thời ấu trĩ và muốn chơi đánh cầu hay đá banh.
Người tiến hóa cao không c̣n thấy một sự hấp dẫn nào đối với nhiều việc mà thế nhân cho là cần thiết, và người bậc trung chắc chắn sẽ thấy đời sống của vị đệ tử buồn tẻ và khó chịu, nếu y cố gắng sống như chúng ta, không c̣n nhắm vào lợi lộc khác mà chỉ lo cho Thông Thiên Học và những vấn đề cốt yếu của sự sinh tồn. Người đời bậc trung sẽ nói rằng: "Những người ấy chỉ làm măi một việc, dường như họ chỉ biết và thích chuyện đó thôi". Thật ra điều đó rất đúng, v́ tất cả vấn đề khác đều gồm trong đó, nhưng người đời sẽ không trở thành một kẻ tiến hóa chỉ v́ họ tự phụ không quan tâm đến những thú vui của họ khi mà trong thâm tâm họ, họ vẫn không ngớt thèm thuồng những điều đó.
Trên khắp thế gian chỉ có hai hạng người: những người hiểu biết và những người không hiểu biết, và chỉ có sự hiểu biết đó mới là quan trọng.
Đạo của một người kia giữ hay ḍng giống của y là những việc không quan trọng.
A. B. Ở đây Đức Thầy phân biệt rất rơ ràng: Ngài chia người đời ra làm hai hạng: những người hiểu biết và những người không hiểu biết. Đó là sự phân biệt lớn lao trên phương diện huyền bí; mỗi người nên biết ḿnh thuộc về hạng người nào. Hai hạng này gồm nhiều ḍng giống và giai cấp khác nhau mà sự dị biệt bên ngoài không đáng kể. Những người không hiểu biết t́m kiếm những ǵ chỉ tồn tại trong một đời mà thôi. Nhưng những người đă thấy sự chân thật một lần rồi th́ chỉ có một ư muốn duy nhất là làm việc cho Đức Thượng Đế, tuân theo Cơ tiến hóa vĩ đại của Ngài để góp phần vào sự thực hiện công nghiệp đó, dù trong một phạm vi hết sức nhỏ bé. Chúng ta có thể xác định tŕnh độ hiểu biết của ḿnh bằng cách nhận xét coi nó có thích hợp với công việc này hay không. Chẳng hạn như sự hiểu biết thuộc về trí óc thuần túy dùng để đàm thoại một cách thông minh hay để chỉ dạy kẻ khác th́ không phải là sự hiểu biết chân thật. Chỉ có sự hiểu biết được đồng hóa với sự sống mới là sự hiểu biết chân thật mà thôi. Nhiều người có thói quen mỗi buổi tối ngồi tịnh một lát trước khi đi ngủ, để kiểm soát những hành vi của ḿnh trong ngày. Sự thực hành công việc đó rất hữu ích; nhưng nếu bạn theo đuổi nó, bạn nên tự hỏi chẳng những điều ǵ bạn đă làm, đă cảm và đă nghĩ, mà bạn c̣n phải xét xem thái độ của bạn ra sao nữa. Nếu bạn làm việc bù đầu bù cổ, th́ bạn đă bị mất gần hết th́ giờ. Trái lại, nếu bạn xem những công việc đó thuộc về công việc của Đức Thượng Đế, như là những hành động hy sinh, chẳng những chúng không gây trở ngại cho bạn mà lại c̣n tạo cơ hội giúp bạn tiến bộ nữa.
Điều thật quan trọng là sự hiểu biết này, sự hiểu biết cơ trời đối với con người. Bởi v́ trời có một cái cơ mà cơ đó là sự tiến hóa. Ngay khi con người hiểu được thiên cơ và thật sự biết rồi, th́ y chỉ lo hiệp tác với thiên cơ, giúp thiên cơ thực hiện và đồng hóa với nó. Đó là vinh diệu và sự tốt đẹp của con người.
C. W. L. Trí tuệ của những người tham gia vào những đoàn thể chính trị hay đoàn thể giới tửu [13] mà họ nói là hữu ích cho nhân loại, sẽ tăng cường cực độ khi con người thật sự nhận thức được Thiên Cơ do Đức Thượng Đế đă sắp đặt sẵn cho vũ trụ của Ngài; họ nghĩ rằng một ngày kia nó sẽ hoàn tất; thời giờ đó lâu hay mau tùy ở số người sẵn sàng lo lắng cho nó. Nếu trong vài tuần hay vài năm toàn thế giới có thể được dẫn dắt để hiểu biết và cộng tác với Thiên Cơ, th́ tất cả những ǵ Đức Thượng Đế muốn cho các con của Ngài hưởng sẽ được hoàn thành nhanh chóng. Thiên hạ chưa mở mang khá đầy đủ để hiểu biết Cơ Trời, đó là lư do v́ sao những cố gắng của chúng ta chưa đủ vào đâu và mặt trời c̣n soi sáng nhiều nơi buồn thảm, bất công và đồi bại.
Nhiều sinh viên Thông Thiên Học đă biết Đại cương của Cơ Trời. Tôi không muốn nói rằng họ đă thấy, nhưng họ đă giao thiệp với những người đă thấy, do đó họ biết và hiểu được chiều hướng đặng cộng tác với Thiên Cơ. Nhưng, khi đến ngày giờ thấy được trực tiếp Thiên Cơ, người ta mới nhận ra chân lư của tất cả những lời nói ở đây về sự nhiệt thành. Trên đời này, người ta hy sinh một cách hăng say và nồng nhiệt cho những nguyên do, cho những công cuộc cải cách hữu ích, nhưng họ dễ lầm lạc ngoại trừ họ có vài ư niệm về Cơ tiến hóa, và thấy được việc làm của họ liên quan đến Cơ này như thế nào. Họ quan tâm đến vài nguyên nhân v́ tính cách khẩn cấp và cần thiết của chúng nó. Chẳng hạn như lư do của sự tiết độ. Họ nhận thấy những tai hại ghê gớm của việc uống rượu và biết khi tật xấu này mất hẳn th́ sẽ có lợi vô cùng cho nhân loại trên nhiều phương diện. Do đó, họ cố gắng ngăn chận nó, chẳng phải họ chỉ cho bợm rượu biết tật nghiện rượu là một sự điên cuồng và một tội lỗi, mà họ cấm bán rượu, và như thế họ bắt buộc con người phải có tiết độ. Cách này không thể diệt được sự ghiền rượu, nhưng chỉ làm cho người ta không được toại ư thôi. Tôi không có ư phê phán, chỉ trích luật cấm bán rượu này; nó có nhiều ưu thế đáng kể. Nếu chúng ta cho hạn chế sự bán thạch tín và thanh toan (acide prussique) là khôn ngoan, hữu lư th́ tại sao không làm như vậy đối với một thứ thuốc độc gây ra nhiều tai hại hơn cả hai thứ kia nhập chung lại? Tôi chỉ nói rằng phương sách đó không tiêu diệt được tận gốc rễ sự xấu; nó kiếm cách cải thiện con người bằng sự cưỡng bách, chớ không phải bằng cách thuyết phục.
Cũng đúng như thế, những người đă từng thấy rơ sự đau khổ ghê rợn của "kẻ bị trầm luân thứ mười" [14] th́ họ lo t́m khắp nơi một phương thuốc chữa trị bịnh xấu hổ lớn lao và hiển nhiên đó. Nhưng rủi thay, có người t́m thấy phương thuốc trong một căn bản tuyệt đối hoặc ngay trong sự hỗn loạn. Chúng ta không thể phiền trách những người chủ trương những phương cách bất vụ lợi mà họ mong rằng sẽ làm dịu bớt sự đau khổ cho những người đồng loại của họ. Trong những trường hợp như thế, chính là đầu óc nhầm lẫn chớ không phải con tim. Trái tim thúc đẩy họ chịu những sự tổn thất và hy sinh lớn lao của cá nhân để xoa dịu những nỗi đau khổ của đồng bào như họ mong muốn. Mà họ c̣n phải hiểu rằng sự tiến hóa của nhân loại tùy thuộc một cái Cơ, họ phải cố gắng học hỏi Cơ đó để sự hành động của họ trở nên khôn ngoan cũng như vị tha. Chính con người thiếu sự phân biện. Bởi họ chỉ thấy một khía cạnh của vấn đề, cho nên họ đi sâu vào một hệ thống mà kết quả c̣n tệ hại hơn những nỗi đau khổ họ mong xoa dịu.
Vậy, bởi y hiểu biết rồi nên mới thuận theo lẽ trời, khăng khăng một ḷng làm lành và chống chỏi với sự ác, làm việc cho sự tiến hóa chứ không phải v́ tư lợi của ḿnh.
C. W. L. Đó là đá thử vàng để giúp chúng ta nhận ra những người hiểu biết; vấn đề không hề liên hệ ǵ đến Tôn giáo hay chủng tộc của con người, nhưng chỉ xét về sự kiện duy nhất mà họ phấn đấu cho sự lành, chống lại sự ác. Mỗi khi chúng ta thấy một người trung thành với điều chi mà y biết là cao cả, và đang phấn đấu cho những điều đối với y h́nh như là tốt đẹp và chống lại những điều đối với y dường như là xấu xa, th́ chúng ta phải xem y như là một huynh đệ làm việc theo Thiên Ư, dù cho sự hành động của y luôn luôn không phải là những điều mà chúng ta tán thành hay là những điều mà chúng ta tưởng được đẹp ḷng Trời, như họ nói.
Tuy nhiên, họ có những ư tưởng hết sức nhỏ nhen và hẹp ḥi, cố chấp. Trong vài trường hợp, họ chứng tỏ một tinh thần chống đối kịch liệt rất giống như sự thù hằn đối với những người mà sự tin tưởng khác hơn họ.
Một trong những đặc tính nổi bật về việc làm của Quần Tiên Hội là, trong mỗi trường hợp như thế, các Ngài thu lấy điều tốt và dẹp qua một bên điều xấu. Các Ngài lấy mănh lực phát sinh do sự tận tụy và ḷng chân thành đó rồi tận dụng nó, đồng thời gạt bỏ điều xấu chúng ngăn cản điều lành biểu lộ, ít ra cũng tại cơi Trần này. Trong nhiều cộng đồng Thiên Chúa giáo thói mê tín mạnh hơn ḷng nhân từ đáng mến khiến cho kẻ bàng quan chỉ nhận thấy sự chua cay trong đó mà thôi. Các Đấng trong Quần Tiên Hội lấy làm thương hại cho sự mê tín đó và các Ngài nhận thấy rơ rằng nó gây ra sự di hại c̣n hơn những tật xấu khác. Tuy nhiên, các Ngài biết rút lấy trong đó tất cả những mănh lực của sự nhân từ đáng mến của ḷng sùng tín và ư muốn tốt đẹp để sử dụng và ban thưởng những người đă sinh ra nó. Và mỗi người trong nhóm người đó cũng nhận được quả lành của ḷng từ thiện của y, mặc dù, đồng thời y cũng phải đền tội đúng theo Luật Nhân Quả do sự mê tín và nóng giận của y gây ra.
Vậy chúng ta phải nhân từ trong khi giao thiệp với những người này, và trong mọi trường hợp, nên chú tâm đến những điều lành, như Đức Thầy đă nói: "Chúng ta phải lấy những viên ngọc", chớ đừng t́m những cọng rơm như người ta thường làm.
Người mà thuận theo lẽ trời tức là một phe với chúng ta, dù y nói y là người Bà la môn, người Phật giáo, người Công giáo hay Hồi giáo, hoặc giả y là người Ấn, người Anh, người Trung Hoa hay người Nga cũng không hề chi cả.
A. B. Đây là một tư tưởng mà những thí sinh trên Đường Đạo không bao giờ được quên v́ nếu nó không biểu hiện trong đời sống của bạn, th́ bạn c̣n rất xa cửa Đạo. Ở đó không ai hỏi bạn thuộc về giống dân nào, tôn giáo nào mà chỉ cần biết những đức tánh mà bạn cố gắng tăng thêm cho tánh t́nh của bạn. Tất cả chúng ta đều lần lượt đầu thai qua nhiều giống dân khác nhau. Ngày nay chúng ta sinh ra trong một giống dân phụ, thuộc về giống dân chánh nào đó, v́ chúng ta cần hoạch đắc những tánh tốt đặc biệt do giống dân ấy có thể cho chúng ta. Trái lại, cũng đồng thời nhiều người lo mở mang những nhược điểm của chính giống dân phụ ấy. Chắc chắn người ta có thể nói một cách hữu lư rằng: "Hiện giờ, không có một giống dân tộc nào có khả năng loại bỏ tật xấu của tôi và mở mang tánh t́nh của tôi được". Nhưng chúng ta không có phận sự chấp nhận, chẳng hạn như những phương pháp của người Anh và đem chúng nó lên cao đến tận mây xanh rồi loại bỏ tất cả những phương pháp khác, v́ tin chắc rằng chúng nó vốn tuyệt đối, không có phương pháp nào bằng. Mỗi giống dân đều có vai tṛ của nó phải đóng trong sự điều ḥa chung; mỗi giống dân đều góp phần vào sự tổng hợp rộng lớn vô cùng. Dù bạn thuộc về giống dân nào hiện giờ, một phần sự điều ḥa do giống dân đó biểu hiện cũng hiến cho bạn việc làm dễ dàng và tự nhiên hơn hết. Khi bạn đă học xong kinh nghiệm trong giống dân đó rồi th́ về sau bạn sẽ học cách thủ vai tuồng khác trong một giống dân khác. Nếu con người hiểu được điều này th́ họ sẽ bớt được thói quen tự đắc một cách khờ khạo về ṇi giống của ḿnh và bớt việc chỉ trích những dân tộc khác.
Khi tôi nghe ai phàn nàn một người nào đó nếu y lỗi lầm là bởi y là người Anh hay người Ấn, tôi liền thấy cái hư ảo c̣n án mắt kẻ phàn nàn đó, cũng như khi một người kia bàu chữa sự bất tài của ḿnh bằng cách nói rằng những sự bất toàn đó vốn thuộc về ṇi giống của y. Phải cố gắng hoạch đắc những đức tánh hết sức tốt đẹp của giống dân chánh và giống dân phụ của bạn chớ không phải những nhược điểm của chúng. Chẳng hạn như người Ấn Độ phải t́m cách phát triển tâm linh, tánh không làm hại, đức khoan dung, khả năng hành động mà không quan tâm đến cái kết quả của sự hành động, bởi v́ đó là những đức tánh mà gia tộc đầu tiên của giống Aryen phải biểu hiện.
Tuy nhiên, đôi khi chúng ta thấy tánh Đoạn Tuyệt có kèm theo sự bê trễ, buông trôi, do ư nghĩ sai lầm này: "Nếu phải lănh đạm đối với kết quả của sự hành động, chính v́ sự hành động không quan trọng". Thật ra, điều cần thiết là sự hành động hoàn thiện lẫn sự lănh đạm với kết quả, cả hai việc một lượt. Đối với người Anh, lắm khi trái ngược lại. Thường thường họ có tài làm việc kỹ lưỡng, nhưng họ sẵn sàng t́m kết quả của hành vi ḿnh một cách quá hăng hái, họ thường không có tánh lănh đạm. Vậy mỗi người phải t́m lấy những điều ḿnh thiếu sót mà làm mục tiêu. Người Ấn Độ phải cố gắng hoạt động và người Anh phải cố gắng lănh đạm; cả hai không mất những đức tánh của ḿnh đă có. Nếu mọi người đều làm như thế th́ những sự dị biệt giữa các dân tộc sẽ góp phần vào sự phong phú của tất cả, v́ mỗi giống dân này mượn ở những giống dân kia những điều ḿnh thiếu sót.
C. W. L. Yêu Tổ quốc, tôn sùng giống ṇi, cảm thấy bạn c̣n mắc nợ tổ quốc, sẵn sàng phục vụ tổ quốc, tất cả những điều này đều tuyệt đẹp. Nhưng bạn hăy khá coi chừng, đừng biểu lộ sự ca ngợi của bạn bằng cách chê bai những dân tộc khác. Sự tương quan giữa chúng ta với toàn thể nhân loại, đó là điều chúng ta đừng bao giờ quên. Chúng ta là công dân của Quả Địa Cầu chớ không phải riêng của một giống dân tộc mà thôi. Tuy nhiên t́nh yêu tổ quốc là điều tốt, cũng như t́nh yêu gia đ́nh vẫn tốt vậy. Trong cả hai trường hợp, chúng ta không cần phải phóng đại quá đáng đức tánh của chúng ta đến nỗi đem cái xấu thay thế cái tốt. T́nh thương gia đ́nh là một t́nh cảm tuyệt đẹp, nhưng đừng để nó đi quá lố trở thành tật xấu như những vị Nam Tước cướp bóc thời Trung Cổ, họ giết người để làm giàu cho gia tộc ḿnh. Cũng thế, t́nh yêu tổ quốc cũng đáng ca ngợi; trái lại nếu nó đưa đến sự tấn công các dân tộc khác, nó thành ra đáng chê trách vậy. Nhưng nếu bằng cách nào đó, bạn có thể làm việc cho dân tộc của bạn mà không làm hại những dân tộc khác, bạn tỏ ra xứng đáng thuộc về giống ṇi của bạn, sự hiện diện của bạn làm cho nó trở nên tốt đẹp hết sức, bạn có quyền được toại chí. Trên phương diện Tôn giáo, cũng đúng như thế. Tất cả chúng ta đă từng là tín đồ của nhiều Tôn giáo lớn rồi, mỗi Tôn giáo nhấn mạnh về vài đức tánh, nhưng tất cả những đức tánh đều cần thiết cho sự tiến hóa của nhân loại.
Những người nào thuận theo lẽ trời th́ biết rằng tại sao họ thuận theo. Họ biết họ phải làm cái chi và họ cố gắng để hoàn thành nó. C̣n những người khác không biết họ phải làm điều chi, thế nên họ thường hành động như những kẻ ngông cuồng.
C. W. L. Điều này nhắc lại lời dạy của Đức Phật Cồ Đàm khi Ngài cho rằng mọi tội lỗi đều do vô minh gây ra. Nhưng người chưa hiểu biết thường hành động một cách ít đúng đắn, do đó kẻ ác luôn luôn đáng được chúng ta thương hại, chớ không nên căm thù hay hờn ghét họ. Thường thường người ta cảm thấy y hành động v́ tánh ích kỷ, v́ y muốn có những sự lợi ích cho cá nhân y, như y đă tưởng vậy; cho nên người ta cũng có hơi sẵn ḷng quên đi sự thiếu hiểu biết của y về những việc làm do y gây ra. Chẳng hạn như thí dụ này. Vài nhà tỷ phú đạt được một sự thịnh vượng tạm thời bằng cách bóp nghẹt và tiêu diệt một số xí nghiệp kém quan trọng. Như thế họ sẽ gây ra ảnh hưởng khiến cho nhiều người mất chén cơm và mấy nạn nhân này thù ghét, nguyền rủa họ về sự ích kỷ và tàn nhẫn của họ.
Phải, họ hành động như thế chính v́ sự vô minh. Họ theo đuổi ngay những mục tiêu của họ để đè bẹp địch thủ v́ họ tin rằng những kẻ ấy có thể làm việc hay hơn họ. Có thể họ đạt được những kết quả rất tốt và đồng thời làm giàu, nhưng họ sẽ không bao giờ định kinh doanh như thế nếu họ biết rằng họ sẽ đau khổ nhiều hơn tất cả những người cạnh tranh với họ, và như thế họ tự tạo cho họ trong tương lai một quả báo vô cùng tệ hại hơn cái số phận dành cho những địch thủ bị họ loại trừ. Thay v́ oán ghét những người ích kỷ như thế, tốt hơn là hăy thương xót họ v́ c̣n vô minh.
Và họ t́m cho họ con đường nào mà họ tưởng chúng làm cho họ được vui vẻ chớ không biết rằng tất cả là một (vạn vật nhất thể), do đó chỉ có điều chi Trời muốn, th́ điều đó mới thật làm cho mọi người đều được đẹp ḷng.
C. W. L. Những nhà thực dụng chủ nghĩa có một câu cách ngôn quan trọng như sau: "Phải t́m điều lợi lớn hơn hết của số người đông hơn hết". Câu cách ngôn này làm ra một sự tiến bộ thật sự cao hơn ư tưởng mà trước kia có ưu thế là: "Chỉ có sự lợi cho vài người là điều quan trọng, c̣n những kẻ khác tiêu biểu một số lượng không đáng kể". Tuy nhiên không nên bỏ quên thiểu số. Mỗi người đều đáng kể v́ tất cả chỉ là Một. Khi mà Tâm Thức Bồ Đề chưa phát triển với một mức độ nào đó, th́ con người chưa hiểu được điều này, nhưng c̣n phải trải qua một thời gian mới hiểu được tới một điểm nào "tất cả những người trên thế gian chỉ là một". Đối với chúng ta, tin vào Chân lư này là một thứ nghĩa vụ đạo đức, hoặc một thứ khát vọng thành kính về cái Đơn vị cuối cùng. Chúng ta nói rằng: "Tất cả chúng ta đều sinh ra từ một Đấng Từ Phụ chung, vậy tất cả chúng ta đều là anh em với nhau, tất cả chúng ta đều là một". Nhưng ngày nào chúng ta chưa có kinh nghiệm trong Tâm Thức Bồ Đề về vấn đề đó th́ sự thật và chỗ thâm sâu của nó vượt khỏi tầm hiểu biết của chúng ta.
Tuy nhiên, chúng ta có thể đưa ra một ư niệm về vấn đề đó khi nói rằng: "Tất cả tâm thức chỉ là một, toàn thể thế giới là một, tất cả t́nh thương được biểu hiện trên đời là t́nh Bác Ái duy nhất và thiêng liêng. Tại cơi Trần này tất cả vẻ đẹp được biểu hiện là sự Mỹ lệ duy nhất và thiêng liêng. Tại cơi Trần này tất cả thánh thiện được biểu hiện là sự Thánh Thiện của Đức Thượng Đế". Đấng Christ đă diễn tả tư tưởng này với một người đến gọi Ngài là "Ông Thầy rất tốt". Ngài bèn đáp: "Tại sao gọi Ta là tốt? Chỉ có Trời mới Tốt thôi"[15]. Ḷng từ thiện của mỗi người là ḷng từ thiện của Trời biểu hiện nơi y thôi. Tất cả vẻ đẹp, tất cả sự vinh quang dưới Trần Thế này mà chúng ta đă chiêm ngưỡng tại quả Địa Cầu, ngoài biển rộng, trên trời cao, chỉ là một phần của sự Mỹ Lệ Duy Nhất và Thiêng Liêng. Nếu chúng ta đi từ cảnh dưới lên cảnh trên, từ bậc này đến bậc khác th́ chúng ta càng ngày càng thấy sự mỹ lệ dần dần trải ra trước mắt. Và sau cùng chúng ta tập thấy trong sự mỹ lệ của mỗi vật "Toàn diện Mỹ Lệ" của Trời. "Tất cả là một" vậy.
Khi học xong bài học này rồi th́ nhận thức được sự vinh quang của Trời biểu lộ trong mọi vật và qua trung gian của vạn vật; tất cả những sự vinh quang khác của Ngài đều ở trong mỗi người. Như một phong cảnh đẹp trải ra trước mắt chúng ta, chúng ta trầm trồ khen ngợi chẳng những cảnh vật không thôi, mà c̣n tất cả những ǵ nó khêu gợi trong trí ta; ấy là Vũ Trụ vô tận vô biên mà phong cảnh này chỉ là một phần nhỏ nhít. Lúc bấy giờ đời sống của chúng ta hữu phước vô cùng và tràn ngập t́nh thương; hạnh phúc này cho chúng ta một ư niệm về cái Toàn Phúc Vĩnh Cửu; và t́nh thương đó làm cho chúng ta hiểu được t́nh Bác Ái Trường Tồn Bất Diệt. Cách duy nhất để thực hiện những sự tiến bộ lớn lao là phải tin chắc rằng chúng ta chỉ là một điểm trong cái "Toàn thể". Lúc đó Tâm Thức của chúng ta mới có thể nhập vô Tâm Thức của Thượng Đế, ngơ hầu do con mắt của chúng ta, Ngài có thể thấy được tất cả vẻ mỹ lệ đó, và chúng ta là phần tử của Ngài, chúng ta cũng đồng thời thấy và hiểu vẻ mỹ lệ đó vậy.
Họ theo đuổi sự mộng ảo, thay v́ sự chân thật. Và ngày nào họ chưa học hỏi cách phân biệt hai điều này, th́ ngày đó họ chưa thuận theo lẽ Trời. Và chính v́ thế mà sự phân biện là bước đầu tiên phải thực hiện.
Tuy nhiên, dù khi chọn lựa đă xong rồi đi nữa, con cũng phải nhớ rằng có rất nhiều hạng trong sự chơn và sự giả và con c̣n phải biết phân biệt điều lành với điều dữ, cái quan trọng với cái không quan trọng, cái hữu ích với cái vô ích, cái thực với cái hư, cái ích kỷ với cái vô tư lợi.
C. W. L. Đó là sự phân tách nhỏ của sự phân chia lớn lao giữa điều chơn và điều giả. Sự liệt kê này chỉ cho chúng ta biết nếu chúng ta muốn theo con Đường Đạo th́ phải thực hành sự phân biện từ những chi tiết cho đến những trường hợp nhỏ nhặt nhất của đời sống. Luôn luôn có những vấn đề ít quan trọng xảy đến mà chúng ta phải giải quyết bằng cách này hay cách khác; vậy th́ bao giờ chúng ta cũng phải nhớ đến tánh phân biện và luôn luôn đề pḥng. Lúc nào cũng phải suy nghĩ, quả thật là mệt nhọc. Nhiều người ưu tú đă cố gắng như thế đều mệt nhọc; sự cố gắng bền bỉ, lâu dài thật là quá sức đối với họ. Đó là lẽ tự nhiên, nhưng mọi sự ngă ḷng sẽ ngăn cản việc thành công không cho chúng ta đạt được mục đích. Thế nên mặc dù phải thắng phục sự mệt nhọc, chúng ta đừng bao giờ quên điều đó trong đời sống chúng ta.
Một bên lành, một bên dữ, không khó chi trong sự lựa chọn, bởi v́ những người muốn theo Chơn Sư th́ đă nhất định làm lành dù bất cứ với giá nào.
A. B. Nếu một người nào đó c̣n do dự trước điều lành và điều dữ, tức là y chưa thực sự muốn theo Đức Thầy. Những ai quyết tâm rồi th́ phải nhất định chọn điều lành trong mọi trường hợp, dù quan trọng hay không, mà không màng đến những hậu quả. Trong Yoga Sutras có nói về năm đức tánh căn bản gọi là Yama, gồm có: tánh không làm hại, không độc hiểm, tánh chân thật, tánh chánh trực cùng những đức tánh khác đă được qui định ngay ở đoạn khởi đầu của Đường Đạo: "Đó là những đại nguyện đă được phổ biến". Nói một cách khác, như thế có nghĩa là phải triệt để tuân theo chúng nó trong mọi trường hợp. Không có một mối lợi nào, dù đem đến cho ḿnh hay cho kẻ khác, cho phép người đệ tử được vi phạm bất cứ một giới luật nào. Ai đă tiến đến tŕnh độ ấy, th́ trong lời nói hoặc trong sự hành động, không hề làm sai sự thật bao giờ, dù thấy ḿnh sẽ được lợi, chẳng những trong vấn đề tiền bạc, mà trong tất cả trường hợp khác. Chẳng hạn y không vượt qua uy tín của y. Bạn hăy tự hỏi coi bạn có luôn luôn lựa chọn sự chân thật một cách tự nhiên không. Ngày nào bạn chưa làm được như thế, ngày đó bạn c̣n xa Cửa Đạo thứ nhứt. Đối với trường hợp đó, Đức Thầy cho rằng nói thêm nữa vô ích. Đă rơ rệt lắm rồi, đă hiển nhiên rồi vậy.
C. W. L. Ư kiến này chẳng những liên hệ đến hạnh kiểm mà c̣n có liên quan đến việc có một lượt những tánh tốt và những tánh xấu để tiến hành một công việc. Nếu không tuân theo qui luật này một cách nghiêm nhặt th́ chứng tỏ rằng trong thâm tâm chúng ta không thật sự muốn thành công. Đôi khi người ta nói rằng: "Tôi muốn có Thần Nhăn; tôi muốn thấy cơi Trung Giới! Phải khởi sự làm cái ǵ? Đâu là bước đầu?". Bước đầu là phải thanh lọc [16] các thể. Bạn hăy cẩn thận cung cấp cho xác thân những thức ăn nào thích hợp với nó nhất. Nhiều người muốn có Thần Nhăn thấy được cơi Trung Giới, nhưng khi phải lựa chọn, họ thích cái mà họ gọi là bữa ăn tối thật ngon. Họ có cảm tưởng rằng bữa ăn như thế cần thiết đối với họ, v́ họ có thói quen và trong lúc đó họ quên mất việc muốn có Thần Nhăn. Thế là chỉ có thói quen tạo ra ư tưởng đó thôi. Khi biết được đặc tính này thuộc về loại vật chất rồi th́ chúng ta có thể cố tâm ra công khó nhọc để loại trừ những thói quen cũ kỹ, tệ hại hoặc có thể vô ích đặng tập lấy những thói quen mới. Chúng ta phải thấy một sự khích lệ trong việc thói quen có thể trở thành một người bạn liên minh với chúng ta rất có thế lực, mặc dù nó có gây trở ngại cho chúng ta lúc đầu tiên. Một khi những thói quen tốt đă tạo được rồi th́ chúng sẽ hành động một cách tự động. Chúng ta có thể lăng quên chúng để chú ư đến những việc khác.
Trên phương diện hạnh kiểm, không có vấn đề lựa chọn giữa thiện và ác nữa. Độc giả nào xem quyển này mà thấy có thú vị hoặc ai khao khát đến qú dưới chân Đức Thầy, th́ sẽ không do dự chọn điều lành khi thấy nó. Mong rằng không có ai trong chúng ta thử làm việc gian trá - chúng ta đă vượt qua điều đó rồi - mà chúng ta cũng không hề làm sai lạc chân lư, dù cho thấy được sự ích lợi ngay trước mắt. Chắc chắn chúng ta không lựa chọn một nghề nghiệp đáng trách như sát hại thú vật. Chúng ta cũng không phải là những người mặc những y phục hay là trang điểm với những món đồ nếu không giết thú vật th́ không làm được chúng nó - đôi khi trong những t́nh trạng thật đau ḷng là tàn sát chim non c̣n nằm trong ổ. Tất cả những người tiếp tục ăn mặc như thế quả thật không muốn theo Đức Thầy; họ thích theo thời trang hơn.
CHƯƠNG THỨ CHÍN
ĐỜI SỐNG CỦA BA THỂ
Nhưng con người và xác phàm là hai cái khác nhau. Ưchí của con người luôn luôn không phù hợp với những sự ham muốn của xác thân. Khi xác thân con muốn điều chi th́ con hăy ngừng lại, và suy nghĩ xem có phải thật là con muốn điều đó chăng?
A. B. Ở đây Đức Thầy ra lịnh rất rơ ràng cho đệ tử Ngài, khi xác thân muốn điều chi, đệ tử phải ngừng lại và tự hỏi: "Có phải thật là tôi muốn điều đó hay không"? Nhiều người thấy rằng ngừng lại và suy nghĩ mỗi ngày, từ sáng tới chiều như thế rất khó khăn buồn chán. Nhưng phải thực hiện mấy điều đó v́ chúng nó đóng vai tṛ quan trọng trong thời kỳ chuẩn bị. Tôi biết làm như vậy rất khó, do đó nhiều người chí nguyện đâm ra chán nản v́ việc cố gắng như thế.
Những người bỏ cuộc v́ mệt mỏi th́ không đạt được mục đích. Chỉ có bao nhiêu đó thôi. Sự cố gắng phải quyết liệt và bền bỉ. Điều này đ̣i hỏi một đời sống hoàn toàn có qui củ (có mực thước): không hề vội vă trong hành động, lời nói, ngay cả tư tưởng. Mọi sinh hoạt của người đệ tử, từ vật chất, t́nh cảm cho đến trí tuệ phải hoàn toàn tuân theo kỷ luật.
C. W. L. Nếu trong vấn đề tiến bộ, con người muốn thật sự làm hết sức ḿnh; th́ phải ra công học hỏi kỹ lưỡng những thể khác nhau của chúng ta và biết chắc chắn chúng là thế nào. Ở đây nói rất rơ ràng rằng thể xác có những sự ham muốn không phải là của con người, đối với Thể Vía và Thể Trí cũng đúng như thế. Khi hiểu rơ sự cấu tạo của ba thể này người ta thấy rằng những sự ham muốn tự nhiên của chúng không hạp với con người. Chúng ta nói về chúng cũng gần như nói về những người khác biệt với chúng ta, điều này vẫn đúng theo một ư nghĩa nào đó; mỗi thể đều được cấu tạo bằng vật chất sống; sự sống của chúng nó tập trung lại và có một ư thức tập thể. Trong Cái Vía nó tạo ra một sinh vật mà đôi khi chúng ta gọi là Tinh chất ham muốn, nói tóm lại sinh vật này do sự sống tập thể của các tế bào của Cái Vía tạo ra. Đứng riêng một ḿnh, mỗi tế bào chỉ là một sự sống nhỏ bé, có một bán ư thức, đang tranh đấu để đi xuống hơn là đi lên, bởi v́ đối với nó, sự tiến hóa là đi xuống vô trong loài kim thạch. Khi tất cả những sự sống này nhập chung lại với nhau trong Cái Vía th́ chúng liên kết với nhau tới một điểm nào đó, chúng tạo được một sự hợp nhất và cho ta cái cảm giác rằng Cái Vía có những bản năng mạnh mẽ và riêng tư, mạnh mẽ cho đến nỗi người ta có thể cho rằng nó có một ư chí riêng của nó. Muốn tiến hóa nó cần những sự rung động mạnh mẽ và thô kệch thuộc về những t́nh cảm và xúc động mà chúng ta không muốn mở mang, chẳng hạn như: tánh ganh tị, ghen ghét và ích kỷ. Đó là lư do tại sao những quyền lợi của nó trái ngược với những quyền lợi của chúng ta. Những sự rung động của t́nh thương, tánh thiện cảm và sự sùng tín vốn vô cùng tế nhị, mau lẹ và mạnh mẽ hơn nhiều. Chúng thuộc về thành phần cao siêu của Thể Vía. V́ vậy chúng vốn là một loại mà xác thân cũng như chúng ta không cần dùng đến.
Những người mà đời sống không có qui củ, họ muốn được tự do nói năng, tự do hành động như họ thường tuyên bố, thật ra họ là những kẻ nô lệ cho Cái Vía của họ. Chúng ta chẳng nên v́ thế mà trách Cái Vía và đừng cho nó là một con quỉ như những người tín đồ Thiên Chúa giáo thời Trung Cổ vậy. Cái Vía không biết ǵ đến chúng ta và đời sống của chúng ta; nó không hề cám dỗ chúng ta điều ǵ, nhưng nó chỉ t́m cách tự biểu lộ và tiến hóa theo cách thức riêng của nó cũng như mọi sinh vật khác.
Đôi khi người ta hỏi: "Ta có nên cho Tinh chất ấy một cơ hội để tiến hóa và cho nó thực hiện những rung động thô kệch không"? Không! Đó là ḷng nhân ái bị ngộ nhận và trong mọi trường hợp chúng ta không thể áp dụng đến mức triệt để được. Cách cư xử tuyệt hảo hơn mà chúng ta có thể dành cho chất thô trược, là trục xuất nó (nó tồn tại trong Thể Vía của chúng ta, v́ trong những kiếp quá khứ, chúng ta đă để cho những cảm xúc thấp hèn nổi dậy trong ḷng chúng ta); nó sẽ đeo theo một người dă man, hoặc một con chó hay một con ḅ mà sự rung động của chúng không làm hại được ai.
Tùy theo cách thế riêng của nó, Tinh chất ham muốn cũng khá quỉ quyệt. Đặt ḿnh vào vị trí của nó và hiểu được Tâm Thức ở một mức độ thấp kém thế nào thật là điều khó khăn đối với chúng ta. Nhưng lẽ tự nhiên, Tinh chất ham muốn cảm thấy chung quanh nó có cái ǵ tế nhị hơn nó, đó là chất Trí Tuệ, và dường như kinh nghiệm dạy nó rằng nếu nó làm cho chất Trí Tuệ rung động một lượt với nó, th́ nó sẽ có những sự rung động mạnh mẽ và thô kệch hơn và nó chỉ có cách đó thôi, không làm khác hơn nữa được. Nếu nó thuyết phục được con người tin rằng ư muốn của chúng nó giống như ư muốn của con người, th́ có nhiều may mắn để thỏa măn ước vọng, do đó nó cố gắng làm lay chuyển chất tế nhị này. Chẳng hạn, nếu nó xúi giục được Cái Trí sinh ra một tư tưởng bẩn thỉu th́ nó liền được những cảm xúc bẩn thỉu mà nó ưa thích. Hoặc nếu nó làm cho một tư tưởng ghen ghét phát hiện, th́ liền đó một t́nh cảm ghen ghét nổi lên. Đó chính là điều nó muốn. Không phải nó muốn làm ác, v́ đối với nó chỉ có những rung động mănh liệt và thô kệch mới thỏa thích nó được. Như thế Tinh chất ham muốn thường tỏ ra mạnh hơn con người, mặc dù nó c̣n ở trong giai đoạn tiến hóa hết sức thấp thỏi. Nghĩ đến điều đó, chúng ta cảm thấy có hơi nhục nhă khi biết rằng ḿnh đă chịu thua nó và bị một vật chưa phải là kim thạch sử dụng như một khí cụ. Phải đương đầu với Thể Vía và tinh lọc nó bằng cách thay thế tất cả thói quen xấu xa được lưu lại từ quá khứ bằng những cảm xúc tốt lành, chúng sẽ hữu ích cho chúng ta trong tương lai.
Tinh chất Trí Tuệ và Tinh chất Xác Thân cùng vẫn có thật. Tinh chất xác thân có bổn phận cấu tạo các mô và giữ ǵn toàn thể Xác Thân. Nếu chúng ta bị xước trầy da, bị đứt hoặc bị thương, Tinh chất Xác Thân liền vội vă mang đến chỗ vết tích những bạch huyết cầu và cố gắng tạo ra những tế bào mới. Trên nhiều phương diện, công việc của Tinh chất này tỏ ra rất có ích lợi cho Xác Thân; vài hoạt động của nó vô cùng hữu ích cho chúng ta; đồng thời nó cũng thích biểu lộ những sự khích động không xứng đáng cho chúng ta chút nào cả.
Bởi v́ con là Thượng Đế và con chỉ muốn điều ǵ Thượng Đế muốn mà thôi. Nhưng con phải tiến vào tận đáy ḷng của con để gặp Đức Thượng Đế ở trong người con và nghe lời của Ngài, mà lời của Ngài cũng là lời của con vậy.
C. W. L. Sự hợp nhất của chúng ta với Đấng Duy Nhất khó mà hiểu được. Đây là cách tôi thành công đầu tiên: nó không phải là một phương pháp mà tôi có thể khuyên người ta làm theo. Lúc bấy giờ, tôi cố gắng tập trung tất cả năng lực của tôi lên cảnh thứ nhất của cơi Trí Tuệ hầu xác định coi con người có thể lợi dụng đến điểm nào những con đường vắn tắt nối liền những cảnh thứ nhất của các cơi khác nhau. Muốn đi lên từ cơi này qua cơi kia, con người có thể lên khỏi cơi Trần bằng cách đi từ cảnh này đến cảnh khác, cho tới cảnh thứ nhất. Kế đó mới qua cảnh chót là cảnh thứ bảy của cơi Trung Giới, và dần dần từ bậc lên cảnh thứ nhất của cơi Trung giới, rồi mới tới cơi Hạ Thiên, và cứ tiếp tục lên như thế đó. Người ta c̣n có thể theo đường tắt từ cảnh thứ nhất của cơi Hồng Trần đến cảnh thứ nhất của cơi Trung Giới, rồi từ đó lên cảnh thứ nhất của cơi Thượng Giới hay là cơi Trí Tuệ.
Tôi có nghe những vị đệ tử cao cấp đề cập đến một cách rút ngắn khác, cách này thẳng góc với cách trước. Họ nói rằng sự tập trung các năng lực vào một trong những cảnh thứ nhất của chúng ta th́ có thể thông đồng với cơi Hư Không đối chiếu (Plan cosmique correspondant) với nó và do đó khi tập trung các năng lực vào cảnh thứ nhất của cơi Trí Tuệ (Cơi Thượng Giới) th́ có thể liên lạc với cơi Thượng giới hay là cơi Trí Tuệ Hư Không (Plan mental cosmique), cao hơn những điều mà chúng ta biết rất nhiều.
Thật vậy, tôi không có hy vọng ǵ lên đó được, nhưng c̣n có thể thông đồng với nó. Trong khi cố gắng, tôi nhận biết rằng tôi có thể thấy (nhưng không thể mô tả được) cảnh đối chiếu trong cơi Trí Tuệ Hư Không; tôi thấy trọn vẹn hai loại cảnh giới cao hơn giai đoạn của chúng ta hiện nay. Tôi không tiếp xúc với cảnh đó được dù bằng bất cứ cách nào - Tôi nghĩ rằng dù một vị Chơn Tiên cũng không thực hiện được điều đó - nhưng tôi thấy được nó, dường như ở dưới tận đáy giếng nh́n một ngôi sao trên trời, cái Tâm Thức cao vút này, tôi có thể thấy được nó. Bây giờ trong tâm tôi phát sinh một sự tin chắc mạnh mẽ không thể tả được rằng nếu từ trước đến nay tôi tin là ḿnh có một ư chí, một trí khôn, những cảm xúc, th́ những cái đó không phải là của tôi, mà chính là của Ngài: chính là ư chí của Ngài, là t́nh cảm của Ngài vậy. Không có cái ǵ thuộc về của tôi cả. Tôi không bao giờ quên được kinh nghiệm này; nhờ nó mà tôi biết chắc được một sự kiện không thể mô tả.
Cũng như tôi đă giải trước đây chúng ta có thể nhờ Tâm Thức Bồ Đề mà biết được chắc chắn sự hiện diện của Thượng Đế trong ḷng ta. Khi chúng ta đến mức đó, cái Tâm Thức như biển cả liền mở rộng ra chung quanh chúng ta. Chúng ta biết rằng ḿnh là một phần tử của nó và những kẻ khác cũng là những phần tử của nó như chúng ta. Nó là vật sở hữu chung của chúng ta. Chẳng bao lâu, lại sinh ra một cảm giác mới, chúng ta hiểu rằng tất cả mấy cái đó chỉ là một Tâm Thức duy nhất, nó thâm nhập vào chúng ta và tất cả những kẻ khác, để cuối cùng chúng ta hiểu rằng chúng ta là Trời vậy. Sự hiểu biết này kích thích và thúc đẩy một cách dữ dội phi thường không thể nào quan niệm được, nhưng con người cảm thấy được an toàn và có một niềm tin tuyệt đối. Tôi hoàn toàn chấp nhận rằng điều đó có thể khiến cho vài người kinh hăi v́ họ tưởng rằng họ bị tiêu mất. Thật vậy, điều này không thể xảy ra được. Nhưng bạn hăy nhớ lời của Đấng Christ nói: "Kẻ nào chết v́ Ta, th́ sẽ cứu mạng nó được" [17].
Đấng Christ, biểu hiện cho nguyên lư Bồ Đề, nói với chúng ta: "Kẻ nào v́ Ta - v́ sự mở mang Tâm Thức Bồ Đề trong ḷng y - sẽ bỏ lại Nhân Thể là cái thể mà trong đó y sống rất lâu; y sẽ t́m được chính ḿnh và t́m thấy một sự sống vô cùng rộng lớn hơn và cao cả hơn". Muốn được như thế, phải có một sự can đảm chắc chắn; ở trọn vẹn trong Thể Bồ Đề (Kim Thân) lần đầu tiên và nhận thấy Nhân Thể mà ta đă nương tựa nhiều ngàn năm đă biến mất là một sự kinh nghiệm thật phi thường. Một trong hai thứ kinh nghiệm được mô tả đă đủ cho ta biết một cách tuyệt đối chắc chắn rằng Chơn Ngă vốn duy nhất. Ư niệm đó không thể truyền đạt, nhưng sự kinh nghiệm giúp chúng ta hiểu được nó và không có điều chi có thể lay chuyển được sự chắc chắn này.
Đừng lầm lộn các thể của con với con. Xác thân của con, cái vía của con, cái trí của con không phải thật là con đâu. Nhưng mỗi thể nó đều xưng là Bản ngă đặng hoạch đắc cho được những điều nó muốn. Con phải biết tất cả chúng nó và phải tự biết rằng con là chủ chúng nó.
C. W. L. Đức Thầy nói về các thể này một cách tuyệt đối như Ngài đă nói đến những cá nhân riêng biệt. Đó là những tinh chất đă được đề cập trước đây. Chúng tự do áp chế được một số đông người; họ chẳng những không cố gắng chút nào đặng thoát ra thế lực của chúng nó, mà cũng không biết ḿnh mang một cái ách cần phải cổi bỏ và họ cũng không tự tách ra khỏi những thân ḿnh họ nữa. Cái giáo lư khốc hại dạy rằng con người có một Linh Hồn đă gây ra tai hại rất nhiều do chủ trương đó. Nếu người ta chỉ hiểu được rằng con người là một Linh Hồn và có những Thể, th́ người ta bắt đầu thấy rơ ràng hơn và rất mau chóng. Ngày nào mà một người kia c̣n tưởng tượng rằng Linh Hồn là một cái ǵ mơ hồ bay qua bay lại trên người y, th́ y rất ít có hy vọng được cải thiện. Khi chúng ta cảm thấy những Tinh chất nổi dậy trong ḷng chúng ta, chúng ta phải nói rằng: "Sự cảm xúc này là một sự rung động trong Thể Vía của tôi; vậy tôi chỉ rung động theo cái nào hạp với tôi, hiện giờ tôi là trung tâm điểm của một nhóm thể xác này và tôi sử dụng chúng nó theo ư tôi".
Khi có việc phải làm th́ xác thân viện lẽ nó cần phải nghỉ ngơi, đi dạo chơi, ăn uống, và người chưa hiểu biết th́ nói trong ḷng rằng: "Tôi cần làm mấy việc đó, và tôi phải làm mới được". Nhưng mà người hiểu biết th́ nói: "Ấy là xác thân của tôi muốn mấy việc đó chớ không phải là tôi đâu, nó phải chờ đợi ".
C. W. L. Đối với trẻ con, điều này thật rơ rệt. Nếu một đứa trẻ muốn làm một việc ǵ, th́ đối với nó việc đó là trời, là đất vậy; công việc phải thực hành xong tức khắc, và nếu nó thất vọng, nó tưởng như vũ trụ sụp đổ chung quanh nó. Những người dă man cũng giống như thế, họ dễ bị kích động cho đến đổi v́ một lư tưởng nhỏ mọn không ra ǵ, họ có thể giết người. Người văn minh sẽ tự hỏi: "Ta hăy chờ một chút để xem cái ǵ xảy ra". Đứa trẻ chạy theo mấy cuộc chơi của nó, c̣n chúng ta, đàn anh của nó, lắm khi lại quở trách, la rầy nó, v́ không hiểu được bản tánh trẻ con. Đứa trẻ nói: "Tôi đă quên", thật hoàn toàn đúng thế, nhưng chúng ta nghi ngờ điều đó, v́ chúng ta biết rơ rằng chính chúng ta phải nhớ. Vậy chúng ta đă quên lúc chúng ta c̣n nhỏ bé và đồng thời quên cả thời kỳ ấu trĩ của giống dân tộc chúng ta. Chúng ta phải nói rằng: "Ta biết rơ em muốn cái ǵ, nhưng thật ra bây giờ không nên làm việc ấy, v́ nó làm quấy rầy nhiều người; em sẽ thi hành việc đó vào một dịp khác". Đó là cách giáo dục hữu hiệu. Người ta cũng hành động như thế đối với kẻ dă man. Chung qui y sẽ hiểu rằng y không nên chiều theo vài sự xúc động. Về điều đó, y phải trải qua nhiều kiếp và thường thường y bị giết trước khi học xong bài học, nhưng dần dần y bớt dă man một chút và văn minh hơn. C̣n người đă tiến hóa, y xem Xác Thân như một sinh vật biệt lập, như một khí cụ để y điều khiển.
Thường thường khi có dịp giúp đỡ ai th́ xác thân nói: "Việc ấy làm cho tôi buồn bực quá! Vậy, ai đó hăy làm thế cho tôi đi ". Nhưng con người trả lời với xác thân như vầy: "Ngươi ngăn cản ta không cho làm một việc phải sao được".
C. W. L. Như Bà Tiến sĩ Annie Besant đă khuyên nên lưu ư điều này; thường lắm, khi có một cơ hội rất tốt hiện đến, nhiều người xem xét nó rồi nói: À, đó là chuyện phải làm. Một ngày kia, ai đó sẽ lănh lấy; tôi không thấy tại sao tôi phải làm điều đó". Trái lại một người thật sốt sắng nói: "Đây là một công việc cần thiết, tại sao chính tôi không đảm đang việc đó"? Và người ấy liền bắt tay vào việc, y hoàn thành nó.
Thân con vốn là con thú của con, con ngựa của con cỡi. Bởi thế, phải đối đăi với nó cho tử tế và phải săn sóc nó cho kỹ lưỡng. Đừng bắt nó làm việc quá sức; phải nuôi nó cho đúng phép với đồ ăn uống tinh khiết và giữ ǵn cho nó thật sạch sẽ luôn luôn, đừng dung dưỡng một mảy bợn nhơ.
C. W. L. Xác Thân là một con thú, ư niệm này quả thật rất hữu ích và h́nh như hiển nhiên vậy. Nhưng nếu chúng ta càng đi sát theo sự so sánh này th́ ta càng hoàn thành được việc cần thiết. Giả sử bạn có một con ngựa. Dĩ nhiên bạn là người tốt và biết điều; nếu bạn muốn phục vụ tử tế, th́ bạn cũng muốn cho con ngựa của bạn được sung sướng, có đủ tiện nghi và tráng kiện. Bước đầu, bạn t́m cách ḥa thuận với nó, để t́m hiểu nó, để nó biết ư bạn. Nó sẽ cảm thấy bạn sẵn sàng tử tế với nó. Rồi bạn t́m đồ ăn thích hợp với nó nhất và bạn cho nó ăn. Bạn coi chừng đồ ăn cho được đầy đủ, nhưng đừng thêm chút ǵ có hại cho nó. Đồng thời, bạn bắt nó làm việc, v́ bạn nuôi nó nhằm mục đích đó, nhưng không nên bắt nó làm quá sức. Bạn biết nó làm được cái ǵ th́ bạn bắt nó làm việc đó. Bạn đă dạy nó tin cậy bạn; vậy nó sẽ vâng lời bạn và nếu bạn gọi tới nó th́ nó sẽ tỏ ra có thiện chí, v́ nó biết rằng nó sẽ được an lành. Sau cùng, dù cho sự sợ sệt cũng không lay chuyển nổi ḷng tin cậy của nó. Theo cách đó, bạn sẽ được giúp đỡ nhiều nhất với sự cực nhọc tối thiểu. Cách luyện tập thú xoàng, đôi khi làm cho con ngựa khiếp sợ. Kết cuộc không bao giờ con ngựa làm việc thật đắc lực. Mục tiêu của bạn th́ khác hẳn: bạn muốn giữa bạn và con ngựa bạn có một sự ḥa thuận thâm t́nh.
Xác Thân hoàn toàn giống con ngựa đó. Chúng ta phải biết phương pháp tốt nhất để áp dụng cho nó. Áp dụng những phép luyện tập dữ dội của Hatha Yoga là một sự lầm lạc to. Bạn hăy tỏ ra tử tế, bạn sẽ thấy Xác Thân nỗ lực giúp đỡ bạn tùy sức nó và nó không v́ đó mà chịu đau khổ, nhưng đừng bao giờ bắt nó làm việc quá sức. Nội trong một giờ, bạn có thể gây ra tai hại mà cần phải nhiều năm mới bù lại được. Trong công việc làm ăn người ta luôn luôn nói: "Phải cố gắng thêm chút nữa mới được", nhưng thường lắm, khi sự cố gắng thêm chút ít đó làm mệt nhọc cơ thể khiến từ đó, nó không trở lại trạng thái b́nh thường được. Rất dễ gây ra sự tổn hại như thế, bởi v́ cơ thể là một cái guồng máy hết sức mảnh mai, một guồng máy sống, khả năng phục hồi của cơ thể thật vô hạn. Trong nhiều trường hợp chúng ta gọi là "một Xác Thân tốt", có thể chịu đựng với những sự đối xử hà khắc. Nhưng sự kiện chịu đựng được và con người c̣n sống như thế không có nghĩa là vô hại. Trái lại, một chút cố gắng quá sức lắm khi lưu lại một vết tích vĩnh viễn. Do đó, tôi khuyên những ai dấn thân trên con đường phát triển huyền bí hăy khá thận trọng, và tin chắc rằng theo lời vị Hội Trưởng của chúng ta: công việc nào mà chúng ta không thể thi hành v́ không có ngày giờ, th́ đó không phải là công việc của chúng ta.
Rồi đến vấn đề ăn uống. Lư thuyết chủ trương rằng một món ăn cũng đủ nuôi sống được bất cứ ai không phải là lời khuyên tốt lành cho người hành giả có óc thực tế. Khí chất và khả năng của con người phức tạp vô cùng. Châm ngôn xưa có nói rằng: "Món nào tốt với người này, là thuốc độc đối với người kia"; nói về giá trị của thực phẩm, điều đó thật đúng. Tôi cũng biết rơ điều này: có một khuynh hướng cho rằng những người bận tâm nhiều về thức ăn của ḿnh sẽ tạo ra cho ḿnh những sự lo lắng vô ích về những thực chất hoàn toàn thuộc về cơi trần. Dĩ nhiên, đừng phóng đại thái quá mà hăy giữ trung dung và phải khôn ngoan. Bổn phận của mỗi người đối với Xác Thân ḿnh là phải t́m xem nó cần thức ăn loại nào và số lượng mà nó đ̣i hỏi. Lẽ phải dạy chúng ta như sau: Hăy cho Xác Thân cái ǵ hợp với nhu cầu và sở thích của nó, nhưng đừng bao giờ cho nó dùng những thực phẩm có hại như rượu và thịt. Đừng cưỡng bách điều ǵ cả. Hăy luôn luôn t́m cách thỏa măn và đồng thời t́m hiểu nó, như vậy bạn sẽ có sự cộng tác trí khôn của nó, dù cái trí khôn đó như thế nào chăng nữa.
Thường thường bỏ thịt cá để sang việc dùng rau trái rất khó. Bên Anh, những người mới ăn chay, ban đầu không hiểu chi về vấn đề này. V́ từ trước đến giờ họ ăn nhiều nhất là thịt với cải bắp và khoai tây mà thuyết ăn chay đối với họ là bỏ thịt để ăn cải bắp với khoai tây. Song khoai tây chỉ toàn là bột và cải bắp th́ chứa đựng nước. Người ta không thể sống nhờ bột và nước; cần phải có những yếu tố khác nữa; những vật thực tạo nên bắp thịt, xương, máu. Chúng rất nhiều, cho nên chúng ta chịu khó th́ sẽ t́m được những thực phẩm thích hợp hơn hết với thể xác và lấy nó làm món ăn chính. Nếu thức ăn không thích hợp có thể gây ra những sự phiền nhiễu cho sự tiêu hóa. Hăy thử dùng các món khác, trừ ra khi người ta mắc một chứng bịnh nan y. Khi trẻ con giữ ǵn sâu đặng xem nó hóa bướm, chúng chịu khó t́m coi sâu sống bằng lá cây nào, v́ chúng biết rằng chỉ có một loại lá cây thích hợp với nó. Chắc chắn chúng ta có thể chịu ra công khó nhọc như thế đối với con thú được dành riêng để phụng sự chúng ta trong nhiều năm và nuôi nó với những đồ ăn uống tinh khiết thích hợp với nó.
Sự sạch sẽ có một tầm quan trọng cốt yếu; những lư do về vấn đề đó thật khác nhau: nó cần thiết chẳng những v́ phép vệ sinh, chẳng những v́ nó là biểu hiện của sự tinh anh, tế nhị mà cũng v́ Đức Thầy đặc biệt dùng những người liên lạc chặt chẽ với Ngài như những vận hà để truyền Thần lực của Ngài. Thường thường công việc này dành cho những vị đệ tử sống gần kề bên Ngài, nhưng mà những ai cố gắng sống thật đúng với những nguyên tắc đă tŕnh bày trong các quyển sách như quyển sách này đều sẽ ở dưới mắt Ngài. Có thể một người như vậy sẽ được Đức Thầy xem như là hữu ích và Ngài dùng y làm một vận hà để di chuyển thần lực. Rất có thể ở một nơi nào đó, Ngài không t́m được một vị đệ tử chỉ định để truyền một Thần lực. Trái lại, có thể có một người khác ít tiến hóa hơn, song có đủ những điều kiện cần thiết. Trong tường hợp này Đức Thầy quyết dùng y.
Ngài ban rải nhiều thứ Thần lực rất khác biệt v́ nhiều lư do khác nhau; khi th́ người này làm một vận hà thích hợp, khi th́ người khác. Khi quan sát trường hợp của hai vị đệ tử ở gần nhau, người ta nhận thấy rằng một người luôn luôn được dùng để chuyển di một thứ Thần lực nào đó và một người kia th́ một thứ khác. Sự di chuyển Thần lực đó thuộc về cơi Trần cũng như thuộc về cơi Trung Giới, cơi Thượng Giới và cơi Bồ Đề vậy. Tại cơi Trần, Thần lực tuôn ra nhiều nhất là ở hai bàn tay và hai bàn chân. Vậy nếu Xác Thân của người được chọn, trong lúc nào đó, không đủ điều kiện trên phương diện cực kỳ quan trọng về sạch sẽ, tinh khiết, Đức Thầy không thể dùng y, v́ y là người không làm một vận hà thích hợp được. Đó là đổ nước trong sạch vào một cái ống dơ bẩn; khi chảy qua đó nước sẽ dơ. Do đó những người gần Đức Thầy một cách mật thiết phải giữ ǵn hết sức kỹ lưỡng những nguyên tắc về sự hoàn toàn sạch sẽ của Xác Thân. Vậy về điều này chúng ta hăy giữ sao cho được Ngài bằng ḷng, không có chi đáng trách cứ trong trường hợp mà sự giúp đỡ của chúng ta trở nên cần thiết.
C̣n một điểm nữa chúng ta cần phải lưu ư; nếu chúng ta muốn làm người hữu dụng th́ ta phải tránh đừng làm cho cơ thể bị biến h́nh, biến dạng, nhất là ở bàn chân. Tôi có vài tuần ? trong một đoàn thể kia, nơi đó người ta có thói quen đi chân không, tôi rất cảm động mà thấy sự biến dạng và hư vẹo một cách bất thường ở bàn chân của nhiều người tân tín đồ. Tôi nhận thấy sự tàn tật này gây ra tai hại biết bao cho năng lực của họ trong việc làm vận hà để Đức Thầy ban rải Thần lực. Trong những điều kiện b́nh thường, Thần lực này choán trọn vẹn thân ḿnh của người đệ tử, rồi túa ra theo mười đầu ngón tay và mười đầu ngón chân. Nhưng khi những đôi giày trái vệ sinh làm cho bàn chân trọn đời hư vẹo, th́ Đức Thầy chỉ dùng phân nửa phía trên thân h́nh của người đệ tử. Vậy Ngài phải thêm nhọc công v́ mỗi lần phải truyền Thần lực, Ngài phải dựng lên một thứ đê điều hay là một cái hàng rào để ngăn chận tạm thời gần hoành cách mạc của người đệ tử. V́ lẽ đó mà tự nhiên Đức Thầy buộc ḷng phải dùng những người khác không bị biến thể như thế.
Bởi v́ không có một xác thân hoàn toàn tinh khiết và tráng kiện th́ không thể nào con đảm đương nổi công việc khó khăn trong khi tập luyện để bước vào Đường Đạo, con không thể chịu đựng nổi nổ lực cần thiết và tái diễn măi.
C. W. L. Trong hoàn cảnh hiện tại sự tập luyện để bước vào Đường Đạo thật rất gay go. Nếu việc ấy được thúc đẩy không ngừng, nó sẽ là một căng thẳng liên tục, công việc này chỉ có thể chịu đựng nổi nếu tất cả những thể của chúng ta, gồm cả Xác Thân, đều ở trong t́nh trạng tốt đẹp. Như vậy một sức khoẻ hoàn toàn là điều cần thiết để tiến bộ nhanh chóng; mọi sự suy nhược đều làm mất th́ giờ. Những vị chăm nom đến sự tiến bộ của một người đệ tử đều luôn luôn coi chừng hết sức kỹ lưỡng, không cho anh này cố gắng quá sức. Và các Ngài sẽ không bắt buộc một người nào dưới quyền lănh đạo của các Ngài làm một công việc phụ thuộc nào trước khi biết rằng người ấy có đủ khả năng đảm đương nó với một phương tiện thích đáng.
Vậy th́ thân con phải vâng theo mạng lịnh của con luôn luôn chớ không phải con ở dưới quyền sai khiến của nó, Cái Vía của con có nhiều sự ham muốn, đếm tới cả chục có đầu. Nó muốn thấy con giận dữ, nó muốn nghe con nói những tiếng nặng nề, nó muốn thấy con ganh ghét, tham lam, thèm muốn của cải thiên hạ và ngă ḷng rủn chí. Nó muốn mấy điều đó và c̣n nhiều việc khác nữa . . ., chẳng phải nó có ư hại con, song tại nó ưa những sự rung động dữ dội và thay đổi không ngừng. Nhưng trong mấy việc đó con không muốn việc nào cả, bởi vậy con phải phân biệt ư muốn của con với ư muốn của Cái Vía.
A. B. Tôi thấy dường như đa số những người hay suy tư biết rơ rằng họ không phải là Xác Thân của họ, nhưng mà những ví dụ của Đức Thầy đưa ra ở đây lại chứng tỏ rằng họ không ngớt tự đồng hóa với Cái Vía. Đôi khi bạn cũng thốt ra những câu như: "Tôi giận dữ; tôi nổi cáu". Ngay cả những người không muốn tưởng ḿnh là những cảm xúc thấp hèn thường cũng lầm lẫn chúng với những t́nh cảm cao thượng; chắc chắn họ không nói rằng: "Tôi ghen ghét" khi họ nhận thấy trong ḷng nảy sinh ra t́nh cảm đó, v́ dù họ có thể tự đồng hóa hoàn toàn với t́nh cảm của họ, con người cũng cố gắng che lấp những sự thấp hèn và trong trường hợp này, họ tưởng rằng t́nh cảm của họ không phải là sự ghen ghét mà là t́nh thương. Họ nghĩ: "Tôi đau khổ v́ người nào đó thương tôi, lại thương một người khác nhiều hơn thương tôi".
T́nh thương là một đức tánh có ảnh hưởng rất xa, thế lực của nó rộng lớn cho đến đổi, con người sẵn sàng nhờ nó che chở và t́m cách gán cho nó tất cả những điều hoàn toàn xa lạ với nó.
Tốt hơn là nên thành thật xem xét những t́nh cảm của ta, đừng xem thường những vấn đề quan trọng ấy và cũng đừng để những lời dịu ngọt phỉnh lừa ta. Trong trường hợp trên đây, nếu bạn đau khổ, th́ đó hoàn toàn không phải v́ bạn thương yêu người bạn của ḿnh, mà v́ bạn không muốn chia sớt vật chiếm hữu của bạn cho ai cả. Một khi nảy sinh t́nh cảm đau khổ này, nó đều do tánh ích kỷ gây nên, nó là "đối lập" [18] của t́nh thương. Về phần bạn, bạn là Chơn Nhơn, nên bạn không thể cảm thấy ḿnh ganh ghét. Bạn không thể phẫn nộ hay là nổi cáu, các tánh đó đều là tánh khí thuộc về Cái Vía.
Đức Thầy c̣n đề cập đến những thí dụ khác như tánh tham lam, sự ham muốn, ghen ghét và ngă ḷng rủn chí. Những người chí nguyện bước vào Đường Đạo ít nhân nhượng hai tánh trước hơn là sự ngă ḷng. Thường thường người ta ít đề pḥng sự ngă ḷng hơn các tánh khác v́ họ lầm tưởng chỉ có một ḿnh họ chịu hậu quả mà thôi. Họ nói rằng: "Nếu tôi cảm thấy buồn rầu hay thất vọng, th́ rốt cuộc đó chỉ là chuyện riêng của tôi và chỉ quan hệ đến một ḿnh tôi thôi". Nhưng nói như thế không đúng: Mấy kẻ khác cũng bị tai hại vậy. Các sinh viên Huyền Bí Học đều biết rơ điều chi xảy ra. Những làn rung động của sự ngă ḷng truyền đi và cảm nhiễm không những Thể Vía mà c̣n Thể Trí của nhiều người nữa. Hậu quả này thường trầm trọng hơn người ta tưởng, bởi v́ trong đám người có thể bị tư tưởng bạn cảm nhiễm, đa số tŕnh độ tiến hóa c̣n thấp kém hơn bạn, nhiều người đang lâm vào t́nh trạng có thể gây trọng tội. Những độc giả thường xem sử sách và những bản thống kê các bản án phạm tội đại h́nh th́ biết rằng nhiều vụ án mạng, nhất là sát nhơn và tự tử, đều xảy ra sau một thời kỳ vô cùng chán nản. Trước ṭa án, tội nhân thường nói rằng: "Tôi nản chí quá, tôi không thể nào cưỡng lại nổi". Ở tŕnh độ tiến hóa c̣n thấp kém, nhiều người có thể bị cảm nhiễm như thế. Có những người bị tội cấm cố, hay tử h́nh nhưng thật ra họ không phải là thủ phạm hoặc họ chỉ tạo có một phần tội ác do bàn tay của họ gây nên mà thôi. Chúng ta sống trong một thế giới ít có người hiểu được những luật thầm kín phi thường này và nếu ṭa án chúng ta không xét xử được một cách hoàn toàn công bằng, th́ chính v́ không biết khoa Tâm lư học vỡ ḷng vậy. [19]
Chắc chắn tôi cảm thấy tất cả những điều này rơ rệt hơn v́ chính tôi đă bị đưa đẩy: Khi th́ phấn khởi, khi th́ ngă ḷng, theo sự dao động của quả lắc đồng hồ. Ấy là tánh khí chung của nhiều người: hôm nay hạnh phúc tràn ngập Thế gian, ánh dương quang chiếu rạng, tạo vật xinh tươi, tất cả đều hân hoan, vui thú. Rồi phản ứng không thể tránh được lại xảy đến. Một cảm xúc buồn bă mênh mang xâm chiếm tâm hồn bạn, toàn thể thế giới dường như tối sầm lại. Nếu bạn b́nh tĩnh t́m hiểu căn nguyên, th́ bạn sẽ thấy những lư do bên ngoài mà bạn đổ cho sự thay đổi tánh khí của bạn không đủ để giải thích những hiệu quả quan trọng như thế. Tuy nhiên tánh khí này cũng mang đến vài sự lợi ích. Thuật nói trước công chúng của tôi chắc chắn không có hiệu lực như thế này, nếu tôi không có khả năng bẩm sinh đó. Tánh khí của nhà diễn giả gồm sự hiểu biết những t́nh cảm hết sức đối chọi nhau, nhưng nó cũng giống với các tánh khí khác là những cái lợi lại kèm theo những cái bất lợi. Chúng ta không nên nhượng bộ trước những sự biến đổi luân phiên dữ dội của t́nh cảm.
Tôi không chắc rằng muốn thắng được tánh xấu ấy, chỉ cần tự nói rằng: "Tôi không nên cảm biết ḿnh ngă ḷng", nhưng trong những trường hợp cực đoan người ta cũng có thể thắng thế khi nhớ rằng ḿnh không được buông xuôi v́ những hậu quả thảm khốc sẽ di hại cho kẻ khác. Cố gắng xua đuổi một t́nh cảm như thế đó chưa đủ; phải thay vào đó bằng một tư tưởng can đảm, an tịnh thật mạnh mẽ và phụ vào đó một t́nh cảm vị tha nồng nhiệt của bạn.
Như Đức Thầy đă chỉ dạy, Cái Vía không muốn hại ai. Nó hành động như thế, chỉ v́ nó được cấu tạo bằng Tinh chất đang đi xuống và đang tiến hóa nhờ những sự rung động dữ dội và luôn luôn thay đổi. Sự ham muốn không ngừng này chứng tỏ rằng Cái Vía có những sự thay đổi mănh liệt, điều đó phải giúp sinh viên không tự đồng hóa với Cái Vía và thấy rằng nó đă tạo ra những t́nh cảm mà anh không biết lư do, những t́nh cảm mà lư trí không tán đồng, những t́nh cảm tiêu biểu những sự hoạt động độc lập, riêng rẽ của Thể Vía. Người ta phải hiểu điều đó và đừng làm tṛ chơi cho những tánh khí bất thường ấy. Bạn hăy nghiên cứu chính bản tánh của Thể Vía bạn. Hăy khám phá cho được những chuyện bất hảo mà nó đặc biệt ưa thích, rồi bạn từ chối, không chấp nhận những điều tai hại đó. Quyết định xong, bạn đừng nghĩ đến chúng nó nữa, đừng nhấn mạnh chúng nó. Bạn hăy chọn lấy những thái độ đối nghịch với nó và suy gẫm về những thái độ này suốt ngày. Cái Vía của bạn muốn không kiên nhẫn ư ? Bạn hăy chú ư vào sự kiên nhẫn; bạn hăy nghĩ đến đức tánh này trong thời gian tham thiền buổi sáng của bạn và bạn thực hành nó từ giờ này sang giờ khác. Cái Vía của bạn lại muốn cho bạn ghen ghét ư ? Bạn hăy nhận biết sự kiện đó, rồi ngưng ngay ư nghĩ về sự ghen ghét, rồi tập trung tư tưởng vào tánh vị tha. Bạn hăy áp dụng phương pháp này một cách liên tục th́ sự ghen ghét tự nó tiêu mất. Cái Trí của bạn không thể dung nạp một lượt hai t́nh cảm trái ngược nhau.
Bạn hăy nhớ rằng mọi sự khó khăn đều nhắm tạo nên cơ hội tiến bộ cho sinh viên Huyền Bí Học. Người đệ tử tỏ ḷng yêu mến có được công đức ǵ, khi mà mọi người chung quanh y đều tử tế, hay tốt lành, khi mà ai nấy đều ân cần niềm nở với y? Những người tầm thường nhất cũng làm được như thế. Người chí nguyện làm đệ tử phải biểu lộ những t́nh cảm tốt lành khi người ta tỏ ra xấu xa đối với y, bằng không y có khác chi những người thường? Y phải nhớ đến điều này trong những lúc khó khăn hay bị cám dỗ. Người chí nguyên phải lướt tới đối đầu với chúng và xem chúng như những cơ hội để trả quả. Đối với người đệ tử, phải coi bất cứ ai hay bất cứ cơ hội thử thách nào đưa đến đều không phải là một sự cám dỗ, mà đúng là một dịp may vậy. Khi đem những cảm xúc tốt đẹp đáp ứng lại những t́nh cảm xấu xa th́ người đệ tử giống như Sư Phụ ḿnh. Như thế đă biểu lộ được nơi y những đức tánh của Đức Thầy.
Vậy buổi sáng khi tham thiền bạn hăy suy gẫm những đức tánh mà bạn cần phải có. Chẳng hạn, nếu bạn hay nóng nảy bạn hăy nghĩ đến đức kiên nhẫn. Rồi trong ngày bạn gặp một người nóng nảy hoặc khó chịu, th́ v́ thói quen, trước tiên bạn đáp lại bằng sự nóng nảy, nhưng khi vừa phạm lỗi bạn liền nghĩ ngay đến đức kiên nhẫn. Lần sau bạn nghĩ đến đức kiên nhẫn đúng lúc bạn phạm lỗi. Tập thêm một chút nữa bạn sẽ nghĩ đến đức kiên nhẫn, trước đó một chút; rồi bạn cảm thấy nóng giận nhưng bạn không biểu lộ ra; sau cùng bạn không c̣n cảm thấy nóng giận nữa. Bước đầu của những giai đoạn ấy đă chứng tỏ rằng sự tham thiền của bạn khởi sự có hiệu quả. Tôi biết nhiều người muốn thí nghiệm điều này. Họ kiên nhẫn trong vài ngày hay vài tuần rồi nói: "Tôi không tham thiền về vấn đề đó nữa, tôi không thu gặt được một kết quả nào; việc tham thiền của tôi không có ích lợi ǵ cho tôi; tôi không tiến bộ". Người này cũng giống như một người khách bộ hành phải thực hiện một cuộc hành tŕnh bằng cách đi bộ ba ngày đường, nhưng mới đi được khoảng một hoặc hai giờ, y ngồi xuống nói rằng: "Đi làm ǵ? Tôi có tiến bước đâu". Dưới cơi trần, ai lại không thấy cái tư cách như thế lố bịch biết bao, mà tư cách kia cũng giống như vậy. Sự tham thiền tạo ra những kết quả, đó là cưỡng bách, không khác nào sự đi bộ sẽ đưa bạn đến một quăng đường, điều này chắc chắn như thế. Những định luật Khoa học tác động một cách bất biến, do đó mọi năng lực của bạn tạo ra phải mang lại kết quả. Nếu bạn chưa thu thập được kết quả tức khắc theo ư muốn, chính v́ cái nguyên tắc đối lập chưa hoàn toàn bị hàng phục, năng lực của bạn c̣n bám chắc lấy nó để trung ḥa nó, để rồi chinh phục nó một cách triệt để. Bạn chớ bận tâm đến kết quả. Hăy chú định tư tưởng của bạn vào đức kiên nhẫn hoặc những đức tánh nào mà bạn muốn mở mang. Rồi cái kết quả tự nó sẽ đến, khỏi cần ai trợ giúp.
C. W. L. Tóm lại, với sự luyện tập một ít lâu, không khó ǵ cho chúng ta đặng biết rằng chúng ta không phải là Xác Thân, nó chỉ là cái áo mặc ngoài thôi. C̣n Thể Vía - những cảm xúc và dục vọng của chúng ta - lại khó biết hơn v́ dường như nó là thành phần của bản ngă sâu kín hơn hết của chúng ta. Mỗi ngày, ở đâu người ta cũng gặp những người có cảm tưởng rằng họ là những t́nh cảm, dục vọng của họ. Ở vài người bị t́nh cảm, dục vọng choán đầy cả tâm hồn họ cho đến đổi nếu cố gắng dùng trí tưởng tượng tách biệt chúng riêng ra, th́ họ không c̣n cái chi cả: trọn cả con người họ chỉ là dục vọng và cảm xúc thôi. Một người như thế thật khó tách riêng y ra với Thể Vía của y; nhưng đó là điều phải thực hiện. Cái Vía luôn luôn thay đổi tánh t́nh của nó và sự kiện này giúp con người hiểu rằng nó (Cái Vía) không phải là Chơn Ngă, cái Bản Ngă thật. Chính là Linh hồn không hề thay đổi; ước vọng của nó vốn bất di bất dịch - nó muốn tiến hóa để giúp đỡ Linh Hồn khác theo đuổi con Đường Đạo do các Chơn Sư của chúng ta đă vạch ra. Vậy thật rơ ràng và chắc chắn rằng Thể T́nh Cảm này không phải là Chơn Ngă.
Sở dĩ Tinh chất Cái Vía đạt được ít nhiều sự liên tục v́ những hạt nguyên tử trường tồn thu hút những chất khí cùng một loại với chất khí mà chúng ta đă có ở kiếp trước để bao bọc chúng nó; bởi thế thật khó mà th́nh ĺnh đương đầu với nó và quật ngă nó được. Tuy nhiên, không phải điều đó không làm được và phương tiện hay nhất là nhờ sự quan sát kỹ lưỡng để xác định những loại hoạt động xấu xa nào mà Cái Vía muốn theo đuổi. Mỗi người đều có những nỗi khó khăn riêng: người th́ tỏ ra nóng nảy, dễ cáu hoặc là ưa đố kỵ, ganh ghét; người khác lại tham lam. Nhận biết như thế rồi ta phải chuyên tâm khắc phục tật xấu ấy một cách cương quyết. Giả sử vấn đề ở đây là tánh nóng giận, nó thường xảy ra bởi do những t́nh trạng ghê gớm và những tiếng động là đặc tính của đời sống hiện đại. Người muốn bỏ tánh nóng giận th́ phải cương quyết không nổi nóng nữa. Lấy nó làm một đề tài tham thiền rất tốt, nhưng đừng chiến đấu với tật xấu bằng cách chống cự với nó. Điều hay hơn hết là tham thiền về đức tánh đối lập với nó, nghĩa là đức kiên nhẫn. Đừng nghĩ đến tánh xấu và việc cần phải đối phó với nó, v́ như thế sẽ tăng cường sức hoạt động của nó.
Nếu bạn cố gắng giúp kẻ khác bằng tư tưởng của bạn cũng nên theo phương pháp đó. Khi bạn giúp một người có tánh xấu nói trên đây, thay v́ chú trọng đến tánh nóng giận của y, tội nghiệp cho y - như thế sẽ tăng cường tánh nóng giận đó - bạn hăy nói rằng: "Tôi muốn thấy y b́nh tĩnh và kiên nhẫn". Như vậy tất cả năng lực tinh thần của bạn giúp cho y được b́nh tĩnh và kiên nhẫn. Ban đầu, khi gặp một người không nhẫn nại, chúng ta sẽ nổi nóng, nhưng sau đó chúng ta nhớ lại rằng: "Chúng ta không muốn làm điều đó". Dù nhớ muộn như thế cũng tạm được. Lần sau, hay lần thứ hai mươi, chúng ta sẽ nhớ ngay chứ không phải khi vừa mới phạm lỗi. Trong giai đoạn thứ ba, ta sẽ nhớ ngay trước khi thốt ra lời phẫn nộ; sự nóng giận vẫn có, nhưng chúng ta không để nó bộc lộ ra. Tiến thêm một bước nữa, chúng ta không c̣n cảm thấy một sự nóng giận nào. Chúng ta đă hàng phục được sự nóng giận và chúng ta sẽ không c̣n bận tâm v́ nó nữa, trong kiếp này, cũng như trong những kiếp sắp tới.
Muốn chế ngự bản tánh của Cái Vía, th́ điều cần thiết là không có một t́nh cảm cá nhân để phiền hà, để giận dỗi. Những t́nh cảm cao thượng như thiện cảm và t́nh thương phải tràn ngập trong ḷng chúng ta, chúng ta không c̣n tức tối hay bất b́nh được. Người nào c̣n những t́nh cảm này là c̣n nghĩ đến ḿnh, chúng ta không có quyền làm thế, nếu chúng ta đă tự hiến ḿnh cho Đức Thầy. Có thể có những người tŕ độn, họ bị mắng mà không biết; sự vô ư thức như thế không tốt; nhưng khi bạn đă ghi ư muốn nhục mạ rồi th́ hăy tỏ ra khôn ngoan; đừng chú ư đến, cách đó luôn luôn hay nhất. Người ta nói xấu bạn, điều này không quan trọng mấy. Việc nói xấu luôn đă xảy ra từ thuở khai thiên lập địa, và ngày nào chúng ta chưa tiến đến gần quả vị Chơn Tiên th́ ngày đó sự nói hành cũng vẫn c̣n măi. Tóm lại, những điều kẻ khác nói không quan trọng; đó là những làn rung động thoáng qua làm xao xuyến không khí và chỉ có thế thôi, trừ ra khi nào chúng ta quyết định làm trái ngược lại. Một người nào đó nói những điều không tốt cho bạn, nếu bạn không hay th́ chẳng có sao cả. Ví như bạn nghe được những lời đó, bạn đùng đùng nổi giận, bạn kinh hăi, bạn thất vọng và c̣n nhiều phản ứng khác nữa, th́ không phải lỗi của kẻ thủ phạm đầu tiên, mà chính là bạn đă hại bạn. Hăy nh́n sự việc một cách thật kiên nhẫn và nói rằng: "Tội nghiệp, y không biết chi hơn cái đó". Bạn hăy giữ lấy thái độ dịu dàng và nhân hậu. Những điều kẻ khác nói không quan trọng mấy, v́ họ luôn luôn hành động thiếu sự hiểu biết. Bạn hăy nhớ mấy lời này: "Tấm ḷng tự biết những nỗi buồn bực của nó"[20]. Một người kia luôn luôn có những lư lẽ để giải thích, để hành động hoặc suy tư như họ đă làm. Từ bên ngoài không thể biết tất cả những lư do của họ, v́ bạn chỉ quan sát chúng một cách nông cạn và thường thường th́ sai lạc nhiều lắm. Do đó, ngày nào bạn chưa lên tới cơi Bồ Đề th́ ngày đó bạn nên làm lợi cho họ là đặt ra nghi vấn hoặc hăy làm hay hơn nữa: đừng gán cho ai những lư lẽ này hay những lư lẽ nọ. Nếu hành vi nào đó bạn cho là sái quấy, sự phê phán nhân từ hơn hết là nói rằng: "Tôi sẽ không làm điều này; theo ư tôi như thế là quấy. Có thể người ấy có những lư lẽ riêng của y mặc dầu tôi không biết chúng như thế nào".
Khi một người kia tỏ ra vô lễ th́ lắm khi có điều ǵ bất thường đă xảy đến cho y và bởi vậy y không ở trong trạng thái tự nhiên của y nữa, y thấy điều đó và người đầu tiên nói chuyện với y lại là chính bạn. Thật ra, không phải y giận bạn; sự mất quân b́nh của y có lư do khác; có thể bữa cơm tối của y bị mất ngon. Chúng ta hăy tập lấy đức khoan dung đối với kẻ khác mà nói rằng: "Tội nghiệp cho bạn ấy, tôi nghĩ là y luôn luôn không thế nào được hoàn toàn khả ái và dễ mến như tôi". Chắc chắn sau đó người này sẽ hối hận về những lời khiếm nhă của y, có lẽ y cũng không nhận thấy điều ǵ khác thường do y đă thốt ra. Khi người ta cảm thấy bị xúc phạm hay phật ḷng v́ chính họ đă tưởng đến bản ngă, cái ta của họ. Chính tư tưởng cá nhân này cần phải bị nhổ tận rễ và ném đi xa. Không bận rộn về bản ngă th́ không c̣n tật đó. Nếu người này chỉ nghĩ đến tất cả t́nh thương mà y dành cho người kia th́ t́nh thương của người kia đối với người thứ ba có quan hệ ǵ đối với y đâu. Cái ảo ảnh về bản ngă chia rẽ là căn nguyên của hầu hết mọi đau khổ.
Người ích kỷ hiện nay đă lỗi thời, y theo đuổi những hoạt động hữu ích và cần thiết cho y hồi hai chục ngàn năm trước, nhưng bây giờ đây chúng không c̣n hữu ích và cần thiết nữa, người ích kỷ là người chậm tiến, cổ hủ. Chúng ta có bổn phận phải theo kịp thời thế. Đời sống của chúng ta, tư tưởng của chúng ta có mục đích là phải hướng về tương lai mà Đức Chưởng Giáo đă chuẩn bị cho chúng ta. Vậy ta phải quét sạch tất cả những tư tưởng lỗi thời này.
Trong khi t́m kiếm những lỗi lầm của bạn để chủ trị chúng, bạn đừng để những tư tưởng sai lầm về sự ăn năn và hối hận lưu vết tích trong ḷng bạn. Bạn hăy nhớ bà vợ của ông Lot [21] và đừng nh́n về phía sau; điều đó chẳng có ích lợi ǵ cả. Sau khi phạm một lỗi nặng nào đó, bạn có thể nói thật b́nh tĩnh rằng: "Dại quá, chẳng bao giờ tôi tái phạm nữa". Người ta nói rằng ông Talleyrand nói những lời này: "Ai cũng có thể lầm lẫn - tất cả chúng ta đều lầm lẫn - nhưng mà người phạm lỗi hai lần một việc là kẻ khờ dại". Một này kia, một vị Chơn Sư có nói rằng: "Sự hối hận chỉ có chút giá trị là khi nào quyết định không tái phạm nữa". Bạn cũng nên nhớ câu này nữa: "Kẻ nào không hề lầm lỗi là kẻ không làm ǵ cả". Bạn đừng lo lắng về những ǵ mà bạn đă làm trong những kiếp trước; tại sao lại bận tâm đến ngày hôm qua. Cả hai thuộc về qua khứ. Sự hối hận làm mất th́ giờ và năng lực; nó chính là một điều tệ hại, một h́nh thức ích kỷ.
Thật dễ cho chúng ta tử tế và dễ thương với những người cũng đối đăi với chúng ta như thế đó, nhưng nếu chúng ta đă thực sự tiến hóa, th́ chúng ta ban rải t́nh thương ra chung quanh, dù cho những kẻ khác không tỏ ḷng thương mến chúng ta cũng vậy. Đấng Christ đă nói: "Nếu con thương những kẻ yêu con, con đáng được ban thưởng điều ǵ? Những kẻ thu thuế kia lại không hành động như thế sao"[22]? Ngài c̣n dạy rằng: "Con hăy thương yêu kẻ nghịch của con và cầu nguyện cho những người hành hạ con.[23] Đă đến lúc người đệ tử của Chơn Sư chứng tỏ ḿnh làm được điều ǵ, nơi mà y có thể hành động như Ngài, nơi mà y đáp lại sự nói xấu và ngược đăi bằng những tư tưởng nhân từ và t́nh thương, rồi y c̣n bàu chữa và khoan hồng đối với sự rồ dại của kẻ nghịch. Thương yêu và tử tế đối với những người thương yêu và tử tế với ta vẫn chưa đủ, phải có khả năng ban rải t́nh thương của chúng ta thật nhiều cho những kẻ c̣n ngờ vực, họ không hiểu điều đó là ǵ? Người ta nói về Đấng Christ như vầy: "Khi bị nguyền rủa, Ngài không hề nguyền rủa lại; khi bị hành hạ, Ngài không hề hăm doạ, mà chỉ phó thác mọi việc cho Đấng xét đoán công bằng"[24]. Tất cả chúng ta cũng bị kẻ khác làm hại, bị đối xử bất công, bị người ta không hiểu biết ḿnh, không ai nhận chân giá trị của ḿnh. Nhưng không một ai cần phải bận tâm về những điều đó, v́ Luật Nhân Quả luôn luôn canh chừng để lập lại trật tự. Đức Chúa Trời nói: "Hăy để cho Ta trả thù. Hăy để cho Ta phân phát mọi việc, ân đền oán trả"[25]. Chúng ta hăy phó thác mọi việc cho Ngài. Luôn luôn công bằng trả lại; những điều xấu xa một ngày kia sẽ được kiểu chính[26]. Những người nào ngày nay chưa biết lỗi ḿnh, một ngày kia sẽ biết và sẽ hối hận. Không có sự bất công nào tồn tại được. Tất cả mọi sự đă an bài, sẽ được thực hiện đúng như đă dự định.
Chính Đức Thượng Đế luôn luôn treo gương Bác Ái. Nhiều người nói xấu Ngài; v́ không hiểu biết Ngài nên họ đă nhạo báng Ngài. Ngài không hề trả lời, nhưng t́nh Bác ái thiêng liêng cứ không ngớt tuôn ra. Nếu chúng ta muốn biểu hiện sự sống thiêng liêng, chúng ta phải có một đặc tánh giống như Ngài vậy.
Cái trí của con vui thích với tư tưởng kiêu căng chia rẽ. Nó kiếm thế tự tôn tự đại và xem thường kẻ khác.
C. W. L. Lại ở đây nữa, đừng lầm lộn ư muốn của Cái Trí với ư muốn của chúng ta và nên biết rằng chúng ta không phải là Cái Trí. Chúng ta có thói quen hay nói: "Tôi nghĩ thế này hay thế khác", nhưng trong mười lần hết chín lần không phải là chúng ta nghĩ mà chính là Cái Trí vậy. Nhiều người trong chúng ta cố gắng chủ trị và uốn nắn tư tưởng của họ theo kỷ luật, nhưng nếu kiểm điểm lại, chúng ta nhận thấy những tư tưởng đáng gọi thuộc về của ta nghĩa là của Chơn Nhơn thật hiếm hoi biết bao và những tư tưởng thuộc về Hạ Trí th́ không biết bao nhiêu nữa.
Hạ Trí bay từ vật này sang vật kia, ghé phớt qua nhiều vấn đề khác nhau, nhưng thường thường nó không chăm lo chu đáo cái nào cả. Thói quen của nó không phải là không xem xét tường tận điều ǵ, mà nó chỉ lướt qua việc này đến việc khác để có những rung động mới mẻ luôn luôn. Thoáng nh́n lại phía sau, chắc chắn trong khoảng thời gian rất ngắn ngủi ta sẽ thấy rằng Trí ta nhớ đến một dọc chuyện này rồi tới chuyện kia, toàn là vô vị. Chẳng hạn khi đi đường bạn sẽ nhận thấy nếu chính bạn đặc biệt không suy nghĩ ǵ cả, th́ cái ǵ mà tư tưởng không chịu dừng lại: đó chính là Cái Trí của bạn. Nếu bạn không khép nó vào kỷ luật, nó sẽ duyệt lại hàng loạt ư niệm vô ích đối với bạn, những ư niệm này vị tất đă xấu xa, trừ khi chúng nó vốn riêng tư thuộc về cá nhân ích kỷ. Sự liên tưởng là thói quen của Cái Trí; đôi khi nó chiếm lấy một tư tưởng đẹp nhất của bạn rồi dẫn đến một việc khác xa và rất thô tục. Chúng ta phải can thiệp và đổi hẳn tất cả. Tôi biết rất khó mỗi lúc đều mỗi kiểm soát những sự hoạt động của Cái Trí, nhưng chúng ta phải thực hiện điều đó, v́ Cái Trí là một sức mạnh vô cùng và hơn nữa nó là thần lực cao nhất ở gần chúng ta: Nếu ư chí có thể bắt Cái Trí làm một vận hà th́ ít có việc ǵ mà Cái Trí chúng ta không hoàn thành nổi. Chúng ta có thể hoạch đắc cái sức mạnh phi thường này, dù chúng ta giàu hay nghèo, già hay trẻ, và chúng ta có thể làm cho nó thành một dụng cụ quí báu để phụng sự Đức Thầy, với điều kiện là chúng ta luôn luôn canh chừng nghiêm nhặt cho tới chừng nào Cái Trí tập được những thói quen mới khác. Tư tưởng có thể hoàn thành được nhiều việc, mà những phương tiện khác không thể thành công. Một tư tưởng thương yêu gởi đến cho một người - mà chúng ta biết y cần được giúp đỡ - có thể hữu ích cho y hơn là cho y một số tiền; trọn đời y có thể nhờ ảnh hưởng tốt đẹp đó. Tại cơi Trần này, cái kết quả có thể không nh́n thấy được, nhưng công việc làm của Đức Thầy không phải v́ thế mà không thành sự thật.
Tư tưởng hướng về Chơn Sư thường trực ở phía sau Cái Trí: Cái Trí có thể quay về tư tưởng này mỗi khi Chơn Nhơn không thực sự suy nghĩ về điều ǵ bắt buộc nó phải chú ư; tư tưởng đó phải hết sức rơ rệt. Đối với nhiều người, tư tưởng về Đức Thầy chỉ là một thứ phúc lạc mơ hồ, một sự xuất thần nửa vời, một trạng thái hôn mê về đạo giáo; trong mấy lúc đó họ không thể suy nghĩ thật sự về điều ǵ cả. Thay v́ đắm ḿnh một cách mơ hồ trong một tư tưởng thiếu chính xác, chúng ta nên làm cho việc sùng mộ Đức Thầy của ḿnh thành một h́nh tư tưởng rơ rệt, chẳng hạn như "Tôi có thể làm ǵ để phụng sự Ngài? Tôi dùng mănh lực tư tưởng của tôi vào mục đích ǵ "? Trong quyển sách này luôn luôn bạn sẽ thấy tác giả nhấn mạnh rằng: Thật ra chúng ta chỉ có một tư tưởng duy nhất, một ư chí duy nhất, một phận sự duy nhất mà thôi. Tư tưởng duy nhất đó là phụng sự Đức Thầy; ư chí duy nhất đó là làm việc cho Ngài; phận sự duy nhất đó là tận tụy với Ngài và v́ thương Ngài mà tận tâm với nhân loại. Mặc dù những công việc có tính cách hết sức phức tạp đang chờ đợi chúng ta đi nữa, chúng ta cũng phải đảm đương chúng nó để phụng sự Ngài và nhân loại. Trong trí Đức Thầy chỉ có một tư tưởng duy nhất là: phụng sự; nếu chúng ta muốn hiệp nhất với Ngài, tư tưởng duy nhất đó cũng phải là tư tưởng của chúng ta. Tư tưởng duy nhất ấy bắt buộc chúng ta phải đạt cho được khả năng phụng sự, rồi do đó mới có thể tiến hóa; chẳng phải chúng ta khao khát thành những bậc vĩ nhân, mà v́ chúng ta muốn thành khí cụ tốt.
Nhiều người đang mở trí. Nhiều nhà bác học luyện trí để mở rộng sự hiểu biết của họ mà thôi. Đôi khi họ cũng có thể có một ư tưởng phụ thuộc là muốn được danh tiếng lẫy lừng, nó là kết quả của một sự phát minh vĩ đại; nhưng tôi không tin rằng đó là trường hợp của đa số những nhà Khoa học. Thường thường trong thâm tâm họ đều có ư muốn đem những quan niệm đă hoạch đắc để giúp ích cho đời, nhưng trong tinh thần Khoa học, ḷng nhiệt thành muốn hiểu biết đă chiếm hàng đầu. Đó là một môi trường hoạt động tốt đẹp; nhiều tâm hồn cao quí làm việc trong phạm vi này đă giúp cho nhân loại những công việc lớn lao.
Chúng ta cũng vậy, chúng ta phải tinh luyện Cái Trí của ḿnh để trở nên nhanh nhẹn, linh hoạt và hữu ích. Tại sao thế ? Tại sao người thợ mộc mài cái bào của y? Chẳng phải để cho y có một cái bào sắc bén hơn cái bào của anh thợ mộc khác, nhưng để bào cây cho láng, để làm một việc tốt. Đây mới thật đúng v́ lư do nào chúng ta phải tinh luyện Thể Trí. Nhưng hăy luôn luôn nhớ tư tưởng này: "Tôi đang tạo một khí cụ cho công nghiệp của Đức Thầy". Lư tưởng này sẽ ngừa được sự kiêu căng của trí thức, nó giúp chúng ta tránh khỏi nhiều cạm bẫy, v́ chắc chắn chúng ta phải sa vào đó, nếu Cái Trí mở mang quá độ.
Khi con bắt buộc nó không quan tâm đến những việc trần được rồi th́ nó cũng c̣n cố gắng gom tất cả về cho bản ngă của con. Nó giục con chú ư đến sự tiến hóa riêng của con, thay v́ lo nghĩ đến việc của Chơn Sư và giúp đỡ kẻ khác.
A. B. Trong những bài dạy của Đức Thầy, có lẽ điều làm cho tôi chú ư hơn hết, đó là ư niệm chánh, không thay đổi và luôn luôn được lập đi lập lại về cái ư tưởng duy nhất. Dường như cái ư niệm chánh này chiếu ra sự thuần nhất một cách mạnh mẽ cho đến đỗi người ta cảm thấy rằng Đức Thầy không thể có tư tưởng nào khác nữa và Ngài nhập vào Đấng Duy Nhất đến độ tư tưởng của Ngài không thể tách rời ra khỏi Đấng Duy Nhất hay có thể quên Đấng Duy Nhất, dù Ngài phải lưu ư đến vấn đề ǵ. Đây cũng là tư tưởng của người đệ tử. Luôn luôn nghĩ đến công nghiệp của Đức Thầy và luôn luôn làm việc cho kẻ khác : ư tưởng duy nhất này phải vượt lên trên tất cả, bằng không th́ chính Cái Trí của bạn tưởng chớ không phải là bạn. Nhưng nếu tư tưởng đó là của bạn, th́ tất cả tư tưởng khác đều thuộc về bạn. Giả sử trong lúc tham thiền bạn nghĩ đến một đức tánh nào đó. Bạn tự hỏi, tại sao bạn muốn có nó? Có phải để được người ta khen ngợi hay để tiến dần đến sự Điểm Đạo? Hay trái lại, bạn muốn có nó để trở thành một khí cụ hảo hạng cho công việc của Đức Thầy? Đó là đá thử vàng để giúp bạn biết có phải là Cái Trí suy nghĩ hay là chính bạn suy nghĩ.
Có một phương tiện hữu hiệu là bạn nên chịu một sự thử thách rơ rệt. Giả sử có một chi tiết trong công việc phụng sự Đức Thầy đ̣i hỏi những đức tánh thấp thỏi hơn trong đức tánh đă mở mang (tôi tin rằng trường hợp này có thể xảy ra, dù theo thường lệ sự hữu dụng của một người tùy thuộc vào sự tiến hóa của y). Vậy thay v́ dùng tài cao của bạn để hối thúc sự tiến hóa, bạn có bằng ḷng gánh vác việc nhỏ mọn đó và cố gắng hoàn thành nó không? Bạn có bằng ḷng hạ ḿnh để được hữu dụng nhiều hơn không? Được. Nếu bạn không quên mục đích duy nhất là trợ giúp công việc của Đức Thầy. Công việc này sẽ đưa đến cho chúng ta tất cả những cơ hội có thể tinh luyện các Thể Trí hầu làm sao cho chúng trở nên nhanh nhẹn, linh hoạt và hữu ích. Tuân theo những ư định này th́ những sự tiến bộ của chúng ta sẽ không có nguy cơ làm cho chúng ta rơi vào tà thuyết của sự chia rẽ. Dưới thế gian này, chúng ta phải luôn luôn mở mắt ra hầu lợi dụng những cơ hội mà kẻ khác xao lăng, xem thường. Người đệ tử luôn luôn t́m những công việc mà kẻ khác không thực hiện để bổ túc những điều thiếu sót. Một thái độ như thế chứng tỏ rằng sự kiểm soát Cái Trí đă tiến bộ.
C. W. L. Công nghiệp của Đức Thầy phải chiếm hàng đầu trong tư tưởng của chúng ta. Nếu chúng ta nhận thấy một tư tưởng, một lư do hoạt động khác xen vào, th́ chính lư do này thuộc về Hạ Trí chớ không phải thuộc về Chơn Nhơn. Sự khác biệt giữa hai thứ tư tưởng này rất quan trọng. Thật ra Cái Trí có tính kiêu căng và chia rẽ. Nó đă xoá bỏ được hết mọi thứ kiêu hănh đặc biệt của Thế gian ư ? Th́ nó lại làm cho chúng ta kiêu hănh về sự tiến hóa của chúng ta, về sự liên lạc giữa chúng ta với Đấng Chơn Sư cao cả, hoặc sự lợi ích khác tương tợ như thế. Khi chúng ta đă vượt qua được những nhược điểm này, Cái Trí cố gắng khiến cho chúng ta kiêu căng v́ đă thắng được tánh kiêu căng. Đừng phiền trách tinh chất tế nhị đó, nó không có ư nghĩ ǵ về bạn, nó chỉ t́m những thứ rung động khác lạ cần thiết cho sự tiến hóa của nó mà thôi.
Khi con thiền định, nó cố gắng giục con nghĩ đến những chuyện khác mà nó cần dùng, chớ không cho con nhớ đến chuyện duy nhất con đang lo giải quyết. Con không phải là Cái Trí đó, nhưng nó vốn thuộc về của con để con sử dụng, vậy ở đây sự phân biện rất cần thiết; con phải giữ chừng luôn luôn, bằng không con sẽ thất bại.
C. W. L. Bên Ấn Độ, người ta cho rằng Cái Trí là Raja hay là chúa tể của giác quan, và trong bản thân ta, chính Cái Trí khó trị hơn cả. Về vấn đề này, chúng ta là người Tây phương, chúng ta ít đồng ư với người Đông phương, v́ chúng ta chuyên lo mở Hạ Trí nên sinh ra kiêu hănh về sự nhanh nhẹn của Cái Trí có thể chuyển từ vấn đề này sang vấn đề khác.
Tuy nhiên nhờ sự cố gắng bền bỉ, bạn có thể bắt buộc Tinh chất (Cái Trí) này phục ṭng sức mạnh vĩ đại của tập quán. Bạn có thể kềm nó vào trong ngơ hẹp và làm cho nó hiểu rằng v́ bạn là Chơn Nhơn nên bạn không muốn thay đổi ư định; ư định đó gồm vô số nhánh nhóc, v́ tất cả đều tuyệt nhiên qui về công việc của Đức Thầy. Chẳng bao lâu Tinh chất kỳ dị và bất kham đó sẽ thấy rằng nó có lợi khi cộng tác với bạn hơn là chống lại, song nó vẫn không hiểu bạn. Sau cùng bạn sẽ làm việc với nó trong sự điều ḥa, thuận thảo.
CHƯƠNG THỨ MƯỜI
ĐIỀU LÀNH VÀ ĐIỀU DỮ
Khoa pháp môn không hề công nhận sự thỏa thuận giữa việc lành và việc dữ. Dù với bất cứ giá nào con cũng phải làm việc lành; con không nên làm việc ác, để mặc t́nh kẻ dốt nói hoặc nghĩ thế nào cũng được. Hăy học hỏi cho rộng sâu luật bí ẩn của thiên nhiên; chừng con biết rồi con hăy tổ chức đời sống của con đúng theo những luật đó và luôn luôn con phải sử dụng lư trí và lẽ phải.
A. B. Nếu bạn quan sát một cách chân thành th́ bạn sẽ thấy đời sống do những thỏa hiệp mà ra. Con người luôn luôn tránh né điều mà họ biết là việc lành, họ kinh sợ câu hỏi độc hại hơn hết là: "Người ta nói thế nào về việc ấy ?" Trong trường hợp nào đó, họ biết rơ cách giải quyết hay hơn hết, nhưng họ đổi nó ra khác hơn một chút, họ làm cho nó mất ư nghĩa rồi lùi lại hầu tránh cho ḿnh những sự khó khăn, phiền phức. Sợ dư luận một phần do tánh yếu đuối, nhưng thật ra tánh này cũng dễ mến, v́ họ muốn làm vui ḷng kẻ khác. Bên Ấn Độ người ta thường có tánh này, nhưng nếu bạn nhất quyết đi trên Đường Đạo th́ bạn đừng bao giờ để cho bạn chịu ảnh hưởng liên quan đến những nguyên tắc hay những vấn đề quan trọng như những đại vấn đề Tôn Giáo và xă hội. Ta hăy lấy một thí dụ về sự cưới gă trẻ con. Lắm khi những việc hôn nhân này được thực hiện quá sớm. Biết bao lần tôi phản đối trước công chúng về sự độc ác trong việc bắt một cô gái mới phát triển có phân nửa, làm mẹ, tôi chống lại hành động này bởi nó nguy hại đến sinh lực sống lâu của ṇi giống. Nhiều người biết điều tai hại này và công khai nói trắng ra, tuy nhiên họ vẫn phạm vào lỗi đó, v́ nếu họ không làm như vậy th́ họ sẽ bị thiên hạ phê b́nh, chỉ trích. Người ta không thể làm một nhà Huyền Bí Học với một thái độ như thế.
Bây giờ chúng ta hăy dẹp qua một bên những vấn đề căn bản hầu hết liên quan đến tương lai của một dân tộc, chúng ta hăy xét đến những vấn đề nhỏ nhặt xảy ra trong đời sống hằng ngày. Ở đây cũng không nên có sự thỏa hiệp nữa, hăy nhất quyết làm điều nào mà bạn tưởng là việc lành và giữ vững ư kiến đó. Tôi biết chắc rằng bạn không thể đạt được lư tưởng ngay tức khắc cũng như người ta không thể nào bước một bước từ chân núi mà lên tới đỉnh núi được. Nhưng nếu bạn nhất định leo lên núi th́ phải đi từ bước, mỗi bước đưa bạn đến gần chót núi. Đừng bao giờ hạ lư tưởng của bạn xuống thấp; không có chi tai hại bằng điều này. Theo Kinh Upanishad th́: "Điều thiện là một việc; thú vui là một việc khác nữa; người minh triết chọn điều thiện, bỏ thú vui".
Bạn hăy làm thử những việc nhỏ mọn mà lương tâm của bạn cho là việc phải, việc lành. Bạn không phải chịu trách nhiệm về điều ǵ mà lương tâm nói với kẻ khác, hoặc là cách họ tuân theo nó, nhưng bạn phải chịu trách nhiệm về cách của bạn tuân theo lương tâm với bất cứ giá nào. Cái giá đó bạn nên hiểu rơ, nó chỉ bề ngoài. Bạn không thể mất mát điều ǵ cả khi mà bạn thực hiện những điều mà bạn xét ra là điều lành, điều phải. Lẽ tất nhiên, bạn phải cẩn thận để tránh việc đồng hóa những tánh bất thường, những thành kiến, những thị hiếu, những sở thích của bạn với điều thiện. Về phương diện này, Đức Thầy có đưa ra ở đây những lời cảnh cáo như sau: "Con hăy học hỏi cho rộng sâu những luật bí ẩn của thiên nhiên. Trước hết, con hăy t́m kiếm điều thiện, rồi th́ sống theo những sự hiểu biết của con".
Cuối đoạn đó, Đức Thầy c̣n thêm lời khuyên quan trọng này ". . . con phải luôn luôn sử dụng lư trí và lẽ phải". Luôn luôn bạn nên quan tâm đến t́nh cảm của kẻ khác, nhưng đừng bao giờ để cho nó xen vào giữa bạn và những ǵ bạn biết là tốt lành. Nếu bạn phải chọn lựa giữa sự làm mếch ḷng kẻ khác và việc lừa dối lương tâm của ḿnh, th́ bạn hăy chọn việc thứ nhất. Trong sự giao thiệp với người đời, nhà Huyền Bí Học luôn luôn phân biệt con người thật (Chơn Nhơn) với thành kiến của các thể khác với nó. Y không làm hại một người nào, nhưng y thích đụng chạm với những thành kiến của họ hơn là làm ác. Tuy nhiên y sẽ không đụng chạm đến những thành kiến đó, nếu không cần thiết. Nhưng nếu bị bắt buộc, y cũng biết rằng thật ra người đó được giúp đỡ, chớ chẳng bị thiệt hại ǵ và chính y là khí cụ được dùng để phá vỡ một sự hạn chế; sự hạn chế này là một chướng ngại cho người đó. Dù trong trường hợp ấy, y vẫn hành động một cách êm ái, dịu dàng và vị nễ. Thường thường người ta cho điều đó là gay go, bất tiện. Nhưng rất khó mà hoàn thành một việc trong sự yên tịnh và ánh sáng của lẽ phải; sự cảm xúc mạnh mẽ giúp cho sự thành công được dễ dàng. Sự cảm xúc dù tốt hay xấu cũng truyền đạt một sự kích thích lôi cuốn con người hoạt động mà không cần cố gắng nữa. Nếu bạn muốn trở nên một nhà Huyền Bí Học th́ đừng để bị kích động như người thường. Bạn phải mở mang lư trí lẫn sự phân biện và trong sự cố gắng đó, bạn bắt đầu biểu hiện Bồ Đề Tâm một cách vô ư thức.
C. W. L. Con người thường có lắm thành kiến và họ lại đồng hóa chúng với điều thiện. Mỗi người đều được đào luyện một cách riêng biệt, họ không ngờ vực những điều họ đă học hỏi nên họ tưởng rằng những người không theo phương pháp riêng của họ đều lầm lẫn, nhất là phương pháp đó được đa số người noi theo. Thường thường những thành kiến của quần chúng rất phi lư. Vậy chúng ta không nên để chúng nó ảnh hưởng đến ḿnh trong vấn đề thiện ác. Tôi không nói rằng trong thành kiến của quần chúng thường không có vài yếu tố hữu lư, nếu ta xét kỹ, nhưng chắc yếu tố đó không phải lư lẽ của quần chúng trưng ra mà là một lư lẽ khác. Mảnh Chân lư đó thường bị biến dạng, bị áp dụng sai v́ bởi bị lớp màn dày đặc của sự lầm lạc bao bọc nó.
Nhà Huyền Bí Học không bao giờ để bị bắt buộc làm việc sai quấy v́ sợ đụng chạm với những thành kiến của kẻ khác; trái lại, y cũng không hề công kích chúng nó một cách vô ích. Lư trí và lẽ phải luôn luôn được sử dụng để xét đoán. Một công việc yêu cầu bạn cố gắng, v́ bạn biết rằng nó hữu ích và quan trọng. Tốt lắm, nhưng đừng vào thẳng vấn đề như con ḅ lao ḿnh vào hàng rào. Có thể con ḅ chạy thoát ra khỏi, nhưng không phải là không có sự thiệt hại cho nó và cho hàng rào. Trong mọi hành động của chúng ta, chúng ta phải giữ thái độ b́nh tĩnh và hợp lư. Nếu chúng ta xúc động và nóng giận, th́ chúng ta sẽ làm cho một lượn sóng cảm xúc nổi dậy, nó gây trở ngại cho chúng ta. Rất khó mà hành động một cách dịu dàng và b́nh tĩnh, không tỏ ra thù địch đối phương, song đó hiển nhiên là cách xử sự tốt đẹp.
Đừng để dễ bị kích thích như nhiều người khác. Họ không chịu nổi điều này hay điều khác; họ không chịu hiểu và không muốn nhọc công t́m hiểu; họ xông tới và cũng không nghĩ rằng họ có thể lầm đường. Nhưng chúng ta phải nghĩ đến kẻ khác, phải quan tâm đến t́nh cảm của họ và sau cùng chúng ta có thể chấp nhận rằng trong một trường hợp đặc biệt, họ có lư, c̣n chúng ta sai quấy, lỗi lầm.
Phải phân biệt việc trọng hệ với việc không trọng hệ. Đối với việc lành và việc dữ th́ ḷng con phải cứng cỏi như sắt đá, c̣n những việc ít trọng hệ th́ khá nhân nhượng cho kẻ khác luôn luôn. Bởi v́ bao giờ con cũng phải ở cho tử tế, dễ thương, biết điều, ḥa nhă và để cho thiên hạ có quyền tự do bằng quyền tự do mà con yêu cầu cho con vậy.
A. B. Đây là đoạn văn rất dịu dàng và thật đẹp. Nó làm quân b́nh đoạn văn trước, v́ nếu tách biệt riêng ra, đoạn trên có hơi cứng rắn. Vậy những điều mà người ta thường tha thiết nhất, chính là những điều không quan trọng ǵ, nhà Huyền Bí Học thường không làm nghịch với họ, không cản trở họ. Đối với y, điều quan trọng là một công việc nào đó phải hoàn thành. Y chú định ư chí của ḿnh vào mục đích chính mà chỉ có nó mới được xem là quan trọng, ngoài ra cái ǵ c̣n lại, y để cho mọi người được tự do. v́ y ḥa nhă, dễ dăi với mấy điều đó, nên người ta cho rằng y là người đệ tử khả ái. Dần dần y dắt họ đến chỗ trọng hệ dễ dàng mà họ không mấy ngờ vực điều đó. Người đời cho đức tánh ấy là sự khéo léo, lịch thiệp, c̣n nhà Huyền Bí Học gọi là Đức Phân Biện.
Người cuồng tín không biết đức tánh này nên y thất bại măi, trong khi nhà Huyền Bí Học lại luôn luôn thành công. V́ không phân biệt được việc nào trong hệ với việc nào không trọng hệ nên người cuồng tín không chịu nhân nhượng ngay cả những việc không ra ǵ. Y làm cho những kẻ đối thoại với y bực tức nên họ không chịu theo y tuy rằng y có lư và mặc dù mục tiêu chính của y thực sự là quan trọng. Nếu bạn khéo léo, họ có thể ngoan ngoăn theo bạn cũng như con mèo ngao ngao. Bữa kia tôi quan sát một sự kiện nhỏ này. Một người đàn ông cố gắng kéo con ḅ đi tới, tự nhiên con vật quị bốn chân xuống đất, giỏng đuôi lên và hết sức tŕ lại. Nếu người này khôn ngoan, y thôi kéo; con vật cũng không c̣n tŕ lại, rồi y vuốt ve nó và nói vài câu khích lệ nó, y sẽ làm cho nó ngoan ngoăn theo y. Đây là một bài học quí báu cần phải lănh hội. Nếu những kẻ khác không chịu làm theo như ư bạn, th́ bạn hăy t́m nguyên nhân ở nơi bạn. Thường thường bạn sẽ nhận thấy rằng chính thái độ của bạn làm cho kẻ khác nghịch với bạn. Cách tôi hành động như vầy. Trong chỗ kia, những hành động của tôi đưa đến những sự đụng chạm, những sự xích mích và những sự khó khăn, tôi thong thả suy nghĩ về điều đó để khám phá ra v́ đâu tôi đă gây ra lư sự, rồi tôi cố gắng t́m một phương pháp khác. Phương pháp này có hiệu quả hơn là bắt kẻ khác đi theo con đường của bạn. Chắc là bạn có thể ép buộc họ đến một mức độ nào đó, nhưng theo nguyên tắc th́ làm như thế không tốt và trên thực tế sự chống đối và khó khăn sẽ v́ đó mà sinh ra. Điều này chứng tỏ thiếu hẳn đức tính của nhà lănh đạo, một năng lực, mà Đức Thầy muốn chúng ta phải có trong tương lai. Các Ngài mong mỏi chúng ta biết cách d́u dắt kẻ khác, chớ không phải dùng sức mạnh lôi kéo họ.
C. W. L. Trong khoảng bảy trăm năm nữa, nhiều người trong chúng ta sẽ có dịp hoạt động cho sự phát triển của Giống Dân Chính Thứ Sáu. Trong khi chờ đợi, chúng ta có nhiều việc phải làm để chuẩn bị cho nhân loại đón tiếp Đức Chưởng Giáo lâm phàm. Khi Ngài đến, vài người trong chúng ta c̣n sống và chúng ta sẽ làm việc dưới sự chỉ huy của Ngài. Do đó, chúng ta phải có những đức tánh của nhà lănh đạo, mà trước hết th́ nhà lănh đạo cần phải khéo léo.
Nhà Huyền Bí Học không hề bỏ dở một nhiệm vụ quan trọng nào, luôn luôn chung cuộc y sẽ thành công, mặc dù y có thể thất bại hay tạm thời rút lui. Cuộc cách mạng Pháp cho chúng ta một bằng chứng. Những người chủ trương giải phóng cho nước Pháp không thể kiềm chế nổi cuồng vọng của nhân dân; sự tàn sát và tội ác tràn lan. Ngôi sao lặn trong máu huyết một thời gian. Bạn đừng tưởng rằng các Đấng Cao Cả tán đồng những hành vi phi lư, sự hăng say tàn sát, sự đê tiện và độc ác không thể tả, sự phản bội, sự khủng bố, tóm lại là tất cả những sự ghê tởm cùng tột trong một thời kỳ khủng khiếp này. Quyền hành lọt vào tay một đám dân đen quá điên tiết bởi sự chuyên chế, áp bức đê tiện và họ tỏ ra thấp kém hơn loài thú vật. Bạn đừng bao giờ tưởng tượng rằng các Ngài đang làm việc cho nền văn minh lại tán thành sự tàn ác lạ thường đó. Tuy nhiên, về sau, các Ngài thành công do một phương sách khác. Ngày nay nước Pháp và nhiều nước khác đều có được sự hoàn toàn tự do nhờ dân tộc của họ đă tranh đấu. Tất cả những cuộc cải cách vĩ đại do các Ngài khởi xướng, tất cả những công nghiệp khác do các Ngài đảm trách đều diễn tiến như thế. Dù sự thắng lợi không luôn luôn đến tức khắc, nhưng sau cùng tất cả đều hoàn thành.
Chính chúng ta phải thực hiện điều này; đừng bao giờ tự cho ḿnh đă thất bại và lúc nào cũng cứ thi hành bổn phận. Nhưng muốn có kết quả tốt, chúng ta phải đạt được nghệ thuật giúp đỡ kẻ khác một cách khéo léo. Nhiều người thật ưu tú, muốn sai khiến thiên hạ một cách nghiêm khắc, nhưng đó không phải là phương sách hay. Phải chỉ cho kẻ khác biết hạnh phúc, sự vui vẻ, sự vinh quang của tương lai của nhân loại và công nghiệp mà các Đức Thầy thực hiện; như thế, họ sẽ theo chúng ta. Nếu bạn không thỏa thuận với vài người th́ bạn hăy t́m kiếm lỗi của bạn. Bạn đừng bận tâm về những khuyết điểm của họ, dù chúng có nhiều đi nữa, mà bạn hăy t́m nơi bạn điều ǵ ngăn cản không cho bạn phù hợp với họ. Xem xét khá kỹ lưỡng có lẽ bạn sẽ khám phá ra vài điểm nào đó.
Hăy t́m kiếm coi việc nào đáng làm và con phải nhớ rằng không nên xét đoán những sự việc theo giá trị bề ngoài của chúng. Thà làm một việc nhỏ mọn mà hữu ích liền cho công việc của Chơn Sư c̣n hay hơn làm một công việc lớn lao mà thế gian gọi là tốt. Chẳng phải phân biệt cái nào hữu ích với cái nào vô ích là đủ, mà c̣n phải biết điều nào hữu ích nhiều với điều nào hữu ích ít.
A. B. Như tôi đă nói, những việc nào thực sự đáng làm thường ít ai lo. Người ta lại chú ư đến những việc không ra ǵ. Vậy người đệ tử có bổn phận tập phân biện để khỏi mất th́ giờ khi muốn làm tất cả những việc vô ích, chúng chiếm hết th́ giờ của người thế gian.
Bây giờ đến một điểm tế nhị hơn: đừng xét đoán một việc theo tính cách trọng đại của nó. Về phương diện nhân sinh, những hành vi của nhà chính trị, có thể rất vĩ đại, nhưng theo quan điểm Đức Thầy, chúng chẳng quan trọng ǵ, mà chỉ là hạt bụi trên bánh xe. Một việc nhỏ mọn kia do một kẻ vô danh thực hiện có thể vô cùng vĩ đại hơn, nếu nó hoàn thành phù hợp với công việc của Đức Thầy.
Rồi đến sự phân biệt c̣n tế nhị hơn nữa: là mức độ hữu ích. Bạn không thể làm tất cả công việc, bạn phải hoàn thành việc nào mà theo ư bạn nó giúp ích Đức Thầy của bạn nhiều hơn hết. Những ǵ giúp ích nhân loại là phụng sự Đức Thầy, nhưng th́ giờ và năng lực của bạn có hạn, khi bạn có quyền lựa chọn th́ hăy chọn việc hữu ích nhiều hơn cả. Đức Thầy đă đưa ra một gương kiểu mẫu khi Ngài nói về sự nuôi dưỡng Linh Hồn của con người hơn là nuôi dưỡng thân xác. Giúp đỡ Linh Hồn tức là bạn diệt tận gốc rễ của mọi đau khổ ở Trần gian, v́ nguồn gốc của chúng nó là sự vô minh và ích kỷ.
Nuôi kẻ nghèo là một việc tốt đẹp, cao quí và hữu ích. Nhưng mà nuôi linh hồn những người đó lại c̣n cao quí và hữu ích hơn nữa. Người nào giàu cũng nuôi xác thân được cả, duy có người hiểu biết mới nuôi được linh hồn mà thôi.
C. W. L. Đôi khi người ta trách Hội Thông Thiên Học không lo những công việc phước thiện, nhân đạo, như việc phát thực phẩm và quần áo cho người nghèo. Vài Chi Bộ của chúng ta đă hoạt động nhiều về mặt này, nhưng đó không phải là công việc chánh của họ. Người giàu có và nhân từ nào cũng có thể bố thí, nhưng nhiều việc chỉ có người hiểu biết mới làm được mà thôi. Có lẽ người ta sẽ cho rằng chúng ta không được khiêm tốn khi tự cho ḿnh là "những người hiểu biết", nhưng thật ra chúng ta không hề tự hào về việc đó. Người ta cũng dễ thấy một nhóm người trung hậu, nhân từ không thaønh hề biết đến Thông Thiên Học, song tŕnh độ trí thức của họ cao hơn phần đông chúng ta rất xa. Sở dĩ chúng ta đă nghiên cứu những vấn đề này v́ nhân quả đặt để như thế; chúng ta biết nhiều hơn họ v́ họ không tham cứu chúng nó sâu xa. Nhiều người rất thông minh, có linh tính sùng đạo, nếu họ biết cách điều khiển tinh lực như chúng ta, họ sẽ tiến bộ nhanh chóng. Rồi có lẽ họ sẽ tiến hơn chúng ta; riêng về phần chúng ta, chúng ta sẽ hoan nghinh họ, chúng ta vui mừng v́ sự tiến bộ của họ, bởi v́ trên Đường Đạo không hề có sự ganh tị và mỗi người đều tán thưởng sự tiến bộ của bạn ḿnh.
Trong khi chờ đợi, những sự hiểu biết về Thông Thiên Học là một tài năng lớn lao để cho chúng ta biểu dương. Nếu chúng ta không truyền bá những kiến thức đó cho kẻ khác được hiểu biết, chúng ta giữ riêng để thụ hưởng tất cả; như việc giải thoát những nỗi lo lắng, khổ đau, hiểu biết những vấn đề khó khăn, th́ chúng ta lại bắt chước người đàn ông trong Thánh Kinh Cơ Đốc, y vùi lấp tài năng y. Nhưng nếu chúng ta hết sức ban rải ánh sáng mà chúng ra đă thụ lănh và giúp đỡ mọi người bằng tất cả những phương tiện, như thế ít ra chúng ta mới chứng tỏ được tài năng của ḿnh. "Người hiểu biết" có thể lấy sự hiểu biết của y để nuôi dưỡng Linh Hồn của những kẻ nghèo cũng như những kẻ giàu: đó là công việc thực tế, như việc nuôi dưỡng xác thân trên phương diện vật chất vậy. Đâu là nguyên nhân của tất cả những sự khốn cùng, đau khổ trên Thế gian này? Chính là sự vô minh và ích kỷ vậy. Nếu chúng ta chống lại sự vô minh và tánh ích kỷ bằng cách tŕnh bày cho kẻ khác hiểu biết những luật của đời sống và chỉ cho họ thấy tại sao họ cần phải vị tha, th́ chúng ta đă làm nhiều lắm rồi, đặng bảo đảm sự tiện nghi và hạnh phúc cho con người trên cơi Thế gian này, dù cho trên phương diện vật chất, chúng ta không thể làm được việc đó, bằng cách phân phát lương thực cho họ. Không ai lại nghĩ rằng điều đó chẳng phải một việc tốt đẹp, cần thiết và không nên làm. Những nhu cầu hiện nay đ̣i hỏi những sự cố gắng của chúng ta, nhưng mà sự tiêu hủy hết nguyên nhân của mọi sự đau khổ c̣n là một công việc lớn lao hơn nữa. Chúng ta phải làm những ǵ mà những người chỉ giúp đồng bào họ tại cơi Trần không thể làm được.
Ở mọi thời kỳ mà sự minh triết và sự hiểu biết có những tiếng nói về vấn đề này, th́ những người hiểu biết được miễn làm những nhiệm vụ khác để có thời giờ truyền giáo. Nếu bạn có đọc về những Công Vụ của các sứ đồ Thiên Chúa giáo bạn sẽ thấy rằng trong nhà thờ Thiên Chúa giáo thuở xưa, tài sản đều là cộng đồng (của chung) và trong lúc phân phối lương thực mà gặp điều khó khăn, th́ các tín đồ thường xin các nhà truyền giáo giải quyết những cuộc tranh tụng và chia phần ăn cho họ. Những vị sứ đồ trả lời rằng: "Chẳng lẽ chúng tôi bỏ lời Chúa để dọn bàn "[27], rồi các Ngài nói với các vị Cơ Đốc khác nên chỉ định trong nhóm những kẻ đảm nhiệm công việc đó và sự quyết định của họ sẽ là qui luật, chớ không nên mong chờ ở những nhà sứ đồ việc lo lắng về phương diện hoàn toàn vật chất của đời sống v́ sứ mạng của các Ngài là tŕnh bày giáo lư. Lo lắng về mặt vật chất không phải là điều nên xao lăng, nhưng mà những kẻ hữu trách có biệt tài phải được chỉ định về công việc đó, v́ họ không thể dạy dỗ được.
A. B. V́ là Hội viên Thông Thiên Học, chúng ta có những sự hiểu biết mà người ngoài đời không có. Vậy sự truyền bá Thông Thiên học là bổn phận duy nhất của chúng ta. Những người trong chúng ta chưa sẵn sàng làm nhiệm vụ đó như diễn thuyết, viết sách vở hoặc truyền bá giáo lư bằng những cách nào khác, th́ trong khi chuẩn bị nên làm những công việc thuộc loại khác. Đối với những người không thể truyền giáo, tôi có lập một ban Phụng Sự. Người tân Hội viên nào cũng có thể hoạt động trong đó, chỉ có một điều cấm kỵ đối với Hội viên là sự ăn không ngồi rồi. Mọi người đều phải tích cực tham gia vào công việc của Đức Thầy.
C. W. L. Người ta không thể tưởng tượng được có bao nhiêu người đă đến hay là đi đến gần tới mức mà họ có thể tiến bộ một cách nhanh chóng, nếu có thể giải điều đó cho họ hiểu. Tôi để ư thấy điều đó, trước hết là trong giới trẻ em, v́ tôi đặc biệt chăm nom họ. Tôi thấy hầu hết trong mọi xứ nhiều bạn thanh niên nam nữ có thể tiến bộ khả quan về Thông Thiên Học nếu người ta giảng giải rành rẽ giáo lư cho họ hiểu. Nhưng v́ không phải là trường hợp đó, họ đem hết sức ḿnh lo lắng cho những sự hoạt động ngoài đời và trở những người thật nhân từ, dũng cảm thường t́nh. Họ có thể tiếp tục như thế trong hai, ba mươi kiếp hoặc hơn nữa, mặc dù họ có thể học hỏi giáo lư Thông Thiên Học và có thiện cảm với nó nếu giáo lư này được tŕnh bày cho họ một cách rành rẽ. Đó là sự biểu hiện cái trách nhiệm nặng nề của những người đă hiểu biết giáo lư Thông Thiên Học. Vậy chúng ta phải có khả năng và chuẩn bị để truyền bá Thông Thiên Học, mỗi khi có cơ hội thuận tiện đưa đến. Nhiều người có thể bắt đầu mở mang sự học hỏi Thông Thiên Học ngay bây giờ cũng như trong hai mươi kiếp tới. Đành rằng, đó cũng là vấn đề Nhân Quả của họ, nhưng chính Nhân quả của chúng ta là tạo ra một cơ hội để tŕnh bày giáo lư Thông Thiên Học cho họ, c̣n họ có chấp nhận hay không là việc riêng của họ. Ngày nào mà chúng ta chưa làm hết sức ḿnh th́ ngày đó chúng ta không thể biết được Nhân Quả của họ có cho phép họ được trợ giúp hay không.
Nếu con hiểu biết rồi, th́ bổn phận của con là phải giúp kẻ khác giác ngộ. Nhưng dù con có khôn ngoan thế mấy đi nữa, con cũng c̣n nhiều điều phải học hỏi trên Đường Đạo. Ở đây cũng c̣n thiếu chi điều con phải học hỏi. Vậy con hăy phân biện và chọn lựa thật kỹ càng cái nào đáng ra công học hỏi. Sự hiểu biết nào cũng hữu ích và một ngày kia con sẽ hiểu biết tất cả. Mà khi nào con biết được có một phần th́ con phải giữ ǵn sao cho phần đó hữu ích hơn hết. Đức Thượng Đế vốn minh triết và Ngài cũng rất từ bi; hễ con được minh triết nhiều chừng nào th́ do con, Ngài càng dễ biểu hiện nhiều chứng nấy. Vậy th́ con phải học hỏi, nhưng trước hết con nên học hỏi điều nào giúp con hữu ích cho thiên hạ nhiều hơn hết.
C. W. L. Ở đây Đức Thầy khuyên nên học hỏi, nhưng Ngài nói với đệ tử Ngài phải biết chọn lựa điều nào giúp ḿnh đặng ḿnh giúp đỡ lại kẻ khác. Tôi tưởng lời khuyên này có nghĩa là trước nhất phải cố gắng hiểu Thông Thiên Học cho thấu đáo, ngoài ra c̣n phải có kiến thức và giáo dục hiện đại của con người trí thức. Tôi biết trong Hội Thông Thiên Học có nhiều Hội viên không có học thức v́ nhiều lư do khác nhau, nhưng họ rất đúng đắn và rất tận tâm. Họ nói rằng: "Tại sao chúng ta phải chịu những sự phiền toái của giáo dục? Chúng ta muốn đi đến chỗ thâm sâu của Chân lư này và tŕnh bày rành rẽ chúng nó ". Đúng thế, nhưng mà những người thiếu giáo dục chắc chắn sẽ tŕnh bày giáo lư ấy dưới một h́nh thức không phù hợp với những người có giáo dục và có kiến thức về văn hóa, nên làm cho họ dang ra xa chúng ta và tránh xa chúng ta. Tôi nghe nói rằng một người có trực giác đứng trước một vấn đề tŕnh bày vụng về, y sẽ vượt qua h́nh thức để nhận lấy Chân lư ẩn tàng bên trong. Nhưng rủi thay! Không phải mọi người đều có trực giác và chúng ta không có quyền nhượng bộ tánh lười biếng của chúng ta để tạo thêm một chướng ngại cho người nào có thể ưa thích vấn đề đó: chúng ta có bổn phận phải tŕnh bày Chân lư hết sức rành mạch.
Con phải kiên tâm chăm chú vào sự học hỏi của con, không phải để cho kẻ khác tưởng là con khôn ngoan, mà cũng không phải cốt để hưởng hạnh phúc của sự khôn ngoan, nhưng chỉ v́ người khôn ngoan mới có thể giúp đời một cách khôn khéo. Dù con có chí lớn muốn giúp đỡ thế mấy đi nữa, nếu con dốt nát th́ chắc là con làm hại đời nhiều hơn là làm lợi.
A. B. Đó là lời khuyên bảo đặc biệt đối với các Hội viên c̣n trẻ của chúng ta. Tôi thường gặp nhiều học sinh Trung Học trẻ tuổi khi tiếp thu được tinh thần mới th́ tỏ ra tha thiết muốn giúp đời và lắm khi muốn thôi học. Họ hỏi: "Sự học này có ích ǵ cho chúng tôi? Trong những trường hợp như thế tôi luôn luôn cho lời khuyên này: "Em nên tiếp tục học hành, và thành một người trí thức. Có thể trong những môn học của em có nhiều thứ không quan trọng mấy, nhưng sự đào luyện trí tuệ là công việc cực kỳ quan trọng. Đó là điều lợi ích của việc học hành của em, nó sẽ làm cho Cái Trí em biết suy luận hợp lư và xác đáng. Nếu em không tự khép ḿnh vào kỷ luật tinh thần đó, sau này công việc của em sẽ bị trở ngại ".
Chỉ biết giáo lư Thông Thiên Học thôi th́ chưa đủ đâu. Nếu bạn muốn giúp người khác hiểu biết, bạn phải rèn luyện trí tuệ để có thể tŕnh bày những Chân lư đó một cách đúng đắn. Cách tŕnh bày vấn đề của một người phản ảnh ngay sự thiếu giáo dục của y. Trong những môn của tôi học hỏi trước kia, chỉ có môn khoa học làm cho tôi đẹp ư hơn hết. Trước hết nó đă giúp tôi tŕnh bày mọi vấn đề một cách có mạch lạc và hợp lư khiến cho những thính giả có học thức và có giáo dục chịu nghe tôi. Kế đó nó đă cung cấp cho tôi nhiều tỷ dụ làm cho thính giả có cảm tưởng tốt, bởi v́ chúng được trích ra từ những đề tài rất dễ t́m bằng chứng.
Những bậc niên trưởng trong chúng ta có thể giúp rất nhiều các bạn trẻ tiếp xúc với Ngài; tránh việc làm nguội lạnh ḷng nhiệt thành của họ, các Ngài giải thích một cách khôn khéo và tử tế sự quan trọng của việc đạt cho được cái điều Thế gian gọi là sự giáo dục. Khi hoạch đắc được những Chân lư cao siêu th́ người ta có hơi xem thường những sự học hỏi ở bậc thấp này. V́ vậy cho nên Đức Thầy mới nói với người đệ tử trẻ tuổi và việc mở mang trí thức c̣n lâu lắm mới được hoàn toàn như sau: "Con phải kiên tâm chăm chú vào sự học hỏi của con ".
C. W. L. Lịch sử đă chứng thật cả trăm lần rằng lời khuyên này là đúng. Nhiều người tử tế, có rất nhiều hảo ư lại phạm những lỗi lầm rất đau thương, khiến cho hành vi của họ, dù cho lư do nào, cũng gây ra những tai hại nhiều hơn một sự tấn công ở bên ngoài. Công việc của Thông Thiên Học lắm khi bị tổn thương v́ những sự tŕnh bày sai lạc và cẩu thả. Chúng ta không muốn cho thiên hạ nói xấu Thông Thiên Học v́ những lỗi lầm hoặc những khuyết điểm riêng của chúng ta. Nếu người ta giao cho bạn một công việc nào của Hội mà bạn tỏ ra bất tài, làm không xong th́ hăy làm lại và cố gắng hoàn thành công việc ấy. Người ta bảo bạn đọc một bài chăng, nếu bạn tỏ ra bất lực, th́ hăy tập đọc cho suôn sẻ. Nếu bạn không biết viết một bài diễn văn th́ chẳng bao lâu bạn sẽ thành công khi bạn có đầy đủ kiến thức và chịu khó sắp đặt đề tài. Trong mọi trường hợp bạn cũng nên chọn một công việc và cố gắng làm cho xong xuôi. V́ là nhà Thông Thiên Học, chúng ta có bổn phận phải biết văn phạm và biết cách nói cho đúng mẹo luật, như vậy chúng ta mới có thể tŕnh bày Chân lư này một cách hấp dẫn cho những người mà chúng ta muốn giúp đỡ. Tất cả những Chân lư dù là Chân lư cao siêu nhất, cũng có thể bị lu mờ bởi một lối tŕnh bày vụng về và sai lệch. Về phương diện này, chúng ta có bổn phận phải làm hết sức ḿnh. Sự giáo dục rất cần thiết cho chúng ta nếu chúng ta muốn tŕnh bày những Chân lư này đúng với bản tính của chúng.
CHƯƠNG THỨ MƯỜI MỘT
PHẢI TUYỆT ĐỐI CHÂN THẬT
Phải biết phân biện điều chơn với điều giả, phải tập sao cho hết sức đúng đắn trong tư tưởng, trong lời nói và trong việc làm.
A. B. Chúng ta có thể tự hỏi, nếu chúng ta không noi theo tư tưởng của Đức Thầy, cũng như lời nói của Ngài, th́ tại sao ở đây lại có lời khuyên bảo này. Sự phân biệt giữa điều chơn và điều giả chẳng phải đến đầu tiên hay sao? Nếu Đức Thầy chỉ đề cập đến điều đó ở đây mà thôi là chính v́ việc đạt được sự ngay thật hoàn toàn rất khó. Ngài nói phải tuyệt đối ngay thật và rất khó mà ngay thật hoàn toàn trong tư tưởng, trong lời nói và trong việc làm. Như bạn đă chú ư đến điều này, chính là tư tưởng được kể trước nhất; theo thứ tự Huyền Bí Học, th́ tư tưởng đứng đầu, rồi mới đến lời nói và việc làm. Đức Thế Tôn, Đức Phật của chúng ta cũng theo thứ tự đó, khi Ngài nói: Chánh tư duy, chánh ngữ và chánh nghiệp.
Trước nhất là trong tư tưởng. Việc này không phải dễ, v́ trong đời có biết bao nhiêu tư tưởng lầm lạc, có biết bao nhiêu sự dị đoan phi lư, hễ người nào để cho chúng chi phối th́ không bao giờ tiến bộ được.
C. W. L. Chúng ta tưởng rằng trong Thông Thiên Học; chúng ta đă xóa bỏ hẳn được sự dị đoan. Tôi không dám chắc là luôn luôn đúng như thế. Tôi thấy h́nh như một sự dị đoan về Thông Thiên Học vẫn có thể phát sinh. Ai tin một điều nào đó "bởi v́ nó ở trong Thánh Kinh Cơ Đốc (Bible)" chắc chắn là y mê tín, v́ sự tin tưởng của y không có một nền tảng thích đáng. Mà khi nói rằng: "Chính Bà Blavatsky đă nói như thế" hoặc "Cái đó có ghi trong Bộ Giáo Lư Bí Truyền", th́ cũng không thoát khỏi sự mê tín. Nhưng có một sự khác biệt, bởi v́ chúng ta có nhiều bằng cớ về sự hiểu biết của Bà Blavatsky do Bà thốt ra hơn là sự hiểu biết của Thánh Paul hoặc những tác giả xưa chẳng hạn. Nhưng đây không phải là vấn đề do Bà Blavatsky nói hay do Ông Saint Jacque hoặc Ông Saint Pierre nói. Chúng ta phải hiểu một tư tưởng, rồi tự đồng hóa với nó, vươn lên tới nó và để cho nó nẩy nở trong ḷng chúng ta. Ngày nào chúng ta c̣n đọc suôn như con két, th́ ngày đó những ư niệm này là những sự dị đoan vậy. Tin tưởng vào một Chân lư có thể là một sự dị đoan, nếu sự tin tưởng đó không có một nền tảng đúng đắn cũng như căn cứ vào lời quả quyết của tác giả này hay tác giả nọ. Khi ư niệm đă thắm nhuần trong tâm trí của chúng ta rồi, chúng ta có thể nói được rằng: "Nó là thành phần của tôi; nó thuộc về tôi; tôi biết tại sao tôi tin; do đó sự tin tưởng của tôi sáng suốt chớ không phải là điều dị đoan ". Tôi e rằng, có nhiều sự tin tưởng không khôn ngoan về Chân lư trong nhiều trường hợp.
A. B. Rất khó cho con người thoát hẳn sự dị đoan và không c̣n lấy sự phụ thuộc làm điều chính yếu nữa (như thế cũng là sự dị đoan). Trước khi được Điểm Đạo lần thứ Nhứt, con người chưa ắt bỏ được hẳn thói dị đoan. Điều này chứng tỏ rằng sự dị đoan là một ư kiến sâu xa và tế nhị đă thắm nhuần trọn vẹn bản tánh con người. Đức Thầy nói: "Ai để cho thói dị đoan chi phối th́ không thể tiến hoá được". Lời tuyên bố thật rơ ràng, nhưng chúng ta hăy lưu ư đến chữ "chi phối". Đức Thầy không nói một người dị đoan ít hoặc nhiều không thể tiến hóa được, mà Ngài nói kẻ nào bị sự dị đoan chi phối mới không thể tiến hóa được. Không có chi lôi kéo con người lại đàng sau như thói dị đoan. Chúng ta biết có lắm người tử tế, mộ đạo, nhơn từ, sống một cuộc đời gương mẫu cho sự tốt lành và đúng đắn thận trọng nhưng họ lại là những người mê tín. Họ chỉ cho những lễ bái, những nghi thức cùng cách hành động của họ là quan trọng, trong khi tất cả các thứ này không có ǵ là thiết yếu cả.
Ta hăy lấy việc làm nhằm trợ giúp những người quá văng làm thí dụ. Những người Công Giáo La Mă làm lễ cầu hồn; cũng ư nghĩa đó, người Ấn Độ lại làm lễ Shraddha; mục đích của cả hai là muốn giúp người quá văng. Hai cách hành lễ đều công hiệu dù dưới h́nh thức rất khác nhau. Tuy nhiên, người Ấn Độ cũng như người Công Giáo, nếu bị lệ thuộc những h́nh thức này th́ họ sẽ là người mê tín dị đoan. Ư muốn tốt đẹp và sự trang nghiêm cùng ḷng thương mến người quá văng mà cả hai biểu lộ trong việc hành lễ, đó là điều qui định cái kết quả. Ư muốn tốt đẹp là căn bản, nhưng tíùnh cách đặc biệt của h́nh thức bên ngoài là điều phụ thuộc, h́nh thức phản ảnh ư muốn bên trong có tính cách địa phương và không quan hệ ǵ. H́nh thức bên ngoài tùy thuộc sinh quán của bạn, bởi v́ bạn sinh vào một Tôn giáo nào, một chủng tộc nào hay một nơi đặc biệt nào đó. Bạn phải thoát ra khỏi tất cả những sự mê tín trong các nghi thức, trong các việc lễ bái, cũng như trong sự công hiệu của những h́nh thức thuần túy bên ngoài. Trong một thời gian rất lâu, sự tín ngưỡng đó đă tỏ ra rất quan trọng và có ích lợi thiết thực. Chỉ có nó mới diệt trừ được sự uể oải, tính cẩu thả và lănh đạm ở con người thôi. Những h́nh thức bên ngoài này chỉ là những chiếc nạng cần thiết cho những người c̣n chưa bước đi một ḿnh được. Khi bạn có thể không cần những nạng này nữa, th́ bạn hăy dẹp chúng nó qua một bên.
Bởi vậy con chớ cho một ư kiến nào là đúng đắn chỉ v́ nhiều người đă cho nó là dúng đắn hay là tại thiên hạ đă xét đoán nó trong nhiều thế kỷ rồi, hoặc là thấy nó trong một cuốn sách mà người ta gọi là sách thánh, con phải dùng sự xét đoán riêng của con và con phải xem coi ư kiến đó có hữu lư hay không?
C. W. L. Những lời này của Đức Thầy Kouthoumi. Cách đây hai ngàn năm trăm năm chúng nó vốn lời của Đức Phật Cồ Đàm, khi người ta hỏi Ngài: "Bạch Phật, có biết bao nhiêu vị Giáo Chủ, biết bao nhiêu giáo lư đă tŕnh bày cho chúng tôi! Tất cả dường như tốt đẹp hết, làm sao biết được cái nào hay nhất? Làm sao chọn lựa"? Kinh Kalama Soutta de l'Angouttara Nikaya có chép câu trả lời của Phật như sau:
Đức Phật nói: "Không nên tin một điều nào chỉ v́ nó được xác nhận suông. Đừng tin những tập tục, v́ lẽ chúng nó từ ngàn xưa truyền lại cho chúng ta. Đừng tin những lời đồn đăi. Đừng tin sách vở của các vị Thánh Hiền bởi v́ lẽ các Ngài là tác giả mấy quyển đó. Đừng tin những sự tưởng tượng mà chúng ta cho rằng do một vị Thần minh đă giác ngộ chúng ta (nghĩa là phỏng đoán một sự linh cảm). Cũng đừng tin những kết luận do chúng ta bất ngờ giả định. Đừng tin cái ǵ do một sự cần thiết tương tợ bề ngoài. Đừng tin chỉ v́ sự uy tín suông của các vị Huấn Sư hoặc Tôn Sư của chúng ta. Nhưng chúng ta phải tin, khi sách vở, giáo lư hay châm ngôn được lư trí và lương tâm của chúng ta xác nhận". Đức Phật kết luận : Bởi v́ chính đó là điều ta dạy các con . Các con chớ nên tin điều chi chỉ v́ các con đă nghe nói suông. Nhưng nếu đức tin của các con căn cứ trên sự tin chắc riêng của các con th́ các con hăy hành động và hăy cố gắng hết sức " [28].
Một trong những việc thực tập mà Đức Thầy bắt buộc các đệ tử của Ngài phải làm là t́m xem điều ǵ họ thật biết và điều ǵ mà họ chỉ tin theo thôi. Một việc làm rất tốt là ghi chú phần kiến thức nào chúng ta được phép nói rằng nó thuộc về quyền sở hữu thật sự của chúng ta, c̣n phần nào thuộc về chúng ta chỉ v́ chúng ta đă hoàn toàn thấu hiểu và công nhận nó, cuối cùng phần nào mà chúng ta đă thu lănh của kẻ khác, gần như không kịp suy nghĩ. Con người luôn luôn sinh ra trong một Tôn Giáo cũng như họ sinh ra trong một xứ sở nào đó. Đối với nhiều phong tục th́ qui tắc vẫn giống in nhau. Chẳng hạn như muốn ăn cơm tối trong thành phố th́ phải ăn mặc một cách đặc biệt. Đó là một tập quán và không ai muốn vi phạm đến một vấn đề không quan trọng ǵ, mà trong đó cũng không có việc liên quan đến sự lành hay dữ.
A. B. Đây là một việc thực tập rất hữu ích cho bạn, nếu thỉnh thoảng bạn quan sát nội dung Cái Trí và trước hết ghi chú coi tất cả những điều mà bạn tin, v́ lẽ nhiều người đă tin như vậy; hai là, tất cả những điều bạn tin v́ lẽ chúng là những tín ngưỡng thuở xưa; ba là, tất cả những điều bạn tin, v́ lẽ chúng được ghi chép trong Thánh kinh. Sau khi loại trừ ba loại này ra rồi, bạn hăy ghi nhận cái nào c̣n lại. Như thế bạn sẽ nhận thấy thật sự những tín ngưỡng của bạn căn cứ trên nền tảng nào? Chính đây là một trong những thắng lợi, đă trải qua trong giai đoạn tự do tư tưởng như tôi đă thực hiện điều đó. Phải có kinh nghiệm rồi mới thật hiểu thế nào là hy sinh tín ngưỡng đạo đức mà từ trước đến giờ ḿnh đă cho là chân thật; thế nào là sự đổ vỡ cuối cùng, khi mà miếng đất dưới chân chúng ta sụp mất. Tôi suưt chết v́ việc đó; thân thể tôi đă rũ liệt trong nhiều tuần. Nhưng sau khi đă kinh nghiệm triệt để như thế rồi, th́ không cần một kinh nghiệm nào khác nữa. Do đó, khi tôi học hỏi giáo lư Thông Thiên Học, mặc dù trong thâm tâm tôi, tôi tuyệt đối tin chắc đi nữa, tôi cũng phải bắt Cái Trí tôi thí nghiệm lại tất cả những ư niệm mới mẻ này.
Con hăy nhớ rằng dù cho cả ngàn người đồng tán thành một vấn đề nào đi nữa, nhưng nếu họ không biết chút ǵ trong đó cả, th́ ư kiến của họ vẫn vô giá trị.
C. W. L. Đây là điều mà thế giới hiện tại khó ḷng hiểu được. Hiện giờ người ta tưởng rằng cứ tích lũy sự dốt nát th́ cuối cùng sự hiểu biết sẽ nảy sanh ra. Nghĩ như thế là sai lầm vậy. Những kẻ dốt nát phải nhờ người hiểu biết dắt dẫn.
A. B. Về vài phương diện, một số sách vở lớn lao của chúng ta là một điều bất tiện, tệ hại. Nó khuyến khích chúng ta đọc không suy nghĩ, khiến cho Cái Trí trở nên nông cạn và hay thay đổi. Do đó luôn luôn tôi khuyên người ta nên đọc ít rồi mô phỏng lại đoạn đă đọc, chẳng phải bằng trí nhớ, nhưng bằng sự hiểu biết hoàn toàn vấn đề. Điều ǵ đă thuộc về bạn khi nào nó đă được Cái Trí của bạn đồng hóa. Muốn được như thế, bạn phải suy nghĩ và hiểu biết tường tận những ǵ bạn đă đọc hoặc nghe. Không vậy, bạn càng đọc nhiều chừng nào th́ bạn càng trở nên dị đoan nhiều chừng nấy. Bạn cứ thêm những tín ngưỡng mới vào những tín ngưỡng cũ của bạn mà không có cái nào được căn cứ trên một nền tảng vững chắc.
Tôi có một người giúp việc rất dở về kế toán. Mỗi lần y tính lộn, y bắt đầu làm lại một cuốn sổ mới với hy vọng sắp đặt lại cho có thứ tự. Hiện nay cũng thế, nhiều người luôn luôn đ̣i hỏi sự mới lạ v́ những sự hiểu biết nông cạn mà họ đă thu thập không làm cho họ thực sự thỏa măn. Những người trong nhóm hội viên chúng ta đi đâu cũng lấy những tác phẩm của Đức Giám Mục Leadbeater hoặc của tôi làm dẫn chứng cũng là những người mê tín dị đoan vậy. Những sự kiện họ kể ra có thể rất đúng, nhưng chúng không đúng đối với họ, v́ nếu họ thật hiểu chúng, họ không cần dựa vào uy tín của chúng tôi. Nếu họ muốn lấy chúng tôi làm dẫn chứng, th́ họ phải xem lời nói của chúng tôi như là những ư kiến cá nhân và không nên t́m cách ép buộc ai nghe theo cả. Trên đời chỉ có một uy quyền mà thôi : Đó là sự Minh Triết.
Người nào muốn đi trên Đường Đạo th́ phải tập tự ḿnh tư tưởng, v́ thói dị đoan là một trong những tai hại lớn nhất trên thế gian. Một trong những chướng ngại phải hoàn toàn diệt trừ mới được.
C. W. L. Sự dị đoan là một sức mạnh lớn lao và tế nhị. Nó hiển nhiên là chướng ngại thứ ba trên Đường Đạo mà con người cần phải dứt bỏ, sau khi đă được Điểm Đạo lần thứ Nhứt; tiếng Nam Phạn (Pali) gọi nó là Silabbataparamasa, nghĩa là: "Đức tin căn cứ vào sự công hiệu của nghi thức hay là lễ bái bất cứ loại nào ".
Điều nào con tưởng cho thiên hạ cũng phải thật đúng. Con không nên tưởng cho kẻ khác điều nào mà con không biết rằng quả có thật như vậy.
C. W. L. Nếu điều của chúng ta nghĩ về kẻ khác chỉ là giả tưởng (ức đoán) th́ chắc chắn tư tưởng của chúng ta bất cứ về phương diện nào cũng là lư luận thuần túy. Thật ra, chúng ta biết rất ít về những người ở gần ḿnh nhất, và chúng ta c̣n biết ít hơn về những người mà chúng ta gặp gỡ một cách ngẫu nhiên; nhưng người ta không ngớt ngồi lê đôi mách, lắm chuyện lắm lời vô ích về những hành động, những lời nói và những tư tưởng của thiên hạ. May thay, một phần lớn những điều này vẫn hoàn toàn sai lạc.
A. B. Những dư luận về kẻ khác thường sai lầm. Chúng ta chỉ có thể phán đoán chính xác về một người nào khi chúng ta thật biết y, thấy và hiểu được tư tưởng của y. Phần đông người đời chưa đạt được tŕnh độ hiểu biết đó. Tuy nhiên, ư kiến của họ về mấy kẻ khác đă quyết định rồi. Luôn luôn họ xét đoán mấy người này và không biểu lộ trong tư tưởng một chút nhân từ nào cả.
Sau đó một chút, Đức Thầy có nói rằng: "Con đừng bao giờ cho kẻ khác có ư muốn này hay ư muốn nọ". Lời khuyên này hết sức quan trọng, nếu nó được người đời tuân theo, th́ phân nửa sự thống khổ của Trần gian sẽ bị tiêu diệt. Nếu có ai làm một việc mà bạn không hiểu được, bạn hăy để cho y làm, đừng bịa ra những lư do. Lư do hành động của y, tất nhiên bạn không hiểu được, nhưng bạn lại t́m một lư do, thường thường th́ không mấy tốt đẹp rồi bạn kết nó vào sự hành động, và sau cùng bạn khiển trách kẻ khác về cái điều mà chính là bạn đă tưởng và đă làm ra. Khi qui cho kẻ khác những lư do như thế, con người tăng cường mănh lực xấu có thể đang hoạt động trong trí của kẻ bị chỉ trích, hoặc nếu kẻ ấy chưa có mầm xấu th́ họ lại làm cho nó nảy sinh. Đấng Christ có nói: "Chớ khá đương đầu với kẻ hung ác "[29]. Lời này có thể đem áp dụng cho trường hợp kể ra đây. Không phải bổn phận của chúng ta là t́m điều xấu trong Trí Thiên Hạ để diệt trừ; hăy cô lập sự xấu. Nó sẽ tự tiêu hủy.
Con đừng tư tưởng rằng thiên hạ hằng nghĩ đến con luôn luôn.
C. W. L. Điều này xảy ra măi măi: tất cả những ǵ của kẻ khác làm hay nói, chúng ta cũng đều cho rằng liên hệ đến chúng ta cả. Bởi chúng ta luôn luôn nghĩ đến ḿnh nên chúng ta tưởng tượng rằng kẻ khác cũng phải nghĩ đến chúng ta. Nếu chúng ta luôn luôn nghĩ đến ḿnh, th́ muốn cho hợp lư, chúng ta phải tưởng rằng kẻ khác cũng luôn luôn nghĩ đến chính ḿnh họ vậy, chớ không phải nghĩ đến chúng ta. Con người tự đặt ḿnh vào trung tâm của cái ṿng tṛn của họ, mọi tư tưởng, mọi cảm xúc của họ đều quay cuồng theo ṿng tṛn và họ xét đoán mọi sự theo phản ứng của chúng đối với họ. Họ cứ chạy theo ṿng tṛn chung quanh họ. Nhưng không phải như thế đâu. Mỗi người tự nhốt ḿnh trong ṿng tṛn của ḿnh - chắc chắn ṿng tṛn này cũng lẩn quẩn như những ṿng tṛn khác. Trong chín phần mười những trường hợp mà con người bất b́nh về hành vi và lời nói của kẻ khác có lẽ đều phát sinh từ ư niệm này.
Nếu một người kia làm điều ǵ mà con tưởng là có hại cho con, hay là nói một chuyện nào dường như có can hệ tới con, th́ con chớ vội nghi rằng: "Người đó có ư nhục mạ tôi ". Có lẽ đúng hơn, là người đó không nghĩ đến con chút nào, v́ mỗi linh hồn đều có những việc lo lắng riêng, và thường thường chỉ lo cho một ḿnh ḿnh thôi. Nếu có người nào nói với con giọng quạu quọ, th́ con chớ tự nói rằng: "Người đó ghét tôi và muốn nhục mạ tôi ". Có lẽ v́ một người nào hay một việc chi đó làm cho y giận và bởi y gặp con, nên y mắng con xối xả cho đă nư giận. Người đó làm chuyện điên cuồng, v́ sự giận hờn nào cũng là sự điên cuồng cả, nhưng không phải v́ lẽ đó mà con nghĩ quấy cho y.
C. W. L. Chính đó là lẽ phải, nhưng rất ít người thực hành! Khi tôi c̣n là Mục Sư của Giáo Hội Anh Cát Lợi, có lần tôi thuyết về sự thử ḷng hay sự cám dỗ mà tôi nghĩ rằng có thể xảy ra cho những tín đồ nông dân hay thợ thuyền, họ là những con chiên của tôi. Tôi tŕnh bày tại sao phương thức hành động nào có thể đem đến vài hậu quả tai hại. Sau lời thuyết pháp, một người nông dân giận dữ đă xông vào Thánh Đường và hỏi tôi v́ cớ ǵ tôi đưa y ra làm đối tượng cho bài thuyết giáo của tôi. Thật thế, kẻ bất hạnh tự bộc lộ tâm trạng của y tức khắc. Tôi không bao giờ ngờ y có thể phạm phải hành vi đặc biệt này, nhưng hiển nhiên, nó là một mối ưu tư mà sự quan sát của tôi đă chạm vào đó. Đến nay tôi vẫn c̣n tin rằng người ấy quả quyết rằng tôi nhận rơ y trong đám thính giả và đưa y ra làm đề tài cho bài thuyết giảng của tôi. Trong sự sống chung đông đúc này, không thể tránh khỏi được những sự đụng chạm đến một mức độ nào đó. Cho mấy điều này là quan hệ hay là trọng đại, thật vô ích. Khi đi đường trong một đô thị lớn, chúng ta thấy hàng ngàn người đều bận rộn công việc riêng của họ; họ đi đường họ, không nghĩ ǵ đến kẻ khác đang qua lại. Đôi khi không thể tránh khỏi sự xô lấn, nhưng không ai tưởng rằng ḿnh bị xúc phạm nên nổi nóng, v́ thái độ đó thật buồn cười. Trên phương diện lư trí và t́nh cảm cũng xảy ra những sự đụng chạm như thế. Trong những đám đông đều luôn luôn có sự va chạm về mặt lư trí và t́nh cảm. Chúng ta hăy xem những sự việc này giống như điều mới nói ra đây, tức là hiểu rằng kẻ đă giẫm chân trên Thể Trí của chúng ta không hề cố ư chút nào, và y chỉ đi theo con đường của y chớ không nghĩ đến chúng ta.
Chúng ta đừng quan trọng hóa những sự đụng chạm nhỏ nhen đó, cũng như những sự xô lấn hằng ngày ngoài đường phố.
Khi chúng ta để ư đến cách của kẻ khác chăm chú vào những quyền lợi của họ, chúng ta cũng có bổn phận coi chừng, đừng cho chúng ta say mê những quyền lợi của chúng ta cho đến đỗi chúng ta quên những cử chỉ lễ độ, nhă nhặn để làm cho đời thêm tươi đẹp.
Người Thông Thiên Học phải khác hơn người thường bởi sự lễ độ cũng như sự an tịnh và b́nh thản luôn luôn. Các bạn hăy ở cho dễ thương, hăy kiên nhẫn. Người ta rất vội vàng mà người ta cũng không thiếu th́ giờ để tỏ ra ḿnh là người tử tế và có t́nh huynh đệ. Chớ để cho những triều lưu nóng giận lôi cuốn chúng ta do những dây thần kinh quá căng thẳng và thường xảy ra trong thời buổi xáo trộn của chúng ta.
A. B. Lời khuyên của Đức Thầy ở đây thật rất sáng suốt, khôn khéo. Chớ nên nghĩ rằng mọi người đều nhớ đến bạn v́ lẽ bạn vẫn nhớ đến họ. Mấy kẻ khác cũng nhớ đến họ chớ không hề nhớ đến bạn đâu. Họ lo lắng công việc riêng của họ cũng như bạn lo lắng công việc riêng của bạn. Nhiều nước sẽ được hạnh phúc hơn nếu người ta chịu chấp nhận và đem thực hành ư niệm này. Nếu một người kia chạm phải bạn trong cuộc sống náo nhiệt và xáo trộn này, th́ bạn chớ tưởng rằng y t́m cách hại bạn, hoặc có tư ư ǵ đối với bạn. Trừ ra khi nào bạn chắc chắn rằng người ta muốn hại bạn, th́ tốt hơn bạn nên nghĩ trái ngược lại là không có điều đó.
Một người nói với bạn giọng giận dữ, nếu lúc đó bạn nhớ đến điều cần thiết là đừng gán cho y thái độ thù nghịch và đừng nổi nóng như y, th́ bạn sẽ tiến nhanh trong vấn đề tự chủ. Thường thường sau cơn giận người ta mới nhớ. Một người đă tự chủ hoàn toàn, th́ cho đến chút t́nh cảm nóng giận cũng không nảy sinh ra nữa. Dầu thừa nhận rằng kẻ đối thoại với bạn sai quấy, lỗi ấy chỉ do sự yếu đuối mà ra, kẻ chí nguyện làm người Huyền Bí Học chớ nên quên bổn phận ḿnh phải nhân từ trước sự yếu đuối của kẻ khác. Ta nên nhớ rằng cử chỉ giận dữ hay câu trả lời cộc cằn và gay gắt của một người nào thường là dấu hiệu bộ thần kinh của y bị căng thẳng quá độ bởi sự xao xuyến, lo âu ; y quá yếu đuối nên không thể chịu nổi một sự cố gắng mà không tỏ ra phản ứng ǵ. Thần kinh của y căng thẳng cực độ; đó là lư do khiến y hành động như thế.
Theo lời Đức Thầy, người ấy hành động điên cuồng. Quả đúng như thế, nhưng chúng ta hăy khoan thứ cho y. Chính v́ thế đa số những sự khó khăn nhỏ mọn nảy sinh. Một sự căng thẳng khó chịu khiến cho chúng ta nổi nóng trước hầu hết mọi việc. Bạn hăy nghĩ đến bao nỗi bận tâm đang chi phối Thế gian, lo lắng về mọi thứ quấy nhiễu và hành hạ con người. Đành rằng chúng ta không biết được những nỗi khó nhọc của những kẻ sống chung quanh ta, v́ không người khôn ngoan nào lại thuật cho bất cứ ai biết những nỗi khó khăn của ḿnh. Cái tư cách tầm thường cũng không cho phép người ta làm như thế. Nhưng nếu chúng ta nhớ đến những nỗi khó khăn này và quan tâm đến chúng th́ chúng ta sẽ đạt được sự yên tĩnh hoàn toàn, nó là mục tiêu của Đức Thầy trong những bài này.
Chừng con làm đệ tử Chơn Sư rồi, con có thể thấy được tư tưởng của con đúng đắn hay không, khi con so sánh nó với tư tưởng của Ngài. Bởi v́ Thầy với tṛ vốn là một và tṛ chỉ cần đem tư tưởng của y kề với tư tưởng của Thầy, th́ y sẽ thấy hai tư tưởng có phù hợp với nhau hay không. Nếu như không th́ tư tưởng của tṛ đă sai lầm và y phải lập tức sửa đổi v́ tư tưởng của Chơn Sư vốn trọn lành, bởi Ngài thông hiểu hết mọi việc.
A. B. Một đệ tử chánh thức luôn luôn có thể xác định giá trị của tư tưởng của y, khi y đặt nó cạnh tư tưởng của Đức Thầy. Nếu y cảm thấy một sự rung động không điều ḥa, th́ y biết rằng tư tưởng của y chẳng có giá trị ǵ cả. Nếu lấy một sự tương tợ ở cơi Trần mà nói, th́ đó cũng như là một cung đàn lỗi nhịp. Người đệ tử không cần làm cho Đức Thầy chú ư đến ḿnh. Y chỉ để tư tưởng của y bên cạnh tư tưởng của Ngài. Nếu y thấy có dấu hiệu sai lệch th́ y liền vứt bỏ tư tưởng của y và tức khắc cố gắng lập lại sự ḥa hợp giữa tư tưởng của y với tư tưởng của Đức Thầy. Người đệ tử không lư luận, không t́m cách cho rằng dù sao có lẽ tư tưởng của ḿnh cũng đúng; v́ nếu nó sai quấy, th́ sự sai lầm hiện ra tức khắc. Trước khi được Đức Thầy thâu nhận làm Đệ Tử Chánh Thức th́ không thể hành động như thế được, và đối với nhiều người chí nguyện th́ điều này là một sự khó khăn. Bởi Tâm Thức của đệ tử phải ḥa hợp làm một với Tâm Thức của Đức Thầy, cho nên Ngài không nhận một người nào mà tư tưởng của y buộc Ngài phải làm một tấm vách để ngăn nó với tư tưởng của Ngài.
C. W. L. Người ta nói rằng người đệ tử làm một với Đức Thầy. Điều này đúng trong một ư nghĩa mà chỉ có Đức Thầy mới hiểu trọn vẹn. Người đệ tử cũng hiểu như thế, song y chỉ hiểu một cách bất toàn. Phải giao tiếp đặc biệt với Đức Thaày, như thế mới hiểu được sự hiệp nhất này mănh liệt là dường nào. Người đệ tử phải trở thành một tiền đồn của Tâm Thức của Đức Thầy. Y liên hệ với Ngài cũng gần giống như Phàm Nhơn thuộc về Chơn Nhơn. Chơn Nhơn cho một phần nhỏ của ḿnh (danh từ phân thân không đúng lắm, nhưng nó c̣n đúng hơn chữ phản ảnh) xuống mấy cơi dưới, sống theo những điều kiện đặc biệt ở đó, nơi mà ba thể: Xác, Vía, Trí tốt hơn hết của con người chỉ biểu lộ được Chơn Nhơn một cách thật hết sức bất toàn . . Điều này sẽ phấn khích chúng ta, mỗi khi chúng ta cảm thấy ḿnh nản chí trước tất cả những sự yếu đuối của chúng ta tại cơi Trần. Người ta có thể tự nói: "Dù trong trường hợp nào, Chơn Nhơn cũng cao cả hơn mấy điều đó. Vậy tôi không có lư do ǵ để thất vọng. Tôi chỉ cần tăng thêm một chút sức mạnh của tôi trong sự hiểu biết thấp thỏi này để biểu lộ bản tánh thật sự của tôi ở cơi trên một cách tinh túy hơn; thế là những tật xấu của tôi sẽ giảm dần".
Cũng thế, người đệ tử không những là đại diện của Đức Thầy, mà c̣n quả là Đức Thầy thực sự; nhưng là Đức Thầy đang bị bao vây bởi những sự hạn chế kinh hồn; nhưng hạn chế này chẳng những thuộc về những cơi thấp mà c̣n thuộc về Phàm Ngă của người đệ tử chưa bị hoàn toàn chế ngự. Nếu Chơn Nhơn của người đệ tử đă triệt để làm chủ được các thể thấp, chúng trở thành những phản ảnh hay những biểu hiện của các thể cao, th́ nó có thể biểu lộ những đặc tính của Đức Thầy hoàn toàn hơn. Nhưng vẫn c̣n một sự hạn chế mà người ta gọi là "vóc vạc" của y, người đệ tử là một Chơn Nhơn nhỏ bé hơn Đức Thầy; y nối gót theo Thầy, và do đó y chỉ có thể đại diện cho Ngài một phần nào mà thôi. Tuy nhiên dù người đệ tử có tư tưởng nào, th́ chúng cũng đều có ở trong Thể Vía và Thể Trí của Đức Thầy. Một phần cũng v́ lẽ đó mà các đệ tử phải chịu trải qua một thời gian Nhập Môn, trong thời gian này h́nh ảnh sống của người Đệ Tử Nhập Môn luôn luôn ở dưới mắt Đức Thầy. Đức Thầy muốn biết chính xác tư tưởng, t́nh cảm của người đệ tử tạm thời đó; nếu không vậy, Ngài có thể thấy Thể Vía và Thể Trí của Ngài luôn luôn bị tràn ngập bởi những tư tưởng và t́nh cảm của người đệ tử, chúng bất ḥa với công việc của Ngài đang măi bận lo . . . Chỉ sau khi quan sát một thời gian khá lâu và nhận thấy rằng những tư tưởng và những t́nh cảm bất đồng của thí sinh c̣n rất ít, Ngài mới thu nhận y vào hàng môn đồ, và làm cho y trở thành một phần tử của Ngài.
Tuy nhiên, Đức Thầy cũng c̣n pḥng hờ để tùy tiện tạo một bức màn chận ngang giữa Tâm Thức của Ngài với Tâm Thức của đệ tử; vị này tha thiết muốn không có sự phân cách nào làm gián đoạn sự hiệp nhất đó; nhưng ở cơi Trần chúng ta hay lỗi lầm và thường thường chúng ta có tiếp thu một tư tưởng hay một t́nh cảm bất chánh nào đó, Đức Thầy không thể chấp nhận cái đó được, Ngài điềm nhiên tự vệ, thật ra, về sau, đến một lúc kia Đức Thầy hủy bỏ luôn luôn bức màn ngăn ngừa kia, đó là lúc Ngài nhận người đệ tử vào hàng "Con" của Ngài. Nhưng Ngài chỉ nhận như thế là khi nào Ngài hoàn toàn chắc chắn không c̣n cái chi phải loại ra nữa.
Nhờ sự kết hợp mật thiết với Tâm Thức của Đức Thầy như thế, người đệ tử có thể đặt tư tưởng của y kế bên tư tưởng của Ngài. Đệ tử không cần làm cho Đức Thầy chú ư đến y, v́ y không thỉnh cầu ư kiến của Ngài trong vấn đề đang lo lắng, y chỉ nhờ sự hiệp nhất này, mà biết được tư tưởng của Ngài đối với vấn đề đặc biệt đó. Các bạn sẽ hỏi: Vị đệ tử phải làm thế nào? Có nhiều cách, tùy theo mức độ của sự hiệp nhất này: người đệ tử tạo ra trong trí ḿnh h́nh ảnh rơ rệt của Đức Thầy , rồi dùng tất cả sức mạnh nâng tâm hồn ḿnh lên đến tận h́nh ảnh này; y hiệp nhất với nó, đoạn phát triển rơ ràng tư tưởng của ḿnh, rồi xem coi nó có bất ḥa hoặc bất đồng chút nào với tư tưởng của Thầy không, nếu có, y phải tức khắc sửa đổi tư tưởng của y.
Ở đây, quan điểm Huyền Bí Học khác với quan điểm của Thế gian rất xa. Trên đời này, nếu bạn bất đồng ư kiến với một người khác, bạn liền lập luận để binh vực ư kiến của bạn hoặc bạn cố gắng biện chính cho ư kiến đó. Trên phạm vi Huyền Bí Học, chúng ta không bao giờ tranh luận. V́ chúng ta biết rằng vị ở trên chúng ta biết rơ sự việc đó hơn chúng ta, nên chúng ta chấp nhận ư kiến của Ngài. Không bao giờ chúng ta có ư nghĩ đem lối nh́n của chúng ta mà chống lại cách thấy của Ngài, v́ chúng ta biết (không phải là vấn đề suy luận nữa mà chính là sự hiểu biết trực tiếp) rằng Ngài có cả ngàn cách nghe thấy mà chúng ta không có, nên Ngài hiểu điều Ngài nói. Ư kiến của Ngài căn cứ trên nền tảng hiểu biết sâu rộng hơn chúng ta rất xa. Về sau, chúng ta có thể t́m hiểu lư do của sự kiện ấy, và đó là chuyện khác. Nhưng trong khi chờ đợi, chúng ta không chống lại Ngài, và chúng ta cũng không nghĩ đến việc đó. Khi người đệ tử đặt tư tưởng của y bên cạnh tư tưởng của Đức Thầy, y không lư luận. Khi cây đàn của bạn cần phải lên dây ḥa điệu, bạn không tự hỏi tiếng đàn này sẽ không tốt chăng, mà bạn cứ lên dây.
Trong thế giới Huyền Bí, chúng ta không hề phê phán, chỉ trích. Chúng ta xem như đă chứng minh rồi tất cả những ǵ mà nhân viên của Quần Tiên Hội đă làm hết ḷng. Trong trường hợp này không phải là chúng ta, mà chính Đức Thầy của nhân viên đó nhận xét sự thành công hay thất bại của y. Dĩ nhiên, đôi khi có thể chúng ta thấy trước một sự thất bại, chúng ta có thể khuyên nhủ với tất cả sự tinh tế, thanh nhă của chúng ta như sau: "Nếu người ta làm việc này hoặc việc kia, anh sẽ không nghĩ rằng điều đó khá hơn một chút sao? Những nhà Huyền Bí Học hay là những người nhiệt thành muốn trở nên nhà Huyền Bí Học đều tuyệt nhiên tránh việc chỉ trích kẻ khác một cách khinh xuất mà không biết ǵ đến những nỗi lo âu và khó khăn của họ. Chúng ta hoàn toàn xa lánh việc chỉ trích; đối với chúng ta, nó là một hành vi xấu xa.
Về phương diện này, những ai quyết định bước vào Đường Đạo nên thực hành đúng theo thói quen mà các vị đệ tử Chơn Sư đă chấp nhận. Chúng ta hăy từ bỏ thói chỉ trích những kẻ khác đang hoàn thành nhiệm vụ của họ. Phần đông họ đều cố gắng đến mức tối đa theo quan điểm riêng của họ. Có thể quan điểm chúng ta cao hơn quan điểm của họ nhiều, nhưng không phải là không đúng trong việc làm, họ chỉ theo ánh sáng riêng của họ, chớ không phải ánh sáng riêng của chúng ta. Nếu một người nào đó được Hội của chúng ta ủy thác nhiệm vụ chăng, chúng ta nên để y có cơ hội hoàn thành nhiệm vụ của y một cách tốt đẹp. Nếu y làm công việc không được chu đáo, th́ sau một thời gian hợp lư, chúng ta có thể giao nhiệm vụ đó cho một kẻ khác. Nhưng trong khi chờ đợi, chúng ta chớ nên làm rộn y, phải để cho y có dịp trổ tài và thực hành những ư niệm riêng của y. Luôn luôn can thiệp vào công việc của kẻ khác là một điều sai quấy.
Thái độ chỉ trích thường xuyên, luôn luôn t́m chỗ sơ hở, luôn luôn ŕnh rập những nhược điểm của kẻ khác là một bản tánh rất xấu xa tệ hại. Trong giới Huyền Bí, người ta không làm như thế. Chúng ta thường nghe nói rằng: "Tôi không thể nào không chỉ trích được: đó là bản tánh của tôi ". Nếu đó là bản tánh của bạn, th́ thật đáng thương cho bạn. Tốt hơn hết bạn hăy cố gắng vượt lên khỏi nó. Bạn áp dụng danh từ "tự nhiên", "nhân tánh" theo cách hành động của người trung b́nh, nhưng khi một người đă khép ḿnh vào khuôn khổ của kỷ luật tu thân một cách nghiêm khắc th́ y cố gắng vượt khỏi mức độ trung b́nh. Chúng sinh ra đời để sửa đổi tâm tánh của ḿnh. Hănh diện v́ nó thật vô ích. Người chí nguyện phải cố gắng vượt lên trên mức độ trung b́nh mới có thể làm cho nó tiến tới được. Nếu y chỉ ở chỗ đồng bậc hay là ở mức thấp hơn mức độ trung b́nh, y không thể làm cho bản tánh y trở nên tốt đẹp. Chỉ có quyết định mới trừ được tật xấu hay chỉ trích.
Đôi khi chúng ta muốn nói với những kẻ khác rằng: "Các bạn đừng cản đường tiến hóa của Chơn Nhơn cao cả của các bạn nữa và hăy để cho Ngài có dịp tỏ ra hết sức cố gắng. Bạn để cho Phàm Nhơn thấp hèn của bạn ngăn cản Chơn Nhơn, không cho Ngài muốn làm và làm một cách dễ dàng". Mong sao không ai nói rằng: "Tôi không làm được". Nếu bạn nói như thể th́ bạn xét đoán trước và tự cho ḿnh phải thất bại. Tốt hơn là bạn nên làm ra h́nh tư tưởng này: "Tôi có thể làm được việc đó và tôi sẽ làm", và như thế công việc đă hoàn thành được nửa rồi. Thường thường sự cố gắng cũng không mang lại kết quả ǵ, đó là lẽ tự nhiên. Nhưng nếu cố gắng măi, sức mạnh sẽ gia tăng, chẳng bao lâu chắc chắn sẽ thành công. Nếu chưa thành công, chớ tưởng rằng bạn đă mất tất cả, sức mạnh đă tạo được rồi, dù nó chưa đủ để mang đến một sự thành công tức khắc, nó cũng là một thắng lợi trước tiên và nếu chúng ta không ngừng gia tăng sức cố gắng, th́ đến một lúc nào đó, sự thành công sẽ đền đáp lại công lao khó nhọc của chúng ta.
Một hố thẳm ngăn cách hai thái độ này: một bên cứ ngồi mà ngă ḷng, thất vọng; c̣n một bên th́ đứng lên và hành động. Người ta cũng nói rằng trong thiên hạ hai hạng người: hạng thứ nhất đảm đương một trách nhiệm, c̣n hạng thứ hai cứ ngồi và tự hỏi: "Tại sao người ta không làm khác hơn"? Chúng ta nên gia nhập vào hạng thứ nhất và đừng để ư đến lời chỉ trích của kẻ khác, họ là những người không muốn động đến bàn tay đặng làm việc.
Những người nào chưa được Ngài thâu nhận làm đệ tử chính thức th́ không thể làm vậy, song nếu họ thường tự hỏi như sau đây, th́ họ sẽ được giúp đỡ nhiều lắm: "Thầy sẽ nghĩ việc này ra sao? Bởi v́ không nên làm, không nên nói, hay không nên nghĩ điều nào mà theo ư ḿnh, Thầy không làm, không nói, hay không nghĩ như thế được ".
Phải chân thật trong lời nói của con; phải nói cho đúng đắn và không quá lố.
C. W. L. Nếu chúng ta luôn luôn nhớ rằng chúng ta không bao giờ được nghĩ hay nói điều ǵ mà Đức Thầy không nghĩ, không nói, th́ trong đời sống chúng ta ít có cái chi cần phải sửa đổi. Có thể chúng ta phạm vài lầm lỗi trong việc xét đoán những tư tưởng hay những lời nói mà ta cho là của Ngài, nhưng về phương diện chung, đời sống của chúng ta sẽ trong sạch phi thường và sẽ đến gần Ngài. Chắc chắn có nhiều người tự nói rằng: "Nếu phải mất th́ giờ để nghĩ như thế, th́ không bao giờ tôi nói điều ǵ được cả ". Nếu họ im lặng, có lẽ thế gian không v́ thế mà kém tốt đẹp: v́ thường thường lời nói của con người vẫn không ích lợi ǵ cả. Nếu một người kia mỗi khi sắp nói điều chi, y đắn đo kỹ lưỡng về lời nói của ḿnh và tự hỏi: "Đức Thầy sẽ nói những lời như tôi sắp nói ra chăng"?, th́ y sẽ ít nói hơn. Ban đầu, việc nhớ đến tư tưởng của Đức Thầy đặng đối chiếu có thể mất th́ giờ, nhưng khi đă thành thói quen rồi th́ việc đó xảy ra mau như chớp.
Tư tưởng truyền đi nhanh như ánh sáng và có thể c̣n nhanh hơn nữa, như các nhà Vật Lư Học cho chúng ta biết, ánh sáng truyền đi khoảng 186 dặm Anh ( milles ) trong một giây đồng hồ, c̣n tư tưởng chẳng hạn từ Anh Quốc, cách đây 12.500 dặm, đến nhanh như tia chớp. Sự nhanh chóng của ánh sáng trong phạm vi Vật Lư Huyền Bí Học là một trong những vấn đề mà chúng ta mới vừa biết chữ thứ nhất. Chúng ta không ngớt thu hoạch những ư niệm mới trong Khoa Pháp môn và thí nghiệm một cách ṃ mẫm. Về điều này chúng ta giống như những nhà luyện kim thuở xưa mà sức cố gắng đă làm nảy sinh ra Khoa Hóa Học, khoa này đă dần dần trở thành một khoa học bao la gồm muôn ngàn sự vật. Tôi tưởng những thí nghiệm không chắc chắn của vài người ngày nay sẽ đem lại với thời gian một Khoa Huyền Bí Học mà sự phát triển sẽ hữu ích cho cơi đời rất nhiều.
Thường thường những tư tưởng của chúng ta chuyển động ít nhanh chóng hơn điều nó làm được, v́ chúng ta không tập sử dụng nó riêng biệt khác hơn lời nói và hành động của chúng ta. Một trong những kết quả của sự tham thiền là tập cho chúng ta sử dụng riêng biệt với lời nói và sự hành động. Sự thành công đem lại những kết quả thật phi thường. Bà Tiến Sĩ Annie Besant có nghiên cứu vấn đề này một cách đặc biệt. Bà có nói trước mặt tôi rằng, trong những lúc diễn thuyết công cộng, khi Bà vừa thốt ra câu nào, th́ câu kế tiếp hiện đến cho Bà dưới ba hay bốn h́nh thức khác nhau, Bà điềm tĩnh chọn lựa câu nào dường như có công hiệu hơn hết, trong khi Bà thốt ra câu trước. Rất ít có người làm được như vậy. Đây là phải tách rời cách dùng tư tưởng ra khỏi sự hành động một cách nhanh chóng khó mà tính toán trước được. Như vậy người ta mới thấy điều đó dẫn đến đâu. Thật đáng cho chúng ta ra công khó nhọc tập sử dụng tư tưởng với tính cách là tư tưởng mà thôi. Khi tập lấy thói quen hết sức tốt đẹp này là suy nghĩ trước khi nói hoặc làm th́ người đệ tử sẽ thấy rằng thời gian này chẳng những làm cho đời sống của y ḥa nhịp với đời sống của Đức Thầy, mà tư tưởng của y c̣n hoạt động một cách nhanh chóng và hữu ích nữa.
Chớ nên cho kẻ khác có ư muốn cái này, cái kia, duy chỉ một ḿnh Thầy nó biết được tư tưởng của nó mà thôi; và có thể y làm như vậy là v́ những lư do mà con không hề biết.
C. W. L. Mỗi người là một bí ngữ, dù cho đối với những người mà y thương yêu nhất cũng vậy. Và đôi khi, sau một thời gian khá lâu, bạn biết được những lư do hành động của y, th́ thường thường chúng làm cho bạn rất ngạc nhiên. Ảnh hưởng chỉ huy Cái Trí của y là một yếu tố mà bạn không bao giờ nghĩ đến. Tôi quan sát điều này thường lắm có lẽ ở Ấn Độ nhiều hơn những nơi khác, v́ trí óc người Ấn Độ khác với trí óc của chúng ta trên nhiều phương diện, và đa số các bạn Ấn của chúng ta có những tư tưởng mà người Anh không hề có, họ lấy chúng làm động lực. Trí óc họ hết sức tế nhị và sinh hoạt của họ căn cứ trên những truyền thống khác hẳn lối suy tư của chúng ta. Như thế, nếu trong ḍng giống của chúng ta, không một người nào được phép t́m hiểu nguyên do của những lời nói hoặc hành động của bất cứ ai, th́ điều đó quả là một điều bất cẩn quá đáng đối với ngoại quốc là nơi chúng ta gặp phải một nền văn minh hoàn toàn khác lạ. Nhiều sự hiểu lầm vô phương cứu chữa đă xảy ra cũng v́ chúng ta bịa đặt ra lư do những hành động của kẻ khác. Chúng ta đừng làm như thế. Lư do của sự hành động nào đó không can hệ ǵ đến chúng ta, bận tâm đến nó vô ích.
Khi con nghe một câu chuyện nào có hại cho kẻ khác, th́ đừng lập nó lại. Có lẽ câu chuyện đó không có thật, mà dù có thật đi nữa, đừng nói đến mới là nhân từ hơn.
A. B. Nếu sau khi đọc mấy hàng này, mà bạn c̣n nói hành ai, như thế là bạn đă vi phạm mệnh lệnh trực tiếp của Đức Thầy đưa ra, v́ mệnh lệnh đó đă truyền đến bạn và nó liên quan đến bạn. Cũng khá dễ làm thinh. Điều khiển Cái Trí có lẽ khó hơn, nhưng chắc chắn là bạn có thể làm chủ được xác thân bạn. Có thể câu chuyện phiếm của bạn không có giá trị lớn lao, nhưng nếu nó không đúng mà bạn cứ lập đi lập lại măi, tức bạn nói dối và điều này rất nguy hại cho những người đang chuẩn bị để được Điểm Đạo. Danh từ nói dối quả là nặng nề, nhưng đó là một việc và chúng ta phải đương đầu với nó.
Dĩ nhiên chúng ta không thể dùng đời sống của ḿnh để xem xét coi những chuyện nhảm nhí đó có đúng hay không. Vậy điều thận trọng hơn hết là đừng bao giờ lập lại những chuyện đó. Chúng ta cũng đừng để ư đến việc nó có hại cho chúng ta, và cho tương lai của chúng ta. Giả sử chuyện đó có thật đi nữa, chúng ta cũng đừng nói ǵ hết, mới thật là nhân từ hơn. Tại sao bạn muốn hại người? Tại sao muốn lập lại những câu chuyện tŕnh diện những kẻ khác dưới một phương diện bất hảo.
Đành rằng, nếu chúng ta biết được một người nào đó là tay gian xảo hay bịp bợm định lợi dụng ḷng tin cậy của kẻ thật thà, th́ chúng ta có bổn phận phải cho người ta biết điều đó, hay là ít ra cũng phải báo cho những người đang bị đe doạ biết để đề pḥng. Nhưng đó là một vấn đề khác hẳn với việc nuôi dưỡng câu chuyện ngồi lê đôi mách thường t́nh. Muốn làm tṛn bổn phận đó, chúng ta cần phải hết sức lịch thiệp, kèm theo sự suy nghĩ chính chắn và loại ra mọi thù hận và mọi phẫn nộ.
Trước khi nói, phải suy nghĩ cho kỹ lưỡng, v́ e không đúng với sự thật.
C. W. L. Điều này đă được truyền dạy từ nhiều năm nay, tuy nhiên các bạn đồng song của chúng ta cứ khăn khăn nói những điều không đúng với sự thật. Đôi khi người ta nói thật thái quá: "Một vật cách đây một trăm thước chăng, họ nói ngàn dặm". Khi trời nóng hơn thường lệ, họ nói: "Trời nóng như thiêu như đốt". Phải là những người không biết rành rẽ ngôn ngữ của ḿnh mới không t́m được những từ ngữ để mô tả mức độ dị biệt của tư tưởng, và phải nhờ đến những tiếng điên rồ, quái gở và dư thừa này để chứng tỏ ḿnh c̣n kém giáo dục và nói không chính xác. Tôi tưởng rằng về điểm đó, chúng ta chớ tỏ ra bơ thờ, cẩu thả. Người ta có lư do cho rằng Đấng Christ đă nói mấy lời này: "Đến ngày phán xét (cuối cùng), con người sẽ biện giải về tất cả những lời nói vô ích mà họ đă thốt ra" [30].
Con phải thành thật trong việc làm, đừng bao giờ kiếm thế phô trương cái mà con không thật có, v́ sự giả trá ngăn cản cái tinh quang thuần khiết của chân lư, tinh quang ấy phải xuyên qua ḷng con cũng như tia sáng mặt trời giọi ngang qua tấm kiếng trong trẻo vậy.
A. B. Thực hiện sự chân chánh trong việc làm là điều rất khó khăn. Sự chân chánh này có nghĩa là không bao giờ làm điều ǵ trước mặt kẻ khác cốt để họ có một ư kiến tốt đẹp về ḿnh. Khi bạn trơ trọi một ḿnh, chớ làm điều ǵ mà bạn phải hổ thẹn khi ở trước mặt kẻ khác. Cuối cùng luôn luôn phải hết sức ngay thật. Hăy để cho kẻ khác thấy bạn đúng như thực chất của bạn và đừng t́m cách làm ra khác hơn vẻ thường ngày. Phần đông chúng ta có một thứ lư tưởng là muốn khoe ḿnh cho thiên hạ thấy, bởi thế khi chúng ta trơ trọi một ḿnh, chúng ta làm mọi chuyẹân nhỏ nhặt mà chúng ta không làm trước mặt kẻ khác, v́ chúng ta có cảm tưởng rơ rệt rằng họ sẽ có hơi ngạc nhiên mà thấy chúng ta hành động như thế.
Mỗi khi bạn không sẵn ḷng làm một chuyện ǵ bởi v́ bạn không ở một ḿnh, th́ bạn hăy chống lại ư định đó. Nếu hành động của bạn tốt đẹp, th́ bạn đừng quan tâm đến dư luận của bàng quan. Bằng trái lại, th́ bạn đừng hành động. Có một lúc, tôi tưởng tôi phải có trước công chúng cái thái độ mà người ta mong mỏi thấy ở các tác giả hay ở một diễn giả v.v. . . Đôi khi ư định này nảy sinh từ một lư do tầm thường. Đây là một thí dụ. Trong khi vượt biển, tôi có thói quen đánh bài, theo ư tôi, đó là sự tiêu khiển vô hại. Một ngày kia, nảy sinh ra ư tưởng khiến tôi tự hỏi rằng những người hành khách nghĩ ǵ về tôi khi họ thấy tôi đánh bài buổi chủ nhật v́ họ biết rằng tôi dạy Huyền Bí Học, việc đó có làm cho họ khó chịu không? Rồi tôi thầm nói: "Người ta thấy tôi hay không thấy, chẳng quan hệ ǵ. Nếu hành động của tôi xấu, th́ tôi phải từ bỏ, bằng không dư luận của kẻ khác chẳng thay đổi nó được chút nào". Về phương diện này, Bà Blavatsky thật đáng phục , luôn luôn Bà làm theo ư Bà, không chút kể đến dư luận quần chúng. Nếu người ta nói rằng cử chỉ của Bà không phải là cử chỉ của một nhà Huyền Bí Học, th́ điều đó có quan trọng ǵ? Dù sao những quan sát viên cũng không hiểu về chuyện đó.
Nhà Huyền Bí Học không làm ra bộ nghiêm trang và trọng thể, không cố làm mọi việc với vẻ cao sang, mặc dù người ta tưởng rằng họ phải có thái độ như thế. Những quan niệm thông thường về điều đó hoàn toàn sai lạc. Nhà Huyền Bí Học hết sức tự nhiên. Tôi thiết tưởng một trong những lư do quan trọng trong thời đại này để chúng ta sống một cuộc đời hoàn toàn chân thật và ngay thẳng là chúng ta có bổn phận góp phần nhỏ nhặt trong công việc dọn đường cho Đức Chưởng Giáo sắp lâm phàm trong một ngày gần đây, hầu cho con đường này có lẽ được bằng thẳng một đôi chút. V́ các Đấng Cao Cả không phải luôn luôn thích hợp với chân dung do con người tạc ra cho các Ngài. Các Ngài không chấp nhận khuôn khổ nào đă làm sẵn cho các Ngài, mà các Ngài đến để cải cách thế gian và thường thường các Ngài sửa đổi một cách triệt để những tư tưởng đang thịnh hành. Các Ngài quan tâm đến tánh t́nh con người nhiều nhất, nhưng luôn luôn không để ư đến những thành kiến của họ. Cuộc sống chân thật và ngay thẳng của chúng ta có thể dùng để chuẩn bị cho sự sinh sản những ư kiến, như thế Đức Di Lạc lâm phàm, con người bớt nô lệ những thành kiến của họ và họ ít bị phẫn uất v́ sao họ không được khác hơn. Vậy th́ sự ngay thật hoàn toàn phải là đặc tính trong trạng thái của chúng ta, luôn luôn với điều kiện là đừng bao giờ rơi xuống thấp hơn lư tưởng của chúng ta. Chúng ta đừng lầm rằng cách chúng ta hành động trước mặt kẻ khác không quan trọng, mà chúng ta phải thận trọng và thành thật trong chỗ mật thiết cũng như ở giữa công cộng.
C. W. L. Thật hết sức đúng là đừng bao giờ giả bộ, và sự tự phụ nào cũng có tính cách giả dối, nhưng trong khi chúng ta cố gắng tránh khỏi tánh đó, chúng ta lại e rằng ḿnh sẽ ngă vào sự quá độ đối lập. Đôi khi nhiều người nói rằng: "Tôi là thế nào, tôi muốn tỏ ra như thế đó", rồi họ để lộ ra phần xấu tệ, rất thô tục và rất tầm thường nhất của họ. Lẽ tự nhiên cái đó chẳng phải là chân tướng thực sự của họ mà là sự mô phỏng rất thấp kém, rất xấu xa và đê tiện của con người thật sự. Cái ǵ cao thượng nhất, tốt đẹp nhất và thanh cao nhất, trong bản chất con người, chính là cái gần nhất với Chơn Ngă. Do đó, muốn sống một cách tự nhiên, chúng ta phải biểu lộ trạng thái tuyệt đẹp của ḿnh.
Làm bộ sùng tín là một h́nh thức láo xược. Một người kia trước mặt bạn tỏ ra là một nhà Huyền Bí Học, nhưng đồng thời y lại nói nhiều về địa vị cao sang của y và ḷng khoan dung của y; y cho biết rằng y có nhiều quyền năng phi thường và t́m cách làm cho những người nhẹ dạ cả tin khâm phục y, cũng như những nhà đạo đức giả thuở xưa: "Họ thích cầu nguyện trong Thánh Đường và ngồi ở mấy góc đường để cho thiên hạ trông thấy". Họ cũng giống như những nhà Luật học và Tu sĩ Do Thái, giả vờ cầu nguyện rất lâu.[31] Bạn nên tin chắc rằng họ không phải là nhà Huyền Bí Học Chân chính. Nhà Huyền Bí Học chân chính không bao giờ giả bộ sùng Đạo, mặc dù y đă quyết sống một cuộc đời đạo đức rất cao thượng hơn kẻ tự xưng là "người tự nhiên".
Thường thường người ta không biết Đức Thầy v́ người ta khăng khăng có một ư niệm Ngài phải như thế này hay như thế nọ. Nhưng có thể Đức Thầy thực sự Ngài sống khác hẳn với những điều họ tưởng tượng, Ngài không theo thành kiến và tư tưởng của chúng ta. Ngài vẫn là Ngài, Ngài ngự trên cơi riêng của Ngài và nếu chúng ta nô lệ những thành kiến của ḿnh, th́ khi Ngài đến, có lẽ chúng ta không biết được Ngài. Vài người nhất định rằng Đức Chưởng Giáo sẽ nói và sẽ làm điều ǵ và các Ngài xử sự ra sao. Bạn không nên để cho thành kiến ngăn cách bạn với Ngài. Chúng ta biết rằng Ngài sẽ dạy về thuyết Bác Ái, nhưng chỉ có Ngài quyết định phương thức và những chi tiết mà thôi. Chúng ta phải nhất định nhận ra cho được Ngài và sẵn sàng đi theo Ngài đến bất cứ nơi nào mà Ngài dắt chúng ta đi tới.
*
* *
CHƯƠNG THỨ MƯỜI HAI
*****
T̀NH BÁC ÁI VÀ SỰ SỐNG THIÊNG LIÊNG
Phải phân biện điều ích kỷ với điều không ích kỷ, bởi v́ ích kỷ có thiên h́nh vạn trạng. Khi con tưởng trừ được tật ích kỷ trong một h́nh trạng nào rồi, th́ nó lại tái sinh trong một h́nh trạng khác cũng mạnh mẽ như trước vậy. Nhưng lần lần, con măi lo giúp đỡ kẻ khác cho đến đổi trong trí con không c̣n chỗ nào và giờ phút nào nghĩ đến con nữa.
A. B. Ở đây Đức Thầy mô tả các điều mà tôi tưởng là cách duy nhất để đi đến tánh hoàn toàn vị tha. Chắc chắn là có thể diệt được một h́nh thức đặc biệt của tánh ích kỷ khi chúng ta đem tất cả sức cố gắng đặng trừ tận gốc rễ nó, nhưng theo lời Đức Thầy nói, nó sẽ tái sinh dưới một h́nh thức khác. Như thế bạn sẽ mất nhiều th́ giờ để tiêu diệt một loại ích kỷ nào đó, rồi bạn ở vào t́nh thế của Hercule khi giết con rắn chín đầu (Hydre); hễ đầu này bị chặt đứt th́ đầu khác lại mọc lên. Nhưng phương thức dặn ḍ ở đây trừ được tận gốc.
Một trong những kết quả quư nhất mà ḷng sùng tín hiến cho chúng ta ở đây, tôi tưởng nó đẹp hơn hết, ấy là tư tưởng mà ta hiến cho một người khác để làm mục đích của sự sùng đạo; tư tưởng này chiếm trọn cả trí óc của chúng ta và chúng ta quên ḿnh mà không có sự cố gắng đặc biệt nào cả. Đó là cách phát triển thật sự: . . . cũng như đóa hoa tăng trưởng một cách vô tâm nhưng tha thiết muốn mở rộng tâm hồn dưới ánh dương quang" [32].
Tất cả mọi cố gắng là một dấu hiệu của sự yếu đuối, nếu bạn t́m được những phương thức khéo léo để thuyết dụ được bạn bằng cách nào đó, th́ đó quả là một sự thắng lợi lớn lao. Bạn sửa đổi ḍng tư tưởng, bạn tập trung năng lực vào chiều hướng tốt lành rồi tánh xấu sẽ chết lần ṃn. Đó chính là cách hay hơn hết để chế ngự các tánh xấu của ḿnh, bởi v́ nghĩ đến tánh xấu, dù là hối hận, cũng gia tăng sức mạnh của nó.
Bạn chỉ nghĩ đến kẻ khác thôi, rồi Đức Thầy đă nói, bạn sẽ không c̣n th́ giờ cũng như không c̣n chỗ trống nào trong tâm trí để nghĩ đến chính ḿnh nữa. Và điều này sẽ là hạnh phúc của bạn. Riêng tôi, tôi nhận thấy quả đúng như vậy. Khi tôi muốn phiền muộn và có hơi luyến tiếc một chuyện riêng tư (Tôi tưởng hiện giờ không c̣n như thế nữa, trước kia tôi đă bị điều đó rồi) th́ tôi đem hết tâm trí tôi lo giúp đỡ kẻ khác và làm việc cho họ. Buồn bực về những trường hợp chỉ làm cho một ḿnh chúng ta xúc động là ích kỷ vậy. Điều đó chỉ đem lại sự đau khổ cho chúng ta thôi. Tuy nhiên nhiều người vẫn làm như thế. Họ ngồi xuống và nói: "Ôi buồn quá! Khổ quá! Thật đau đớn cho tôi. Người ấy không cần đến tôi, không lo lắng ǵ đến tôi, không thương yêu tôi". Rồi cứ than van măi như thế không thôi.
Mấy điều đó là ích kỷ: Phương thức chữa bệnh buồn bực lẫn bệnh ích kỷ là tức khắc làm việc đặng giúp đỡ một người khác. Trong khi làm việc, trí của bạn không thể chứa một lượt hai mục tiêu và khi bạn không c̣n nghĩ đến bạn nữa th́ bạn bắt đầu có hạnh phúc. Bạn t́m hạnh phúc từ khi bạn có thể nói rằng: "Tôi không đ̣i hỏi những ai ở chung quanh tôi một điều ǵ cả. Tôi yêu thương họ và không cần cái chi cả để bù đắp lại". Thường thường người ta gọi là t́nh thương, một mảnh t́nh bị lớp màn ích kỷ dày đặc bao bọc. T́nh thương gây ra sự đau khổ ư; th́ chính là sự ích kỷ đă hiện diện trong đó.
Đây là một bài học rất khó cho những kẻ thành tâm, và có t́nh thân ái, tôi vẫn biết như thế. Tuy nhiên chúng ta phải học lấy bài này v́ nó sẽ mang đến hạnh phúc và sự bằng an cho chúng ta. Chính tôi đă kinh nghiệm điều đó rồi. Bạn hăy tập trung thương yêu tất cả mọi người và đừng đ̣i hỏi một điều ǵ để đền đáp lại và khi bạn đạt được mục đích, nhiều người sẽ thương yêu bạn, nhưng ngày nào bạn c̣n tỏ ra thèm thuồng, th́ bản năng tự nhiên của họ lại dè dặt, thận trọng. Bài học thật khó khăn thay, nhưng khi đă hoàn toàn lănh hội được, th́ nó sẽ mang lại một sự an tịnh không thể nào lay chuyển nổi, dù cho người mà chúng ta hết dạ yêu thương trở nên khó chịu với chúng ta trong chốc lát. Không có ǵ đáng kể: bạn biết rằng một ngày kia người ấy sẽ đổi thái độ và trong khi chờ đợi, bạn vẫn thương yêu y như trước. Ban đầu khó chăng? Hăy quyết định đừng lo đến điều đó. Bạn hăy thầm nói rằng: "Dù cho sự đau khổ của bản ngă thấp hèn của tôi đến thế nào chăng nữa, điều đó đối với tôi không có nghĩa lư ǵ hết". Chúng ta là ǵ ? Hay ít ra bản ngă thấp hèn của chúng ta là thế nào, mà chúng ta thương hại cho những sự đau khổ của chúng ta hay là đ̣i quyền được kẻ khác thương yêu ? Nếu bạn giữ thái độ đó với những nỗi khổ đau của bạn th́ bạn sẽ vượt lên trên nó được.
C. W. L. Nghĩ đến một điều lầm lỗi là tăng thêm sức cho nó. Đó là điều sai lầm mà hệ thống Cơ Đốc giáo thường vướng phải về việc truyền lệnh cho con người phải ăn năn và hối hận những lỗi của ḿnh. Khi con người càng hối hận, y càng nhấn mạnh tư tưởng của y về những tội lỗi của y đă làm th́ chúng càng tăng thêm ảnh hưởng của chúng. Trái lại, nếu người ta tiếp tục theo đuổi con đường của ḿnh và làm việc cho kẻ khác, th́ h́nh tư tưởng đó không được thêm sức, nên tự nhiên nó phải chết và tự tách rời ra rồi rơi vào sự lăng quên. Tự xét ḿnh một cách yếu đuối, bệnh hoạn thường biến một lỗi nhẹ thành ra một lỗi nặng. Người ta thường nghĩ đến những đứa trẻ luôn luôn nhổ gốc cây coi nó có mọc không. Cũng như một người kia đầy nhiệt tâm đang làm một việc tốt đẹp và cao quư, rồi y bắt đầu tự nghi ngờ ḿnh và thầm nói: "Tôi không chắc v́ lư do của tôi là trong sạch, tôi phải hành động v́ ḷng kiêu hănh của tôi", hoặc nếu người ấy làm giảm bớt những nỗi khổ đau của kẻ khác rồi y lại nghĩ: "Thật ra trong đó có sự ích kỷ; v́ không thể chịu được việc mục kích những nỗi thống khổ này, tôi đă xoa dịu chúng". Trong Thánh Đường Anh Quốc, người ta nói: "Lạy Chúa xin thương xót chúng tôi là kẻ tội lỗi rất khốn khổ". Chúng ta là kẻ tội lỗi, có thể đúng như vậy, nhưng làm cho tội lỗi chúng ta trầm trọng thêm do những sự đau khổ của chúng ta và làm cho những kẻ khác cũng khốn khổ như ḿnh th́ thật là vô ích. Đừng bao giờ nhấn mạnh về quá khứ mà hăy quyết tâm làm cho tốt đẹp hơn trong tương lai. Rất vô ích mà cầu mong lúc bây giờ đừng làm việc này hay việc nọ. Tốt hơn nên nói: "Tôi đă làm việc ấy, đó là điều đáng tiếc. Mặc kệ. Đây là hoàn cảnh hiện tại của công việc. Tôi phải xem xét coi điều ǵ tôi có thể làm được để cho công việc tốt đẹp hơn". Tôi không muốn nói rằng tới một mức độ cao siêu chúng ta không thể sửa chữa dĩ văng được, nhưng điều đó kể ra đây là một việc ít thực tế đối với chúng ta vậy.
Trong Bát Chánh Đạo của Đấng Thế Tôn, Đức Phật của chúng ta, con đường thứ bảy là Chánh Niệm. Đức Phật nói với những người theo Ngài như sau: "Phải hết sức đề pḥng trong việc khêu gợi những kư ức của các con. Nếu các con nói: không thể quên được điều ǵ, tức là các con chưa làm chủ được kư ức của các con, các con không chế ngự được trí tuệ của các con, nó vốn là một thành phần của các con. Cái đó cũng giống như khi các con đi ngoài đường các con lượm tất cả những rác rến nhơ bẩn mà các con gặp. Các con chất chứa bừa băi trong kư ức của các con tất cả những thứ vô ích và xấu xa. Các con chỉ nên nhớ những chuyện tốt lành và đặc biệt, hăy quên phức những chuyện khác". Rồi Đức Phật kể một cách tỉ mỉ và rơ ràng những điều nào mà phải quên, như những lời xúc phạm làm phật ư, mếch ḷng, sự khinh bỉ và những sự nhục mạ tưởng tượng. Chúng thuộc về những điều chúng ta phải triệt để quên mất đi. Trái lại, thuộc về những điều phải ghi nhớ là những lời nhân từ của kẻ khác đă nói với chúng ta, tất cả những ân nghĩa mà chúng ta đă thọ lănh, tất cả những tánh tốt mà chúng ta đă nhận thấy ở kẻ khác.
Chúng ta phải tập thương yêu những người ḿnh gặp trong cuộc sống hằng ngày. Tôi không nói rằng phải thương tất cả đồng bậc với nhau. Người ta không đ̣i hỏi điều đó. Chính Đức Phật cũng có một đệ tử mà Ngài thương hơn hết là Ananda (Ác-nan) và Đấng Christ cũng có một đệ tử mà Ngài yêu nhất là Thánh Gioan (Saint Jean). Trong buổi ăn cuối cùng trước ngày mà Ngài chịu khổ nạn, Thánh Gioan nép ḿnh vào ḷng Ngài. Chúng ta không bị bắt buộc phải thương yêu mọi người giống như nhau, hoặc phải thương yêu họ như thương cha, mẹ, vợ, con. Trái lại ta nên tỏ ra rất tử tế và có ḷng thương yêu đối với tất cả mọi người, mà không hề oán ghét một ai. Chúng ta phải có thái độ này và không hề trông mong kẻ khác đền đáp lại. Mọi sự thỉnh cầu đều bao hàm một cao vọng; yếu tố ham muốn lại dự vào. Rồi chúng ta lại nghĩ đến ḿnh chớ chẳng phải nhớ đến những người mà ḿnh thương yêu. Ban rải sự yêu thương mà không có ư mong mỏi được đền đáp lại, chỉ như thế mới đáng gọi là t́nh thương. Không có ḷng thương người (vị tha), th́ con người sẽ nuôi tánh ghen ghét, tật đố cùng nhiều sự ham muốn khác. T́nh thương của họ không phản chiếu một màu hồng đẹp đẽ và trong trẻo mà lại nhuộm màu đỏ nâu, ấy là một sự biểu hiện buồn bực mà h́nh dáng cũng xấu xa và thảm đạm; thay v́ tỏa ra như ánh sáng mặt trời, nó lại cong xuống và giữ chặt lại, nó truyền ra theo đường cong khép kín, thường chỉ ảnh hưởng đến kẻ sinh ra nó mà thôi. T́nh bác ái thiêng liêng triệt để làm cho các cơi chuyển động. Nó túa ra những đường cong rộng lớn vô cùng nhưng chúng không trở về trung tâm và cũng không muốn quay lại con đường chúng đă đi. T́nh bác ái đó ban rải ra theo những thứ nguyên khác nhau và trên những cơi khác nhau để hoàn thành cơ tạo theo Thiên Ư. Đó là bài học mà chúng ta phải học cho thật thuộc. Nó rất khó bởi v́ muốn thành công chúng ta phải diệt trừ bản ngă thấp hèn, nhưng đó chính là con đường dắt đến sự an lạc vậy.
Con phải phân biện một cách khác nữa. Phải tập phân biện Đức Thượng Đế trong mọi loài và trong mọi vật, dù chúng có thật xấu xa hay dường như có vẻ xấu xa cũng vậy.
Con có thể giúp người huynh đệ của con luôn luôn là nhờ con với y đồng chung có sự sống thiêng liêng trong ḿnh. Hăy học hỏi cách kêu gọi sự sống đó trong người y. Như thế con mới ngăn ngừa nó khỏi bị tai hại.
A. B. Đây là bài học cuối cùng về sự phân biệt điều chân với điều giả. Dù chúng ta đứng trước sự xấu xa đến đâu đi nữa phải biết vẫn có Đức Thượng Đế trong đó, bởi v́ nó không thể hiện hữu, nếu không có Ngài hiện diện bên trong. Trong những bản Kinh Thánh Ấn Độ không ngớt lập lại chân lư này: "Ta là cách chơi của kẻ gian lận" [33]. Đó là lời nói của Đức Thượng Đế trong quyển Thánh Ca - Bhagavad Gita - , câu cách ngôn này thường gây bực tức rất nhiều cho độc giả. Tuy nhiên đó là chân lư, kẻ gian phải học một bài học bằng cách ấy, v́ không chịu học bằng phương pháp tốt đẹp hơn. Người nào không thể tuân theo giới luật; th́ phải học theo cách kinh nghiệm những luật tự nhiên. Những luật mà chúng ta gọi là luật tự nhiên như thế vốn là sự biểu lộ cụ thể hữu h́nh nhất của trí tuệ thiêng liêng.
Chúng nó vốn vững vàng như đá, không lay chuyển được. Trong khi va chạm vào chúng nó mà bị thương tích, con người nhờ sự đau đớn, mới học tập cách tránh xa những sái quấy như thế trong tương lai. Người nào không chịu học tập bằng những giới luật hoặc bằng những gương mẫu (ở đời không thiếu chi gương mẫu) th́ y bắt buộc phải học tập bằng sự đau khổ là sự báo ứng của sự vi phạm Luật Trời. Dù sao y cũng được đưa đi đến chỗ hiệp nhất, bởi v́ sự tiến hóa là sự biểu hiện của Thiên Ư và ư chí của Thượng Đế. Tôi tin rằng chính đây là ư nghĩa của câu Thánh Kinh Do Thái: "Nếu ta lên Trời, th́ ngươi cũng lên đó với ta". Đến đây không có chi là mờ ám khó hiểu. Tất cả chúng ta đều biết rằng Đức Thượng Để ở trên Trời. Nhưng tác giả Thánh Kinh nói tiếp: "Nếu ta ngủ dưới địa ngục, th́ ngươi cũng ở đó" [34].
Vậy bạn nên biết Trời ở trong tất cả những ǵ chung quanh bạn; cái khác c̣n lại không liên quan chi đến bạn. Đó là một cách và cũng là một cách duy nhất để bạn giúp đỡ người huynh đệ của bạn bởi v́ cả hai đồng chung sự sống thiêng liêng. Ngoài điều đó ra, th́ tất cả cái c̣n lại đều dị biệt. Nhưng về sự sống thiêng liêng th́ cả hai chỉ là một. Ấy là một phương tiện, một đ̣n bẫy có thể dùng để giúp đỡ bằng mọi cách. Bạn muốn giúp đỡ một người nào để trừ khử một tật xấu của y chăng? Bạn nên nhớ rằng ư muốn diệt trừ tánh xấu của y cũng nhiệt thành như ư muốn của bạn. Y khổ sở v́ tật xấu của y và nếu gặp được "con người thật" trong ḿnh y th́ bạn sẽ thấy y khao khát được giải trừ tất xấu ấy là dường nào! Đó mới thật là cách giúp đỡ. Con đường nội tâm không làm hại hoặc sỉ nhục đến ai bao giờ.
C. W. L. Tất cả những ǵ hiện hữu trong cơi này, cũng như ở những cơi khác, đều là một biểu hiện của sự sống thiêng liêng; do đó, tất cả, điều lành cũng như điều dữ, đều là sự biểu hiện của Thượng Đế. Không một vật ǵ hiện hữu được nếu không có Thượng Đế là trái tim và cội rễ của nó. Tất cả những bản Thánh Kinh đều nhấn mạnh đến sự kiện này. Chẳng hạn như trong Thánh Kinh Cơ Đốc: "Ta tạo ra ánh sáng và làm ra bóng tối; Ta tạo ra sự b́nh an và gây ra tai hoạ; chính ta là Yaweh, Đấng đă làm ra mấy điều đó" [35]. Người ta rất khó hiểu được tại sao những ǵ mà con người cho là sự ác lại cũng là thiêng liêng, nhưng sự thật là như thế. Vẫn có những anh Bàng Môn Tả Đạo và những kẻ đồi bại, bất chính đủ hạng, nhưng trong ḿnh của họ đều có sự sống thiêng liêng, bởi v́ ngoài nó ra không có sự sống nào khác.
Nếu một người kia v́ vô minh và vô lư làm ác th́ chung qui điều lành cũng sẽ do đó mà sinh ra. Người đó không thể tiến hóa bằng cách nào khác hơn được. Kẻ gian xảo sẽ lừa bịp, y đă quyết định như thế. Trong khi chờ đợi, y không thoát khỏi Luật Trời. Y đă phạm tội, nhưng từ cái quấy y thu thập được một sự lợi ích là học được một bài học và sự thất bại sẽ dắt y vào con đường chánh. Chính v́ thế mà phải nói rằng đó là một phương thuốc cuối cùng, nhưng cũng là một phương thuốc vậy; chúng ta phải biết rằng nó thuộc về Thiên Cơ.
Theo một ư nghĩ nào đó, nhất định tất cả đều là Thượng Đế; nhưng nói như thế không đúng với ư nghĩa trong mấy câu này: ấy là tinh thần của Thượng Đế trong mỗi cá nhân làm ra con người. Nếu bạn có thể thấy xuyên qua Phàm Nhơn quá biến dạng, quá đồi trụy này để đi đến sự sống thiêng liêng trong con người th́ bạn mới có thể kêu gọi nó. Đừng quên rằng kẻ dữ với tư cách là Linh Hồn vẫn khao khát sự tiến bộ như chúng ta vậy. Y muốn được giải trừ khỏi sự ác, nó đeo đuổi, nó ám ảnh và khuấy rối bản ngă y. Nếu ta đi đến được tâm hồn của y bằng cách soi thấu lớp vỏ bề ngoài do sự cứng rắn và sự hung ác của y tạo thành, th́ kẻ dữ sẽ vội vàng trợ lực chúng ta để giúp Phàm Nhơn.
Một phần lớn trong đời tôi, tôi làm Mục Sư và phụ tá ngoài Giáo Hội (người lương), tôi đă làm việc trong những khu vực tồi tệ nhất ở Anh Quốc. Tôi đă thấy nhiều người mà thiên hạ cho là những kẻ sát nhân tàn nhẫn, đến đỗi tôi không mong ǵ cải hóa, nhưng tôi không hề gặp một người nào mà không có trong tận đáy ḷng một điểm lành; thí dụ như t́nh thương của y đối với một con chó, dường như chỉ có điều này nhắc nhở chúng ta y là một con người mà thôi, nhược bằng không có điều này, th́ y quả là một con thú, một con thú nguy hiểm. Tuy nhiên, trong người y có sự sống duy nhất. Về phương diện chính xác này, nếu chúng ta giao thiệp được với y th́ chúng ta c̣n hy vọng kêu gọi sự sống duy nhất đó, chúng ta có thể giúp y tiến lên.
A. B. Đức Thầy chấm dứt bằng mấy lời này: "Như thế con ngăn ngừa được người huynh đệ của con khỏi bị tai hại". Ở đây lời kêu gọi của Ngài mạnh mẽ hơn hết. Thật ra, đối với vị đệ tử, công việc đó là lư do và mục tiêu của đời sống, bởi v́ vị này chỉ có một ước vọng duy nhất là trở thành một Đấng Cứu Thế. Không có lời kêu gọi nào đem lại sự ích lợi cho cá nhân của người đệ tử có hiệu lực hơn là lời kêu gọi này. Đức Thầy chỉ sống để giúp đời. Đời sống chúng ta càng biểu hiện tinh thần phục vụ th́ nó càng giống hệt đời sống của Ngài.
*
* *
PHẦN THỨ BA
yyyyy
TÁNH ĐOẠN TUYỆT
¥¥¥¥
CHƯƠNG THỨ MƯỜI BA
yyyyy
DIỆT TRỪ SỰ HAM MUỐN
A. B. Bây giờ chúng ta đă đến đức tánh thứ hai mà tiếng Phạn gọi là vairagya và theo Đức Thầy gọi bằng Anh ngữ là Tánh Đoạn Tuyệt. Phiên dịch như thế thật rất đúng. Trước kia tôi dùng danh từ "không đắm mê", nhưng từ nay tôi sẽ đổi lại là Tánh Đoạn Tuyệt như Đức Thầy đă chọn.
Đối với nhiều người th́ tánh đoạn tuyệt là một đức tánh khó tập được, v́ họ tưởng rằng những điều ham muốn tạo ra con người họ. Và nếu những điều ham muốn riêng tư, những thiện cảm và những bất thiện cảm của họ bị diệt mất, th́ họ không c̣n cái chi cả.
A. B. Hầu hết những người thành tâm muốn đi trên con Đường Đạo đều nhận biết Chân lư của câu đầu tiên, trong đó Đức Thầy nói rằng Tánh Đoạn Tuyệt là một đức tánh được chỉ định cần thiết và khó tập được. Bởi v́ con người đồng hóa với dục vọng của ḿnh nên sự khó khăn mới do đó sinh ra. Ngày nào một dục vọng chưa được thỏa măn c̣n làm cho bạn khổ sở, th́ ngày đó bạn c̣n đồng hóa với nó. Tốt hơn là biết và nh́n nhận điều đó, bởi v́ rất dễ mà tưởng rằng bạn đă thoát ra khỏi dục vọng, nhưng thật ra bạn chưa giải trừ được chút nào. Một số đông người đời thích cho rằng họ đă chủ trị được những dục vọng của họ, tuy nhiên trọn đời họ và mỗi hành vi của họ đều chứng tỏ họ chưa thoát khỏi tay chúng nó. Điều hay hơn hết là nhận ra sự thật ấy, nếu bạn chưa làm được điều đó; rồi bạn mới sẵn sàng áp dụng phương thuốc.
Bước đầu tiên là chú trọng đến ư niệm này: "Tôi không phải là dục vọng". Đến đây bạn có thể nhờ sự giải thích của tôi về vấn đề bẩm tính. Bẩm tính này cũng thay đổi như dục vọng. Vậy cái ǵ thay đổi đều không thể là Chơn Ngă và tất cả mọi sự xao động thay đổi đều không liên hệ ǵ đến nó. Chẳng hạn, tôi biết có nhiều người, một hôm nói như vầy: "Hữu phước thay được ở bên Adyar và suy gẫm về những việc trọng đại xảy ra bên ấy". Nhưng ngày mai, họ lại thấy tinh thần suy nhược, họ ngă ḷng, rủn chí. Họ không phải là bẩm tính bất thường này, không phải là sự nhiệt thành, mà cũng không phải sự ngă ḷng thật là bạn đâu. Cả hai chỉ là sự rung động tạm thời của Cái Vía, do sự đụng chạm bên ngoài gây ra.
Do đó, người ta khuyên bạn nên tham thiền mỗi ngày, bởi v́ khi dục vọng của bạn chưa nằm yên, bạn không thể nào tham thiền cho có hiệu quả được. Nhờ tham thiền đều đặn và tận tâm dần dần bạn sẽ phân biệt được Chơn Ngă ẩn phía sau những sự ham muốn của bạn. Hăy kiên tâm tiếp tục tham thiền trọn ngày tập lấy thái độ cần thiết, th́ bạn sẽ bắt đầu phân biệt được Chơn Ngă một cách thường trực. Rồi bạn sẽ không c̣n đồng hóa bạn với dục vọng của bạn và không c̣n luôn luôn cảm thấy rằng: "Tôi có ư định, tôi ước mong, tôi muốn" mà bạn sẽ nghĩ rằng: "Không phải là Chơn Ngă của tôi đâu mà ấy là bản ngă thấp hèn của tôi đó".
Đây là bài học đầu tiên và trọng đại mà Đức Thầy dạy về các Đức tánh cần thiết thứ hai. Trước khi được Điểm Đạo [36], chúng ta không bị bắt buộc phải đoạn tuyệt hoàn toàn. Tuy nhiên, Đức Thầy mong mỏi bạn thực hiện được một phần lớn lao của sự đoạn tuyệt, và đối với chúng ta, ư muốn của Ngài là một định luật . . . . Trước khi bạn có thể được Điểm Đạo, th́ tất cả những sự dao động từ sự ngă ḷng, rủn chí qua sự bồng bột, sôi nổi, hai cực đó đều phải chấm dứt.
C. W. L. Nhiều người không cố gắng chút nào để phân biệt dục vọng với Chơn Ngă, mà họ nói rằng: "Trời sinh tôi ra thế nào th́ tôi thế ấy. Nếu tánh t́nh tôi không tốt, ư chí tôi bạc nhược, th́ cũng do Ngài tạo ra. Nếu tôi không đủ nghị lực chống chơi lại sự cám dỗ, đó là tại tôi sinh ra như thế". Họ không hiểu rằng trong những kiếp quá khứ, họ đă tự tạo ra chính họ, nhưng có thói quen xem tính khí họ như vật bất biến mà người ta tặng cho họ, cũng như một người có thể sinh ra đă đui mù hay què quặt vậy. Họ không nhận rơ họ có bổn phận sửa đổi tánh xấu của họ. Họ không biết rằng họ có khả năng sửa đổi và họ không thấy tại sao họ phải nhọc công như thế.
Thường thường người bậc trung không thấy được lư do nào đủ sức thúc giục y đảm đương công việc rất khó nhọc để sửa đổi tánh t́nh. Vài người nói với y rằng: "Nếu bạn không sửa đổi tánh t́nh th́ bạn không được lên Thiên Đàng". Nhưng nhiều người trả lời rằng đối với họ sự buồn bực ở trên Trời không thể diễn tả được và họ hy vọng có một tương lai khác hơn. Thật ra, chắc chắn lư thuyết về đời sống trên cơi Thiên Đàng dù được truyền bá rộng răi, nó cũng ít có ảnh hưởng thực tiễn đến đa số quần chúng, chắc chắn bởi v́ nó ít đúng với sự thật. Trong tất cả những lư thuyết mà tôi đă biết, chỉ có một lư thuyết dường như có thể thúc đẩy con người cố gắng được mà thôi: đó là giáo lư Thông Thiên Học. Thông Thiên Học chỉ cho chúng ta việc nào đáng cho chúng ta phải cố gắng. Nó cũng chỉ cho chúng ta biết rằng chúng ta có đủ cơ hội và th́ giờ để thành công một cách trọn vẹn. Nếu con người hiểu được Thiên Cơ và t́m cách phụng sự nó, th́ y đă t́m được động lực mạnh mẽ nhất để góp công vào sự tiến hóa và chuẩn bị cho nhiệm vụ đó. Rồi y nhận biết rằng y có thể sửa đổi triệt để tính khí và bẩm chất của y và y biết chắc chắn sẽ thành công.
Chơn Ngă quyết định tiến hóa, lo phát triển Phàm Nhơn và làm cho các thể thấp ḥa nhịp với Ngài đặng thành những khí cụ để cho Ngài dùng. Mọi sự ham muốn thuộc về loại khác và bản tính trái ngược chứng tỏ rằng nó không thuộc về Linh Hồn. Do đó, chúng ta không nói: "Tôi muốn cái này", mà lại nói : "Tinh chất dục vọng của tôi lại hoạt động. Nó muốn cái này hoặc cái kia, nhưng tôi là Chơn Ngă, tôi muốn tiến hóa. Tôi muốn cộng tác với Thiên Cơ. Tính khí và những sự ham muốn bất thường này đối với tôi không có nghĩa ǵ hết". Khi mà một sự ham muốn chưa được thỏa măn c̣n có thể làm cho con người đau khổ, th́ chắc chắn y c̣n tự đồng hóa với tinh chất dục vọng của y.
Nhưng mấy người đó chưa thấy được Chơn Sư, v́ khi đứng trước Thánh Dung, hào quang rực rỡ, th́ sự ham muốn nào cũng tiêu tan hết, chỉ trừ việc muốn sao cho được giống như Ngài vậy. Nhưng trước khi có hạnh phúc được đối diện với Ngài, nếu con chí quyết th́ con có thể tập tánh đoạn tuyệt được.
A. B. Điều này c̣n nhắc nhở chúng ta nhớ lại một đoạn Kinh trong quyển Thánh Ca Bhagavad Gita như sau : "Những đối tượng của giác quan, chớ không phải sự ham muốn những đối tượng này, sẽ quay đi chỗ khác tránh xa người tiết dục, và sự ham muốn c̣n lại cũng bỏ y mà đi, khi người ấy thấy được Đấng Tối Cao " [37].
Tất cả dục vong đều tiêu tan, khi con người thấy thoáng qua một đối tượng duy nhất đáng ước mong. Bởi đó khi bạn được phép thấy Chơn Sư th́ sự hiện diện của Ngài giúp bạn không những thoát khỏi những điều ham muốn, mà c̣n giải trừ ngay tánh ham muốn nữa. Tánh ham muốn là một cái rễ có nhiều nhánh nhóc; người ta ra công chặt đứt những nhánh nhóc này, nhưng khi mà rễ cái c̣n th́ nó sẽ sinh những nhánh nhóc mới khác mà sự hiệp nhất với Đức Thầy sẽ giải thoát bạn khỏi cội rễ của mọi sự ham muốn.
Tuy nhiên, Đức Thầy nói với chúng ta rằng, trước đó, nếu con muốn, th́ con sẽ đạt được Tánh Đoạn Tuyệt. Ba chữ "Nếu con muốn" chứng tỏ một sự quan trọng đặc biệt. Chúng chỉ cho chúng ta thấy đâu là chỗ khó khăn. Không phải chỉ là tài năng mà thôi, nhưng hầu hết luôn luôn không có ư chí hoạt động. Nếu nghị lực của bạn dùng để lo lắng cho công việc của bạn trên Đường Đạo cũng bằng nghị lực của bạn sử dụng để điều khiển hoạt động của bạn ở thế gian, th́ sự tiến bộ của bạn sẽ nhanh chóng hơn nhiều.
C. W. L. Đây là một trong những câu châm ngôn đẹp nhất trong quyển sách quí giá này. Thật thế, khi bạn thấy được Chơn Sư và hiểu được Ngài là sao, th́ mọi dục vọng thấp hèn của bạn đều tiêu tan. Trọn cả con người bạn đều thấm nhuần một thứ ǵ cao thượng hơn. Nhiều người mong muốn có Tánh Đoạn Tuyệt, nhưng họ luôn luôn bám víu vào những vật họ ham muốn và họ đau khổ khi thiếu chúng nó. Thật sự họ không ước mong có Tánh Đoạn Tuyệt đâu. Họ chỉ có tư tưởng cầu mong mà thôi. Đó chỉ là bề ngoài, chớ không phải trong thâm tâm của Phàm Nhơn họ. Điều hay hơn hết chúng ta nên tự vấn chúng ta trên phương diện này, chúng ta suy xét kỹ lưỡng để xem coi chúng ta có quả thật thoát khỏi những dục vọng thấp hèn này chưa. Người Thông Thiên Học thường cho rằng ḿnh đă đạt được Tánh Đoạn Tuyệt và xem dục vọng như những vật vô hại, nhưng có nhiều vật nhỏ mọn không đáng kể đó lại bám rễ rất sâu. Người ta tảo thanh chúng nó trên mặt, nhưng chúng nó xuất hiện lại dưới những h́nh thức mới và thật khó quả quyết là chúng nó mất hẳn. Phước thay cho chúng ta, trong t́nh trạng hiện tại, không phải bắt buộc tận diệt các dục vọng. Sau khi được Điểm Đạo, những rễ của vài thứ dục vọng c̣n sống sót, nhưng rồi phải nhổ tận gốc chúng. Tuy nhiên, tốt hơn hết nên nhổ sạch chúng ngay bây giờ đây. Bước tiến hóa của chúng ta sẽ dễ dàng và nhanh chóng hơn. Chúng ta thực hiện điều này được, v́ Đức Thầy không hề khêu gợi điều ǵ mà chúng ta không thể làm được, dù Ngài có đưa đến cho chúng ta những nhiệm vụ để thử thách sự bền chí hay sức mạnh tinh thần của chúng ta; đó là những nhiệm vụ cần thiết nếu chúng ta muốn tiến bộ nhanh chóng.
Tánh phân biện đă chỉ rơ rằng những vật mà phần đông người đời khao khát như của cải, quyền thế, th́ không đáng nhọc công chiếm hữu chút nào. Song khi nào thật hiểu điều này, chớ không phải chỉ nói ra mà thôi, th́ sự ham muốn mấy điều đó mới tiêu tan.
A. B. Những sự ham muốn về của cải và quyền thế đều mang nhiều h́nh thức khác nhau, chúng không luôn luôn thuộc về tiền tài, thế lực của xă hội hay chính trị. Thường thường tài sản là vật mà người ta ước muốn đầu tiên, nhưng chính nó không phải là một vật sở hữu có ích lợi, v́ nó khuyến khích sự ham muốn và không bảo đảm được hạnh phúc, như người ta có thể nhận thấy ở những nhà giàu, họ không làm ra một hạng người có phước. Đối với quyền tước xă hội hay chính trị cũng thế. Tất cả là bụi bậm, hào nhoáng, đồ giả chớ không phải vàng ṛng. Kinh Gita có nói rằng: "Người khôn ngoan luôn luôn bằng ḷng, mặc dù có những ǵ xảy đến cho họ; hoặc nói cách khác, người vui ḷng và lợi dụng những ǵ có thể giúp ích được mà không mất th́ giờ và nhọc công cầu xin điều ǵ khác".
Ít có người chiếm được địa vị cao sang trong xă hội hay chính trị, nhưng dù không chiếm được địa vị đó đi nữa sự cám dỗ của quyền tước cũng vẫn thường có. Quyền tước bao gồm sự ham muốn bắt buộc kẻ khác tuân theo mệnh lệnh của ḿnh, cùng là can thiệp vào những công chuyện của người khác và điều khiển chúng thay v́ phải lo liệu những công việc riêng của ḿnh. Sự ham muốn quyền tước trong xă hội hay chính trị chắc là không lan rộng lắm, nhưng thường thường người ta chú ư đến một điều ao ước xấu xa là muốn thấy kẻ khác hành động theo ư tưởng của chúng ta. Phải trừ khử tánh này, nếu chúng ta muốn tiến bộ. Những người đă quyết định đi đến mục đích, như phần đông chúng ta, th́ sẽ thấy ngay rằng bản ngă thấp hèn của chúng ta cho chúng ta nhiều điều phải làm, nó không cố gắng xúi giục chúng ta xen vào đời sống của thiên hạ. Chơn Ngă ở trong ta cũng là một với Chơn Ngă ở trong những kẻ khác và cách Chơn Ngă thích biểu hiện trong những kẻ khác chỉ liên hệ đến họ, chớ không dính dấp ǵ đến chúng ta. Thế nên, phải từ bỏ mọi khuynh hướng can thiệp.
Bạn không có quyền can thiệp, chỉ trừ khi nào bạn có bổn phận, nghĩa là trong trường hợp duy nhất mà bị hạn chế là bạn có quyền điều khiển những người mà Tạo Hóa hay Nhân Quả đặt để dưới quyền bạn, chẳng hạn như con cái, tôi tớ hay thợ thầy của bạn. Đối với trẻ con, sự chỉ huy là sự bảo vệ nó trong suốt thời kỳ nó c̣n yếu đuối cần được chở che. Sự chỉ huy phải giảm dần dần khi Chơn Nhơn của nó chiếm lấy những thể của nó một cách trọn vẹn hơn. Đối với những người đồng đẳng với bạn (tôi dùng chữ đồng đẳng với nghĩa rộng của nó), th́ lẽ tất nhiên là bạn không có quyền can thiệp.
C. W. L. - Những người thường muốn lo lắng cho mấy kẻ khác, chỉ v́ họ tưởng rằng họ có khả năng điều khiển công việc của mấy người đó. Nhưng rốt cuộc họ không biết ǵ hết. Thiên lực đang hoạt động trong mỗi người; chúng ta hăy để nó hành động theo cách thế riêng của nó. Đấng Christ há chẳng nhắc nhở những người Do Thái đoạn này trong Thánh Kinh của họ sao: "Các người là những vị Thượng Đế, và v́ việc họ là con cái của Đấng Tối Cao" [38]. Có lẽ đồng bào của bạn hành động đúng; cũng có lẽ sai lầm, nhưng khi mà y thành thật, đúng đắn và chăm chú làm hết sức ḿnh th́ mọi sự sẽ tốt đẹp. Hăy để y thắng điểm, dù bạn là tay đánh cầu giỏi hơn y. Đôi khi, người ta có thể khuyên lơn kẻ khác thật khéo léo, có lễ độ và thận trọng, nhưng thường lắm, khuyên như thế cũng là vô lễ nữa. Dù bất cứ trường hợp nào cũng đừng bao giờ bắt buộc ai nghe theo ư ḿnh. Việc lo lắng đầu tiên của chúng ta là phải sắp đặt công chuyện của chúng ta cho có trật tự, bởi v́ mỗi người phải chịu trách nhiệm đối với chính ḿnh ḿnh.
*
* *
CHƯƠNG THỨ MƯỜI BỐN
******
DUY CÓ MỘT ĐIỀU HAM MUỐN TỐT HƠN HẾT
Tới đây tất cả đều dễ, miễn là hiểu th́ đủ rồi. Nhưng có vài người từ bỏ việc đeo đuổi mục đích trần tục hầu về thiên đàng hay là để riêng ḿnh thoát đọa luân hồi. Con đừng phạm lỗi đó.
C. W. L. Ư muốn giải thoát cho riêng ḿnh được biểu lộ nhất ở Ấn Độ, v́ tại đây việc tin tưởng vào sự Luân Hồi được phổ biến rất rộng răi. Đối với người Thiên Chúa Giáo bực trung th́ Thiên Đàng cũng là giải thoát chúng ta khỏi đời sống trần tục. V́ những bài học này để dạy một bé trai Ấn Độ, nên trước nhất, nó được đem áp dụng theo những t́nh thế đặc biệt của xứ Ấn Độ, mặc dù những ư niệm ấy cũng có thể giúp ích rất nhiều cho thế giới Tây Phương của chúng ta. Là người Thông Thiên Học, chúng ta không cố gắng quá sức để được hưởng hạnh phúc trên cơi Thiên Đàng, nơi mà con người phải trải qua nhiều trăm năm hoặc nhiều ngàn năm giữa hai kiếp luân hồi. Nhiều người trong chúng ta thích từ khước trọn vẹn hạnh phúc đó và trở lại tiếp tục liền công việc dưới thế gian. Hơn nữa, đối với những người thành tâm từ khước th́ nguyện ước có thể được chấp thuận. Nhưng muốn thực hiện điều này, chúng ta phải có một sức mạnh, v́ chúng ta sẽ đem hai Thể Vía và Trí cũ vào trong một Xác Thân mới.
Không phải Thể Vía và Thể Trí bị mỏi mệt như cái óc xác thịt. Ở đây có một nguyên do khác xen vào là trong kiếp này Thể Vía và Thể Trí chúng ta biểu thị con người của chúng ta giống in như chúng ta lúc ở kiếp chót mới rồi. Khi tiến tới trong cuộc đời, nếu chúng ta sửa chữa chúng rất nhiều, song có lẽ chỉ đạt đến một mức độ nào đó thôi. Chúng ta hăy lấy một thí dụ: có một giới hạn mà khi vượt qua khỏi nó rồi, th́ một chiếc xe hơi không thể sửa chữa được nữa hoặc sửa cho tốt hơn. Thường thường th́ mua một chiếc xe hơi mới c̣n hay hơn là t́m cách tân trang cái cũ. Đối với Thể Vía và Thể Trí cũng hơi giống như thế. Sự sửa đổi chúng triệt để đ̣i hỏi nhiều th́ giờ, và có lẽ sự sửa đổi đó rốt cuộc vẫn c̣n bất toàn. Nếu trong kiếp này khả năng con người đă phát triển nhiều, tốt hơn v́ sự tiến hóa của y, y nên lấy những Vía, Trí mới khác để phát biểu, thay v́ vá víu và sửa chữa những thể cũ lại. Việc đầu thai nhanh chóng như thế không phải bao giờ cũng có thể thực hiện được. Tuy nhiên, trước t́nh thế hiện tại và đặc biệt cần có những người làm việc và Đức Chưởng Giáo sắp lâm phàm, cho nên thiết tưởng những ai sống một cuộc đời siêng năng và tha thiết muốn đầu thai lại ngay để tiếp tục công việc phụng sự, đều có thể thấy ước nguyện của ḿnh được thành tựu.
Có một đời sống b́nh thường ở bên kia cửa tử và những ai theo con đường đó th́ không cần có những sự chuẩn bị đặc biệt. C̣n trái lại, người nào không muốn ở cơi Trung Giới th́ phải đệ đơn, hoặc có một vị làm đơn thế cho y. Đơn này phải tŕnh lên Đấng Cao Cả có thẩm quyền, Ngài có thể chấp thuận, nếu Ngài xét thấy "được", nhưng Ngài có thể từ chối, nếu Ngài nhận thấy Ngài hành động như thế hữu ích cho đương sự. Thiết tưởng những người lo lắng về vấn đề này có thể an tâm: những ai mới làm việc giỏi chắc chắn sẽ có những cơ hội khác để theo đuổi con đường phụng sự của ḿnh. Ai mong mỏi được đi đầu thai lại liền phải tự làm cho ḿnh trở nên người cần thiết và phải chứng tỏ ḿnh là người sẽ giúp đời khi được trở lại cơi Trần một cách nhanh chóng. Vả lại đây là cách hay hơn hết để tạo Thể Trí và Thể Vía có đủ điều kiện cần thiết.
Nếu con thật quên ḿnh con trọn vẹn, th́ con không c̣n nhớ tự hỏi lấy con, chừng nào bản ngă con mới được giải thoát, hoặc nó về ở cảnh trời nào. Con hăy nhớ rằng mỗi việc ham muốn ích kỷ, dù mục đích cao thượng thế mấy đi nữa cũng là một sợi dây ràng buộc; và ngày nào con không diệt hết những điều ham muốn, th́ ngày đó con chưa được rảnh rang đặng hiến ḿnh cho công việc của Chơn Sư.
A. B. Đừng quên rằng hai cơi Trung Giới và Thượng Giới vẫn làm bằng vật chất, mặc dù chúng được cấu tạo bằng chất khí thanh bai hơn chất Hồng Trần. Chúng nó cũng là cơi hữu h́nh dẫy đầy những đồ vật kích thích sự ham muốn. Sự ham muốn về Thiên Đàng ở cơi Hạ Thiên, cũng như sự ham muốn của Phàm Nhơn ở cơi Trần: nhưng cơi Thiên Đàng chỉ xa xôi hơn và mịn màng hơn. Sự ham muốn thứ nhất hơn sự ham muốn thứ nh́ bởi nó chống lại bản chất của dục vọng v́ bản chất này không được thỏa măn ngay tức khắc. Như thế sự ham muốn về cơi Thiên Đàng thường giúp cho con người thoát khỏi những sự ham muốn thường t́nh và đồng thời nó chuẩn bị con người đi t́m kiếm những thú vui cao thượng hơn và trong ḷng nghĩ đến chúng nhiều hơn là nhớ đến thú vui thô tục. Dĩ nhiên, đối với nhiều người rất vô ích mà nói với họ rằng : "Các anh hăy diệt sự ham muốn đi". Bạn muốn giúp một người bỏ những thú vui ăn uống và những thú vui xác thịt ư, bạn hăy thức tỉnh y đặng y ham muốn về cơi Thiên Đàng, hầu giúp y không c̣n nuôi dưỡng những sự ham muốn thấp hèn nữa. V́ vậy tất cả các Tôn Giáo đều nhấn mạnh về thuyết Thiên Đàng và Địa Ngục. Chính Đức Phật cũng đề cập đến vấn đề này khi Ngài nói với những người thường.
Những người chí nguyện theo đuổi con Đường Đạo chẳng những phải dứt bỏ ư muốn lên Thiên Đàng mà c̣n phải từ bỏ ư muốn riêng ḿnh được giải thoát khỏi ṿng sinh tử, luân hồi, nghĩa là ư muốn "moksha" [39]. Lư do rất giản dị và Đức Thầy đă giải ở đây. Nếu bạn hoàn toàn quên ḿnh, bạn không thể nghĩ đến việc này, chúng tiêm nhiễm vào bản ngă của bạn. Bạn không thể ham muốn chúng nữa, nếu bạn có ư định hy sinh cho công việc của Đức Thầy.
Nhiều người mong mỏi có dịp để phụng sự bằng cách này hoặc bằng cách khác, nhưng vị đệ tử phải mong ước phụng sự Đức Thầy theo ư Ngài muốn và ở nơi nào mà Ngài xét thấy sự phục vụ của y cần thiết. Không thể phụng sự vô điều kiện khi mà tấm ḷng chưa được rảnh rang. Một trong những Kinh Upanishad có nói rằng: "Khi mà những sợi dây ràng buộc tấm ḷng chưa bị chặt đứt, th́ con người không thể được Trường Sanh Bất Tử. Câu châm ngôn này thật quá nghiêm khắc, nếu chúng ta kể vào số những sợi dây ràng buộc những t́nh thương mến mà chúng ta quí trọng vô cùng. Tuy nhiên, câu ấy không nói rằng trái tim phải bị tan vỡ (cơi ḷng tan nát). Không; chính là những sợi dây ràng buộc phải được chặt đứt, để cho t́nh thương trong ḷng chúng ta chiếu ra vô tận vô biên. Bạn nên hiểu thật rơ điều tôi nói và đừng làm cho tôi nói rằng t́nh thương không phải là một t́nh cảm tốt đẹp. Không phải t́nh thương ràng buộc chúng ta, mà chính là những yếu tố ích kỷ lắm khi trà trộn vào. Theo bản chất của nó, t́nh thương của Chơn Ngă trong người này đối với Chơn Ngă trong người kia th́ bất diệt, dù chúng ta muốn biến đổi nó, cũng vô hiệu. Nhưng khi t́nh thương đối với Chơn Ngă bị t́nh thương h́nh thức xen vào th́ những dây ràng buộc thắt chặt với nhau và do đó chính t́nh thương có thể trở thành một sự nô lệ.
Cách thế duy nhất để bạn đạt được t́nh trạng giải thoát hầu lo lắng cho công việc của Đức Thầy là bạn phải không ngớt cố gắng chặt đứt hết những sợi dây trói buộc. Nếu bạn thấy trong t́nh thương của bạn có một yếu tố làm cho bạn đau khổ, th́ chính v́ nó dung dưỡng tánh ích kỷ cần phải được loại trừ. Hăy xua đuổi tánh ích kỷ đi, t́nh thương của bạn sẽ trở nên dũng mănh hơn, cao thượng hơn và tinh khiết hơn. Một t́nh thương như thế không bao giờ có thể phương hại đến công việc của Đức Thầy. Giả sử bạn muốn đến một chỗ kia để t́m một người mà bạn muốn gần gũi; bạn nên từ bỏ ư định này. Đây là một thí dụ về cách chặt đứt có phương pháp những sợi dây v́ ích kỷ đă ràng buộc bạn với những người và vật. Hăy chặt đứt những sợi dây trói buộc đó.
Vấn đề này chỉ nói với những người mà sự quyết định không thể lay chuyển được, chớ không phải nói với những ai muốn đi trên đường tiến hóa êm dịu và b́nh thản. Bạn nên nhớ kỹ, những người đó không đáng trách chút nào, Mỗi người đều có quyền tự do đi tới mau hay chậm, tùy ư. Lúc này đây tôi nói với người quả quyết, và cho vấn đề này hết sức quan trọng. Chơn Sư luôn luôn t́m kiếm những tánh t́nh này, nhưng không thường gặp được.
Một lần nữa, tôi nói đây là sự kinh nghiệm riêng của tôi, v́ tôi đă gặp những nỗi khó khăn ở điểm đó. Lúc tôi bắt đầu luyện tập, khi tôi cảm thấy ḿnh tha thiết muốn ở gần một người nào, th́ tôi lại cố gắng dang xa ra. Nếu bạn khá khôn khéo và có nghị lực, th́ bạn thường có thể cởi bỏ được những sợi dây ràng buộc trong ḷng bạn mà không để cho những người chung quanh bạn hay biết điều đó. Bạn vẫn có t́nh thương như trước và thái độ bên ngoài của bạn cũng không thay đổi, nhưng trong ḷng bạn, bạn tháo mở sợi dây ràng buộc cá nhân. V́ thấy rơ điều phải làm, rồi hoàn thành điều đó có phương pháp mà vài người đă tiến xa hơn phần đông chúng ta. Bạn sẽ thấy sự cố gắng này không khó khăn v́ nhờ bạn luôn luôn nhớ rằng bạn không thể hiến thân trọn vẹn cho công việc của Chơn Sư, trước khi cắt đứt tất cả những mối dây ràng buộc.
C. W. L. Đoạn này chỉ cho chúng ta thấy sự ham muốn về cơi Thiên Đàng thuộc về Phàm Nhơn. Nó hữu ích cho một giai đoạn tiến hóa của con người trước khi được làm đệ tử. Nó có một vị trí trong Cơ Tiến Hóa. Người cổ sơ chỉ nghĩ đến việc ăn uống và những lạc thú tương tợ khác. Giảng cho y về việc đoạn tuyệt với sự ham muốn thật vô ích, v́ trước tiên y phải trải qua giai đoạn những ham muốn thanh cao và ít thô tục hơn. Chúng ta chỉ có thể nói với y như vầy: "Bạn hăy cố gắng thanh lọc những sự ham muốn của bạn. Có nhiều việc khác rất cao thượng hơn những điều mà bạn đang suy nghĩ. Nếu bạn muốn đi đến chỗ cao thượng đó trong tương lai th́ bạn chớ nên để những t́nh cảm của bạn được tự do phóng túng". Người đời chỉ có thể tiến bộ từng bước một. Chỉ có những người dũng mănh hơn hết mới có thể vượt lên một cách nhanh chóng đến những cao độ trên Đường Đạo. C̣n đối với độc giả của quyển sách này muốn noi gương Alcyone, ngay từ bây giờ, th́ hăy cương quyết dứt bỏ mọi ham muốn ích kỷ, v́ chúng chính là những sợi dây ràng buộc. Như tôi đă nói trước đây: T́nh thương bắt tấm ḷng làm nô lệ nếu nó chứa đựng một chút ích kỷ, nhưng khi không c̣n một tư tưởng riêng tư nào lẫn lộn, th́ nó trở thành một quyền lực của tâm hồn. Trước khi cắt đứt những sợi dây ràng buộc, trước khi nhổ bật rễ tánh ích kỷ, th́ t́nh thương cũng có thể vừa là một chướng ngại, vừa là một sự phù trợ.
Bên Ấn Độ và nhiều xứ khác, vấn đề này thường bị hiểu lầm, v́ sự lầm lộn t́nh thương ( không ích kỷ) và sự ham muốn ( ích kỷ) . Vài triết gia đă cố làm cho ḷng ḿnh chai ngắt để trở nên lănh đạm và thoát khỏi sự khổ đau bằng cách xa lánh t́nh yêu. Họ đă làm vậy: phương pháp này tạo ra những người phát triển có phân nửa, họ mở mang trí thức nhưng không biết cảm động. Chúng ta phải có khả năng biểu lộ ngay cả những lượn sóng t́nh cảm vĩ đại, nhưng những lượn sóng này phải là phản ảnh của những cảm xúc cao thượng phát sinh từ Chơn Nhơn; chúng phải thuộc quyền kiểm soát chặt chẽ của chúng ta, chớ không phải sự bồng bột của Cái Vía, lôi cuốn chúng ta để làm tṛ chơi của Tinh chất ham muốn. Chế ngự t́nh cảm bằng cách hủy diệt nó cũng phi lư như việc muốn tránh quả báo xấu bằng cách không làm ǵ hết. Đức Thầy muốn cho chúng ta càng ngày càng hữu ích cho nhân loại bằng những hành động, bằng những t́nh cảm và bằng những tư tưởng của chúng ta. Chúng ta càng hoạt động theo ba đường lối tư tưởng đó th́ mỗi người càng cảm thấy được kết quả tốt lành.
Khi tất cả những sự ham muốn thuộc về phàm ngă đă tiêu tan, cũng có thể c̣n lại một sự ham muốn là thấy kết quả công việc của con làm. Nếu con giúp ai th́ con muốn biết con giúp người đó tới bực nào, có lẽ con cũng muốn cho y thấy điều đó và biết ơn con nữa. Mà điều này cũng vẫn c̣n là một sự ham muốn . . . . .và đồng thời là một sự không tin cậy.
A. B. Đó là điều mà quyển Thánh Ca Bhagavad Gita gọi là hành động mà không v́ cái kết quả. Nếu bạn thật tâm hành động, th́ bạn không có th́ giờ để lo lắng đến kết quả và cũng không có th́ giờ để xem lại tác phẩm của bạn đă hoàn tất. Hễ việc này vừa xong, việc khác lại đến với bạn. Bạn sẽ mất th́ giờ, nếu bạn xem xét những kết quả. Nếu bạn nghĩ đến công việc đă thực hiện, th́ làm thế nào bạn có thể hoàn thành nhiệm vụ mới. Trong vấn đề giúp đỡ cá nhân - là vấn đề thú vị hơn hết v́ nó căn cứ trên t́nh thương riêng tư - bạn chớ t́m hiểu người được giúp đỡ có biết ơn bạn hay không. Làm như thế chẳng khác nào bạn chạy theo sau người mà bạn mới hiến một món quà để xem coi y có biết ơn bạn không và đ̣i hỏi y những lời cảm tạ. Hành động như thế không phải là cho, mà chính là buôn bán vậy. Ở đây không có sự đổi chác! Chắc chắn bạn đă nhớ chuyện Đấng Christ đă đuổi những người buôn bán ra khỏi đền thờ, dù họ chỉ bán những lễ vật để cúng tế. Ngài nói với họ rằng: "Các ngươi chớ nên làm cho ngôi nhà của Cha ta thành ra một tiệm buôn" [40].
C. W. L. Không ai ít rảnh rang hơn nhà Huyền Bí Học. Khi vừa làm xong việc này, lại bắt tay vào việc khác, không dừng lại ngắm cái kết quả của công việc vừa hoàn tất. Giả sử bạn làm phận sự của một người điều dưỡng hay người phụ tá ngoài chiến trường. Đối với người bị thương này bạn phải săn sóc với tất cả khả năng của bạn, rồi bạn lại lo cho một người khác tức khắc, không thể chờ đợi trong nửa giờ để chắc ư hiệu quả đă đạt được, cũng không thể xem xét coi người bệnh có cơ may mắn được b́nh phục không. Công việc của Đức Thầy cũng giống như thế. Chúng ta không có th́ giờ hay là ngưng lại để nghĩ đến những kết quả cuối cùng và nhất là nghĩ đến những kết quả đó đối với chúng ta. Mong ước những cố gắng của ḿnh được kết quả tốt đẹp và vui mừng về sự thành công khi nó đến là việc thường t́nh của nhân loại, nhưng chúng ta phải vượt qua những nhược điểm này của loài người bởi v́ mục đích của chúng ta là sự tiến đến bực Siêu Phàm. Khi một công việc của chúng ta làm hoàn thành mỹ măn, ta có thể vui mừng, mà ta cũng phải vui mừng như vậy khi thấy kẻ khác thành công như ta.
Đoạn này đề cập đến ư muốn cho người mà bạn giúp đỡ thấy việc làm của bạn và biết ơn bạn. Mọi cảm nghĩ như thế không mang tính chất một tặng vật, mà là một cuộc buôn bán vậy. Khoa Pháp Môn chỉ nh́n nhận có một cách cho ra mà thôi: ấy là cách Thượng Đế ban rải t́nh thương, như mặt trời bủa rải sự sống.
Khi con ra sức giúp đỡ, tất nhiên phải có kết quả, dù con thấy hay không cũng vậy, nếu con thông hiểu luật trời, ắt con biết phải có như thế luôn luôn.
A. B. Trong quyển Theo gương Chúa Jésus Christ có đặt ra câu hỏi này: "Ai muốn phụng sự mà không đ̣i hỏi chi cả"? Người đệ tử phải làm việc v́ thích làm việc, mục đích của nó không phải là kết quả đạt được, cũng không phải v́ nỗi vui mừng và sự thỏa thích mà nghĩ rằng: "Tôi phụng sự". Vị đệ tử phải hy sinh cho nhân loại v́ thương đời. Lẽ dĩ nhiên cái kết quả vẫn chắc chắn, v́ chúng ta sống trong một thế giới do định luật cai quản. Vậy chúng ta không cần phải bận tâm đến nó. Thường thường việc làm của chúng ta không có tính cách sinh ra những kết quả tức khắc tại cơi Trần, nhưng nó đem ta đến gần lúc thành công mỹ măn. Rồi một người khác sẽ đến để hoàn tất công việc, nhưng nếu trước đây không có những người ra công khó nhọc mà không thấy kết quả đó th́ công nghiệp ấy không bao giờ thành tựu.
Chúng ta không thể thực hiện một công việc quan trọng nào được, nếu chúng ta không tin chắc ở Luật Trời, v́ tất cả những công nghiệp trọng yếu đều kéo dài một thời gian rất lâu. Chúng ta hăy xem công việc của Đức Bàn Cổ chẳng hạn. Từ hàng ngàn năm này đến hàng ngàn năm khác trôi qua, trước khi có sự biểu hiện mà bạn gọi là kết quả. Một định luật tương tợ cũng áp dụng cho công việc xây cất một ngôi nhà lớn, v́ cần phải đào sâu nền móng. Một phần chính công việc của chúng ta là phải xây những nền móng vô h́nh. Sau này một người thợ xây cất khác đến đặt trên móng một hàng gạch. Hàng gạch này được thấy ngay. Vậy th́ về điều này những nền móng có vô ích chăng ?
Kết quả thế nào cũng đến. Hăy làm việc một cách b́nh tĩnh và có phương pháp, không bao giờ bạn thất vọng. Mọi sự thất vọng đều do ư muốn thu gặt kết quả việc làm. Có thể bạn theo đuổi công việc một cách cương quyết và lâu ngày mà không thấy hiệu quả ǵ đáng kể. Tuy nhiên một ngày kia, kết quả bỗng th́nh ĺnh hiện ra. Một nhà Hóa Học bỏ từ hạt muối trong một dung dịch đến độ bảo ḥa [41]. Một thời gian qua trong chất lỏng kia h́nh như không xảy ra tác dụng ǵ, tuy nhiên chỉ một hạt muối sau cùng rơi vào, th́ dung dịch ấy bỗng đặc lại. Công việc của chúng ta cũng giống như thế: th́nh ĺnh người ta thấy nó hoàn tất. Chúng ta dọn đường cho sự lâm phàm của Đức Chưởng Giáo. Chúng ta phải hết sức làm việc, chúng ta b́nh tĩnh, tin tưởng và nhẫn nại, chúng ta hy sinh cho công việc của chúng ta. Khi Đức Di Lạc lâm phàm, Ngài sẽ thâu lấy tất cả những ǵ chúng ta đă làm; rồi kết quả sẽ hiện ra trên thế gian.
C.W. L. Thường thường phải có sự cố gắng liên tục của nhiều người mới đạt được một kết quả quan trọng. Nếu cần phải thực hiện một cuộc cải cách lớn lao trên Thế gian, th́ thường có một người hay nhiều người nhận thấy sự cần thiết này và họ bắt đầu đem truyền bá tư tưởng ấy bằng những cuộc diễn thuyết hoặc bằng sách vở. Họ bị thiên hạ cười chê và sự cố gắng của họ dường như vô ích, nhưng họ đă thuyết phục được vài người và những người này theo đuổi công việc cho đến khi xă hội công nhận cuộc cải cách ấy. Công tŕnh của những người gia nhập sau này không thể thành tựu nếu không có sự cố gắng dường như vô ích của những bực tiền phong.
Thường lắm khi chúng ta theo đuổi một công việc cho tới khi nó sắp thành tựu. Một người khác đến và hoàn tất nó. Công tŕnh của người sau này được thừa nhận và y sẽ được xem như là người đă thực hiện tất cả công việc. Chúng ta đừng lo đến điều đó. Công lao của chúng ta được biết đến hay không cũng không có ǵ quan trọng, nhưng chúng ta hăy vui mừng v́ được phép làm việc. Nghiệp quả của chúng ta sẽ dành cho chúng ta kết quả của sự cố gắng kia và hiện giờ người ta làm hoặc nói ǵ về việc ấy cũng không quan hệ chi. Người nào làm việc một cách khoa học, hiểu biết điều ḿnh làm, chỉ nhớ đến kết quả của một việc làm tốt đẹp trong một lúc hoặc một phương diện nào đó, sẽ không bao giờ thất vọng.
Khi Đức Chưởng Giáo lâm phàm, Ngài sẽ góp nhặt tất cả công việc của chúng ta để Ngài tiếp tục công việc đó và làm cho nó được hoàn bị; thế rồi tất cả công việc này dường như vốn của Ngài làm. Trong một ư nghĩa nào đó, điều này thật đúng, v́ nguồn cảm hứng của chúng ta đều phát sinh từ nơi Ngài. Tuy nhiên, một phần lớn công nghiệp có thể được hoàn thành do công lao vô h́nh và dường như không lợi ích chi cả của một số người khiêm tốn đă đóng góp trước kia. Chúng ta có cơ hội ở trong hàng ngũ của những người này là một đặc ân lớn lao mà chúng ta có thể mong ước.
Nếu hiểu biết Luật Trời, chúng ta có thể sử dụng nó trong mọi trường hợp: điều này không những đúng đối với những sự hoạt động không ngớt của chúng ta trên những cảnh giới tinh thần, mà c̣n ở tại cơi Trần nữa. Mỗi tư tưởng của chúng ta đều tạo ra một h́nh dạng trên cơi Trung Giới hay là cơi Thượng Giới. H́nh tư tưởng này đi t́m người hay vật mà ta nghĩ đến nó, nó bay lơ lửng chung quanh, hoặc truyền sang tinh lực tốt hay xấu (tùy theo bản chất và đặc tính của nó) qua người hay vật nào liên hệ đến nó. Vẫn không khó nhọc ǵ mà tạo nên một h́nh tư tưởng lành cũng như tạo nên một h́nh tư tưởng ác. Tất cả đều tùy thuộc vào thái độ trí tuệ. Người ta sẽ bảo: "Thái độ của tôi chỉ quan hệ đến một ḿnh tôi thôi, và chỉ quan hệ trong lúc này đây". Không đâu, nó cũng quan hệ đến bạn trong ngày kế đó, trong tháng tới, hoặc trong năm tới, v́ nó tạo ra những tư tưởng phản ứng lại bạn. Mỗi khi một tư tưởng được lập lại th́ nó được tăng thêm sức mạnh. Chúng ta có bổn phận tạo ra những h́nh tư tưởng tốt đẹp về mọi phương diện, mặc dù chúng nó vô h́nh, nhưng chúng sẽ đạt được mục đích không hề sai lầm.
Vậy th́ phải làm lành bởi chưng ưa thích việc lành, chớ chẳng phải trông mong được ban thưởng. Phải làm việc v́ ưa thích sự làm việc, chớ chẳng phải trông mong được thấy kết quả. Con phải xả thân giúp đời, v́ con thương đời và bởi tại con không c̣n làm cách nào khác được nữa.
C. W. L. T́nh thương quả thật là một động cơ mạnh nhất. Từ đầu chí cuối của quyển sách này, cũng như những tác phẩm gần đây do nó linh cảm, người ta có thể chú ư đến việc lập đi lập lại một cách mănh liệt và việc nhấn mạnh về sự cần thiết của t́nh thương, như là một giải thích tất cả mọi việc và cũng là một phương thuốc chữa mọi chứng bệnh. T́nh thương sẽ là điểm chính yếu trong giáo lư của Đức Chưởng Giáo, khi Ngài lâm phàm, v́ vậy cho nên điểm ấy được nêu lên thật rơ rệt trong giáo lư của những ai cố gắng chuẩn bị cho cuộc lâm phàm này với khả năng tầm thường của ḿnh.
Một việc khác nữa mà sinh viên phải chủ ư là: trong suốt quyển này Chơn Sư xem điều sau đây đă được chấp nhận là: Chúng ta đều sốt sắng và đối với chúng ta chỉ có sự làm việc là quan trọng duy nhất thôi. Chắc chắn đó là cách hay hơn hết để đem chúng ta đạt đến trạng thái trí tuệ này, nếu mà trong bầu không khí của chúng ta c̣n lưu lại vài mảnh của ư tưởng khác. Trong tâm trí của Đức Thầy, dĩ nhiên chỉ có Một tư tưởng mà thôi: ấy là Phụng Sự. Không có ǵ có thể khích lệ chúng ta bằng ư Ngài muốn thấy chúng ta trở thành người phụng sự.
Thường lắm, chúng ta tự cản trở bước đường của ḿnh. Chúng ta phải tự nép qua một bên để Chơn Ngă chúng ta có khả năng hoạt động, v́ bao giờ chúng ta c̣n e dè, bao giờ chúng ta c̣n giữ lại một món ǵ v́ không bằng ḷng hy sinh nó cho công việc của Chơn Sư th́ chúng ta tự cản trở bước đường của ḿnh. Thật ít khi gặp được một người không giữ lại chút ǵ; y hiến thân trọn vẹn cho công việc của Chơn Sư, và không ngần ngại mà cho tất cả. Điều đó ít khi thấy, nhưng ai có được đức tánh này sẽ tiến xa và nhanh chóng vô cùng.
*
* *
CHƯƠNG THỨ MƯỜI LĂM
¨¨¨¨¨¨
NHỮNG PHÉP THẦN THÔNG
Con đừng ham những phép thần thông, con sẽ có, khi Chơn Sư xét thấy đă đúng ngày giờ.
A. B. Nên hiểu rằng danh từ "phép thần thông" là tất cả những năng lực ư thức lấy vật chất tạo thành Xác Thân, Thể Vía, hay là Thể Trí làm trung gian để biểu lộ ra. Vậy tất cả những năng lực trí tuệ đều là những phép thần thông. Sự phân biệt giữa quan năng thường của trí tuệ phát sanh do từ bộ óc và nhiều thứ Thần Nhăn hoặc những quan năng tương tợ, đều sai lầm. Nhiều người nổi lên phản đối việc hoạch đắc những phép thần thông, trong khi hằng ngày họ sử dụng chúng do xác thịt làm trung gian. Họ trách cứ Thần Nhăn, mà họ dùng con mắt của xác thịt. Trách cứ Thần Nhăn là vô lư, trừ phi họ theo quan điểm của những người Yogi bên Ấn Độ; đối với mấy vị này những giác quan của xác thịt cũng như giác quan tinh thần đều là một chướng ngại. Lập luận của mấy người này thật đúng. Họ không thừa nhận giá trị giác quan nào của chúng ta, v́ theo ư họ, th́ chúng ta đưa họ tiếp xúc chặt chẽ với những thế giới của ảo mộng mà họ muốn vượt khỏi. Tôi không đồng ư với họ. Tôi thiết tưởng tốt hơn phải được tinh khiết và sử dụng quan năng của chúng ta trên tất cả những cơi Trời, nhưng trong khi chờ đợi cho thái độ căn bản của những nhà Yogi này được nh́n nhận, chúng ta thấy một phần lớn của những lời phản đối về phép thần thông đều phi lư.
Thật ra, khi bắt đầu dùng những giác quan của Cái Vía, luôn luôn có thể xảy ra sự sai lầm. Vả chăng những giác quan của xác thịt cũng có thể gạt gẫm chúng ta. Chẳng hạn vài ảo ảnh thị giác do sự tiêu hóa không được điều ḥa và bệnh gan sinh ra, tôi vẫn không kể vào loại này, như các y sĩ đă làm, nhiều hiện tượng quả thật thuộc về thị giác của Cái Phách hay của Cái Vía. Một thí dụ dễ nhớ về việc giác quan gạt gẫm chúng ta là hiện tượng mặt trời mọc; bạn biết rằng mặt trời không mọc, nhưng bạn vẫn thấy nó mọc như thường.
Giác quan luôn luôn cần phải được lư trí điều chỉnh, v́ lư trí cao hơn tất cả mọi nhận thức của giác quan. Thần Nhăn (sự thấy của Cái Vía) luôn luôn lừa gạt bạn khi bạn bắt đầu sử dụng nó. V́ vậy cho nên người nào được Đức Thầy chỉ dạy cũng phải luyện tập một cách có phương pháp và đầy đủ. Người ta hỏi y về những điều đă thấy th́ ban đầu những câu trả lời đều sai. Sau đó người ta chỉ cho y biết những chỗ sai lầm và giải thích cho y hiểu. Giả sử một người không được Đức Thầy hướng dẫn, nhưng Thần Nhăn của y lại hoạt động. Đó là trường hợp thường xảy ra. Sự mở mang những quan năng của Cái Vía phù hợp với trào lưu tiến hóa thường lệ, nên nhiều người đă bắt đầu có những giác quan này. Người có Thần Nhăn lên cơi Trung Giới cũng giống như đứa bé ở dưới cơi Trần. Bạn biết một đứa bé đưa tay lấy cây đèn cầy đang cháy đặt tận đầu pḥng. Dĩ nhiên, sự lầm lạc của em được người lớn sửa chữa. Khi em đến gần vật ấy em sẽ thấy rằng vài vật hấp dẫn em vẫn ở xa em. Chúng ta có thể gọi người mới sử dụng những giác quan của Cái Vía là một đứa bé trên cơi Trung Giới, y bị lầm lạc nhiều lắm. Điều này không quan hệ ǵ nếu em ở chung với những bậc đàn anh, và cũng không có tai hại ǵ nếu chánh lư là một đức tánh phổ biến. Nhưng rủi thay! Người nhận được một sự truyền đạt từ cơi Trung Giới đưa xuống hay là có Thần Nhăn thường tưởng rằng ḿnh đă cao hơn nhân loại do sự tiết lộ đặc biệt đă ban cho y. Về phương diện này y không học hỏi giáo lư như một đứa bé sẵn sàng tuân theo những lời chỉ dạy của các bậc đàn anh, cho nên do đó mới sinh ra nhiều điều phiền muộn.
C. W. L. Những vị đệ tử mới được Đức Thầy thâu nhận th́ thường thường phải chịu sự huấn luyện dài lâu về nhăn quan cao siêu và những cảm giác thuộc về cơi trên. Chắc chắn nhiều người nhận thấy công việc luyện tập này rất buồn chán. Một vị đệ tử cao cấp lănh phần chỉ bảo cho vị tân tín đồ, đưa cho vị này xem một số đồ vật trước mắt và hỏi y thấy những ǵ. Ban đầu, hầu như y trả lời sai hết, v́ y không nhắm đúng tiêu điểm của thị giác. Y không phân biệt được sự dị biệt của Cái Vía của một người chết với Cái Vía của người c̣n sống, giữa Cái Vía của người c̣n sống với h́nh tư tưởng của một người bạn phóng ra. Trên các phương diện này và nhiều phương diện khác, người quan sát thiếu kinh nghiệm không sao tránh khỏi sự sai lầm. Với sự nhẫn nại, vị huấn luyện viên chỉ cho y thấy nhiều lần những vật ấy và dạy y nhận biết chúng bằng cách chú trọng đến những điểm dị biệt nhỏ nhoi.
Một sự huấn luyện như thế rất cần thiết, nhưng bạn chớ kết luận rằng những giác quan của Cái Vía đặc biệt không chắc chắn, không tin được. Người ta không thể tin được bất cứ một giác quan nào khi nó không được huấn luyện, mà trí khôn thuần túy không được huấn luyện một lượt với nó. Mỗi ngày, nếu trời đẹp chúng ta dậy sớm, chúng ta có thể xem cảnh mặt trời mọc. Chúng ta biết rơ ràng rằng mặt trời không mọc, tuy nhiên, chúng ta lại thấy nó mọc. Những người ít suy luận đôi khi nói về những điều hơi quá mức kinh nghiệm b́nh thường như vầy: "Tôi không thể tin những điều tôi không thấy, chừng nào tôi thấy, tôi mới tin". Vài người đi xa hơn nữa nói: "Tôi tin chắc, nếu tôi rờ mó được". Chúng ta hăy lấy ba cái chén, rồi đổ vào đó ba thứ nước nhiệt độ khác nhau: nước thật nóng, nước đá và nước lạnh. Hăy ngâm một bàn tay này vào nước nóng và một bàn tay kia vào nước đá vài phút, rồi ngâm cả hai bàn tay vào nước lạnh. Bàn tay lúc trước ngâm trong nước nóng sẽ làm cho bạn biết rằng nước trong chén thứ ba thật lạnh, c̣n bàn tay kia lại cho rằng nước đó nóng lắm. Sự kiện này chứng tỏ rằng người ta không thể luôn luôn tin vào sự chứng tỏ của giác quan, mà cần phải kiểm soát lại bằng lư trí. Đối với giác quan của Cái Vía và những giác quan của Cái Trí, cần phải được kiểm soát cũng như đối với giác quan của xác thịt.
Nếu một người kia ưa thích những phép thần thông, th́ y phải chịu khó mở mang chúng, và thường thường phải trải qua nhiều năm luyện tập, mới có thể chắc chắn rằng quan sát của y rất đúng trong mọi trường hợp. Người ta khó tưởng tượng được trường hoạt động của nhăn quan này mở rộng đến đâu. Hăy lấy một thí dụ cũng đủ rơ. Trên cơi Trung Giới có 2401 loại Tinh Chất khác nhau và nếu muốn trở nên một chuyên viên thành thạo có thể làm việc giỏi và nhanh chóng, th́ phải học cách phân biệt chúng và biết cách sử dụng chúng đúng lúc. Người ta có thể làm việc mà không có sự kinh nghiệm này, nhưng đó là một cách lăng phí, chẳng khác nào người ta xối một thùng nước trên ḿnh một người để rửa ngón tay nhỏ của y.
Tuy nhiên, chúng ta được dạy rằng sự phung phí năng lực chính là một trong những điều lỗi lầm cần phải tránh. Năng lực là số vốn mà chúng ta có bổn phận phải gia tăng càng nhiều càng tốt. Chúng ta có trách nhiệm về sự phung phí nó, cũng như chúng ta sẽ có trách nhiệm trong việc để cho năng lực đó nằm yên vô dụng.
Một người đệ tử của Chơn Sư sẽ không nói như vầy đâu: "Tôi đă biết cái đó rồi". Chúng ta học hỏi điều đó trong một tinh thần khác. Sự khao khát hiểu biết của chúng ta vốn luôn luôn tột bậc, nhưng luôn luôn nhắm vào mục đích được phụng sự đắc lực hơn và được hữu dụng hơn. Đó là nguyên tắc, chúng ta hăy tin chắc như thế, không có sự hiểu biết nào vô ích cho công việc của chúng ta phải đảm nhận. Tất cả những sự học hỏi đă hoạch đắc đều thường giúp nhà Huyền Bí Học đưa ra những dẫn chứng và thấu hiểu điểm này hoặc điểm khác, không vậy th́ mấy vấn đề này sẽ không được rơ ràng. Người ta nói rằng khi cuộc tiến hóa này chấm dứt chúng ta sẽ hiểu biết tất cả; ít ra chúng ta cũng được giải thoát khỏi sự vô minh. Đó là mục đích của tất cả những cố gắng của chúng ta và chắc chắn rằng chúng ta cần phải được học hỏi đến mức thâm diệu để đến lượt chúng ta, chúng ta sẽ thực hiện những công việc cao thượng một cách tốt đẹp. Trong khi chờ đợi, tốt hơn là nên sử dụng triệt để những quyền năng sẵn có của chúng ta và không nên ao ước những phép thần thông trước khi được Chơn Sư xét thấy đúng ngày giờ cho phép chúng ta khai mở chúng.
Sự cưỡng bách luyện tập để mở mang những phép đó, thường sinh ra đủ thứ phiền năo. Người nào có những phép ấy th́ thường bị bọn tinh linh [42] gạt gẫm làm cho lạc đường hoặc trổ tánh khoe khoang và tưởng ḿnh không thể lầm lẫn. Dù thế nào, ngày giờ và năng lực của y bị hao tổn để luyện tập mấy phép đó, nên để làm việc giúp đời c̣n tốt hơn.
C. W. L. Những Tinh Linh gồm nhiều loại khác nhau, chúng đóng một vai tṛ quan trong trong thiên nhiên. Chúng thường có thân h́nh khá nhỏ bé [43] và cảm thấy thật thích thú khi khiến cho một người to lớn mạnh mẽ làm những điều chúng nó muốn. Khi chúng lừa phỉnh y, chúng chỉ tự xưng là Jules César, Napoléon Bonaparte hoặc bất kỳ một nhân vật nào quan trọng và vang danh mà chúng chợt nhớ đến và chúng rất thích thấy những người lớn, tiến hóa hơn chúng, lại tuân theo những lời khuyên của chúng. Thật vậy, những người này cũng đáng thương hại, nhưng lẽ ra họ phải dùng lư trí và lương tri để kiểm soát chỗ thấy của ḿnh.
Nếu thỉnh thoảng bạn nghe một tiếng nói từ cơi Trung Giới đưa đến, bạn đừng vội kết luận rằng đó là tiếng nói của Chơn Sư hay của vị Đại Thiên Thần. Những người chết thường t́m phương tiện để giao thông với chúng ta và cho những lời khuyên bảo. Cũng bởi những Tinh Linh (hay Ngũ Hành) luôn luôn thích đóng hài kịch, cho nên thường thường th́ chắc chắn một trong bọn chúng đă thốt ra lời ấy. Vậy bạn hăy lắng nghe tiếng nói một cách thật b́nh tĩnh. Đó là hiện tượng đáng chú ư, chẳng phải nó cần thiết v́ có ích lợi cho chúng ta, nhưng bởi v́ mỗi cơ hội khác thường đều có thú vị. Vả lại thường thường những chuyện thú vị như thế có tính cách giáo dục chúng ta. Nhưng bạn đừng khởi sự phủ nhận rằng không có sự giao thông, v́ làm như thế không đúng lắm. Điều nào có thể không chắc có, nhưng tuyên bố là không thể có được th́ tỏ ra không thận trọng. Bạn hăy kính cẩn lắng nghe sự tiệt lộ đó, nhưng đừng để nó ảnh hưởng chút nào đến hạnh kiểm của bạn, trừ phi có những lư lẽ chính xác về việc ấy. Hành động của chúng ta phải là kết quả của sự quyết định căn cứ trên tư tưởng và sự suy luận chớ không phải căn cứ trên lời nói của kẻ khác mà ta không biết là ai.
Nhiều người tiếp nhận được sự tiết lộ này, họ tưởng rằng chúng phải đổi mới thế gian. Đa số những tiết lộ này thật tốt, song nói một cách tổng quát, không có ǵ rơ rệt lắm. Chiều hướng chung là một h́nh thức mập mờ, một giáo lư viễn vông, bất định. Trong giới hạn này,thường thường những lời tiết lộ đó c̣n có giá trị hơn những giáo huấn chính thống quá thiển cận và hẹp ḥi. Người ta thường thấy trong đó những dấu vết Thông Thiên Học hoặc Tư Tưởng Tân Tiến. Nhưng đó là Thông Thiên Học pha lẫn với nước, nhất là nước rất nhiều. Thường thường những sự thông báo này vốn do một hồn ma có ḷng tốt đưa ra, v́ y vừa học được vài sự kiện quan trọng có liên hệ với đời sống Dương trần nên y muốn chỉ bảo cho bà con thân thích c̣n ở Thế gian. Tin chắc rằng nếu những quan niệm cao siêu đó được người đời dung nạp, th́ Thế gian sẽ trở nên thật tốt đẹp: y bèn t́m cách in sâu vào trí họ những quan niệm này, y giống như một người giàu trong truyện ngụ ngôn[44] đă nghĩ rằng: "Nếu có ai trở về từ cơi tử, th́ thiên hạ sẽ ăn năn hối hận". Nhưng hồn ma ấy lại quên câu trả lời của ông Abraham rất khôn ngoan như sau: "Nếu họ không nghe Đức Moises và các nhà tiên tri, th́ họ cũng chẳng tin ai nữa, dù kẻ đó là một người chết đi sống lại" [45]. Hơn nữa, hồn ma quên rằng chính y hồi c̣n sinh tiền cũng không chú ư chút nào đến những thông điệp Thần Linh Học. Nếu những sự thông báo thuộc loại này gởi đến do theo đường lối của chúng ta - th́ có thể tin chúng nó được, hoặc nhiều, hoặc ít, nếu chúng ta được gọi là những nhà tâm linh - chúng ta hăy nhận lấy với tất cả sự kính cẩn của ḿnh, nhưng đồng thời không nên quá xao động. Có nhiều người, sau khi nhận được các thông điệp tưởng rằng chúng sẽ biến đổi được quả địa cầu! Nhưng việc đó thật là khó vậy. Khi các thông điệp ấy đến với chúng ta, chúng ta áp dụng vài phương sách để kiểm soát sự chân thật và giá trị của chúng nó. Phần đông người đời không có những phương tiện kiểm chứng tức khắc, nhưng nếu họ chịu lấy lương tri của họ xem xét những kinh nghiệm siêu linh đó, th́ thường thường cũng tốt lắm rồi. Hầu như luôn luôn người ta chọn một trong hai thái độ này: hoặc người ta chấp nhận một cách mù quáng các thông điệp trên, hoặc họ nhạo báng chúng nó và cho là chuyện buồn cười. Hai thái độ cực đoan này đều vô lư. Miễn là ai có học hỏi những vấn đề đó th́ biết được cái khả năng của những bức thông điệp ấy và cũng biết rằng hầu hết những thông điệp này xuất xứ từ những người không thể nói với chúng ta một điều ǵ mới lạ hay chính xác. Một hồn ma, nếu khá khôn ngoan, có thể hoạch đắc được vài điều hiểu biết mà hồi c̣n sinh tiền y không được phép học, nhưng hầu hết những người quá văng đều bỏ qua cơ hội học hỏi này và đành chịu những sự hạn chế, có những thành kiến như lúc c̣n ở Thế gian.
Những kinh nghiệm trong địa hạt siêu linh đă trở nên thường xuyên hơn v́ Đức Chưởng Giáo sắp lâm phàm và sự kiện này trên các cơi trời đều biết. Tại cơi Trần, người ta sốt sắng trông đợi Ngài, ngay cả những người hoàn toàn ở ngoài hàng ngũ Thông Thiên Học. Nhiều người cảm thấy tính cách cấp bách của sự giáng lâm này, nên thái độ mong đợi của họ đă khiến họ có thể nhận được các thông điệp nhiều hơn trước. Vậy chắc chắn có nhiều ư kiến được loan ra, hoặc đúng hoặc sai, có liên hệ đến sự lâm phàm của Đức Chưởng Giáo. Đă lâu rồi, chính Ngài đă nói: sẽ có nhiều Đấng Christ giả xuất hiện. Chắc chắn những người Thiên Chúa Giáo bậc trung cho rằng những Đấng Christ giả này là những người nghịch với Chúa nhắm mục đích phỉnh phờ, lừa gạt thiên hạ. Nhưng không phải vậy; nhiều người trong đám những "Đấng Christ giả" ấy là những người có ư muốn tốt đẹp, họ thành thật tưởng rằng bóng của Đức Christ đă phủ trên ḿnh họ, và chính hảo ư đó làm cho họ trở nên nguy hiểm hơn, v́ thiên hạ cảm thấy sự chân thành của họ, nên nghe theo họ.
Thái độ của Thông Thiên Học đối với những "Chúa giả" có thể được bày tỏ như sau: "Tiếc thay cho ai để bị lừa gạt đến đỗi cho một người quá ư tầm thường là Đấng Chưởng Giáo". Tuy nhiên, nếu lời chỉ dạy có chút ít giá trị và nếu thiên hạ hăng hái tuân theo th́ đời sống của họ sẽ được tốt đẹp. Nếu trên vài điểm nào đó, những giáo lư ấy có những cảm tưởng sai lạc, th́ mặc dù hạnh kiểm của họ có tốt đi nữa, họ cũng phải nhận lănh Quả Báo của sự lỗi lầm. Tốt hơn là họ phải thấy rơ sự thật, nhưng chúng ta chớ nên phạm lỗi lầm là cho rằng sự sai lạc đối với một Chân lư quan trọng nào đó th́ ắt phải kéo theo tất cả sự sai lạc của những điểm khác. Không hề đúng như thế.
Tuy nhiên, tôi hy vọng rằng chúng ta là sinh viên Thông Thiên Học, chúng ta sẽ tránh được lỗi lầm đặc biệt này, v́ chúng ta chờ đợi sự lâm phàm của Đức Chưởng Giáo một cách chính chắn và rơ rệt mà đa số giáo phái khác không có điều đó. Ngày giờ giáng lâm càng gần, chúng ta càng nên tỏ ra biết lẽ phải. Chớ nên bao giờ bác bỏ điều ǵ có thể có được, mà luôn luôn chúng ta phải sử dụng sự suy luận và lư trí của ḿnh. Chúng ta phải chấp nhận thái độ của ông Gamaliel: "Nếu công việc này hay sự nghiệp này do con người làm ra, th́ nó sẽ tự đổ vỡ, nhưng nếu nó do Trời tạo nên th́ bạn không thể nào phá hủy nó được. Bạn chớ liều lĩnh chống lại Trời" [46]. Chúng ta hăy chấp nhận tất cả những ǵ tốt lành, dù cho nó bắt nguồn từ đâu.
Các Đấng Chơn Sư ảnh hưởng đến nhiều người. Những khí cụ mà các Ngài dùng có biết được các Ngài hay không, điều này không mấy quan trọng. Vậy chúng ta hăy mong mỏi có những lực lượng hoàn toàn ngoài những tổ chức Thông Thiên Học cũng chuyên tâm lo lắng cho mục đích lớn lao chung. Chúng ta hăy theo con đường của ḿnh, hăy cương quyết phụng sự Thông Thiên Học một cách vững vàng, trung thành và ngay thật. Khi chúng ta hiến ḿnh cho công việc của Hội, hiển nhiên đó là công việc của chúng ta, nhưng hăy thận trọng và đồng thời đừng kết án hoặc chống đối với một tổ chức nào ngoài Hội. Chiều hướng chung của các tổ chức đó có thể giống nhau, nhưng chúng ta đừng đ̣i hỏi tất cả những sự biểu hiện tương tự phải được hoàn toàn trong sạch. Thần lực sẽ tuôn xuống cơi Trần bằng nhiều cách từ đây cho đến ngày Đức Chưởng Giáo lâm phàm. Chính là Quần Tiên Hội đă rải xuống thế gian những nguồn thần lực chắc chắn sẽ ảnh hưởng rất ít đối với những ai bận rộn trong vấn đề vật chất, và rất nhiều đối với những người nhạy cảm, c̣n đối với những người sẵn sàng lợi dụng nó, th́ ấy là sự biến đổi trời, đất. Chắc chắn những biến cố đặc biệt sẽ xảy ra. Quyển Ánh Sáng Phương Đông lại rất đúng với những bản Kinh Phật Giáo, khi đề cập đến cuộc đời của Đức Phật. Quyển này lập đi lập lại nhiều lần tại sao các sinh vật khác nhau không thuộc về loài người lấy làm vui mừng khi biết được sự giáng lâm sắp tới của Ngài, và tại sao các vị Thiên Thần và các Tinh Linh (Ngũ Hành) cảm được ảnh hưởng từ điện phi thường của Ngài, nên mới hợp nhau lại lúc biến cố vĩ đại đặc biệt sắp xảy ra, như lúc Ngài ra đời, lúc Ngài đắc quả Phật và lúc Ngài chuyển pháp luân [47]. Ư nghĩ này chứa đựng một phần lớn chân lư. Mỗi khi xảy ra sự biểu hiện vĩ đại của uy lực cao siêu, th́ những loại tiến hóa khác nhạy cảm hơn chúng ta đều cảm biết điều đó hơn chúng ta. V́ con người từ lâu lo mở Hạ Trí nên xao lăng việc học hỏi khía cạnh bí ẩn của tạo vật, họ chỉ rút vào bản thân, nên trong lúc này họ thường ít nhạy cảm hơn một số sinh vật thấp kém hơn họ. Tôi đă biết nhiều mèo và chó đă đáp ứng được những ảnh hưởng từ cơi trên ban xuống hơn con người, không phải chúng lợi dụng được ảnh hưởng đó đồng một mức độ với loài người, nhưng chúng cảm biết được, trong khi con người không hay biết chi cả.
Khi Đức Chưởng Giáo đến, Ngài sẽ điều khiển công việc của những người đă chuẩn bị cho sự giáng lâm của Ngài và hoàn tất nó. Vậy chắc chắn Ngài vẫn giữ khuôn mặt dị biệt của thế giới trên mọi phương diện, như trước khi Ngài đến. Chẳng những Ngài giảng về Tôn Giáo Ngài, mà tất cả những sự cải cách khác đều có thể trở nên hoàn mỹ như là hậu quả của giáo lư Ngài. Dĩ nhiên, chúng ta không biết chính xác về vấn đề ấy, v́ lần này cũng như ngày xưa, chắc là Ngài gặp sự chống đối.
Không có ǵ cho phép chúng ta nói rằng Ngài sẽ thuyết phục được toàn thể thế giới. Chắc chắn có nhiều nhà truyền giáo xuất hiện trước khi giáo lư thuần túy của Ngài được công nhận khắp nơi. Hai ngàn năm trước, khi Ngài giáng lâm, người ta nghe nói chút ít về Ngài. Chúng ta mong cho đời sống của Đức Chưởng Giáo và những vị làm việc chung quanh Ngài, gặp toàn những việc dễ dàng. Người đời luôn luôn dễ đón tiếp và truyền bá những tiếng xấu. Do đó chúng ta sẵn sàng chịu đựng không biết bao nhiêu nỗi phiền muộn nhỏ nhen và những bực tức, khó chịu, nếu không phải quá tệ. Lẽ tự nhiên sẽ có lắm kẻ v́ tư lợi chỉ trích những đề nghị cải cách của Ngài. Lần trước chính những kẻ vụ lợi ấy đă giết Ngài, sau khi Ngài truyền Đạo mới vừa được ba năm. Chúng ta không thể biết được những ǵ sẽ xảy ra trong lần này, nhưng ít ra chúng ta cũng hy vọng rằng trong mỗi xứ có một người có thể làm cho Ngài quyết định ở lại với chúng ta lâu hơn ba năm. Hội "Ngôi Sao Phương Đông" [48] đă đảm nhận nhiệm vụ đặc biệt là chuẩn bị cho sự lâm phàm của Đức Chưởng Giáo. Hội biết rơ ư nghĩa của sự giáng lâm ấy và có lẽ cũng biết được những điểm chính của giáo lư Ngài. Có thể có nhiều cá nhân khác cũng như nhiều tổ chức khác cũng được cảm hứng và được dẫn dắt làm việc đồng chung một quan niệm, nhưng thường thường họ không có trong tay tất cả sự hiểu biết như chúng ta đă được đặc ân thọ lănh. Chúng ta hy vọng rằng công việc của chúng ta khả dĩ mang lại những ǵ mà trước kia không có. Chúng ta mong như thế, nhưng không biết được điều đó sẽ ra sao. Chúng ta chỉ rán làm hết sức ḿnh.
Những người có duyên lành cộng tác với Đấng Đại Từ Bi lẽ tự nhiên được đi đầu thai. Do đó chúng ta thường nghe nói đến những đứa trẻ phi thường ra đời. Những trẻ này phải sinh ra bây giờ, để đến tuổi trưởng thành là khi Đức Chưởng Giáo đến. Trên vài phương diện có thể chúng không giống với những đứa trẻ khác. Vậy bạn đừng ngạc nhiên khi nghe người ta nói đến những đứa trẻ nhớ lại được tiền kiếp của chúng hoặc thực hiện được những kinh nghiệm siêu linh đặc biệt. Tất cả những việc này thật tự nhiên. Chúng ta phải trông đợi những việc ấy, v́ chúng ta đang sống trong một thời đại đặc biệt. Có lần Bà Tiến Sĩ Besant đă giải thích cách chúng ta phải cư xử, khi biết được những trường hợp ấy. Bà nói rằng: "Bạn chớ để một sự việc nào như thế làm bạn mất b́nh tĩnh và đừng tin quá dễ dàng những lời tự nhận của những đứa trẻ này, v́ rất ít người được biết chúng là ai trong những kiếp trước. Bạn nên nhớ rằng tất cả những trẻ ấy đều nhạy cảm lạ thường. Vậy bạn hăy đối đăi với chúng thật dịu dàng và hết sức tử tế. Dù trong trường hợp nào cũng đừng nói với chúng một lời thô lỗ hoặc tỏ ra một cử chỉ cộc cằn nào. Cũng đừng bao giờ làm chúng giật ḿnh hoặc kinh sợ, v́ chúng thụ cảm những điều này mau lẹ hơn những trẻ khác. Bạn hăy giữ ǵn chúng đừng cho tiếp xúc với đám đông và gần gũi những kẻ xấu xa. Chớ cho chúng quen biết với nhiều người. Bạn hăy bao bọc chúng trong một luồng từ điển điều ḥa và không quá thay đổi thường xuyên. Bạn đừng đưa chúng vào trường mà hăy bao quanh chúng trong bầu không khí thân ái đặc biệt của gia đ́nh.
A. B. Nơi đây Chơn Sư c̣n đưa ra thêm một lư do để đừng ham muốn những phép thần thông: thời giờ và năng lực dành cho việc mở mang chúng có thể dùng để làm việc giúp đời. Bạn hăy để ư: thường thường những lời khuyên của Ngài đều căn cứ trên sự cần thiết phải phụng sự và loại bỏ sự ích kỷ dưới mọi h́nh thức. Thay v́ dùng th́ giờ và sinh lực của bạn để luyện những phép thần thông cho ḿnh, th́ bạn hăy dùng nó để giúp đỡ những người xung quanh. Nếu Đức Thầy của bạn nhận thấy tất cả những năng lực của bạn đă được dùng vào việc phụng sự kẻ khác và nếu Ngài xét rằng có thể giao cho bạn những phương tiện hoạt động phụ thuộc khác và chắc ư là bạn sẽ dùng nó với mục đích vị tha như trước, th́ chừng ấy Ngài sẽ giúp bạn. Nếu bạn có thể nói một cách hết sức thành thật rằng tất cả những quan năng của bạn đều được sử dụng, th́ bạn hăy tin rằng đă sắp đến ngày giờ bạn được trao cho những phép thần thông mới lạ. Nhưng rất ít người có thể nói được như thế, và nếu bạn không thuộc vào những hạng người này, th́ bạn hăy gắng công đạt cho được điều kiện đó.
Đây là ư nghĩa của bài ngụ ngôn "những tiền tệ" (talents) danh từ tiền tệ được áp dụng như nhau theo ư nghĩa đời nay cũng như đời xưa, tức là để ám chỉ một sức nặng hay là một số tiền nào đó. Một người kia đi du lịch và giao cho những người giúp việc một số tiền: người này lănh năm đồng, người khác th́ hai đồng và một người nữa th́ một đồng. Khi trở về người chủ mới hỏi cách chi dụng các món tiền đó. Những người nắm giữ năm đồng và hai đồng biết làm sinh lợi và hoàn lại cho chủ với số lời. C̣n người giữ một đồng lại giấu đi, rồi đem trả lại. Thế rồi người chủ thu hồi đồng tiền đó lại, c̣n những người kia được giao cho những số tiền quan trọng hơn và vị chủ nhân nói rằng: "Người ta cho thêm kẻ nào có, và y được dư dả, c̣n kẻ nào không có, người ta sẽ lấy ngay cái ǵ y đă có" [49]. Câu này có vẻ trái ngược với chánh lư, nhưng theo Huyền Bí Học, ư nghĩa của nó lại rơ ràng. Kẻ nào sử dụng triệt để quyền năng của ḿnh sẽ được giao phó thêm những quyền năng khác nữa. Kẻ nào không sử dụng quyền năng của ḿnh, kẻ nào trên phương diện Pháp Môn không có quyền năng th́ y sẽ mất luôn khả năng sử dụng chúng. Chúng sẽ hao ṃn suy nhược.
Không ai được than phiền sao ḿnh không nhận được mọi sự giúp đỡ của Đức Thầy mà ḿnh tự cho là có quyền thọ lănh. Nếu bạn muốn giao thiệp với những vị Đại Giáo Chủ, th́ chỉ có một phương sách duy nhất là phải hữu ích cho đồng loại. Đó là quyền độc nhất được các Đấng Chơn Sư nh́n nhận. Các Ngài không kể tài năng mà chỉ nhắm vào sự hữu dụng. Tôi đă được giao thiệp với Đức Thầy trong kiếp này, mà trước đó tôi không biết sự hiện hữu của Ngài nên tôi không thể nghĩ đến việc gặp Ngài. Quả thật tôi là đệ tử của Ngài trong nhiều kiếp rồi, nhưng không phải v́ lẽ đó mà Ngài hiện đến với tôi. Nhưng Ngài hiện đến v́ tôi đă đem tất cả năng lực của tôi để giúp đỡ những người chung quanh - những người nghèo khổ, những người khốn cùng, những người bị áp bức - v́ Ngài xét thấy đáng ban thần lực xuống cho tôi, để tôi chuyển di cho cả ngàn người khác.
Bởi đó, thay v́ trong lúc tham thiền bạn cầu khẩn Đức Thầy bạn, xin Ngài hiện đến với bạn, th́ bạn hăy t́m công việc nào hữu ích trong làng xóm hoặc đô thị của bạn, rồi bạn đảm nhận và hoàn thành việc ấy. Đối với Đức Thầy, việc công cụ của Ngài [50] có biết Ngài dùng nó hay không th́ không quan trong mấy. Khắp nơi trên thế giới đều có những vị đại ân nhân của nhân loại được Đức Thầy giúp đỡ và linh cảm. Nhiều người ở ngoài Hội Thông Thiên Học cũng nhận được nguồn cảm hứng như thế.
Những phép thần thông sẽ đến với y theo trào lưu tiến hóa. Thế nào chúng cũng phải đến với y. Nếu Chơn Sư thấy những phép ấy hữu ích cho con sớm hơn, Ngài sẽ chỉ cách cho con luyện tập mà không tai hại ǵ cả. Từ đây đến đó, tốt hơn là con đừng có mấy phép ấy.
C. W. L. Người ta thường nói: "Tôi nghe rằng ai luyện được những phép mầu thần thông th́ thành ra người hết sức hữu ích. Tôi muốn giúp ích cho đời, tôi muốn có những phép ấy". Sự ao ước này không có chi đáng trách cả. Nhưng tốt hơn là nên tuân theo lời khuyên bảo của Đức Thầy ở đây và chờ cho những phép thần thông đến một cách tự nhiên, hoặc chờ cho chính Ngài dạy ta cách mở mang chúng nó. Mà Ngài sẽ thực hiện điều đó không? Dám chắc như thế, khi nào bạn đă sẵn sàng. Chính sự kinh nghiệm riêng của tôi cho phép tôi tin như thế. Tôi không có một phép thần thông nào cả và tôi cũng không nghĩ đến chúng, bởi lúc phong trào Thông Thiên Học bắt đầu hoạt động, chúng tôi tưởng rằng việc hoạch đắc những phép thần thông chỉ dành riêng cho những người lúc sinh ra đă có một mức độ nào đó về năng khiếu tâm linh, chớ không phải trường hợp của tôi. Tuy nhiên, một hôm Đức Thầy đến viếng Adyar, Ngài đề cập đến vấn đề đó và khuyên tôi thử thực hành một lối tham thiền và nói rằng: "Thầy tưởng con sẽ đạt được kết quả tốt với lối tham thiền ấy". Tôi đă cố gắng và có kết quả sau đó. Đức Thầy sẽ đưa ra lời chỉ dạy như thế đối với những người làm việc cho Ngài, khi Ngài xét rằng đúng ngày giờ. Chúng ta có thể xem như điều này chắc chắn sẽ xảy ra. Chúng ta không thể tiên đoán Ngài diễn tả ư muốn của Ngài dưới h́nh thức nào, nhưng Ngài sẽ cho chúng ta biết bằng cách này hay bằng cách khác.
Phương thức tốt hơn hết giúp chúng ta thực hiện được sự cố gắng đó, chắc chắn là sự hy sinh trọn vẹn tất cả tài năng của ḿnh vào việc phụng sự. Những người làm như thế mà không c̣n nghĩ đến chính ḿnh, nhất định sẽ nhận được những quyền năng mới khác.
Đó cũng là bài ngụ ngôn xưa về tiền tệ. Những kẻ tôi tớ nào sử dụng khôn ngoan số tiền của ḿnh th́ sẽ thấy ḿnh có thể tiếp tục như thế và sẽ được giao phó phần việc quan trọng hơn. Người ta nói về họ như vầy: "Ngươi đă trung thành trong việc nhỏ, Ta sẽ uỷ thác cho ngươi nhiều hơn. Ngươi hăy ḥa ḿnh trong sự hoan lạc của Thầy ngươi" [51] . Ít người chịu khó t́m hiểu ư nghĩa mấy lời này: Thế nào sự hân hoan của Thượng Đế, sự hân hoan của Đức Thầy? Hân hoan ấy không phải là sự vui thú hay hạnh phúc mơ hồ hay là việc vào cơi Thiên Đàng. Sự hân hoan của Ngài là việc tạo lập các thế giới. Đó là tṛ chơi của Bacchus trong chuyện thần thoại Hy Lạp, đó là tṛ chơi của Krishna theo người Ấn Độ. Đức Thượng Đế thích đảm trách sự tiến hóa, là công tŕnh vĩ đại này. Đó là sự hân hoan của Ngài, sự hân hoan trong việc thực hiện một chương tŕnh cao cả của Ngài và việc ban rải t́nh thương của Ngài khắp vũ trụ. Nếu chúng ta muốn tham dự vào sự hân hoan của Đức Thượng Đế, chúng ta phải tham gia công nghiệp này và hạnh phúc do công việc ấy tạo nên. Nếu chúng ta không sử dụng tất cả những năng lực sẵn có của ḿnh th́ Chơn Sư sẽ không giúp chúng ta đạt được những quyền năng khác. Ngài chờ đến lúc Ngài thấy chúng ta sử dụng một cách tốt đẹp nhất những ǵ chúng ta đă có. Luôn luôn người ta vẫn hiểu như thế. Họ muốn thành những người cứu trợ vô h́nh. Chúng ta luôn luôn nói với họ rằng: "Trước hết bạn phải là những người cứu trợ hữu h́nh. Nếu tại cơi Trần là nơi bạn hoàn toàn có ư thức, bạn đă hy sinh trọn vẹn đời bạn cho công việc phụng sự, th́ chừng đó chắc chắn bạn cũng sẽ là người hữu ích ở mấy cơi khác".
*
* *
CHƯƠNG THỨ MƯỜI SÁU
*****
NHỮNG SỰ HAM MUỐN NHỎ NHEN
Đừng ham muốn những việc nhỏ mọn thường xảy ra trong đời sống hằng ngày. Chớ nên tỏ ư khoe ḿnh xuất sắc hay là tỏ vẻ thông minh.
C. W. L. Hầu hết thiên hạ thích làm cho kẻ khác chú ư đến ḿnh, thích tŕnh diện dưới h́nh thức tốt đẹp nhất, nhưng không một ai sau khi đối diện với Đức Thầy rồi th́ lại có thể nghĩ đến việc khoe ḿnh. Khi y được chiêm ngưỡng ánh sáng huy hoàng của Ngài th́ tức khắc y biết rằng tất cả sự sáng chói của cá nhân chỉ là ánh sáng của ngọn đèn dầu nhỏ xíu bằng đồng tiền Anh trước mặt trời. Như thế, ư tưởng khoe khoang không thể nảy sinh ra, hoặc trước kia y có ư tưởng đó th́ bây giờ đây nó tiêu mất rồi.
Người nào tin rằng ánh sáng nhỏ bé của ḿnh sẽ gây một ảnh hưởng lớn lao cho thế gian là người chưa thấy ánh sáng cao cả, nên không có danh từ ǵ để so sánh.
Tuy nhiên, muốn phụng sự Đức Thầy, chúng ta phải biết lợi dụng tất cả đức tánh mà chúng ta đă có. Dù ánh sáng của chúng ta như thế nào đi nữa, chúng ta cũng không nên che giấu nó. Không phải chỉ có ngọn đèn pha rực rỡ của Đức Chưởng Giáo là cần nhất mà thôi. Trên băi biển phải có những ánh sáng nhỏ bé chiếu ra. Ánh sáng vĩ đại chiếu ra rực rỡ cho đến đỗi nhiều người chóa mắt; những kẻ khác lại không bao giờ ngước lên, nên không ngờ rằng ánh sáng này có thật. Những ánh sáng yếu hơn, vừa sức hiểu biết của họ, có thể làm cho họ chú ư. Chúng ta có thể giúp đỡ nhiều người chưa sẵn sàng để nhờ những Đấng Cao Cả bảo trợ. Vậy mỗi người phải ở tại vị trí của ḿnh. Nhưng bạn đừng bao giờ muốn khoe ḿnh chỉ v́ thích sự khoe ḿnh, như thế thật phi lư vậy.
Đừng ham nói, nói ít th́ tốt. Không nói cái chi lại càng quí hơn nữa, trừ ra khi chắc rằng những điều muốn nói ra vẫn chân thật, dễ thương và hữu ích. Trước khi nói, con hăy tự hỏi con xem điều con muốn nói có ứng đáp với ba đức tánh đó không, nếu không th́ phải làm thinh.
A. B. Những người muốn nói măi không ngớt, sẽ không có chi để luôn luôn nói cho đúng. Do đó họ nói những điều không đáng cho ta chủ ư và như thế họ gia tăng sức mạnh những luồng nói hành dữ dội đang trải qua trên thế gian. Họ gây ra tai hại khôn lường, nếu họ để cho cái lưỡi họ làm theo ư muốn của nó, thay v́ họ phải làm chủ nó. Ở đây đúng là trường hợp tôi đă nghe lời huấn thị mà Đức Thầy thường lập đi lập lại: Trước khi nói, con hăy tự hỏi con xem lời con sẽ nói có chơn chánh, dễ thương,hữu ích không. Nếu thiếu ba đức tánh này th́ đừng nói ǵ hết. Điều này làm chậm lại cuộc đàm thoại của con. Dần dần con sẽ nhận thấy con ít nói lại và đó là một điều tốt vậy.
Những người nhạy miệng hay nói phung phí khí lực của họ, mà đáng lẽ họ phải để dành cho những hoạt động hữu ích. Người nói nhiều thường làm việc rất ít. Có lẽ bạn nghĩ rằng những nhận xét về việc sử dụng lời nói có thể áp dụng cho chính tôi. Được lắm, v́ tôi diễn thuyết luôn luôn. Nhưng ngoài công việc của tôi, tôi nói rất ít. Tôi không biết nói ǵ nữa cả, nên người ta thường trách cứ sự im lặng của tôi. Ở Tây phương, thường khi tôi bị bắt buộc phải nói, v́ sự im lặng được xem như là một sự buồn bực, thói kiêu hănh hoặc là không muốn tỏ ra vui vẻ, dễ thương. Như thế dĩ nhiên tôi không nói dễ dàng trừ phi tôi có vài điều đặc biệt và hữu ích để nói. Hẳn nhiên là bạn phải nói, khi bạn có những lư do chính đáng, khi bạn có điều đáng nói, khi bạn làm điều đó với thiện chí. Không phải chỉ có những lời nói vô ích thuộc về loại này phải tránh. Một lời nói vô ích chẳng khác nào một viên gạch ngăn cách bạn với Đức Thầy. C̣n nghiêm trọng hơn đối với những ai muốn đến gần Ngài?
Người nói nhiều không thể nào chân thật được. Tôi không muốn nói rằng y đă hữu lư và cố tâm chối bỏ sự thật, nhưng y không thể luôn luôn đúng đắn và sự không chính xác đó là một thái độ trái nghịch với chân lư. Không có ǵ tai hại hơn tự tạo chung quanh ḿnh một bầu không khí giả dối, luôn luôn do những câu chuyện không xác đáng sinh ra. Chẳng hạn tôi thường nhận được những bức thư chỉ là những lời lẽ dài ḍng bao bọc những chuyện nhỏ xíu làm nồng cốt. Trong tất cả những công việc thường ngày ở đời, chúng ta tập giảm bớt tánh quá lố. Cũng như khi tôi nhận được một bức thư phiền trách người nào - thường có những bức thư như thế - và theo tánh t́nh của tác giả tôi đoán được cái nào có lư và định được thái độ của y khi viết bức thư đó.
Đức Bàn Cổ nói rằng người nào làm chủ được cái lưỡi của ḿnh th́ làm chủ được tất cả. Và một vị Huấn Sư Thiên Chúa Giáo đă nói rằng: "Cái lưỡi là một bộ phận nhỏ bé; nhưng nó khoe khoang những điều vĩ đại. Hăy xem đóm lửa có thể làm cháy cả một khu rừng lớn! Cái lưỡi cũng vậy, nó là một ngọn lửa. Nó là thế giới của sự bất công. Vậy cái lưỡi cũng là một bộ phận của thân thể, nó làm nhơ bẩn trọn cả thân ḿnh" [52]. Làm chủ được cái lưỡi tức là làm chủ được bản ngă thấp hèn. Những nỗi ưu phiền nhỏ mọn thường là hậu quả của những câu chuyện không ra ǵ và sự phản ứng của chúng. Những chứng bệnh nhức đầu chút ít, bần thần, suy nhược . . . không có nguyên nhân nào khác hơn nữa. Nếu những ai bị khổ v́ mấy chứng bệnh đó mà tập lặng thinh, họ sẽ thấy khỏe mạnh hơn trước. Đầu tiên, v́ họ không mất tất cả năng lực của bộ thần kinh đă hao tổn khi nói và sau đó họ lại khỏi trả một cách thường xuyên những quả nhỏ nhặt mà họ đă gây ra do những lời nói vô vị tầm ruồng của họ. Bạn nhớ rằng Đức Pythagore đă bắt buộc các đệ tử của Ngài phải giữ im lặng trong hai năm. Điều này đáng cho chúng ta suy nghĩ, v́ Đức Pythagore hiện nay là Đức Thầy Kouthoumi, Ngài là Sư Phụ của Alcyone và Giám mục Leadbeater.
Bên Ấn Độ có nhiều người Yogi gọi là Muni (Munis) tức là những người đă phát nguyện giữ im lặng, tịnh khẩu. Giá trị của lời khấn nguyện đó luôn luôn được nh́n nhận ở đây. Tôi biết một người đàn ông đă phát nguyện tịnh khẩu trong mười năm và y đă đạt được một sự an tĩnh và một phẩm cách phi thường. Nhờ đó y có thể đi vào một đời sống tinh thần vô cùng phong phú hơn trước kia. Dĩ nhiên, đa số chúng ta không thể khấn nguyện như thế, v́ chúng ta đang sống trong một thế giới mà chúng ta có đủ thứ bổn phận phải chu toàn. Nhưng chúng ta có thể sống theo nguyên tắc này: giữ im lặng mỗi khi có thể thực hiện được mà không làm mếch ḷng những người chung quanh ta.
Sự cần thiết phải thường xuyên tập tánh cẩn thận và phán xét c̣n mang lại một điều lợi ích, nó tập cho chúng ta tự giữ ḿnh. Phải nói, nhưng hăy nói với một sự cương quyết không vượt quá mức mà qui luật của Huyền Bí Học cho phép về sự hữu ích và ḷng nhân từ. Một bài học hay đối với chúng ta là giữ quyết định này trong ngày. Bạn hăy nhất định rằng từ sáng đến tối bạn sẽ không nói một lời nào có tính cách khinh xuất. Ngày ấy, ít ra sẽ là một bước tiến của bạn. Huynh đệ Jain của chúng ta cũng tập như thế để đạt được tánh cẩn thận và khắc kỷ. Sớm mai, họ quyết định trong ngày sẽ không làm một điều nào đó, có lẽ nó không có ǵ quan trọng. Họ kiêng cữ và như thế thói quen cẩn thận diệt trừ tánh cẩu thả. Chính Đức Phật cũng nói một cách cương quyết về tánh cẩu thả, về sự vô ư thức làm cho con người phạm phải nhiều lỗi lầm tai hại.
C. W. L. Những người nói luôn luôn không ngừng nghỉ th́ không thể nói một cách chính xác và hữu ích. Hơn nữa, họ không thể chân thật nếu họ luôn luôn quen nói một cách cẩu thả. Vài câu chuyện của họ chắc chắn không đúng với sự thật, dù họ không có ư muốn gạt gẫm. Sau khi đă thốt ra tất cả những lời quả quyết không đúng với sự thật, họ nói rằng: "Tôi không cố ư nói sai th́ cái đó không có ǵ là quan trọng". Đó không phải là ư muốn của bạn, nhưng đúng là việc làm của bạn sẽ sinh ra những hậu quả. Nếu bạn làm một việc sai quấy, dù bạn có chủ ư tốt cũng không thay đổi được bản chất sự sai lầm của bạn và cũng không thể che chở cho bạn thoát khỏi sự báo ứng tuần hoàn. Một người đă nói điều ǵ đó, rồi sau cải chính rằng: "Tôi thấy tôi lầm, câu chuyện không hoàn toàn đúng như thế". Y đă nói trái với sự thật, chắc chắn là không cố ư, nhưng y đă nói một điều không có thật rồi cáo lỗi là ḿnh vô t́nh. Người ấy cũng giống như một kẻ v́ rủi ro làm nổ súng gây ra thương tích cho người khác rồi nói rằng: "Tôi tưởng súng không có nạp đạn". Tới bao giờ bạn không có bằng chứng chắc chắn, th́ bạn phải xem như súng đă nạp đạn rồi.
Chỉ trong một ngày thôi chúng ta quả quyết nói toàn những chuyện chân thật, khả ái và hữu ích. Ngày ấy sẽ lặng lẽ trôi qua, mà có lẽ thế gian sẽ không mất mát điều chi lớn lao, và điều đó rất tốt cho chúng ta. Đành rằng mọi cuộc đàm thoại mau lẹ và hứng thú không thể diễn ra, v́ chúng ta cần phải dừng lại để suy nghĩ. Những qui tắc này vốn căn cứ trên những định luật của đời sống cao siêu. Muốn tiến hóa nhanh hơn, phải cố gắng tuân theo những qui luật này. Phải tự sửa đổi, dù những qui luật này có vẻ làm cho con người xung đột với đời sống thường nhật và những phương pháp của nó. Điều này dường như khó khăn, nhưng nếu đă suy nghĩ kỹ lưỡng, một người kia cảm thấy rằng những sự đ̣i hỏi của một đời sống cao thượng đối với y quá lớn lao, th́ y có thể chờ trong một, hai kiếp nữa trước khi muốn thực sự tiến hóa. Chúng ta không thể đồng thời sống một cuộc đời dễ dàng, không cố gắng, không cực nhọc, mà lại tiến hóa nhanh chóng. Nhưng chúng ta có thể lựa chọn và không được khiển trách ai đă cảm thấy ḿnh chưa chịu đựng nổi sự căng thẳng cực độ này.
Bây giờ tốt hơn là tập thói quen suy nghĩ cho kỹ lưỡng trước khi nói: Bởi v́ khi con được Điểm Đạo rồi, con phải giữ ǵn từ lời nói, sợ e không được kín miệng.
C. W. L. Điều này có thể gây ra sự ngộ nhận đối với một độc giả không hiểu biết những sự kiện liên hệ đến sự Điểm Đạo. Nếu người nào có ư muốn tiết lộ những sự bí mật thực sự về sự Điểm Đạo, y chưa mở miệng thốt nên một lời nào, th́ y đă quên mất rồi, không có chi mà phải phản bội. Vậy th́ những bí mật thực sự được hoàn toàn giữ kín. Không bao giờ có những việc lọt ra ngoài, không thế nào có điều đó được. C̣n một sự nguy hiểm lớn lao cho người được Điểm Đạo mà tánh cẩu thả, bất cẩn. Y có thể lâm vào một hoàn cảnh hết sức khốn khổ. Chính tôi đă biết nhiều tài liệu, dù có công bố trên các nhật báo h́nh như chẳng có tai hại ǵ, nhưng người ta xin tôi đừng lập lại, th́ tôi vẫn im lặng, không biết v́ lẽ nào. Lời hứa là lời hứa. Phải xem nó như một sự cam kết thiêng liêng. Nếu ai không đồng ư với quan niệm này th́ tốt hơn nên bỏ ngay ư nghĩ tiến triển trên con đường Huyền Bí Học.
Đừng ham nói những chuyện tầm phào; nó vốn phù phiếm và vô vị. Khi nó kéo ra chuyện nói hành thiên hạ, th́ lại trở thành độc ác.
C. W. L. Những lời nói mà chúng ta phải gọi là vô ích, thật ra thường có lư do để tiêu khiển th́ giờ một cách vui vẻ. Trong thời đại chúng ta thịnh hành thói quen có thể đáng tiếc, là phí nhiều th́ giờ để đàm thoại, đáng lẽ dùng để suy nghĩ c̣n có ích hơn. Chắc chắn có những lúc chúng ta nói những chuyện hoàn toàn không cần thiết chỉ để làm vui ḷng người khác, họ sẽ có thể ngạc nhiên nếu chúng ta cứ im lặng măi. Nhưng ngoài trường hợp đó ra, biết bao câu chuyện vô ích mà dường như lư do duy nhất là chỉ nói để mà nói thôi! Đó là một điều lầm lỗi. Những người bằng hữu chân thật có thể rất hữu phước gặp gỡ nhau trong sự im lặng, họ được kết hợp chặt chẽ với nhau trong tư tưởng. Trái lại, nếu v́ sợ cuộc đàn thoại mất hứng thú, nên phải tiếp tục nói, th́ khốn thay, người ta lại nói nhiều điều mà tốt hơn là phải im lặng. Kẻ hay nói nhiều chẳng phải là người khôn ngoan nhất và thường chỉ là người khôn ngoan bực trung.
Vậy th́ con hăy tập cho có thói quen nghe hơn là nói. Đừng tỏ bày ư kiến của con, nếu người ta không ân cần hỏi con.
C. W. L. Vài người không thể nghe phát biểu một sự xác nhận nào mà họ cho là sai lầm hay thiếu sót mà không căi lại ngay. Do đó sinh ra sự bất ḥa và tranh luận. Chúng ta nên hiểu rơ rằng chúng ta không có bổn phận sửa chữa ư kiến của kẻ khác hoặc đưa kẻ lầm lạc vào đường ngay nẻo chánh. Bổn phận của chúng ta là giúp đỡ kẻ khác tùy khả năng ḿnh và một cách êm thắm. Nếu người ta có hỏi ư kiến chúng ta, chúng ta hăy bày tỏ một cách thật trầm tĩnh và ôn ḥa mà không có một tinh thần chống đối nào cả. Cho rằng ư kiến chúng ta có lợi hơn cho những kẻ ở chung quanh ta là điều vô ích, v́ đôi khi nó chẳng ích lợi chi cả, mà bắt kẻ khác phục ṭng là điều lỗi lầm. Có thể một người nào đó biết đích xác về một sự kiện nào đó mà chúng ta quả quyết rằng không phải thế, nhưng tốt hơn nên để y nói. Chắc chắn điều này làm cho y thích ư và cũng không có ǵ hại đến chúng ta chút nào. Dù y tin rằng trái đất dẹp hay mặt trời xoay chung quanh quả đất, th́ đó là chuyện riêng của y. C̣n ai lănh chức vụ của một nhà giáo dục, có bổn phận phải dạy dỗ một số học sinh, th́ phải sửa đổi chúng một cách dịu dàng và b́nh tĩnh: Đó chính là bổn phận của những người giáo hóa trẻ con, nhưng không ai có trách nhiệm làm nhà giáo dục của quảng đại quần chúng.
Thật ra, nếu chúng ta nghe ai nói xấu người nào, chúng ta có bổn phận phải nói: "Xin bạn thứ lỗi. Bạn không hoàn toàn có lư. Điều đó không đúng với sự thật", rồi bạn cố gắng hết sức lập lại các sự kiện. Một người không được ai binh vực đă bị công kích th́ bổn phận của chúng ta là phải bàu chữa cho y.
Có một câu gồm hết các đức tánh phải tập là: tri, cảm, nguyện, mặc, mà đức tánh chót là khó hơn hết.
C. W. L. Những người thuộc về phái Hoa Hồng Thập Tự Giá có đưa ra nguyên tắc này: người nào đă cương quyết tiến trên đường Huyền Bí Học th́ nhất định phải hiểu biết, phải dũng cảm, phải quyết chí và phải trầm mặc. Phải hiểu những định luật thiên nhiên và có gan áp dụng chúng nó. Muốn sử dụng những quyền năng cao siêu đă ban cho chúng ta trên Đường Đạo, th́ phải có một ư chí dũng mănh, có khả năng chủ trị được những quyền năng đó cũng như tự kiềm chế lấy ḿnh vậy. Và sau khi thành công, ta dè dặt đặng đừng nói ra điều đó.
CHƯƠNG THỨ MƯỜI BẢY
HĂY LO LẮNG VIỆC NÀO CÓ CAN HỆ VỚI M̀NH
C̣n một sự ham muốn thông thường phải bài trừ một cách nghiêm khắc là xen vào chuyện thiên hạ. Điều nào kẻ khác làm được, nói được hay tin được không can hệ tới con, con hăy tập cho quen tánh để y làm trọn vẹn một ḿnh theo ư y muốn. Ngày nào y không can dự vào chuyện thiên hạ, th́ ngày đó y c̣n quyền tư tưởng, nói năng và hành động tự do. Con đây cũng vậy, con yêu cầu được quyền tự do làm điều nào mà con tưởng rằng tốt, vậy con cũng phải để cho kẻ khác được tự do như con vậy, và nếu người ta dùng quyền tự do của người ta, th́ con không được phép kích bác.
C. W. L. Đừng can thiệp vào chuyện tín ngưỡng và hành động của kẻ khác, khi mà dĩ nhiên những chuyện ấy không trái ngược với quyền lợi chung. Nếu một kẻ nào đó làm cho những người đến gần y đều phiền hà, không chịu nổi y, đôi khi chúng ta có bổn phận đưa ra ư kiến, tuy nhiên dù trong trường hợp đó, thường thường tốt hơn là chúng ta nên rút lui và để cho sự việc tự dàn xếp một cách êm ái.
Thuộc về giống dân Anglo-Saxon (Anh Nhật-nhĩ - man) [53], chúng ta rất hănh diện về quyền tự do của ḿnh, nhưng thật ra chúng ta không được tự do chút nào, v́ những tập quán trói buộc đến một mức độ gần như không thể tưởng tượng được. Chúng ta không ăn mặc hoặc lưu thông theo ư muốn. Chẳng hạn một người thích ăn mặc theo lối cổ Hy Lạp - có thể y phục đó là một trong những y phục đẹp nhất từ trước đến nay - nếu y ăn mặc như thế ra đường, th́ đám đông có thể bu quanh y, và y có thể bị bắt giữ v́ đă gây trở ngại cho sự lưu thông. Trong bất cứ xứ tự do thật sự nào, y có thể ăn mặc và hành động theo ư ḿnh, với điều kiện là không làm phiền kẻ khác. Nhưng không, không có tự do thật sự; chúng ta không thể tách khỏi con đường của tất cả mọi người đều đi, hoặc đi lệch ra một chút mà không gây nhiều nỗi khó khăn và xáo động. Đó là điều đáng tiếc vậy. Sự hoàn toàn tự do rất tốt đẹp đối với tất cả mọi người nhất là đối với những ai muốn can thiệp vào công việc của kẻ khác.
A. B. Đa số chúng ta đều đúng đắn và nhiệt thành, chúng ta tin chắc giá trị và sự học hỏi của chúng ta, chúng ta xác nhận một cách hợp lư sự quan trọng tối cao của nó, và chắc chắn chúng ta muốn kẻ khác chia xẻ những t́nh cảm của ḿnh, đôi khi chúng ta hầu như muốn ép buộc họ nghe theo chúng ta nữa. Đó là sự lầm lỗi chung của tất cả những người bẩm chất nhiệt thành. Một người kia có thể tiếp nhận một cách vui vẻ những ǵ mà chính y đă biết, mặc dù trí óc y có thể không biết điều đó và không thể tỏ bày cho y được. Trước khi chấm dứt thời kỳ dự bị ấy, y không thể thu nhận một chân lư nào từ bên ngoài đến; và muốn cưỡng bách y phải theo nó là làm hại y hơn là làm lợi.
Cũng thế, tâm thức không thể được sáng tạo nhờ một ảnh hưởng bên ngoài. Nó chỉ là kết quả của những kinh nghiệm quá khứ. Vậy chấp nhận một giáo lư nào hay một lời khuyên nào là biểu hiện sự tŕnh bày bên ngoài đă đánh thức những ư niệm sẵn có trong con người qua bộ óc như một làn chớp. Về phương diện này, vai tṛ duy nhất của vị Huấn Sư là mang đến cho con người tại cơi Trần, những ư niệm mà con người đă biết ở mấy cơi khác. Một trong những Đại Giáo Chủ đă cho biết rằng không ít bài học về Thông Thiên Học đă được giảng dạy cho nhiều người trong giấc ngủ của xác thịt họ. Vậy "con người thật" học hỏi và những ư niệm đă được thu thập rồi trong giấc ngủ có thể được một vị Huấn Sư giảng dạy lại một lần nữa tại cơi Trần, những lời giảng dạy ấy sẽ giúp cho những sự hiểu biết thâm nhập vào bộ óc. Vị Huấn Sư tại cơi Trần không thể làm ǵ hơn thế được.
Nhờ những sự thất vọng tiếp diễn, mà chúng ta biết rằng không thể giúp con người bằng cách muốn cho họ đi vào con đường mà họ chưa được chuẩn bị trước. Như thế chúng ta sẽ rất yên ḷng, và chúng ta cũng sẵn sàng giúp đỡ khi nhận thấy điều đó có thể hữu ích, hoặc sẵn sàng tránh xa trong trường hợp biết trước sự giúp đỡ của ḿnh vô hiệu, nghĩa là trường hợp người ta không lợi dụng được ư kiến của chúng ta. Đứng trước thái độ này, những người không hiểu biết thường kết luận rằng chúng ta lănh đạm, nhưng thực ra người tiến hóa cao phân biệt một cách chính xác trường hợp nào có thể giúp đỡ được và trường hợp nào nên rút lui.
Nếu không biết phải hành động thế nào cho chính đáng, th́ nên áp dụng những phương thức thí nghiệm. Bạn hăy đưa ra một ư kiến. Nếu ư kiến này được tiếp đón một cách lănh đạm hoặc bị bác bỏ, bạn nên hiểu rằng trên đường lối đó bạn không thể giúp đỡ kẻ đối thoại của bạn. Bạn hăy chờ đợi hoặc thử dùng một phương sách khác, tùy trường hợp. Làm như thế c̣n tốt hơn là đưa tất cả những sự kiện hiểu biết của bạn cho người ấy. Bạn đừng trấn áp hoặc đè nén tinh thần y bằng cách trút đổ toàn thể những sự hiểu biết của bạn lên y, hoặc cố gắng bắt buộc y phải thu nhận nó. Những người thường đ̣i hỏi phải cho họ được tự do, nhưng họ ghê tởm một cách kỳ lạ, khi họ phải để cho kẻ khác tự do. Đó là một lỗi lầm lớn lao, v́ kẻ khác cũng như chúng ta vẫn được quyền có những ư kiến riêng biệt và phát biểu như chúng ta.
Đôi khi, đó là một lỗi lầm ngược lại. Đi từ cực đoan này đến cực đoan khác, bạn đừng nghĩ rằng bạn phải chấp nhận ư kiến của thiên hạ. Sự phê phán khác biệt nhau tuyệt nhiên là điều chính đáng. Bạn có thể nói với tất cả sự thành thật của ḿnh: "Không, tôi không đồng ư về điều đó ", hoặc bạn có thể giữ im lặng. Nhưng có điều bạn nên tránh là công kích kẻ khác v́ y binh vực ư kiến riêng của y. Đứng trước một sự quả quyết nào đó, bạn hăy bắt đầu tự vấn lương tri của bạn và luôn luôn dùng lư trí xem xét nó. Bạn hăy để cho mọi người được tự do. Song bạn phải tự chủ, không lệ thuộc ai cả.
Nếu con tưởng rằng y làm quấy và con có dịp tỏ riêng với y th́ phải nói một cách hết sức lễ phép, v́ cớ nào con không nghĩ như thế. Có lẽ con làm cho y tin được, nhưng trong nhiều trường hợp, can thiệp như thế cũng không phải cách nữa. Dù thế nào con cũng đừng đem chuyện đó nói với một người khác, v́ làm như thế thật sái quấy lắm.
A. B. Đôi khi bạn có thể giúp đỡ một người mà bạn biết đang đi vào con đường sai lầm về đạo lư; nhưng ở đây cần phải hết sức thận trọng, v́ trong nhiều trường hợp tương tự như thế rất dễ làm hại hơn là làm lợi. Chắc chắn sự giúp đỡ như thế phải được thực hiện một cách đặc biệt và hoàn toàn thân mật, theo lời chỉ dẫn của Đức Thầy. Nếu kẻ đối thoại của chúng ta đă có sẵn một định kiến, chúng ta chỉ có thể để y tự học bằng sự kinh nghiệm. Mà may thay kinh nghiệm là một ông thầy hết sức giỏi.
Một người có ư tưởng sai lầm đến tŕnh bày với bạn. Rất vô ích mà nói rằng ư tưởng đó không có giá trị chi cả, trừ phi bạn chắc chắn rằng y tin tưởng vào sự phán đoán của bạn hơn là của y, hoặc ít ra y cũng chú trọng đến lời khuyên giải của bạn. Trong nhiều trường hợp, chính người ấy phải tự khám phá chỗ sai lầm của y và tốt hơn chúng ta đừng ngăn cản y làm công việc đó. Người ta thường đến t́m tôi và báo vài điều tiên tri mà họ cho là quan trọng. Thường thường tôi lắng nghe một cách điềm tĩnh và lễ độ song không bày tỏ một ư kiến nào. Đến khi lời tiên tri không ứng nghiệm, nhà tiên tri tự thấy rằng ḿnh lầm lạc, nhưng phải để cho y tự kết luận. Những câu chuyện như thế không thể tránh khỏi khi có nhiều người học hỏi Huyền Bí Học. Thường thường họ bị lạc đường v́ sự phán đoán của họ đă mất nền tảng cổ truyền. Họ tự hỏi v́ sao bao nhiêu tiêu chuẩn của họ sắp vỡ từng mảnh trong tất cả những trận địa chấn này. Trong trường hợp như thế, việc duy nhất nên làm là không được vội vă, phải yên lặng giữ b́nh tĩnh và thăng bằng. Tất cả sẽ dần dần sáng tỏ, sự giả trá và sai lầm sẽ tiêu tan, và sự chân thật sẽ tồn tại.
Nếu con thấy ai làm hung ác với một đứa trẻ con hay là một con thú, th́ con có bổn phận phải ngăn cản.
A. B. Sự can thiệp trong trường hợp này phải là một bổn phận, v́ sức mạnh mà hà hiếp sức yếu th́ y có bổn phận phải bảo vệ, bởi chính sức yếu không thể tự bảo vệ cho ḿnh. Như thế mỗi khi một đứa trẻ hay một con thú bị hành hạ, kẻ mạnh hơn có bổn phận phải can thiệp, không cho kẻ bị hiếp đáp mất quyền của nó và khổ sở v́ bị kẻ khác tước đoạt tự do. Vậy khi bạn thấy một đứa trẻ bị đối xử tàn bạo, th́ bạn nên luôn luôn phản đối và cố gắng can thiệp cho có hiệu quả.
Nếu con thấy ai vi phạm phép nước, th́ con phải báo cho nhà cầm quyền biết.
C. W. L. Người ta đă bàn luận nhiều về đoạn này, và do đó nhiều người đă bất b́nh. Điều này cũng là, v́ thật ra, nếu bạn im lặng trước một trọng tội, th́ trước hay sau sự việc xảy ra tùy theo trường hợp, bạn vẫn là kẻ đồng lỏa và luật pháp kết tội bạn như thế. Nhưng người ta có thể nói rằng: "Phải chăng chúng tôi dọ thám kẻ khác để biết họ có vi phạm phép nước hay không"? Chắc chắn không phải như thế. Bạn không phải là những cảnh binh có phận sự truy tầm kẻ thủ phạm.
Pháp luật bảo đảm sự đoàn kết trong cả nước. Nó thiết lập trật tự cho sự lợi ích chung. Vậy mỗi công dân đều có bổn phận giữ ǵn luật pháp. Tuy nhiên mọi người phải sử dụng lương tri của ḿnh. Không ai cho rằng ḿnh phải tuân theo những luật lệ cổ hủ, dù chúng được lưu giữ trong các văn bản. Không cần phải chịu khó thông báo những sự vi phạm nhỏ nhặt. Chúng ta hăy lấy một thí dụ về việc vi phàm quyền tư hữu. Nếu bạn thấy một người nào băng ngang vườn kẻ khác đặng đi tắt, tôi tưởng rằng bạn không cần phải đi thưa gởi. Nếu người ta hỏi bạn, th́ dĩ nhiên là bạn phải thuật lại sự kiện ấy. Một thí dụ khác nữa: đó là luật cấm buôn lậu. Tôi tưởng rằng một công dân tốt phải tuân theo luật đó và không nghĩ đến việc buôn lậu một thứ ǵ. Đồng thời, nếu một người bạn đồng hành của tôi t́m cách buôn lậu thuốc hút hay một món hàng hóa tương tợ khác, th́ ắt hẳn tôi không có bổn phận đi tố cáo với nhà chức trách, v́ vấn đề vi phạm luật không làm hại đến ai cả.
Riêng cá nhân tôi, tôi không vi phạm luật ấy, v́ tôi nghĩ rằng luật pháp được thiết lập để chúng ta tuân hành. Nếu nó không thích hợp, cần phải tu chính, th́ phải căn cứ vào đường lối của Hiến Pháp. Có vài điều luật khó tuân giữ. Ở vài xứ việc chủng đậu bị bắt buộc. Riêng tôi [54], tôi không đồng ư và chỉ ưng thuận khi bị cưỡng ép, bởi tôi thích vào tù hơn là chủng ngừa, v́ đó là việc làm không tốt. Trong mọi vấn đề mỗi người phải hành động theo ư ḿnh.
Bên Ấn Độ, những án mạng được mục kích phải phúc tŕnh bằng cách kể lại một cách chính xác. Dĩ nhiên, những tội ác này đều quan trọng. Kẻ chứng kiến một vụ sát nhân hay một hành vi cướp bóc có bổn phận phải báo cáo lại, nhưng trong nhiều trường hợp không quan trọng không cần làm như thế. Theo luật pháp Ấn Độ, người ta không cho ḿnh là đồng lơa nếu không báo cáo lại một số việc nhỏ mọn.
A. B. Khi thấy luật pháp bị vi phạm, mọi người công dân đều có bổn phận phải ngăn cản. Đó là một trong những trách nhiệm sơ đẳng. Tuy nhiên, một ngày kia lời dạy này đă bị căi cọ. Một sinh viên đến t́m tôi và cho rằng trong sách có một câu mà em không đồng ư, v́ nó biểu lộ sự tọc mạch, một sự do thám trong mọi công việc của kẻ khác. Thật ra, câu ấy không có nghĩa ǵ giống như thế cả, nhưng nếu bạn thấy ai vi phạm luật nước, th́ phải can thiệp, v́ luật pháp giữ ǵn sự kết hợp của một dân tộc, nó thiết lập và bảo vệ trật tự, và tạo ra một sợi dây liên hệ giữa mọi người dân. Như vậy mọi người đều có bổn phận bảo vệ pháp luật. Không ai có quyền che giấu một án mạng sắp diễn ra. Nếu hành động như thế, người ta sẽ trở thành kẻ ṭng phạm. Thường thường điều đó được mọi người công nhận, nếu ai thấy tội ác diễn ra mà không cấp báo, sẽ bị xem như đồng lơa trước pháp luật và sẽ bị luật pháp trừng trị. Tôi phải giả định rằng em sinh viên ấy không thật cân nhắc những lời nói của em, v́ một nước mà người công dân không nhận thức được bổn phận sơ đẳng này và trốn tránh nó, th́ nước ấy sẽ rơi vào chỗ suy vong v́ không có tinh thần công cộng.
Nếu con lănh phần giáo hóa người nào, th́ con có bổn phận phải chỉ cho y biết lỗi của y một cách dịu dàng.
C. W. L. Đó là lẽ tự nhiên. Sở dĩ một đứa trẻ, một học sinh, một người giúp việc được đặt dưới quyền chúng ta, bởi v́ chúng ta trưởng thành và khôn ngoan hơn. Nếu chúng ta không chỉ những lỗi chúng đă phạm phải, chúng không thể lợi dụng được sự hiểu biết và kinh nghiệm của chúng ta. Do đó chúng ta thiếu trách nhiệm đối với chúng và xao lăng bổn phận mà chúng ta phải chu toàn v́ chúng ta được đặt để trên chúng nó.
Trừ ra những trường hợp trên đây, th́ con phải lo lắng việc riêng của con và tập lấy đức tánh im lặng.
A. B. Nếu lời giới răn này được tuân hành th́ xă hội sẽ đổi khác biết bao! Thay v́ luôn luôn đề pḥng những kẻ lân cận, một người kia sống cuộc sống riêng của ḿnh một cách tự do và cởi mở, v́ những tôn trọng yên tĩnh lẫn nhau sẽ có thể hành động theo ư riêng của ḿnh. Ḷng khoan dung và thiện chí sẽ thay thế việc can thiệp vào chuyện của kẻ khác và chỉ trích nhau. Hiện nay giống dân thứ năm của chúng ta đang chi phối thế giới, là giống dân hay gây hấn, hiếu chiến và hay phê b́nh, chỉ trích, nhưng chúng ta phải cố gắng sống như con người trong những thời đại tương lai, tức là như giống dân chánh thứ sáu. Muốn được như thế phải thực hành đức khoan dung và ḷng nhân hậu tích cực. Điều này dẫn đến ư niệm về t́nh huynh đệ đại đồng, là nguyên tắc căn bản của giống dân thứ sáu.
C. W. L. H́nh như không khó khăn ǵ mà lo lắng cho công việc riêng của ḿnh, nhưng rất ít người làm được. Đoạn này có nghĩa là phải lấy thái độ chung về đức khoan dung và thiện chí thay thế cho những điều tệ hại hiện nay đang lan tràn, tôi muốn nói tinh thần hay can dự vào việc kẻ khác và hay chỉ trích. Người nào hành động một cách hoàn toàn khác lạ hơn b́nh thường, tôi e rằng nhiều người sẽ kết luận ngay là y làm như thế v́ những lư do tồi tệ. Không phải như thế: có thể y có lư do riêng. Hơn nữa, ít ra y không phạm phải một hành động bất chính rơ ràng hoặc xen vào công việc của kẻ khác, th́ chúng ta nên để y đi theo con đường của y và hành động theo sở thích của y.
Cũng giống như những thói xấu khác hiện nay, nguyên nhân chính của tật xấu ấy là sự thái quá của những tánh đặc biệt thuộc về giống dân chánh thứ năm và giống dân phụ thứ năm của giống dân này. Giống dân của chúng ta đang mở năng lực chỉ trích thuộc về Hạ Trí và sự phát triển này tiến quá xa sẽ sinh ra tánh công kích, gây gổ và lư sự. C̣n những người nhắm vào sự tiến hóa về phương diện Huyền Bí Học th́ phải mở Bồ Đề Tâm, ấy là đức tánh Hợp Nhất, đó là đức tánh tổng hợp, chớ không phải sự phân tích và cố gắng t́m những sự tương đồng hơn là những điều dị biệt. Sự phát triển đức tánh này sẽ là nhiệm vụ của giống dân chánh thứ sáu, và giống dân phụ thứ sáu thuộc giống dân chánh thứ năm, hiện nay đang sinh sản ở Mỹ Quốc, Úc Châu và nhiều nơi khác.
Trong Hội Thông Thiên Học, chúng ta đề cao ư niệm về t́nh huynh đệ. Một trong những cách thực hiện t́nh huynh đệ là đi t́m những cơ hội để khen ngợi chứ không phải t́m dịp để trách móc người khác. Nếu muốn t́m điều thiện, bạn có thể t́m thấy trong tất cả mọi người, mọi vật có những điểm để khen ngợi và những điểm để chê bai. Và chúng ta có những lư do hết sức tốt đẹp trong việc tập trung sự chú ư của chúng ta vào những đức tánh tốt chứ không phải những điều đáng trách cứ. Như vậy có thể làm cho cán cân chênh lệch đi một ít. Chúng ta có thể nhường cho kẻ khác t́m lỗi của họ. Chắc chắn là họ không bỏ thói quen khiển trách và họ sẽ vui thích mà làm việc đó hơn chúng ta. Một lối thực tập hay nhất là đi t́m những khía cạnh tốt đẹp. Phải bắt đầu thực hiện công việc này trước mới có thể biết rơ những điều lành trong con người phong phú đến đâu. Rồi chúng ta sẽ khám phá được tất cả mọi đức tánh tốt đẹp trong những người mà chúng ta đối đăi không có một chút chi công b́nh nào cả. Nhận xét những người ít quen biết với chúng ta bằng cách chỉ căn cứ trên một hay hai sự kiện là việc làm rất dễ. Chẳng hạn, thấy họ dường như nổi cáu, chúng ta cho họ là những người nóng nảy. Một ngày kia chúng ta thấy họ không bằng ḷng, rồi chúng ta kết luận họ là kẻ luôn luôn bất măn. Có thể chúng ta gặp họ trong lúc chẳng may, và đời sống b́nh thường của họ có thể không giống những điều chúng ta tưởng nghĩ chút nào.
Nếu thỉnh thoảng chúng ta bị lầm lạc, th́ sự lầm lạc này nên thuộc về khía cạnh tốt, chúng ta nên cho kẻ khác có tánh tốt nhiều hơn thật sự mà y đă có. Như thế chẳng thiệt hại ǵ cho y cũng như chẳng thiệt hại ǵ đối với chúng ta. Một vị Chơn Sư đă nói rằng: "Trong mỗi người đều có khía cạnh tốt và có khía cạnh xấu". Bạn chớ nên cho một người nào có tánh t́nh xấu xa, bạn sẽ mong cho những hành động của y phù hợp với sự xấu đó và nếu y không làm việc sái quấy, th́ bạn có thể thất vọng, v́ như thế chứng tỏ bạn xét đoán sai lầm. Thà đánh giá quá cao hàng trăm người c̣n tốt hơn là xét đoán một người theo cách quá khắc nghiệt. Cầu xin Bồ Đề Tâm của chúng ta hoạt động để ít ra giúp cho chúng ta chỉ t́m khía cạnh tốt chớ không phải điều xấu, trước hết sẽ có lợi trên phương diện chân lư và công bằng, và sau đó đă hiểu biết về quyền năng của tư tưởng, chúng ta biết rằng khi nhận thấy điều xấu ở một người nào đó, chúng ta sẽ làm cho y trở nên xấu hơn trước, nhưng khi thấy điều tốt ở y, chúng ta sẽ giảm bớt được điều xấu và trợ giúp sự tăng trưởng điều lành.
Một trong những bài học chính yếu mà chúng ta cần phải học là đừng để cho Hạ Trí lôi cuốn chúng ta và đừng gán cho kẻ khác những lư do đê tiện. Kinh nghiệm của chúng ta cho thấy những nhân tính có thể sai lầm, và luôn luôn không phải con người hoạt động do tánh vị tha. Khuynh hướng tự nhiên của chúng ta là t́m nguyên do trong t́nh cảm ích kỷ, thay v́ trong sự cao thượng. Chúng ta không nên để cho ḿnh rơi vào mức độ ngờ vực và ư muốn xấu xa này. Sự cần thiết có ích cho chúng ta cũng như cho kẻ khác là trước nhất phải đi t́m lư do cao thượng hơn hết; ngay cả khi chúng ta không biết được, chúng ta cũng vẫn nh́n nhận ư muốn tốt lành của kẻ khác. Khi chúng ta nghĩ đến một lư do xấu xa, tức là chúng ta tăng cường nó bằng tư tưởng, v́ Cái Trí của chúng ta rất dễ cảm thụ. Nếu một người có hơi yếu đuối, chúng ta nh́n nhận cái hảo ư của y, chẳng bao lâu y sẽ hổ thẹn v́ ư tưởng thấp thỏi của y và sẽ thay thế nó bằng một khuynh hướng cao thượng. Hơn nữa khi gán những lư do tốt lành cho tất cả những người bạn thân của chúng ta, chúng ta chắc chắc rằng ḿnh có lư đến chín phần mười. Đành rằng, thiên hạ, theo thói quen vô liêm sĩ sẽ phê phán chúng ta: "Anh chỉ là người khờ khạo, dại dột thôi". Tốt hơn là khờ khạo mà làm điều lành theo lối đó c̣n hơn là kẻ sắc sảo mà không thể nghĩ tốt cho ai cả.
Đúng ra, không ai thật có ư xấu cả. Vậy hăy tránh sự sai lầm chung là gán những lư do riêng biệt cho những người làm những điều mà chúng ta gọi là xấu xa, quấy quá. Chúng ta chớ nên có thái độ bất công cho rằng những người ăn thịt nào cũng đều nghĩ rằng việc ấy không mấy quan trọng và họ đă làm điều mà họ biết là ác. Sự thật không đi ngược với những t́nh cảm tốt lành của họ, họ sống theo tập quán và không tưởng tới điều ấy. Đó là những người thật tốt. Thời Trung Cổ, những người giống như họ chẳng lần lượt đưa nhau lên giàn hỏa ư, mà không có nghĩ ǵ hơn? Một trong các Đức Thầy của chúng ta đă nói: "Mục tiêu của chúng ta chẳng phải là làm cho con người có đức hạnh, mà căn cứ trên sự tốt lành, tạo ra những trung tâm tinh thần mạnh mẽ".
*
* *
PHẦN THỨ TƯ
***
HẠNH KIỂM TỐT
***
CHƯƠNG THỨ MƯỜI TÁM
***
TỰ CHỦ TRONG LÚC TƯ TƯỞNG
Đức Thầy kể sáu điểm về hạnh kiểm đặc biệt, bắt buộc phải có là:
I. Tự chủ trong lúc tư tưởng.
II. Tự chủ trong lúc hành động.
III. Khoan dung.
IV. An phận.
V. Đi thẳng đến mục đích cũng có thể dịch là tư tưởng cố định [55].
VI. Ḷng tin cậy.
(Tôi biết vài điểm trên đây thường được dịch khác, chẳng hạn như những danh từ về các đức tánh cần thiết, nhưng tôi luôn luôn dùng những danh từ của Đức Thầy đă dùng khi giảng giải cho tôi).
A. B. Theo lời Alcyone, vài danh từ đă được Đức Thầy dịch có hơi khác với những danh từ mà chúng ta đă quen dùng. Đối với ba đức tánh đầu, chúng được dịch gần giống như những danh từ mà tôi đă dùng trong nhiều năm qua. Ba đức tánh sau cùng dịch có hơi khác, dù nghĩa chính của chúng vẫn là một. Tôi luôn luôn dịch đức tánh thứ ba của các điểm thuộc về Hạnh Kiểm Tốt là "Khoan dung", như Đức Thầy dịch ở đây, nhưng tôi biết nhiều người không đồng ư về sự chọn lựa danh từ này. Danh từ do tiếng Phạn là Ouparati, nguyên nghĩa của nó là "Ngừng lại", "Đ́nh chỉ" (chúng tôi nghĩ rằng danh từ ngừng lại liên hệ đến những t́nh cảm như tinh thần chỉ trích và sự bất măn. Vậy trạng thái tích cực của đức tánh này là sự khoan dung).
Tôi luôn gọi điểm thứ tư là "Sự chịu đựng" hay Titiksha. Thật ra, ư nghĩa An phận vẫn không thay đổi, v́ chịu đựng ắt phải kèm theo sự An phận. Trong trường hợp này, Đức Thầy vui vẻ một cách đặc biệt - nếu tôi dám mạo muội dùng chữ này - Ngài phiên dịch bằng cách làm nổi bật đặc tánh ấy. Mỗi người lấy nó làm đề tài tham thiền th́ rất tốt. Kế đó là đức tánh "Đi thẳng đến mục đích". Chính do chữ Phạn là Samadhana mà tôi dịch là "Thăng bằng". Ở đây ư nghĩa cũng giống như nhau v́ người mà đường hướng không thay đổi, cố định th́ thăng bằng và ngược lại người được thăng bằng th́ đường hướng không thay đổi. Sau cùng, đến chữ Shraddha mà tôi luôn luôn gọi là "Đức tin". Ở đây Shraddha được dịch là "Ḷng tin cậy", nhưng một lần nữa ư nghĩa ở đây vẫn in như nhau, v́ tôi luôn luôn định nghĩa Đức tin là Ḷng tin tưởng sâu xa ở Thượng Đế bên trong chúng ta [56] và ở nơi Đức Thầy. Điều tốt hơn hết là ghi nhận những điểm dị biệt và những điểm tương đồng, chúng giúp chúng ta hiểu rơ ư nghĩa.
I. Tự chủ trong tư tưởng: Đức tánh cần thiết, được mệnh danh là đoạn tuyệt, chỉ cho chúng ta biết rằng phải làm chủ Cái Vía. Tuy nhiên cũng phải làm chủ Cái Trí nữa. Điều này có nghĩa là chế phục tánh khí làm sao cho không thể giận hờn hay nóng nảy. Cũng phải chế phục Cái Trí thế nào cho tư tưởng luôn luôn được yên lặng và thanh tỉnh; và nhờ Cái Trí trấn áp bộ thần kinh cho nó ít căng thẳng được bao nhiêu tốt bấy nhiêu.
C. W. L. Trấn an bộ thần kinh quả là một trong những điều khó khăn đối với chúng ta, v́ chúng ta đang cố gắng thực hiện một kinh nghiệm mới lạ tức là hối thúc sự tiến hóa của ḿnh (do đó chúng ta cần tinh lọc những thể thấp và làm cho chúng trở nên càng ngày càng nhạy cảm), trong lúc phải lo cuộc sinh sống giữa thế tục. Vấn đề này càng khó khăn th́ cuộc chiến thắng của chúng ta càng vinh quang. Khi chế phục được chúng rồi th́ chứng tỏ rằng nhờ ư chí chúng ta đă tiến bộ hơn vị tu sĩ hay vị ẩn sĩ.
Đôi khi người ta trừ được tánh nóng nảy, nhưng sự kiểm soát trọn vẹn các thể thấp c̣n khó khăn. Có thể c̣n có lúc bực tức, nổi nóng, trong khi thực sự tánh nết nóng nảy khi xưa đă hoàn toàn biến mất. Như thế ít nguy hại hơn là c̣n tánh nóng nảy mà che đậy nó, nhưng chúng ta cũng phải trừ tuyệt tánh đó đặng những người ở chung quanh chúng ta đừng lầm lạc. Nếu bạn có Thần Nhăn bạn nh́n vào Thể Vía của một người đi đường nào đó, bạn sẽ thấy nó là một khối quay cuồng. Thay v́ có những đường vạch rơ rệt, những màu sắc phân minh vận chuyển điều ḥa, th́ bạn lại thấy hiện trên mặt năm mươi hoặc sáu mươi ḷng chảo nhỏ, hay là những xoáy ốc quay cuồng mănh liệt đến đỗi mỗi sự xoáy nhanh ấy tạo thành một cái gút cứng ngắt giống như một mục cóc. Bạn hăy quan sát những mục cóc này, tất cả đều sinh ra bởi hàng loạt những cử chỉ nóng nảy, những sự lo lắng nhỏ mọn, những t́nh cảm như hờn mát, ganh ghét, đố kỵ, cũng có thể là sự hận thù đă nổi dậy trong người này, trong ṿng bốn mươi tám giờ qua. Những trốt xoáy lớn hơn và lưu lại lâu dài hơn, nếu y cứ lập lại nhiều lần cùng trong một tư tưởng như thế đối với một người khác.
Ngày nào con người c̣n ở trong t́nh trạng này th́ ngày đó y không thể nào suy tư một cách sáng suốt và chính xác như y có thể làm được. Nếu y muốn suy nghĩ hay viết về một đề tài nào đó th́ những luồng trốt xoáy này nhuộm màu và làm biến đổi lối nh́n của y, dù y có quên đi những cảm xúc đă làm nảy sinh ra chúng. Người ta quên cơn xúc động của sự bất măn, không biết rằng hiệu quả của nó vẫn tồn tại và thường thường những luồng trốt xoáy này vẫn không thay đổi.
Các nhà có Thần Nhăn hay có Thiên Nhăn nhận biết những thành kiến, những tiên kiến một cách rơ ràng. Chất Trí Tuệ phải di chuyển mau lẹ, chẳng phải trên mặt nhưng trong vài vùng hay khu vực. Nói một cách tổng quát, chất khí có khuynh hướng tự sắp xếp theo mật độ của nó. Chất khí thô kệch di chuyển trong một mức độ nào đó khắp châu thân, nó có khuynh hướng qui tụ ở phần dưới h́nh bầu dục. Do đó những người bị chi phối bởi những tư tưởng, những t́nh cảm ích kỷ, th́ h́nh bầu dục ấy giống như quả trứng được thăng bằng theo đầu lớn của nó. Đối với những người thật sự vị tha hoặc tiến hóa trên phương diện Huyền Bí Học, th́ h́nh bầu dục giống như quả trứng đứng sửng trên đầu nhỏ. Thể trí có bốn khu vực hay bốn vùng riêng biệt chấp chứa những loại tư tưởng khác nhau.
Giả sử một người kia có những tư tưởng tôn giáo rất hẹp ḥi. Chất trí tuệ thay v́ di chuyển tự do trong vùng của nó, nó lại dồn cục cho đến khi nhô ra thành một khối, rồi bắt đầu dậy lên và hôi hám. Bởi những tư tưởng tôn giáo của y phải xuyên qua khu vực này của Thể Trí, cho nên không bao giờ có thể đúng đắn, v́ sự rung động của nó bị chứng bệnh của Thể Trí làm cho mất hiệu lực - nói theo nghĩa từng chữ th́ như thế - chứng bệnh của Thể Trí đến ghép vào điểm này. Những thiên kiến của y làm sự phán đoán của y không thể tránh khỏi sai lạc cho đến khi nào y bắt đầu tự chữa trị cho ḿnh lành mạnh bằng cách kiểm soát và thanh lọc Cái Trí có phương pháp. Chỉ tới chừng đó, y mới có thể nhận thức đúng, nghĩa là thấy mọi vật như Đức Thượng Đế đă thấy, đă hiểu biết toàn thể hệ thống của Ngài một cách chính xác như nó đang hiện hữu.
Những thành kiến không cần phải nghịch hẳn với người hay vật, mà thường lắm khi chúng lại trợ giúp cho người và vật nữa. Dù ở trong trường hợp này thành kiến cũng là một chân lư bị biến đổi, mà sự sai dị ấy cũng hiện ra trong hào quang. Một trong những trường hợp thường xảy ra là một bà mẹ không hề tin rằng từ tạo thiên lập địa đến giờ không có một hài nhi nào phi thường như con bà. Một thí dụ khác: một nghệ sĩ không thể thấy cái ǵ tốt đẹp trong bất cứ trường Mỹ thuật nào khác hơn trường Mỹ thuật của y.
Tất cả những điều này, xét về phương diện tâm linh giống như một vết thương hở miệng, xuyên qua đó sức mạnh ư chí con người thoát ra ngoài không ngừng. Đó là trường hợp của một người bực trung. Nếu y tánh t́nh buồn bực, th́ dĩ nhiên t́nh trạng c̣n tệ hơn nữa, con người chỉ là một vết thương. Y không c̣n sức lực nữa, tất cả đă bị tiêu hao. Nếu chúng ta muốn giữ thần lực để dùng vào việc hữu ích - và phải như vậy nếu muốn trở thành nhà Huyền Bí Học - th́ công việc đầu tiên của chúng ta là diệt trừ tất cả những nguyên nhân gây ra những hao tổn này. Muốn dập tắt một đám cháy phải cần một ṿi nước. Nước phải được phun ra dưới một áp lực mạnh mẽ và ṿi hoặc ống nước phải không có một lỗ trống nào. Đối với chúng ta điều này tiêu biểu sự yên tĩnh và kỷ luật về tư tưởng.
Người bực trung dường như có chút ít hoặc không có sức mạnh của ư chí. Dưới áp lực của những sự khó khăn, y chán nản, rên siết và than văn thay v́ phải dùng ư chí để giải quyết chúng. Có hai lư do để giải thích sự nhu nhược này. Mức độ sức mạnh trong mỗi người tùy thuộc ở cách hiểu biết Chơn Ngă của y, và tùy thuộc ở sự phát triển của y do cái Ngă Duy Nhất, tức là Đức Thượng Đế ở trong y. Theo nguyên tắc, sức lực của chúng ta đều bằng nhau, nhưng sở dĩ con người khác nhau là do sự phát triển của tinh thần trong mỗi người. Nơi người thường có rất ít năng lực, mà y c̣n phung phí cái y đă có nữa.
Đa số những người trong chúng ta muốn có ư thức rơ rệt hơn về sự hiện diện của Đức Thầy và về việc đem từ cơi cao xuống óc xác thịt nhiều thứ ảnh hưởng tốt lành khác. Những ảnh hưởng này phải xuống bằng cách mượn những thể khác nhau và sự phản chiếu của chúng xuyên qua từ thể này đến thể kia. Bạn hăy nh́n mặt nước hồ hay mặt nước sông phản chiếu h́nh ảnh một bụi cây. Nếu mặt nước tuyệt đối yên lặng, bức tranh thật hết sức đẹp. Mỗi lá cây đều được trông thấy rơ ràng. Nhưng một gợn sóng nhỏ cũng đủ xáo trộn trọn cả h́nh ảnh, hoặc một cơn gió băo thổi đến, th́ toàn thể h́nh ảnh ấy phải biến mất. Điều này thật đúng đối với những ǵ đă xảy ra trong Thể Vía và Thể Trí. Phải bắt chúng nó yên lặng và bất động, nếu chúng ta muốn cho chúng nó truyền đạt những ảnh hưởng thật sự và quí báu từ cơi cao đưa xuống. Người ta luôn luôn hỏi rằng: "Tại sao chúng ta không nhớ lại những hành động của chúng ta trong giấc ngủ"? Và đây là lư do của sự kiện ấy: V́ những thể thấp chưa được yên tịnh cho lắm. Thỉnh thoảng, chúng trở nên khá yên tịnh để truyền đến cái óc xác thịt một điều ǵ, tuy nhiên trong trường hợp này, thường thường cũng bị biến dạng một ít, v́ các thể trung gian không hoàn toàn trong sáng. Sự kiện này cũng giống như khi ta nh́n một vật xuyên qua một ve chai thay v́ nh́n qua một tấm kiếng, những kích thước, những khuôn khổ của vật ấy sẽ bị biến đổi.
Khi được yên tịnh, chúng ta có thể làm việc mặc dù có những sự xáo trộn và buồn phiền, nhưng hiển nhiên muốn duy tŕ sự yên lặng của các thể thấp trong những trường hợp đó, chúng ta luôn luôn phải cố gắng. Sự cố gắng khó nhọc đến đỗi vài người không thể chịu nổi, nhưng họ phải dần dần thu hoạch sức mạnh cần thiết ấy.
Nhờ giữ kỷ luật đối với chính ḿnh, nhà Huyền Bí Học tập làm việc một lượt trong hai cơi. Nói một cách khác trong khi làm việc tại cơi Trần, nhà Huyền Bí Học có thể xuất hồn ra. Trong lúc đang viết hay nói, ông có thể ở trong Cái Vía làm những việc khác. Chẳng hạn tôi nghe nói rằng trong khi tôi diễn thuyết có nhiều thính giả thấy những người ở Trung Giới đứng trên bệ đến gần tôi và nói chuyện với tôi. Những quan sát viên ấy không lầm. Thường thường những người khuất mặt này đến gần như thế để hỏi một vấn đề ǵ rồi chờ câu trả lời hoặc nhờ giúp đỡ một việc ǵ, trong khi cuộc diễn thuyết vẫn tiếp tục. Đó là một thí dụ tạm thời tầm thường, nhưng có nhiều công việc quan trọng hơn, nhà Huyền Bí Học phải sử dụng Tâm Thức ḿnh một cách phức tạp để hoàn tất.
Trong mức độ nào đó, lắm khi sự định trí song hành vẫn được thực hiện trong đời sống hằng ngày. Nhiều bà có thể vừa đan vừa nói chuyện v́ công việc đan ấy đối với họ trở thành tự động. Tôi thường đến một trong những ngân hàng lớn ở Luân Đôn. Nơi đây tôi thấy nhiều nhân viên có thói quen vừa cộng những hàng số dài, vừa ca nho nhỏ đặng làm vui tai các đồng nghiệp của họ. Tôi nh́n nhận tôi không thể làm như thế được, nhưng tôi đă thấy họ đă làm nhiều lần.
A. B. Trong đoạn giải về Đoạn Tuyệt, Đức Thầy đă nói về sự kiểm soát Thể Vía và dục vọng dưới mọi h́nh thức. Trong đoạn đề cập đến sự Phân Biện, Ngài cũng nói nhiều về chân lư bao hàm về sự thanh lọc Thể Trí. Rồi Ngài nói qua sự kiểm soát tư tưởng và những xúc động. Một sự xúc động là sự kết hợp giữa tư tưởng và dục vọng. Nói một cách khác những mối xúc động là sự ham muốn pha lẫn tư tưởng. Khi Đức Thầy đề cập đến sự kiểm soát tánh khí của chúng ta, th́ Ngài nói về sự xúc động, v́ sự nóng nảy và những t́nh cảm tương tợ khác đều phát sinh một phần do Thể Vía và một phần do Thể Trí. Người chí nguyện làm nhà Huyền Bí Học không được để cho tánh khí hăng hái lôi cuốn ḿnh, v́ ngày nào chưa chủ trị được nó để chế ngự những cảm xúc náo loạn, th́ ngày đó y không thể thấy được một cách sáng sủa hoặc rơ ràng. Những làn rung động của sự cảm xúc làm nổi dậy trong chất khí thuần túy của Thể Trí một cách kích thích tương ứng, do đó tất cả những tư tưởng của kẻ chí nguyện bị xáo trộn và biến thể, nên y không thể thấy một cách chính xác.
Đức Thầy nói rằng chính tư tưởng phải yên lặng và trầm tĩnh. Đó là điều cần thiết, v́ chỉ trong các điều kiện này những ảnh hưởng trên cơi cao mới có thể tuôn xuống Hạ Trí. Chính v́ thế nên trong quyển Thế giới huyền bí (Le Monde occulte) Ông Sinnett đă kể lại trong một bức thư cũng là của Đức Thầy này nói với ông rằng nếu ông muốn viết cho hữu ích, th́ ông phải giữ Cái Trí cho tĩnh lặng. Bây giờ những tư tưởng trên cơi cao sẽ phản chiếu xuống như núi non phản chiếu trên mặt hồ yên lặng.
Thật là chí lư, nếu bạn muốn viết một bức thư về một đề tài quan trọng, như Thông Thiên Học chẳng hạn, hoặc viết một bài báo, bạn nên ngồi yên tĩnh tâm trong vài phút trước khi khởi công. Như thế không phải là phí mất th́ giờ, v́ khi bạn bắt đầu viết, bạn sẽ thấy tư tưởng tuôn ra một cách thanh thản mà không cần cố gắng, và bạn không cần phải dừng lại để hỏi xem bạn sẽ tiếp tục nói điều ǵ. Sở dĩ có sự kiện này v́ Thượng Trí đă phản chiếu xuống tấm gương của Hạ Trí. Phương pháp thực hành này đặc biệt quan trọng đối với những người c̣n chưa thể xóa bỏ được những ảnh hưởng ngoại giới.
Người ta có thể dùng sự xáo trộn gây ra bởi hoàn cảnh bên ngoài để thực hành sự định trí. Lúc tôi c̣n bé, tôi phải học bài trong một căn pḥng mà nơi đó nhiều đứa trẻ đang thụ lănh một môn học khác. T́nh trạng này dần dần tạo cho tôi một khả năng làm những công việc riêng của tôi, trong khi mọi hoạt động khác đang diễn tiến chung quanh tôi. Do đó, ngày nay tôi có thể làm việc mà không bị những ǵ xảy ra ở một bên cạnh tôi quấy rầy tôi, dù trong những điều kiện đó, tôi cũng không thể làm những bài toán một cách dễ dàng. Tôi luôn luôn nhớ ơn bà thầy dạy học tôi là cô Marryat. Sự thực tập tạo ra năng lực, và năng lực có thể dùng trong nhiều đường lối khác. Chẳng hạn tôi nhận thấy rằng tôi có thể dùng năng lực này khi tôi ở ngoài xác thân lúc tôi viết về một trong những tiền kiếp của Alcyone.
Trong nếp sống của những gia đ́nh Ấn Độ, năng lực này phát triển một cách hoàn toàn tự nhiên, v́ người Ấn Độ có thói quen làm nhiều việc khác nhau trong cùng một căn pḥng, không kể những đứa trẻ chạy khắp nơi và nhiều chuyện lặt vặt khác. Ở trường làng cũng như ở tại nhà, nhiều trẻ con học trong cùng một giờ những bài học khác nhau. Tất cả đều đọc lớn, mỗi em đều chăm chú vào bài của ḿnh, dưới sự chăm nom chung của một ông thầy sẵn sàng sửa lại tức khắc những lỗi của chúng. Tôi tưởng rằng đây không phải là một lối dạy học lư tưởng đối với một môn học nào, nhưng trẻ con tập định trí, điều này sẽ rất hữu ích cho chúng về sau này.
Nếu bạn đạt được khả năng đó th́ càng tốt. Vậy, nếu bạn bị bắt buộc phải sống trong hoàn cảnh ồn ào, bạn chớ phàn nàn, mà lợi dụng hoàn cảnh ấy. Đó là lối làm việc của sinh viên Huyền Bí Học. Tôi nhấn mạnh đặc điểm này, v́ chính nhờ những phương tiện đặc biệt như thế mà người ta trở thành nhà Huyền Bí Học. Công việc được hoàn thành trong những hoàn cảnh khó khăn là cơ hội giúp cho chúng ta tiến bộ. Đó là một trong những lư do khiến cho vài người trong chúng ta đă tiến triển, c̣n những kẻ khác th́ kém hơn. Riêng tôi, tôi luôn luôn cố gắng thích nghi với hoàn cảnh, chớ không phàn nàn. Bằng cách đó chúng ta sẽ không bỏ lỡ một cơ hội nào để tiến hóa.
Điểm sau chót này khó đạt được, v́ khi con cố gắng chuẩn bị để bước vào Đường Đạo, th́ con không thể nào ngăn cản thân con không cho nó nhạy cảm hơn trước, v́ lẽ đó mà một tiếng hay một sự đụng chạm đều làm cho những dây thần kinh của con bị chấn động một cách dễ dàng, và dù bị chạm phớt nhẹ, chúng cũng nhức nhối vô cùng, nhưng con phải cố gắng hết sức con.
A. B. Đức Thầy nói khó mà chủ trị được những dây thần kinh. V́ lẽ xác thân là thể ít chịu tuân theo sự hành động của tư tưởng. Bạn có thể hành động một cách dễ dàng đối với Thể Vía và Thể Trí, v́ chúng được cấu tạo bằng chất khí thanh bai nên có thể thích ứng nhiều với tư tưởng. Nhưng vật chất Hồng Trần nặng nề hơn, nên ít ứng đối hơn và khó chủ trị hơn. Tuy nhiên, chúng ta phải đạt được mục đích.
Người đệ tử phải nhạy cảm, đồng thời phải có một xác thân và bộ dây thần kinh hoàn toàn tuân theo kỷ luật. Một khi sự nhạy cảm càng tăng, th́ nỗi khó nhọc càng lớn. Nhiều tiếng động đối với người thường không có ǵ đáng kể, nhưng đối với người nhạy cảm lại là một sự hành hạ. Có vài chứng bệnh làm phát triển sự nhạy cảm quá độ của bộ thần kinh, nên trong nhiều trường hợp có tiếng chó sủa cũng có thể gây ra những sự động kinh [57]. Thí dụ này đủ chứng tỏ rằng bộ thần kinh cảm xúc lẹ làng là chừng nào!
Những dây thần kinh của sinh viên Huyền Bí Học th́ không bệnh hoạn. Nếu chúng đau yếu, th́ y không bị bắt buộc phải luyện tập. Nhưng y giống như một sợi dây căng thẳng, vừa đụng đến th́ nó rung động liền. Những dây thần kinh của y trở nên nhạy cảm đến cực độ, nên muốn ngăn cản sự nóng nảy, y phải dùng đến sức mạnh vĩ đại của ư chí. Ở trong t́nh trạng đó, sự căng thẳng thể xác có thể lớn lao đến nỗi trong vài trường hợp, như trường hợp của Bà Blavatsky, đôi khi tốt hơn nên để cho xác thịt hành động tự do, hầu ngăn chặn trước một sự đổ vỡ hoàn toàn. Bà phải giữ xác thân để hoàn thành nhiệm vụ được giao phó, nên bà không để cho sự căng thẳng đi đến chỗ găy đổ. Nhưng đó là trường hợp ngoại lệ. Người chí nguyện nhất định nghe theo lời giáo huấn của Đức Thầy, phải làm những điều Ngài dạy ở đây và phấn đấu hết sức ḿnh để chế phục bộ thần kinh của y. Thường thường y không đạt được ư muốn, nhưng điều đó không quan hệ lắm. Những lời cuối cùng của Đức Thầy về việc ấy như sau: "Con phải cố gắng hết sức con". Ngài không đ̣i hỏi nhiều hơn: vậy bạn không nên để cho sự thất bại khiến cho bạn ngă ḷng, mà hăy tiếp tục làm hết sức ḿnh.
T́nh trạng rối loạn như thế đôi khi phát sinh từ một lư do bên trong của chúng ta, bởi quá cẩn thận và ư thức mà do đó những sinh viên hết sức nhiệt thành cũng có thể vấp ngă. Có hai khuynh hướng phát hiện trong những sinh viên: khuynh hướng thứ nhất là lôi thôi, chểnh mảng; khuynh hướng thứ nh́ là hành hạ ḿnh. Trong trường hợp thứ nh́, tâm thức có thể đi đến một t́nh trạng giống như trạng thái những dây thần kinh căng thẳng quá độ. Do đó những sinh viên ưu tú đă cho là quan trọng những sa ngă nhỏ nhặt. Bạn đừng quá nhấn mạnh những điều ấy đến đỗi chúng trở thành những tội ác lớn lao. Bạn hăy đi theo con đường trung dung giữa hai cực đoan đó. Trước khi sự việc xảy ra bạn không thể quá thận trọng, nhưng sau đó, rất dễ mà tự làm cho ḿnh khổ sở. Đừng nhấn mạnh những lỗi lầm hay những thất bại của bạn. Bạn chỉ nên xem xét chúng để nhận thấy nguyên do, rồi cố gắng nữa. Khi hành động như thế, những khuynh hướng khiến cho bạn nóng giận sẽ tiêu tan. C̣n nghĩ đến chúng, chỉ tăng cường sức mạnh cho chúng thôi.
C. W. L. Xác thân là một thể mà ư chí ít ảnh hưởng được nhiều. Người ta thường nói: "Có thể sai khiến thể xác hoạt động và chủ trị luôn t́nh cảm, nhưng điều khiển tư tưởng là điều thật khó khăn hơn nhiều". Không có ǵ khó khăn hơn, đó chính là điều mà mọi người tin như thế. Trên vài phương diện, thật đúng vậy, v́ chất khí làm ra Cái Trí ( Chất Trí Tuệ ) thanh bai và linh động hơn; có những sự vận chuyển, có nhiều sáng kiến phải kiểm soát. Một mặt khác, Thể Trí gần với Chơn Nhơn hơn; Chơn Nhơn có nhiều sức mạnh để giữ lấy và sử dụng chất Trí Tuệ, điều đó hơn việc có sức mạnh để sử dụng nó tại cơi vật chất này; mà vật chất Hồng Trần cũng ít nhạy cảm hơn. Những người tưởng rằng công việc ấy dễ hơn v́ họ quen kiểm soát xác thân, chớ không quen chủ trị Cái Trí.
Người ta thường nghe nói rằng chúng ta có thể chế ngự sự đau khổ xác thân, mà không thể không biết sự đau khổ của Trí Tuệ. Nhưng sự thật th́ trái ngược lại! Sự đau đớn về Trí Tuệ hay thuộc về t́nh cảm sẽ ngưng hẳn, nếu người ta cương quyết xua đuổi nó ra xa, nhưng thật khó quên một sự đau đớn mănh liệt của thể xác, mặc dù người ta có thể làm dịu bớt nhiều bằng cách không tưởng nhớ tới nó nữa. Nhà Khoa học Thiên Chúa Giáo đă đạt được điều đó bằng cách phủ nhận sự đau đớn. Y chỉ để cho xác thân chịu đau thôi. Cách này tương đối không được hay lắm.
Chúng ta phải tập chế ngự Cái Trí bằng cách loại ra khỏi nó những sự đau đớn của xác thân, v́ là đệ tử Chơn Sư, chúng ta phải làm cho ḿnh trở nên hết sức nhạy cảm. Do đó, những vị đệ tử lấy làm khó chịu khi ngồi gần một người uống rượu, hút thuốc, ăn thịt. Thật là một sự khổ h́nh khi phải đi trong thành phố qua một con đường thương măi với cả ngàn tiếng động chát tai, ghê rợn. Tất cả những tiếng động đó xuyên qua thể xác và làm cho ta rùng ḿnh, nhưng nếu nghĩ đến nó th́ càng tệ hơn nữa. C̣n không chú ư th́ ít biết hơn. Vị đệ tử cố gắng đạt đến những cảnh giới cao siêu th́ phải tập loại ra khỏi thể trí những cảm giác khó chịu này, mà không thêm cho chúng nó một tư tưởng nào có thể tăng cường sức mạnh của chúng.
Những ai có tập tham thiền sẽ nhận thấy ḿnh nhạy cảm hơn những người không luyện tập. V́ lẽ đó đôi khi xác thân không ngớt bị căng thẳng một cách đặc biệt. Người ta thường nói rằng Bà Blavatsky vẫn nổi nóng. Dĩ nhiên điều này có một lư do rất giản dị: chắc chắn v́ t́nh trạng đáng thương hại của thể xác bà. Tôi tin chắc xác thân bà không ngớt đau nhức. Bà đă lớn tuổi, xác thân bà suy nhược, mỏi ṃn, nhưng chỉ có nó mới thích hợp với công việc đặc biệt mà bà có bổn phận phải hoàn thành, v́ vậy bà phải duy tŕ nó chớ không thể vứt bỏ như nhiều người trong chúng ta. Tuy nhiên, một hôm dịp may đưa đến cho bà bỏ xác. Nhưng bà nói: "Không! Tôi sẽ giữ nó cho đến khi nào tôi hoàn thành bộ Giáo Lư Bí Truyền", đó là công việc của bà lúc ấy. V́ lẽ đó, thân xác của bà ở trong t́nh trạng căng thẳng khủng khiếp và đôi khi bà dịu bớt một phần nào sự đau đớn bằng cách để thể xác tự do muốn làm chi th́ làm. Thật ra, nhiều người không hiểu cái chi về việc đó; nhưng chúng tôi sống gần bà, chúng tôi cho những cơn giận dũi như thế không mấy quan trọng. Chúng tôi có ghi nhớ nhiều trường hợp dị thường. chẳng hạn, trong lúc bà thốt ra những lời nói dường như biểu lộ một cơn giận dữ, v́ một chuyện vụn vặt nào đó, khiến cho những người mới đến với bà, không hiểu chi cả, phải rút lui, chúng tôi nhận thấy rằng trong khi bị kích thích đó, nếu có ai hỏi bà một câu Triết lư, th́ tất cả đều tiêu tan, như thể một sợi dây bị cái kéo cắt đứt; cơn thịnh nộ của bà sẽ biến mất tức khắc và bà bắt đầu trả lời câu hỏi ấy. Một người thường trong cơn phẩn nộ không thể làm như vậy được. Nhiều người bỏ Bà Blavatsky, v́ không hiểu bà, nhưng tôi biết chắc chắn rằng đôi khi bà buộc ḷng phải chiều theo xác thân, nếu không th́ nó sẽ tan vỡ.
Cái trí yên tịnh cũng bao hàm sự can đảm, như thế mới đương đầu với những sự thử thách và những nỗi khó khăn trên Đường Đạo mà không chút chi sợ sệt.
A. B. Tánh can đảm là một đức tánh mà những bản kinh Ấn Độ đều cho là cực kỳ quan trọng: nguồn cội của nó là sự thừa nhận Chơn Ngă vẫn là một. Người ta hỏi: "Đối với những người đă thấy được Chơn Ngă th́ c̣n sợ ǵ nữa, c̣n ǵ là ảo ảnh nữa"? Và cũng đáng ghi nhớ câu sau này: "Người Bà-la-môn rất can đảm". Trong quyển sách nhan đề Trước Thềm Thánh Điện (Vers le Temple) của tôi, tôi khuyên các sinh viên tham thiền về đức tánh lư tưởng, theo bản kê các đức tánh của Đức Krishna đă kể ra ở đầu chương thứ mười sáu của Kinh Gita. Đức tánh đầu tiên là Abhayam, nghĩa là Vô úy hay Can đảm.
Tánh can đảm phát sinh ra từ sự tin chắc rằng bạn là Chơn Ngă thiêng liêng ẩn tàng bên trong, chớ không phải là những thể bao bọc bên ngoài, chúng chỉ là thành phần của bạn có thể bị tổn thương. Sở dĩ quyền năng của người này khác với người kia v́ chúng tùy thuộc vào tŕnh độ của sức mạnh mà Chơn Ngă nội tại đă đạt được. Trên nguyên tắc, chúng ta đều có sức mạnh ngang nhau, nhưng sự tiến hóa phát triển theo nhiều thời kỳ phức tạp. Trong khi đạt đến sự tin chắc rằng bạn vốn thiêng liêng, bạn biết sự yếu đuối hay sức mạnh của bạn đều tùy thuộc vào sự phát triển Chơn Ngă ở nơi bạn. Vậy khi bạn kinh sợ, th́ chỗ nương tựa của bạn là việc nhớ đến uy lực bên trong. Sự nhận thức rằng bạn là Chơn Ngă, là một trong những ư niệm mà sự tham thiền phải mang đến cho bạn. Những ai tham thiền buổi sáng nên đồng thời cố gắng thực hiện việc t́m hiểu Chơn Ngă. Như thế trọn ngày nhờ sự cố gắng đó họ sẽ dự bị được một phần tinh lực. Điều này giúp họ đạt được dễ dàng tánh can đảm cần thiết để tiến bước trên Đường Đạo. Nơi đó người ta gặp nhiều khó khăn, bắt buộc phải có sức mạnh của Linh Hồn và sức chịu đựng nếu muốn đương đầu với chúng nó và chiến thắng chúng nó. Những đặc tính này là những h́nh thái của tánh can đảm. Trên Đường Đạo sự vật mang một h́nh dáng mới, chúng cũng cần đến tánh can đảm. Muốn đạt được đức tánh này, tôi biết một phương thức duy nhất là hiểu biết Chơn Ngă.
C. W. L. Tất cả những hệ thống huấn luyện Huyền Bí Học đều nhấn mạnh về sự cần thiết của tánh can đảm. Khi bước vào Đường Đạo, con người phải sẵn sàng chịu đựng những lời phán đoán sai lầm, những điều vu khống, những sự ngộ nhận. Những người kiếm thế vượt cao hơn những kẻ đồng loại của ḿnh luôn luôn phải hiểu những sự thử thách đó. Phải có một sức mạnh tinh thần mới chịu đựng nổi những điều ấy, giữ vững lập trường và làm điều ǵ ḿnh cho là phải, dù cho những người chung quanh có tưởng, nói hoặc làm ǵ cũng được. Nó rất cần thiết đặng thực hành những lời dạy trong quyển sách này, phải thêm vào đó tâm hồn cao thượng và sự cương quyết mạnh mẽ. Riêng sự can đảm thuộc về hành động cũng cần thiết. Trên Đường Đạo có nhiều sự nguy hiểm và những sự khó khăn. Chẳng phải là tượng trưng mà chúng không phải chỉ có ở những cảnh giới cao siêu mà thôi đâu. Trên bước tiến của chúng ta, chúng ta phải chịu nhiều thử thách về sự can đảm và sự kiên tŕ. Chúng ta nên chuẩn bị về điều ấy. Kẻ nhát gan không thể tiến bộ trên Đường Đạo. Nơi đây chẳng phải cần đức hạnh thôi, mà cần phải có sức mạnh của tính khí không thể lay chuyển trước cảnh ngộ bất ngờ hay khủng khiếp.
Tôi biết bên Anh có một Hội Huyền Bí Học đă cố gắng trong nhiều tuần lễ, hiệu triệu vài nhân vật bên Trung giới [58] bằng cách đọc nhiều thứ thần chú. Rốt cuộc người ta đạt được kết quả là một sự hiện h́nh, nhưng không ai muốn ở lại khá lâu để xem h́nh ấy là ai. Cũng giống như thế, có nhiều người t́m cách đạt được kết quả trên những cảnh giới cao siêu, nhưng khi vừa thành công th́ lại hoảng sợ. Một người lần đầu tiên xuất Vía mà tỉnh táo như lúc thức đây, có thể hơi cảm thấy lo sợ và tự hỏi: ḿnh có thể trở về nhập xác được hay không? Y phải biết rơ rằng cái này cũng không quan hệ hơn cái kia. Y đă quen thuộc trong nhiều giới hạn, và khi chúng mất đi th́nh ĺnh, rất có thể y cảm thấy ḿnh bị mất chân đứng vững chải. Trên bước tiến, chúng ta thấy đức tánh can đảm, ḷng dũng cảm chân thật và cương quyết là điều tối cần thiết. Phải đương đầu với tất cả những thế lực, chẳng phải là một tṛ chơi trẻ con .
Khi hiểu biết, khi nhớ rằng chúng ta là một với Thượng Đế, chúng ta sẽ không sợ sệt chi cả. Nhưng đôi khi trước cảnh ngộ nguy biến th́nh ĺnh, người ta quên đi và lại lùi bước. Không một ảnh hưởng tạm thời nào có thể kích động, hoặc làm tổn hại được chút nào Chơn Ngă nội tại. Vậy nếu chúng ta có thể tin chắc rằng, chúng ta là Chơn Ngă, chớ không phải là những thể bên ngoài, chúng ta sẽ không c̣n sợ hăi nữa. Nếu người ta c̣n cảm thấy sợ sệt một điều ǵ, th́ phải t́m đến cái mănh lực gia hộ bên trong, chớ không phải cầu cứu với sự trợ giúp bên ngoài. Về phương diện này, giáo lư Cơ Đốc tầm thường đă gây ra những hiệu quả đáng tiếc. Họ bảo tín đồ phải luôn luôn nương cậy vào sự cầu nguyện. Và cầu nguyện có nghĩa là sự van xin, mà sự nài xin không thể áp dụng - nhưng người ta thường làm - cho trạng thái của sự khát vọng tối cao. Danh từ "cầu nguyện" do chữ La Tinh precari có nghĩa là xin, yêu cầu, không hơn không kém. Nếu chúng ta tin rằng Thượng Đế là Đấng Toàn Thiện, chúng ta hăy theo lời khuyên của Đức Phật: " Con chớ nên than, chớ nên khóc, chớ cầu xin, mà hăy mở mắt ra nh́n. Ánh sáng bao phủ con, nếu con chỉ chịu giở tấm băng bịt mắt ra xem. Quang cảnh thật là kỳ diệu, xinh đẹp và cao cả hơn tất cả những ǵ mà con người có thể tưởng tượng hoặc xin xỏ bằng sự cầu nguyện; và nó sẽ không bao giờ chấm dứt. Không bao giờ".
Tôi biết nhiều người có thói quen cầu cứu với Đức Thầy trợ giúp, khi họ gặp những khó khăn. Chúng ta có thể chắc rằng tư tưởng Đức Thầy luôn luôn gần chúng ta. Và chắc chắn rằng chúng ta có thể đến gần Ngài, nhưng tại sao chúng ta lại làm rộn Ngài v́ một việc mà chúng ta có thể làm lấy. Lẽ tự nhiên, chúng ta có thể cầu cứu Ngài, nhưng thật ra, nếu chúng ta có khả năng kêu gọi đến Đức Thượng Đế bên trong ta và nhận được sự giúp đỡ nhiều hơn, như thế chúng ta sẽ gần Đức Thầy hơn là khi chúng ta thốt lời kêu cứu với Ngài một cách yếu ớt. Đành rằng chúng ta có quyền cầu xin Ngài giúp đỡ, nhưng chúng ta biết rằng Ngài bận làm việc không ngừng cho nhân loại, sao chúng ta lại nghĩ đến việc kêu gọi Ngài, trong khi chúng ta c̣n một phương tiện nào đó có thể tự làm một ḿnh được? Chúng ta chớ nên dùng phương thức đó, v́ nó biểu lộ một sự thiếu đức tin. Không những không tin tưởng ở chính ḿnh, mà chúng ta c̣n không tin tưởng ở uy lực thiêng liêng nữa.
Sự tham thiền cũng phải chuẩn bị để chúng ta đối phó với những cảnh ngộ bất ngờ và giúp chúng ta khỏi bị rối loạn. Những người đă hiểu được định luật bên trong phải giữ điềm tĩnh và can đảm, dù có việc ǵ xảy ra, v́ chúng ta biết rằng giữ một thái độ như thế là điều kiện cần thiết của một sự tiến bộ thật sự. Sự đụng chạm, đảo lộn do một sự đụng chạm dữ dội v́ xúc động sinh ra sẽ lưu lại trên các thể nhạy cảm của người đệ tử những dấu vết lâu dài.
Đức tánh ấy cũng bao hàm tánh kiên quyết, nó giúp con chịu đựng dễ dàng những nỗi phiền muộn hằng ngày và tránh được các sự lo âu không ngớt về những chuyện nhỏ nhặt, chúng đă làm mất một phần lớn th́ giờ của nhiều người.
A. B. Tánh kiên quyết là đức tánh cần thiết kế đó mà Đức Thầy đă đề cập đến. Người đệ tử cần phải có đức tánh này mới khỏi bị lôi cuốn theo chiều gió. Chịu lệ thuộc vào những sự vật bên ngoài là nguyên nhân của mọi sự ưu phiền không ngớt. Người không đủ sức điều khiển những công việc riêng của ḿnh được, th́ không thể tận tụy cho công việc chính chắn nào cả. Cái điều làm cho con người hao ṃn, chẳng phải là sự làm việc, mà là những mối bận tâm, và sự lập đi lập lại một dọc tư tưởng đau buồn. Người sợ sệt, rụt rè khó tránh được thói quen ấy, dưới h́nh thức này hay h́nh thức khác.
Trong vài trường hợp Cái Trí có khuynh hướng bày ra một tấn kịch có lớp lang, rồi nó sống trong tấn kịch của nó đă tạo ra. Điều đó thường xảy đến cho tôi. Tôi đề cập đến sự kiện này cũng như nhiều kinh nghiệm bản thân khác, v́ tôi nghĩ rằng làm như thế lời nói của tôi sẽ sống động và hữu ích hơn là chỉ tŕnh bày một cách trừu tượng. Đa số những người chí nguyện có lẽ đă để cho Cái Trí tạo nên những tấn kịch như thế, v́ chúng ta đều có bản tính tương tợ nhau. Tôi thường tưởng tượng rằng trong lời nói và việc làm tôi đă làm phật ḷng một người bạn thân của tôi, rồi tôi nghĩ ra cuộc gặp gỡ đầu tiên của chúng tôi, từ lúc mở câu chuyện đến lúc cuối cùng. Vậy mà khi chúng tôi gặp nhau thật sự, không có điều chi xảy ra như tôi đă tiên đoán, v́ những câu khơi mào của bạn tôi luôn luôn khác xa với điều mà tôi đă giả tưởng. Đôi khi, như thế người ta đă gợi lên một cảnh tượng buồn thảm, rồi tưởng tượng sẽ phải hành động như thế nào trong những trường hợp cảm động giả tạo đó. Cuối cùng người ta đi đến trạng thái của Cái Trí bị khốn khổ, mà họ phải mất bao nhiêu t́nh cảm và xúc động. Trong tất cả mấy điều đó, không có cái chi xảy ra, và có lẽ không bao giờ xảy ra. Đây chỉ là một sự phung phí năng lực mà thôi và không có cái chi khác.
Bày ra tấn kịch như thế chỉ tạo ra những sự ưu phiền vô ích. Đó là làm suy nhược bản chất của trí tuệ và cảm xúc. Chỉ có phương thức duy nhất để diệt trừ thói quen này là bạn hăy tự đặt ḿnh ra ngoài bối cảnh và ghi nhận xem bạn có một ảnh hưởng nào đến tư tưởng đầu tiên trong cả loạt không. Nếu có, bạn hăy làm chủ nó, bằng không, th́ nghĩ đến chuyện chưa xảy ra chẳng ích ǵ và rốt cuộc, có lẽ nó chẳng bao giờ đến. Để cho Cái Trí mải miết tập trung tư tưởng vào những chuyện có thể xảy ra trong tương lai là việc làm vô ích. Cũng như suy nghĩ lẩn quẩn về những chuyện đă qua rồi cũng là điều bất lợi. Bởi v́ bạn không thể thay đổi được quá khứ chút nào, th́ lẽ tự nhiên buồn phiền về việc đă qua chẳng ích lợi ǵ cả.
Nhiều người cương trực đă đầu độc đời sống của ḿnh, v́ cứ luôn luôn nghĩ đến việc đă qua rồi và thầm nói: "Nếu tôi đă làm hoặc tôi không làm điều này hay điều khác, th́ tôi chẳng bao giờ phiền muộn như vậy". Dù chúng ta nh́n nhận sự thật đúng như thế nào đi nữa, chuyện cũng đă qua rồi, không một tư tưởng nào sửa đổi được dĩ văng. V́ mảng lo những chuyện đă xảy ra hoặc sắp xảy ra th́nh ĺnh trong tương lai mà chúng ta bị mất ngủ ban đêm, lo lắng suốt ngày. Cái Trí hoạt động theo cách đó chẳng khác một cái máy thả hết tốc lực hay quả tim lồng lên một cách dữ dội, khi sức chịu đựng b́nh thường của nó bị giảm đi, th́ điều đó làm tổn hại cho cái máy và trái tim nhiều hơn là làm việc. Bạn nên biết rằng Cái Trí sôi động như thế là vô ích và c̣n tai hại nữa. Bạn nên đưa nó vào nề nếp và tốt hơn nên tập dùng tinh lực của bạn vào công việc hữu ích. Hành động như trên là việc dại dột mà hầu hết mọi người đều thường mắc phải, nhưng người chí nguyện làm đệ tử phải hết sức tránh sai lầm đó.
C. W. L. Trong tất cả những sự khó khăn của Trí Tuệ, chỉ có những sự ưu sầu là hại hơn hết. Chúng chận đứng sự tiến bộ thực sự. Khi chúng ám ảnh bạn rồi th́ chúng làm cho Cái Trí của bạn không thể tham thiền được. Người th́ ưu tư về dĩ văng, kẻ lại lo lắng cho tương lai. Khi vừa thoát khỏi mối lo này, th́ mối lo khác lại đến thay thế. Do đó họ không bao giờ được an tịnh, cho nên đối với họ không có một hy vọng nào có thể đạt được chút ít hiệu quả trong việc tham thiền.
Có một phương thức tuyệt diệu là dùng tư tưởng hướng về Đức Thầy thay thế cho ưu tư, nhưng muốn thực hiện điều này cần có một năng lực khá phi thường. Th́nh ĺnh bắt buộc Cái Vía hay Cái Trí luôn sôi động trở nên yên lặng th́ chẳng khác nào trong cơn giông tố sóng bủa ba đào mà thử dùng tấm ván đè bẹp chúng nó xuống. Thường thường, phương pháp có hiệu quả nhất là đứng dậy và kiếm một việc làm như giẫy cỏ hay đi dạo bằng xe đạp. Sự an tĩnh thường hằng không thể phát sinh ra trước khi các thể thấp đạt được sự rung động điều ḥa chung. Lúc bấy giờ, những sự luyện tập khác mới có cơ may thành công được.
Thường thường người ta hay lo lắng về những tật xấu của ḿnh. Thỉnh thoảng mỗi người đều nhận thấy những lỗi và những sự yếu đuối của ḿnh. Tốt hơn là đừng làm điều đó. Mà c̣n hy vọng ǵ nữa? Nếu chúng ta không lỗi lầm và không yếu đuối, th́ tất cả chúng ta đều thành Chơn Tiên hết rồi. Lănh đạm trước những khuyết điểm này và cho rằng chúng không quan trọng mấy, dĩ nhiên là đáng trách, nhưng bận tâm về chúng một cách vô ích th́ cũng đáng trách vậy. Trong khi bị xâu xé bởi những sự lo âu, Cái Trí xoay tṛn, cuống cuồng một cách vô ích. Nếu bạn đă đi trên tàu thủy, lúc thời tiết xấu, bạn có thể nhớ lại đôi khi chân vịt vượt lên khỏi mặt nước và quay cuồng. Đó là về cơ giới học, sự thả hết tốc lực này gây tổn hại cho máy móc hơn là sự làm việc có điều độ và lâu dài. Sự kiện này cũng giống như ở vấn đề lo âu vậy.
Trong Hội Thông Thiên Học chúng ta có xảy ra những cuộc khủng hoảng định kỳ. Tôi đă chứng kiến một số việc ấy rồi. Tôi nhớ rất rơ ràng sự tác động do Coulomb gây ra năm 1884. Nhiều nhà Thông Thiên Học đă băn khoăn và bối rối đến tột độ, đôi khi đi đến chỗ mất hẳn đức tin đối với Thông Thiên Học, v́ họ cho rằng Bà Blavatsky đă lường gạt họ. Thật ra sự giả định này không liên hệ đến vấn đề đó. Đức tin đối với Thông Thiên Học của chúng ta không hề căn cứ trên những lời tuyên bố của Bà Blavatsky, cũng như một nhân vật nào khác, mà phải căn cứ trên sự kiện. Thông Thiên Học này là một hệ thống hoàn hảo và làm cho thỏa măn, đă được đem hiến cho chúng ta, và nó vẫn là chân lư, dù cho Bà Blavatsky đă phạm phải sự gian trá - nhưng trong trường hợp này hẳn nhiên là không có rồi. Một tín ngưỡng đặt nền tảng trên sự tôn kính cá nhân th́ ít khi vững chắc, nhưng nếu niềm tin của chúng ta có căn bản là những nguyên tắc mà chúng ta có thể hiểu th́ nó sẽ không thể lay chuyển được, dù cho vị lănh đạo được chúng ta tín nhiệm lại mất đi.
Đức Thầy dạy con người phải xem những việc bên ngoài xảy đến cho ḿnh như buồn phiền, khốn khổ, bệnh tật, mất mát, không có chi là quan trọng cả. Phải xem chúng nó chẳng ra ǵ và đừng để chúng nó làm cho con rối trí. Chúng nó là kết quả của những hành vi quá khứ, khi chúng nó đến, con phải vui ḷng chịu đựng. Con hăy nhớ rằng mọi sự khổ năo trên thế gian đều tạm thời và bổn phận của con là phải luôn luôn vui vẻ và thanh tịnh. Những việc đó thuộc về mấy kiếp trước của con, chứ không phải kiếp này. Con không thể thay đổi ǵ được. Vậy th́ bận tâm v́ nó là vô ích .
A. B. Ở đây Đức Thầy dạy rằng phải tránh những sự ưu phiền, một lư do mà tôi e cho nhiều độc giả không biết đến. Ngài nói rằng cái chi đến từ bên ngoài chẳng quan hệ ǵ. Những ǵ xảy đến cho chúng ta như thế th́ hoàn toàn vượt khỏi ảnh hưởng của chúng ta, v́ thuở xưa chúng ta đă tạo ra chúng. Chúng là Nhân Quả của chúng ta.
Tuy nhiên, điều này không có nghĩa là chúng ta không thể làm ǵ được cả. Trái lại, chúng ta có thể làm nhiều lắm. Chúng ta có thể đón nhận những biến sự một cách êm đẹp và như thế chúng ta biến đổi hiệu quả của chúng ta rất nhiều. Ấy cũng như chúng ta đổi một quả đấùm trực tiếp, khá mănh liệt để quật ngă chúng ta, thành một đ̣n phớt nhẹ, so với cái trước th́ rất yếu. Vấn đề chỉ là thay đổi góc độ theo đó chúng ta chịu quả đấm. Nếu mỗi sự phiền năo đến, bạn thầm nói: "Đó là một món nợ phải trả; thanh toán được nó thật hay lắm". Bây giờ sự ưu phiền sẽ không c̣n đè nặng bạn nữa. Một người biết cách sống vẫn an phận và sung sướng giữa những nỗi khó khăn. Kẻ khác thiếu hiểu biết điều đó có thể bị đè nặng bởi những ưu tư, mà một phần lớn vốn là sự tưởng tượng.
Khi bạn bị đau ở thể xác, bạn có thể nhận thấy ở chính bạn, sự lo âu và đau đớn mà bạn cảm biết do Cái Trí sinh ra đến mức độ nào. Khi bạn tự tách ra khỏi tất cả, bạn sẽ thấy sự đau đớn bớt đi nhiều. Bạn có thể nhận thức sự thật này bằng một cách khác, khi quan sát thú vật. Một con thú bị găy cẳng, kéo lết cái chân bị thương vẫn điềm nhiên ăn cỏ. Con người không làm được điều đó, nhưng một con ngựa có thể làm được. Những nhà Sinh Lư Học cho chúng ta biết rằng con ngựa có bộ phận thần kinh mảnh mai hơn bộ thần kinh của con người. Vậy nó nhạy cảm đối với sự đau đớn hơn con người. Bạn hăy hiểu tôi và đừng cho tôi nói rằng thú vật không biết đau đớn, hoặc đau đớn của chúng không quan trọng. Sự thật hoàn toàn trái hẳn với điều đó. Chỉ tại con người tăng cường sự đau đớn của ḿnh và kéo dài nó ra bằng cách cứ chú ư đến nó.
Nếu tập trấn an những hiệu quả do sự đau đớn tạo ra ở Cái Vía, bạn sẽ biết cách làm giảm đi một phần lớn sự đau đớn đó. Những người tự cho ḿnh là Khoa học gia Công Giáo đă làm dịu được nỗi đau đớn rất nhiều bằng cách xóa bỏ sự hoạt động Cái Trí, nó thường xen vào làm gia tăng sự đau khổ. Tôi có kinh nghiệm về điều đó. Khi tôi phải diễn thuyết mà bị đau nhói ở thân xác, tôi đạt đến chỗ không cảm thấy đau đớn nữa trong thời gian tôi đang nói. Tại sao thế? Chỉ v́ Cái Trí của tôi hoàn toàn tập trung vào bài diễn văn của tôi. Nếu bạn có thể hoàn toàn không chú ư xác thân, như khi bạn diễn thuyết, th́ tất cả sự đau đớn thể xác của bạn mất đi một phần lớn. Khi hoàn toàn làm chủ Thể Trí, người ta mới có thể đạt đến mức độ nào đó và để cho những cảm giác ngoại giới chỉ có ảnh hưởng đến cái thể ở ngoài. Đó là điều thường xảy ra do ảnh hưởng của một sự kích thích khá mạnh. Trên chiến trường, người chiến sĩ không cảm biết ḿnh bị thương trước khi trận chiến đă tàn và sự yên lặng đă trở lại. Và chắc chắn vài nhà Tử Đạo đă không nhận biết những ngọn lửa đang phừng cháy vây quanh họ, nhờ sự xuất thần trong đau khổ v́ Chúa của họ. Cũng giống như thế, nếu một đứa trẻ lâm nạn, bà mẹ nó v́ quên hết mọi sự đau đớn có thể xảy đến cho bà, bà xông tới cứu nó và giúp đỡ nó.
Người ta có thể không nhờ sự kích thích trên, cũng đạt được sự tự chủ như thế. Rồi người ta có thể Vô hiệu hóa (làm mất công hiệu) một phần lớn mọi đau khổ về t́nh cảm cũng như tâm trí. Tôi không muốn nói rằng điều này dễ làm, nhưng nó có thể thực hành được. Riêng cá nhân tôi, tôi cho rằng không đáng phí nhiều tinh lực hoặc phải đặc biệt cố gắng để đạt đến một kết quả không có ǵ đáng kể như việc làm cho một sự đau đớn nhỏ mọn của thể xác tiêu đi. Thay v́ dùng Cái Trí phục vụ xác thân, như người ta thường làm, tốt hơn là đổi chiều hướng nó, và bắt nó làm việc hữu ích hơn. Nếu bạn có thái độ đúng đắn đối với đời sống, bạn sẽ thấy rằng những sự vật bên ngoài đó ít quan trọng hơn và bạn chỉ cho chúng ảnh hưởng đến bề ngoài của bạn thôi. Điều đó nhất định phải như thế. Cái giá trị của chúng ở chỗ bạn dùng năng lực để khắc phục được chúng. Xem xét chúng cách ấy bạn sẽ thấy tinh thần được an tịnh rất nhiều.
Mọi điều xấu đều có tính cách tạm thời. Nếu bạn nh́n cuộc tuần hoàn rộng lớn hơn đời sống của bạn và bạn xem xét quá khứ của bạn, không phải trong từng chi tiết, v́ những chi tiết đều vô ích, nhưng trong chiều hướng chung của nó, th́ bạn sẽ nhận thấy sự thật trên đây. Khi người ta nhớ lại được đă biết bao nhiêu lần ḿnh phải chịu buồn phiền, rối ren - như nào người thân chết mất, nào bệnh tật, nào tổn thất, nào đau khổ đủ loại - th́ sẽ thấy những nỗi khổ của ḿnh giảm bớt và chúng gần như mất đi ư nghĩa thật sự của chúng một cách tương đối. Thử làm như thế rất cần thiết v́ hiện tại ràng buộc chúng ta với nỗi lo âu vụn vặt, làm cho chúng ta không thấy được những sự hiểu biết sâu xa nhứt. Khi hiểu được quá khứ xa xăm của bạn, bạn trở nên dũng mănh hơn và lúc ấy khi nghịch cảnh đến với bạn, bạn sẽ nghĩ rằng: "Tại sao tôi hốt hoảng v́ chuyện này? Rồi nó cũng sẽ qua!"
Tôi cảm thấy rằng chắc chắn tôi sẽ không sống nổi, nếu tôi không xua đuổi được ưu phiền và chịu đựng những sự khó khăn của hoàn cảnh. Những nỗi buồn phiền đủ thứ dồn dập đến mỗi ngày, và nếu tôi để cho chúng chi phối, tôi sẽ không thể nào sống được tới tám ngày. Trong thời gian đă qua, tôi có tham dự nhiều cuộc vận động giống như việc tôi đang lo hiện giờ. Tôi nhận thấy rằng chúng luôn luôn mang theo sự xáo trộn. Tốt hơn đừng tiên liệu những sự khổ năo, nhưng phải đương đầu với chúng, khi chúng đến, xong rồi dẹp chúng sang một bên và quên hết.
Đức Thầy nói: "Con có bổn phận phải luôn luôn vui vẻ và thanh tịnh". Một ngày kia chúng ta được Ngài cảnh giác chớ khá bỏ cặn sắt trong ḷ luyện kim [59] của vị đệ tử. Điều xấu, điều nguy hại đó lên cao độ ở một nơi như Adyar. Tại đây, tất cả cặn sắt tức là các tật xấu - như mọi thứ phiền năo, ngờ vực, lo âu, nghi kỵ, vân vân . . ., sẽ nhận được sức mạnh nhiều hơn lúc chúng phát sinh từ người tạo ra chúng. Nếu đôi khi bạn không thể xua đuổi tức khắc được sự ngă ḷng, sự bất măn hay tất cả t́nh cảm xấu xa khác, th́ ít ra bạn cũng giữ chúng lại ở riêng bạn. Bạn chớ để chúng lan tràn ra, làm nhiễm độc không khí và làm cho đời sống của kẻ khác khó khăn hơn nhiều. Sau khi khép ḿnh vào kỷ luật đó, bạn sẽ ngạc nhiên khi nh́n lại t́nh trạng cũ của bạn, rồi bạn sẽ tự hỏi tại sao trước kia những chuyện chẳng ra ǵ có thể gây xáo trộn cho bạn được?
A. B. Người hiểu biết vẫn được bằng an và sung sướng giữa cảnh ngộ buồn phiền mà kẻ khác cho là nghiêm trọng. Người con vô minh không chống nổi nghịch cảnh, y vấp ngă, do cách y ứng đối với nó. Có biết bao nhiêu sự tưởng tượng ẩn sau sự đau khổ của chúng ta! Quả báo thực sự phải trả thường không đáng kể, nhưng lắm khi v́ lầm lỗi con người đă tăng gia gấp đôi hoặc thập bội sự đau khổ của ḿnh. Cho rằng điều ấy thuộc về nghiệp cũ thật là bất công. Không, đó chỉ là kết quả do việc làm khờ dại hiện thời của chúng ta gây ra. Ông Sinnett gọi sự kiện đó là "Quả báo nhăn tiền".
Số nợ phải trả của chúng ta không thể sửa đổi được. Luật Nhân Quả bắt buộc chúng ta phải chịu đau đớn đến một mức độ nào đó, nhưng nếu nó có thể gia tăng, th́ nó cũng có thể giảm bớt được. Nhờ cố gắng, chúng ta có thể vận dụng một sức mạnh mới, và đổi được hiệu quả của một quả đấm trực tiếp thành một đ̣n phớt nhẹ, theo lối nói của Bà Chánh Hội Trưởng của chúng ta, nên chúng ta cảm thấy nhẹ hơn nhiều. Mỗi sự cố gắng như thế có nghĩa là có sự can thiệp của một yếu tố mới, như vậy th́ không có ǵ là bất công, không có ǵ là can thiệp trong sự tác động của Luật Nhân Quả. Năng lực đă phung phí vào việc khác nay dùng để sửa đổi quả đấm.
Lẽ tất nhiên tất cả những điều xấu xa, quấy quá đều là tạm thời. Một vị vua Ba Tư đă lấy câu này làm phương châm: "Rồi cái này cũng sẽ qua". Câu châm ngôn ấy thật tuyệt diệu v́ nó thích ứng với việc vui mừng cũng như việc phiền năo, với điều may mắn cũng như rủi ro, dù t́nh trạng chi phối đời sống chúng ta hiện giờ thế nào chăng nữa. Chỉ có sự tiến hóa thực sự và sự vui vẻ phát xuất từ nội tâm, mới là điều tồn tại. Những điều này sẽ trường tồn măi măi. Dù sự đau khổ hiện tại của chúng ta như thế nào, nó chỉ có một thời gian thôi. Chúng ta đă từng đau khổ và từng chịu thử thách trong những kiếp trước rồi. Hiểu rơ điều này nó giúp đỡ chúng ta rất nhiều. Những chuyện gây lắm rối rắm cho chúng ta trong tuổi thanh xuân ngày nay không c̣n là quan trọng nữa. Chúng ta thầm nói: "A, những việc này không quan trọng chi cả. Tại sao tôi lại lo lắng đến thế"? Người khôn ngoan học hỏi bằng cách nh́n về phía sau và nói rằng: "Những chuyện khác làm cho tôi lo lắng bây giờ đây, chắc chắn chúng sẽ không quan trọng ǵ hơn mấy việc trước". Đúng vậy, nhưng chỉ có người khôn ngoan mới kết luận được như thế mà thôi.
Tốt hơn con nên nghĩ đến những việc hiện tại, chúng sẽ định phần số con kiếp sau, v́ đối với những điều đó, con có thể sửa đổi được.
C. W. L. Kiếp sau của bạn sẽ tùy thuộc một phần lớn nghiệp quả của bạn tạo ra trong kiếp này. Nhưng có một điều quan trọng hơn nữa là: chẳng bao lâu Đức Chưởng Giáo sẽ lâm phàm. Những biến cố sẽ dồn dập tới, Thần lực ban rải xuống thật phi thường, và ảnh hưởng của nó có hiệu quả chung quanh chúng ta đến một mức độ nào đó, chúng ta là những người cố gắng chuẩn bị cho cuộc lâm phàm, không những chúng ta có thể sửa đổi được kiếp tới của ḿnh, mà c̣n sửa đổi được những ngày c̣n lại trong kiếp này nữa.
Nghiệp quả của người đệ tử làm công việc này, th́ mănh liệt hơn phần đông những người khác. Người đời làm và có thể làm nhiều việc mà không có ǵ là khổ cho họ. Nhưng nếu những việc này do những người bước gần đến Đường Đạo làm th́ chúng tạo ra những điều vô cùng tai hại. Đối với người đệ tử, th́ những ǵ xảy đến cho y tức là xảy đến cho Đức Thầy, v́ Đức Thầy đă làm cho người đệ tử thành một phần tử của chính ḿnh Ngài: "Không ai sống cho một ḿnh ḿnh và cũng không ai chết cho một ḿnh ḿnh" [60]. Điều này vẫn đúng cho mỗi người, nhưng đối với ai muốn phụng sự những Đấng Chơn Sư Cao Cả th́ phải thận trọng gấp đôi. Trong Huyền Bí Học tất cả những ǵ làm cho công việc của bạn đồng Đạo trở nên khó khăn, đều gây ra những nghiệp quả nặng nề.
Con không nên buồn bực hay chán nản, sự chán nản là điều xấu xa, v́ nó nhiễm kẻ khác và làm cho đời sống của họ trở nên khó khăn hơn. Đó là điều con không được phép làm. Vậy con phải xua đuổi nó đi xa, mỗi lần con biết nó đến.
C. W. L. Những độc giả đă thực sự chán nản có thể sẽ lắc đầu và nói: "Đó là lời khuyên tuyệt hảo, nếu có thể thực hiện". Nhưng tôi đă nói, một tư tưởng mạnh gây ra sự ngă ḷng cho kẻ khác, tạo nên mănh lực vượt bực khi không c̣n cách nào khác để tồn tại. Sự ngă ḷng là một lỗi lầm v́ nó ảnh hưởng đến những bạn đồng môn của chúng ta. Những ǵ phát sinh từ chính chúng ta, từ những kiếp sống đă qua của chúng ta, do nghiệp quả của chính chúng ta, không thể khích động chúng ta; dó đó, ta phải giữ ḿnh hết sức cẩn thận để không hại đến kẻ khác. Một việc xảy ra để gây nên điều nào đó không hay, bạn hăy tự nói với ḿnh như sau: "Tôi sẽ không nói lên điều đó; tôi sẽ không làm, cũng như không nói điều ǵ có thể làm cho những sự khó khăn của kẻ khác tăng lên". Chúng ta cũng có thể từ chối làm một công cụ để phục vụ cho quả xấu của kẻ khác. Nếu một người làm hại hay xúc phạm một người khác, th́ chắc chắn y là công cụ cho nghiệp quả của người ấy chứ không thể khác, nhưng đó là một vai tṛ của những người thiếu đại lượng. Chúng ta nên làm những công cụ cho quả lành trong việc giúp đỡ những người khác, mang đến những phước lành và nghĩa cử cho họ; quả xấu sẽ phải sử dụng những vận hà khác, thay v́ mượn vận hà của chúng ta.
Con c̣n phải làm chủ tư tưởng con một cách khác nữa: Đừng cho nó vởn vơ. Bất câu việc nào của con làm, con cũng phải chủ ư vào đó đặng làm cho được hoàn thiện.
C. W. L. Rất dễ mà chủ ư vào công việc của chúng ta đang lo đây và chúng ta phải làm cho được hoàn toàn. Chẳng hạn như viết một bức thư, chúng ta có thể chú ư vào đó và làm cho nó thành một bức thư của một nhà Huyền Bí Học. Người ta thường viết thư ít kỹ lưỡng và ít chính xác. Họ nói những điều cần nói, chớ không đặc biệt cố gắng để làm cho được hoàn hảo. Đối với vài người, những điều nhỏ nhặt, tầm thường như thế mà lại phải làm cho được hoàn hảo thật là một điều mới mẻ. Tôi nhận được nhiều bức thư và tôi phải nói rằng đa số không phải như những bức thư mà chính tôi muốn gởi đi.
Lắm khi danh từ dùng sai và chữ viết thường xấu tệ đến nỗi tôi phải mất nhiều th́ giờ mới đọc được. Sự chẳng cẩn thận đó có một ư nghĩa quan trọng lớn lao đối với nhà Huyền Bí Học hoặc những ai muốn trở thành nhà Huyền Bí Học. Một bức thư của nhà Huyền Bí Học phải khác biệt do sự đúng đắn và trong cách diễn đạt tư tưởng; nó phải viết một cách tử tế, hoặc đánh máy, tùy trường hợp. Nó phải có vẻ đẹp và làm vui ḷng người nhận nó. Dù việc ǵ cũng vậy, chúng ta vẫn phải có bổn phận tuyệt đối thực hiện cho được đầy đủ rơ ràng. Tôi không có ư muốn nói rằng người ta luôn luôn có th́ giờ viết như một người thợ khắc chữ, hoặc làm cho bức thư nào cũng thành một tác phẩm mỹ thuật tuyệt đẹp. Ngày nay làm như thế không được. Nhưng ngoài vấn đề Huyền Bí Học, muốn giữ phép lịch sự đối với người mà ta viết thư th́ chữ viết của chúng ta cũng phải rơ ràng và dễ đọc. Nếu bạn muốn viết gấp và cẩu thả để khỏi mất một ít th́ giờ, th́ bạn nên nhớ rằng, v́ lỗi của bạn, mà người nhận thư phải mất gấp bốn lần th́ giờ để đọc. Chúng ta không có quyền làm như thế.
Mỗi bức thư mà chúng ta gởi đi phải là một vị sứ giả, một sứ giả của Đức Thầy. Nếu đó là một bức thư nói chuyện làm ăn hay một đề tài thông thường nào, th́ nó cũng phải chứa đầy những cảm t́nh tốt đẹp. Muốn được như thế, chỉ cần chốc lát cũng đủ. Trong khi viết cảm t́nh nhân hậu phải tràn ngập trong trí chúng ta. Nó phải thấm nhuần cả bức thư, rồi chúng ta không cần làm ǵ nữa; nhưng lúc kư tên, chúng ta phải dừng lại giây lát để truyền vào đó một nguồn thiện cảm. Bạn viết cho một người bạn ư, hăy rải t́nh thương vào đó, để khi mở bức thư ra, y sẽ nhận được một luồng t́nh cảm nhân ái đệ huynh. Nếu gởi cho một người bạn Thông Thiên Học, bạn hăy ban rải vào đó một tư tưởng liên quan đến các vấn đề cao thượng hơn, và cũng liên quan đến Đức Thầy. Như thế bức thư sẽ nhắc nhở người huynh đệ nhớ tới tư tưởng cao thượng mà những người Thông Thiên Học luôn luôn quí mến. Nếu chúng ta viết thư cho một người mà chúng ta biết y thiếu một đức tánh nào đó, th́ chúng ta hăy cho đức tánh ấy thấm nhuần bức thư, nhân dịp đó chúng ta cho y cái ǵ mà y c̣n thiếu thốn. Vậy chúng ta hăy giữ ǵn cho những bức thư của chúng ta được tốt đẹp và có một linh hồn.
Chúng ta cũng có thể giúp người bằng cách đó khi chúng ta trực tiếp với họ. Vài người trong chúng ta gặp nhiều người khác trong ngày. Chúng ta phải nói chuyện với họ, và đôi khi phải siết tay họ. Chúng ta có thể thừa dịp tiếp xúc trực tiếp này để truyền cho họ một luồng sinh lực hay một sức mạnh của t́nh thương, hay là những tư tưởng cao thượng; nói tóm lại cái ǵ mà chúng ta tưởng rằng cần thiết cho họ. Đừng bao giờ bắt tay một người nào mà không giúp họ như thế, v́ đó chính là một cơ hội. Nếu chúng ta có chí nguyện được làm đệ tử Chơn Sư, th́ chúng ta phải t́m cơ hội như thế để phụng sự. Một người không hữu dụng cho đồng bào bằng cách này hay bằng cách khác, th́ sẽ không được chấp nhận sớm đâu. Tôi giả sử rằng: không làm một việc bất công đối với một người trung b́nh khi nói rằng ư niệm của y trong việc kết thân mới sau đây: "Tôi sẽ nhận được ǵ của người ấy bằng phương cách này hay phương cách khác". Có thể không phải là một mối lợi tiền bạc. Có thể là sự vui chơi hoặc lợi lộc về phương diện xă hội. Nhưng dù trong trường hợp nào, ư tưởng lợi lộc cũng vẫn hiện diện. Thái độ của chúng ta phải hoàn toàn trái ngược lại: "Đây là một cơ hội mới đưa đến cho tôi. Vậy tôi phải cho ra cái ǵ"? Nếu người ta giới thiệu tôi cho một người lạ, tôi quan sát y và ban rải tư tưởng lành cho y. Tư tưởng đó sẽ bám vào và thâm nhập vào người y đúng lúc. Những vị đệ tử Chơn Sư đều làm như thế, khi họ đi bách bộ, đi tàu hỏa, hoặc đi đ̣ ngang, họ chờ cơ hội nào họ cần phải có tư tưởng lành, th́ họ liền rải ra. Có thể cả trăm lần như thế chỉ trong một buổi sáng hay một buổi chiều.
Một sự chào hỏi cũng phải là một sự thật hiển nhiên, chứ không phải là một h́nh thức suông mà thôi. Những lời chào khi đọc danh hiệu của Thượng Đế và cầu khẩn Ngài ban phước; chẳng hạn như lời chào hỏi thường lệ của những người Hồi Giáo - đôi khi biểu lộ một h́nh thức lễ độ suông, lắm khi chúng cũng biểu lộ một lời chúc thâm t́nh và có ư niệm về Thượng Đế kèm theo thực sự. Chúng ta nói "Good bye" (giả từ). Ít người hiểu biết rằng đó chính là câu: "Cầu xin Thượng Đế ở với anh" (God be with you) thâu ngắn lại. Chúng ta nên biết điều đó và thật tâm thốt ra những lời này. Những điều ấy dường như là tầm phào, phù phiếm, nhưng nhiều trường hợp nhỏ nhặt trong đời sống hằng ngày tạo thành sự dị biệt rơ rệt. Chúng là một bằng chứng của tánh t́nh và làm ra tánh t́nh vậy. Nếu mỗi ngày, chúng ta làm những việc nhỏ mọn này một cách kỹ lưỡng và cẩn thận th́ chẳng bao lâu chúng ta sẽ mở mang tính kỹ lưỡng, chúng ta tự chủ, chúng ta chính chắn trong mọi trường hợp, từ việc lớn đến việc nhỏ. Người ta không thể vừa kỹ lưỡng trong việc lớn lao mà lại cẩu thả trong việc nhỏ mọn được. Trong trường hợp đó, đôi khi chúng ta lại quên đi và cẩu thả trong khi chúng ta phải thận trọng. Nhưng chúng ta phải tập cho được tính kỹ lưỡng hoàn toàn. Rồi nhiều việc nhỏ hợp lại thành một việc lớn, và với một chút thói quen, không phải người ta giúp đỡ chút đỉnh mà thật sự có thể giúp một cách mạnh mẽ trong việc siết tay hay là viết một lá thư.
Đức Thầy nói: "Dù làm việc ǵ con cũng phải chú ư vào đó để làm cho được hoàn thiện". Điều này cũng áp dụng chẳng những cho những việc ta làm mà c̣n áp dụng vào những việc giải trí như đọc tiểu thuyết hay tạp chí. Ngoài sự nghỉ ngơi có qui củ và giấc ngủ, th́ cách nghỉ ngơi tốt nhất thường là sự tập luyện nào đó, dưới h́nh thức khác nhau. Như thế trong khi đọc để mua vui hay giải trí, th́ cái trí phải phục vụ chúng ta, chứ không phải chúng ta làm nô lệ cho nó. Bạn đọc tiểu thuyết ư, bạn hăy chú ư vào đó và cố gắng hiểu nó để t́m thấy được ư muốn của tác giả. Nhiều người thường đọc một cách sơ sài cho đến nỗi tới đoạn chót kết thúc câu chuyện, th́ họ lại quên đoạn đầu. Cái cảm tưởng của họ quá mơ hồ đến nỗi họ không tóm lược được câu chuyện; hoặc nói cho chúng ta biết nó phải dạy chúng ta điều ǵ. Nhưng nếu chúng ta muốn rèn luyện Cái Trí ḿnh, th́ khi đọc để mua vui hay giải trí, chúng ta phải đọc cho kỹ lưỡng. Khi nghỉ ngơi, chúng ta phải làm giống như vậy. Hiện giờ trên thế giới có hàng triệu người không biết xả hơi [61] và nghỉ ngơi cho đúng cách. Họ không biết rằng mười phút buông xả gân cốt c̣n hơn hai giờ nằm dài trong trạng thái căng thẳng và co rút. Kiểm soát Cái Trí một cách êm dịu cũng là điều cần thiết cho sự nghỉ ngơi. Khi tập kiểm soát như thế, cũng như làm mọi việc khác cho có thói quen, th́ chẳng bao lâu người ta lại thấy rằng ḿnh không thể làm việc một cách dở dang, có phân nửa như trước. Nếu đă nghỉ ngơi, th́ người ta phải nghỉ ngơi cho đúng mức.
Chẳng nên để Cái Trí con ở không, con phải luôn luôn tích trữ những tư tưởng tốt lành, để chúng sẵn sàng hiện ra lúc trí con không tưởng cái chi cả.
A. B. Việc này thật dễ dàng đối với người thường dân Ấn Độ, v́ thuở nhỏ người ta đă dạy họ lập đi lập lại những câu châm ngôn rất hay, trong lúc rỗi rănh. Đó là thói quen ở Ấn Độ, đối với người không được giáo dục cũng vậy. Bạn thường nghe một người thợ khi làm xong công việc, th́nh ĺnh lập đi lập lại khá lâu: "Ram, Ram, Ram, Sitaram, Sitaram, Sitaram". Đó là câu Thánh Ngữ chớ không có chi cả. Vài người có thể cho rằng làm như thế vô lư, nhưng họ nhầm vậy. Những câu châm ngôn này có tác dụng thật sự với người đọc nó. Nó bắt Cái Trí trống không, chú định vào một tư tưởng an tịnh và khuyến thiện. Làm như thế vô cùng hữu ích hơn là để Cái Trí của chúng ta vởn vơ, chắc chắn nó sẽ lo lắng công việc của người lân cận của chúng ta, do đó sinh ra sự nói hành và những tai hại bất ngờ. Dĩ nhiên, nếu bạn chủ trị được Cái Trí mà không cần lập đi lập lại một câu châm ngôn, th́ càng tốt hơn nữa, nhưng nhiều người không chịu làm theo cách này hay cách kia.
Có việc làm rất hữu ích và nhiều tôn giáo đă khuyên bảo là: buổi sáng chọn một câu nào đó rồi học thuộc ḷng. Trong ngày câu ấy đột nhiên tái hiện ở kư ức và xua đuổi những tư tưởng kém tốt đẹp khác trong lúc Cái Trí trống không. Bạn có thể mượn một câu văn hay một thành ngữ trong một quyển sách hay nào đó, rồi lập đi lập lại nhiều lần với sự chú tâm, vào buổi sáng (có thể trong lúc mặc y phục), chính câu ấy trở lại bạn trong ngày. Người ta có thể giải thích rơ ràng tại sao Cái Trí lập đi lập lại một cách tự động, nên nhớ rằng khi một bản nhạc, một giọng ca nào in vào Cái Trí rồi th́ nó bắt Cái Trí lập đi lập lại măi. Đă nhiều năm rồi, tôi giữ tư tưởng Đức Thầy nơi hậu cảnh Cái Trí của tôi. Hiện giờ nó luôn luôn c̣n ở đó, nên khi Trí tôi rảnh rang, nó lại hướng về Ngài.
C. W. L. Những tư tưởng về Đức Thầy phải luôn luôn chiếm hậu cảnh Cái Trí của chúng ta, để nó hiện lên khi tâm trí chúng ta không bận việc chi khác. Khi đang đọc sách, viết thư hay làm công việc tay chân, chúng ta không cần thiết phải hướng về Đức Thầy những tư tưởng tích cực, nhưng khi khởi sự, chúng ta nên quyết định như sau: "Tôi sẽ làm việc này tốt đẹp v́ Đức Thầy". Từ đó chúng ta nghĩ đến công việc của ḿnh mà không nghĩ đến Ngài: nhưng khi công việc vừa hoàn tất, th́ tư tưởng về Đức Thầy lại tái hiện trong Trí trước nhất. Một tư tưởng như thế, không những bảo đảm cho Cái Trí sẽ tiếp nhận được điều tốt lành mà c̣n khiến cho tư tưởng của chúng ta về các vấn đề khác rơ ràng hơn và dũng mănh hơn.
Đôi khi người ta lập đi lập lại danh hiệu của Thượng Đế để tạo một bối cảnh trong Cái Trí. Bên Ấn Độ, bạn thường thấy nhiều người chờ xe lửa hay đi bách bộ trên đường, nói lầm thầm với chính họ. Đôi khi họ lập đi lập lại khá lâu một Thánh Ngữ. Những nhà truyền giáo luôn luôn đặc biệt chỉ trích những người "ngoại giáo" như sau: "Họ chuyên tâm lập đi lập lại những điều vô ích". Người Hồi Giáo đi tới đi lui vừa đọc những đoạn Thánh Kinh, luôn luôn trên môi y không rời danh từ Allah (Thượng Đế). Có thể luôn luôn họ không nghĩ đến Ngài nhiều, nhưng thường thường họ đọc như thế không phải là vô hiệu quả đâu. Dĩ nhiên một người kia có thể đọc những câu ấy v́ thói quen chớ không nghĩ đến nó; một người Công Giáo có thể đọc Kinh trong lúc tư tưởng của y vởn vơ ở nơi khác. Thậm chí một vị Linh Mục có thể đọc Kinh hằng giờ mà không chú ư nhiều, v́ người đă thuộc ḷng tất cả. Ông có thể đọc "Lạy Thánh Mẫu Maria" và "Lạy Đức Chúa Cha của chúng tôi" mà không nghĩ đến Đức Thánh Mẫu Maria hoặc Đức Chúa Cha của chúng ta trên trời. Trong tất cả các tôn giáo, người ta có thể câu nệ về h́nh thức và chỉ giữ cái vỏ bề ngoài, khi đă mất hầu hết tinh hoa của nó. Nhưng điều này thường xảy ra trong Thiên Chúa Giáo hơn là trong Ấn Giáo và Phật Giáo, tôi có khuynh hướng muốn nói gần như không có nhiều như thế. Hơn nữa chính là sự kiện lập đi lập lại những danh từ như: "Rama, Rama, Rama", đă giúp cho tư tưởng về Thượng Đế được ghi chặt trong Trí, và như thế chắc chắn sẽ sinh ra một hiệu quả có ích. Nếu chúng ta có thể nhớ đến Đức Thầy một cách dễ dàng và hữu hiệu như thế mà khỏi lập lại Danh Hiệu của Ngài th́ điều đó vẫn tốt lắm. Nhưng sự lập đi lập lại c̣n hay hơn là không có ư nghĩ về Ngài.
Trong Thể Trí có một tốc độ rung động phù hợp với những t́nh cảm sùng tín này. Với thời gian, tốc độ đó thành thường lệ, do đó sự sùng tín phát triển và thành ra một thành phần của tánh nết. Thói quen này cũng dùng để trục xuất những tư tưởng xấu. Nếu Cái Trí trống không th́ mọi tư tưởng nào vởn vơ gần đó cũng có thể xâm nhập vào và chi phối nó. Những tư tưởng đó có phần xấu hoặc là vô ích trong mọi trường hợp hơn là hữu dụng. Nó thuộc về một loại tư tưởng hằng hà sa số, bay vởn vơ chung quanh chúng ta và biểu hiện cho mức độ tiến hóa trung b́nh của xứ sở. Nhưng chúng ta đang nhắm một mục đích cao thượng. Chúng ta muốn nâng đỡ người huynh đệ tầm thường của chúng ta lên và chúng ta không thể thành công trước khi chúng ta đạt tới một tŕnh độ cao siêu.
Mỗi ngày con phải dùng trí lực của con để dự định làm những công việc tốt lành. Hăy trở thành một lực lượng hướng về sự tiến hóa.
C. W. L. Chúng ta được giáo hóa theo namby-pamby [62] một quan niệm hơi dễ dàng cho rằng chỉ có điều cần thiết duy nhất là phải ăn ở hiền lành. Nhưng sùng tín và lánh dữ thôi chưa đủ đâu, chúng ta phải tiến tới, phải sử dụng đức hạnh và ḷng sùng tín của ḿnh. Tại sao chúng ta hiện diện trên quả địa cầu? Tại sao chúng ta sống cho chật đất nếu chúng ta không biết làm ǵ hết? Ngồi xuống và hiền lành là một trạng thái hoàn toàn thụ động (dĩ nhiên là c̣n tốt hơn là ngồi xuống mà tánh t́nh hung dữ!). Chúng ta có mặt dưới trần để làm vận hà cho Thiên Lực. Chúng ta là Chơn Thần do Trời sinh ra từ lâu, như một tia lửa Thiêng sáng rỡ. Đúng như bộ Giáo Lư Bí Truyền đă nói:"Tia lửa ấy cháy yếu ớt" - lắm khi nó chập chờn - nhưng chúng ta phải làm cho nó bừng cháy do ḷng nhiệt thành của chúng ta, do đức tin và t́nh thương, để cho tia sáng trở thành một ngọn lửa linh động sưởi ấm những người khác.
Mỗi ngày con hăy nghĩ đến một người nào mà con biết rằng đang buồn bực hay đau khổ, hoặc cần sự giúp đỡ. Con hăy rải tư tưởng thương yêu cho y.
C. W. L. Sức mạnh của tư tưởng là một điều có thật, cũng thật tế như tiền bạc, hoặc như nước đổ từ trong b́nh ra ly. Khi chúng ta đưa một luồng tư tưởng này đến một người nào, chúng ta có thể chắc chắn rằng nó sẽ đến với y, dù chúng thấy được điều đó hay không. Hầu như tất cả chúng ta đều biết rằng một người đang lâm vào cảnh buồn rầu hay khổ năo sẽ t́m được một nguồn an ủi lớn lao trong luồng tư tưởng của chúng ta gởi đến cho y. Dù trong lúc ấy chúng ta không biết một trường hợp như thế, chúng ta vẫn có thể rải tư tưởng một cách bao quát hơn, nó sẽ biết t́m một người trong đám đông đang đau khổ để giúp đỡ.
Nếu bạn biết ai có liên lạc với một số đông người buồn thảm hoặc cần được giúp đỡ, như Tiến sĩ Besant chẳng hạn, th́ bạn có thể gởi những tư tưởng sùng tín và mạnh bạo đến cho bà, để bà có thể gia tăng thêm chút ít mănh lực cứu trợ mà bà đang sử dụng. Đối với Đức Thầy cũng thế. Ai gởi đến các Ngài một tư tưởng sùng tín sẽ nhận được một tư tưởng đáp ứng, nghĩa là một ân huệ. Hơn nữa kho thần lực của Ngài sẽ tăng thêm đôi chút và Ngài dùng tư tưởng chúng ta để giúp đỡ kẻ khác.
A. B. Tôi phải nói rằng trước khi đọc những ḍng này tôi không có ư định dùng tư tưởng để giúp đỡ kẻ khác một cách có phương pháp và thường xuyên như trên đây. Dĩ nhiên đây là điều rất tốt. Buổi sáng, bạn hăy chọn một người mà trong ngày bạn sẽ giúp đỡ khi bạn rỗi rănh, bởi v́ bao giờ cũng có người tội nghiệp cần được giúp đỡ. Rồi mỗi khi Trí bạn thảnh thơi, thay v́ biến nó thành một lữ quán bỏ ngơ để cho ai vào cũng được; bạn hăy bắt nó gởi đến người mà bạn lựa chọn những tư tưởng dũng mănh, an ủi và phúc lạc hoặc những tư tưởng nào cần thiết nhất cho y. Thực hành điều này c̣n cao hơn một bậc việc lập đi lập lại một dụng ngữ nhân từ.
Bằng cách này hay cách khác, bạn hăy đóng cửa Cái Trí của bạn trước những tư tưởng xấu xa, không chính đáng cho tới chừng nào nó có đủ sức mạnh mà không cần đến sự trợ giúp nữa. Tư tưởng về Đức Thầy bao giờ cũng phải giữ lại luôn luôn trong Trí chúng ta. Nó thuộc về một loại tư tưởng luôn luôn trợ giúp và không ngăn cản những sự hoạt động cao siêu nào của trí tuệ; nó không loại bỏ những sự trợ giúp nào cả, mà lại c̣n tăng cường sức mạnh cho chúng nữa. Trong một giai đoạn, tư tưởng ấy sẽ chiếm trọn vẹn Thể Trí của bạn và nhờ đó mà những điều bạn thực hiện sẽ được tốt đẹp và mạnh mẽ hơn.
Hăy giữ cho tư tưởng của con không kiêu căng, v́ sự kiêu căng luôn luôn do sự dốt nát mà ra.
C. W. L. Ở những sinh viên Huyền Bí Học có nhiều sự kiêu hănh tế nhị. Họ không thể ngăn cản việc thấy ḿnh đă biết được những điều kiện cốt yếu thật sự của cuộc đời khá hơn những kẻ không học hỏi mấy điều đó; không nh́n nhận mấy điều đó thật vô lư, nhưng không nên để nảy sinh trong ḷng một tư tưởng khinh miệt nào đối với những người thường chưa hiểu biết ǵ về vấn đề ấy. Trên phương diện đặc biệt này, những sinh viên Huyền Bí Học sẽ tiến hóa hơn những người thường, nhưng rất có thể, trên nhiều phương diện khác người thường lại tiến hóa hơn họ rất xa. Chẳng hạn như một người hiểu biết sâu xa về văn học, khoa học hoặc nghệ thuật đă gia công nghiên cứu lâu năm và cố gắng nhiều hơn đa số những người trong chúng ta đă nghiên cứu Thông Thiên Học. Chúng ta phải công b́nh mà ngợi khen những công tŕnh họ đă hoàn thành, và những cố gắng bất vụ lợi của họ. Đặc tính của người khôn ngoan, hiền triết không phải ở chỗ khinh thường công việc của kẻ khác, mà ở điểm nhận xét rằng mọi người đều tiến hóa.
Nhiều người nuôi dưỡng cái điều gọi là có quan niệm tốt về ḿnh. Họ thích cho rằng ḿnh luôn luôn có lư, ḿnh tài năng xuất chúng và cứ như thế măi. Nhưng những điểm mà họ tự thán phục ḿnh không phải là điều được Chơn Nhơn thừa nhận. Tất cả những đức tánh được phát triển trong Chơn Nhơn đều thuần túy, tinh khiết. Nếu là t́nh thương chăng? Nó không bao giờ biểu hiện một dấu vết ganh ghét, đố kỵ hay ích kỷ nào. Đó là tấm gương phản chiếu t́nh bác ái thiêng liêng trong khả năng có giới hạn của nó. Đôi khi, chúng ta tự khen ḿnh tiến triển khá mau chóng. Như thế chúng ta giống như một đứa trẻ lên bốn tự hào về nó. Với đứa trẻ ở tuổi ấy, nó có làm như thế là chính đáng, nhưng đối với một người hai mươi mốt tuổi th́ khác hẳn. Sự thông minh, ḷng sùng tín, t́nh thương, sự thiện cảm c̣n ít phát triển ở chúng ta so với sự mở mang của chúng trong tương lai. Do đó, thay v́ chúng ta dừng lại, quá thỏa thích với chính ḿnh, chúng ta hăy luôn luôn tiến lên và cố gắng gia tăng số đức tánh của ḿnh.
Về công việc này, tham thiền là một phương tiện trợ giúp lớn lao. Người kia chuyên tâm mở rộng t́nh thương, y tham thiền về đức tánh đó và cố gắng cảm xúc nó, một thời gian ngắn sau đó, y sẽ ngạc nhiên thấy năng lực của đức tánh này mà y tưởng niệm bừng dậy trong ḷng y.
Đức Thầy nói tánh kiêu hănh luôn luôn phát sinh từ sự dốt nát. Một người càng thông minh chừng nào th́ càng ít kiêu hănh chừng nấy, v́ y thấy sự dốt nát của y. Điều ấy đặc biệt đúng hơn nữa, nếu y có duyên may được giao tiếp với các vị Đại Chơn Sư của chúng ta. Y sẽ không hề kiêu căng nữa khi được tiếp xúc với các Ngài, v́ mỗi lần y nghĩ ḿnh có thể làm được điều ǵ, hoặc có đức tính đặc biệt nào, th́ ư tưởng sau này chắc chắn sẽ đến với y: "Nhưng tôi đă thấy đức tánh ấy ở Sư Phụ của tôi rồi, và đức tánh của tôi so với đức tánh của Ngài thật chẳng ra ǵ".
Những đức tánh của các Đấng Chơn Sư phát triển một cách tốt đẹp phi thường, nên chỉ cần biết một trong các Ngài th́ có thể tức khắc chữa trị một cách triệt để những ǵ giống như là sự kiêu hănh. Tuy nhiên sự ngă ḷng không bao giờ do Chơn Sư phát ra. Trong đời sống hằng ngày, bạn tự tin là ḿnh có khả năng làm vài việc nhỏ mọn nào đó, nhưng nếu bạn đứng trước nhà chuyên môn, bạn liền thấy khả năng của bạn hầu như tiêu tan khi đem nó so sánh với kinh nghiệm của vị tài ba lỗi lạc ấy. Rốt cuộc, bạn cảm thấy tủi nhục và ngă ḷng. Nhưng đó không phải là sự cảm xúc khi được đứng trước mặt Đức Thầy. Trước sự hiện diện của các Ngài, bạn sẽ thấy rơ sự bất tài không ra ǵ của bạn, nhưng đồng thời bạn thực hiện được những khả năng c̣n tiềm tàng của bạn. Thay v́ cảm thấy có một vực thẳm không bao giờ vượt qua nổi, bạn sẽ thầm nói rằng: "Tôi có thể làm được những điều này, tôi sẽ cố gắng noi theo cái đó"; đó là sự khuyến khích luôn luôn được sự hiện diện của Đức Thầy tạo ra. Rồi người ta sẽ hiểu được rất nhiều lời nói của sứ đồ Cơ Đốc như sau: "Tôi có thể thực hiện được tất cả nhờ Đấng Christ, Ngài ban sức mạnh cho tôi" [63]. Nhờ thần lực của Đức Thầy, bấy giờ người ta có thể nói: "Tôi không bao giờ ngă ḷng nữa. Tôi không bao giờ ân hận nữa. Tôi không bao giờ phẫn nộ nữa. Đó là những lỗi kỳ cục mà tôi đă phạm hôm qua. Khi nh́n về quá khứ, tôi nhận thấy vài việc đă khiến cho tôi lo lắng thật phi lư. Tại sao tôi lại phiền muộn, dù chuyện ǵ có thể xảy đến"? Sau này, khi mà chúng ta không c̣n ở trong ảnh hưởng trực tiếp của ánh sáng thiêng liêng nữa, có thể chúng ta sẽ sa ngă, v́ quên rằng ảnh hưởng đó vẫn bao quanh chúng ta, dù chúng ta không trông thấy được những tia sáng một cách trực tiếp, nếu muốn, chúng ta có thể luôn luôn sống trong hào quang của Đức Thầy.
Người chưa hiểu biết tưởng ḿnh là cao cả, ḿnh làm được những việc lớn lao. Người khôn ngoan biết rằng chỉ có Trời là cao cả và việc lành nào cũng do Trời làm ra .
A. B. Ở đây quyển Thánh Ca Gita đă hiến cho chúng ta một bài học quan trọng: Tất cả chúng ta đều là nhân viên của một ư chí duy nhất. Mọi công nghiệp đều do tập thể hoàn thành chứ không phải riêng những phần tử. Và cái hay hơn hết mà mọi người trong chúng ta có thể làm được là trở nên một cơ quan hữu ích để cho sự hoạt động duy nhất và thiêng liêng sử dụng. Sự khoe khoang của chúng ta cũng phi lư như sự kiêu căng của một trong những ngón tay của chúng ta vậy. Bạn hăy trở thành những cơ quan lành mạnh của Thiên ư. Rồi bạn sẽ thấy Đấng Tạo Hóa Duy nhất dùng bạn, v́ bạn là công cụ thích hợp cho công việc của Ngài.
Bây giờ chúng ta trở lại chỗ khởi điểm. Sự hiểu biết Chơn Ngă như chúng ta đă hiểu biết, xóa bỏ được mọi sự sợ hăi; bây giờ đây chúng ta thấy rằng nó cũng hủy diệt mọi sự kiêu căng. Đó là chân lư căn bản. Chúng ta nên nhận thấy rằng những thực trạng phức tạp này đều đưa chúng ta đến một chân lư duy nhất, một sự sống duy nhất đang hiện lờ mờ trong vạn vật.
C. W. L. Đức Thượng Đế ở trong mỗi người. Tất cả những ǵ nhân từ hay cao cả biểu hiện trong con người là ánh sáng vẫn có của Thượng Đế chiếu nơi y. Tất cả những ǵ chúng ta thực hiện, chính là Ngài thực hiện xuyên qua chúng ta. Điều này dường như kỳ dị [64] và bạn có thể nói h́nh như nó hủy diệt cái cảm giác về cá tính. Nhưng đó chỉ là tại cái óc xác thịt của chúng ta không nhận thức nổi sự tương quan đích thực ấy. Không phải vô lư mà người Công Giáo thời trung cổ đă nói: "Sự vinh quang thuộc về Chúa Trời". Một người trong chúng ta kiêu hănh về một hành vi nào đó, cũng như chúng ta chơi dương cầm, một trong mấy ngón tay chúng ta nói rằng: "Tôi đánh điệu này hay quá! Chính nhờ tôi mà điệu nhạc trở nên tuyệt diệu". Thật ra mỗi ngón tay đều làm phận sự của nó, không phải theo ư chí cá nhân, mà như là những công cụ của bộ óc. Tất cả chúng ta là những ngón tay của bàn tay Ngài, là những biểu hiện uy lực của Ngài. Tôi biết rất rơ ràng rằng chúng ta không thể hiểu trọn vẹn về vấn đề này, nhưng nếu chúng ta càng phát triển tâm thức cao siêu bao nhiêu, chúng ta càng cảm thấy nó sâu xa bấy nhiêu và đôi khi, trong lúc tham thiền hoặc trong vài lúc phấn khởi tột độ, chúng ta tiếp xúc được với cái Nhất Thể này trong giây lát.
*
* *
CHƯƠNG THỨ MƯỜI CHÍN
***
TỰ CHỦ TRONG LÚC HÀNH ĐỘNG
Khi tư tưởng của con đúng đắn rồi, th́ con sẽ hành động dễ dàng.
A. B. Câu châm ngôn này nhấn mạnh sự kiện mà tất cả sinh viên Huyền Bí Học đều biết rơ: tư tưởng quan trọng hơn hành động; ư tưởng này hoàn toàn đối nghịch với ư kiến thông thường. Nhưng đó là sự thật, v́ tư tưởng luôn luôn phát sinh trước hành động. Có thể có những trường hợp gọi là hành động tự nhiên bộc phát, nhưng điều đó chỉ có nghĩa là muốn khám phá được tư tưởng chủ động, chúng ta phải lui về quá khứ, có lẽ cũng trở lại một kiếp trước.
Khi sức mạnh của tư tưởng về một vấn đề nào đó tích tụ trong Thể Trí và gặp cơ hội để biểu hiện tư tưởng đặc biệt ấy, th́ chắc chắn nó phát sinh ra sự hành động. Mọi tư tưởng hướng về một mục đích nhất định đều tiêu biểu một lực thúc đẩy gia tăng cho đến lúc năng lực súc tích khiến cho bạn hành động theo chiều hướng ấy. Người Ấn Độ có lư, khi họ chia sự hành động hay là nghiệp ra làm ba phần: tư tưởng, ham muốn và hành động. Đúng là Chân lư vậy. Trong kiếp sống nào cũng có thể xảy ra sự hành động không dự tính trước mà liên quan đến kiếp vừa qua, ấy là một hành vi bộc khởi. Trong trường hợp này, sự suy nghĩ hoàn tất, sự hành động là phần cuối cùng nối tiếp theo, v́ nó đă ở trong chiều hướng nhất định nên thúc đẩy một cách tự nhiên. Do đó, có thể xảy ra sự kiện này: bạn đă đem hết năng lực chọn lọc trong loại tư tưởng nào đó và dùng trọn năng lực kiểm soát nó, nhưng vừa gặp cơ hội đưa đến th́ tư tưởng của bạn sẽ biểu hiện ra bằng hành động. Tư tưởng đó có thể ẩn tàng rất lâu nếu nó không gặp cơ hội phát lộ, nhưng khi hoàn cảnh thuận tiện, th́ sự hành động sẽ thực hiện ngay.
Đó là điều rất quan trọng để hiểu biết sự hoạt động của tư tưởng. Bạn hăy canh chừng tư tưởng của bạn và hướng dẫn nó vào chiều hướng tốt đẹp, v́ bạn không thể biết được lúc nào nó phát hiện ra bằng hành động. Đó là một trong những lư do tại sao những bậc Đại Giáo Chủ của nhân loại lại nhấn mạnh về sự quan trọng của tư tưởng. Trong quyển sách này, nó c̣n được nhắc nhở lại cho sinh viên. Có lẽ rất hữu ích mà nhắc lại ở đây rằng Manas, chính là sự hoạt động. Chơn Thần có ba trạng thái là ư chí, minh triết và hoạt động; nhập vào Atma, Bouddhi và Manas [65]. Ở đây chúng ta được biết là tư tưởng nhập vào sự hành động.
C. W. L. Dĩ nhiên là tư tưởng đi trước sự hành động. Như người ta thường nói, có nhiều trường hợp chúng ta làm mà không kịp suy nghĩ. Tuy nhiên hành động của chúng ta vẫn phát sinh từ một tư tưởng trước. Chúng ta có thói quen suy nghĩ về vài vấn đề nào đó, hoặc về những chiều hướng nào đó, nên tự nhiên chúng ta hành động theo những thói quen hay là những chiều hướng đó. Một người hành động rồi tự giải thích: "Tôi không thể không làm việc ấy. Tôi không suy nghĩ trước". Nhưng thực ra y đem thực hiện một tư tưởng mà y đă suy nghĩ, có lẽ trong những kiếp trước. Mặc dù thường một người trong kiếp này không có Thể Trí giống như Thể Trí ở kiếp trước, nhưng y vẫn có một Phân Tử Trường Tồn của Cái Trí, nghĩa là một cái nhân tiêu biểu cho Cái Trí thu nhỏ lại và Phân Tử Trường Tồn đem theo nó những cảm giác thuộc về loại tư tưởng thường lệ của con người từ kiếp này sang kiếp kia.
Người ta thường lưu ư rằng một người chỉ có thể mang theo từ kiếp này sang kiếp kia những tính tốt trong nhân thể của nó mà thôi. Quả thật đúng như thế. Nhân thể được tạo bằng chất khí của ba cảnh cao hơn hết của cơi Thượng Giới là cảnh thứ nhất, cảnh thứ nh́, và cảnh thứ ba. Và chất khí ở mức độ ấy [66] không thể ứng đối với sự rung động của một tính thấp thỏi hoặc xấu xa nào. Vậy một người chỉ có thể đồng hóa với sự tốt lành mà thôi. Đó là điều may mắn lớn lao cho chúng ta, v́ nếu không được như thế, chúng ta sẽ đồng hóa với nhiều yếu tố xấu xa; thay v́ sự trợ giúp, chúng ta làm chậm trễ sự tiến hóa của chúng ta. Nhưng con người mang theo những hột nguyên tử trường tồn khác nhau - cơi Thượng Giới [67], cơi Trung Giới, Hồng Trần - cho nên những rung động của chúng sẽ trở lại với những thể mới của con người trong kiếp sau, dưới h́nh thức những tánh cố hữu, bẩm sinh. Như thế con người mang theo khả năng các đức tánh hơn là những đức tánh thực sự. Bà Blavatsky gọi chúng bằng một trong những danh từ khác là: "thiếu vật chất". Theo ư bà th́ đó là những mănh lực sẽ hoạt động, khi chúng gặp được vật chất thích hợp, nhưng chúng ở trong trạng thái bất động, cho đến khi nào chất này bao bọc Chơn Nhơn một lần nữa. Khi một người hành động "không kịp suy nghĩ", tức là y hành động do sự thúc đẩy của những tư tưởng cũ đó. Đây là một trong những lư do khiến chúng ta phải coi chừng tư tưởng của ḿnh một cách cẩn thận. Không thể biết tới lúc nào tư tưởng biến thành sự hành động. Một người nuôi măi một tư tưởng xấu, nghĩ rằng không bao giờ y để nó thành ra sự hành động, th́ rất có thể một ngày kia y sẽ thấy tư tưởng ấy biến thành sự hành động, không để cho y có ngày giờ biết được điều đó.
Áp dụng sự hiểu biết này để giúp đỡ trẻ con thật hữu ích vô cùng. Khi Chơn Nhơn lấy những thể mới, cha mẹ và các thân bằng có thể giúp y rất nhiều bằng cách khuyến khích những đức tánh tốt khi chúng bộc lộ lần lần và không để cho các tánh xấu có cơ hội phát hiện [68]. Sự giúp đỡ hữu hiệu hơn hết của ta đối với trẻ con là làm cho những tính tốt trở nên linh động và thành thói quen trước khi tánh xấu có th́ giờ biểu lộ. Sớm muộn ǵ tánh xấu cũng biểu hiện ra, chắc chắn là do ảnh hưởng của ngoại giới làm cho nó sống lại. Nếu tánh tốt đă tiến triển mạnh, th́ tánh xấu rất khó mà gây một ấn tượng nào. Bây giờ ư chí của Chơn Nhơn sẽ chống lại sự tiếp xúc của chúng qua trung gian những thể của ḿnh, và trong trường hợp như thế, chắc chắn chúng sẽ hoàn toàn bị trừ tuyệt gốc rễ trong kiếp này, trong kiếp tới của Chơn Nhơn sẽ không c̣n dấu vết ǵ của chúng nữa.
Nhưng con nên nhớ rằng muốn giúp ích cho nhân loại, th́ tư tưởng phải biến thành hành động. Chớ nên biếng nhác, mà phải cần mẫn làm việc hữu ích luôn luôn.
A. B. Một điểm rất quan trọng được nhắc lại ở đây là tư tưởng muốn hữu ích th́ phải được biểu hiện ra bằng sự hành động. Về phương diện này, đa số chúng ta c̣n nhiều khuyết điểm. Chúng ta tạo những tư tưởng mà không đem ra thực hiện, và tất cả tư tưởng thuộc về loại ấy là nguồn gốc của sự bạc nhược. Một ngày kia, Đức Thầy Morya có nói rằng một tư tưởng tốt không được thực hiện bằng sự hành động th́ chẳng khác nào một mụt ung thư ăn ṃn Thể Trí. Sự so sánh chính xác này phải làm cho chúng ta hiểu rằng một tư tưởng như thế không những tiêu cực mà c̣n thực sự độc hại nữa. Chúng ta không nên làm suy yếu những sớ của Cái Trí chúng ta do những quyết định tốt mà không đem ra thực hành. Chúng sẽ gây chướng ngại và làm cho tư tưởng tốt đẹp đó khó thực hiện được, khi chúng hiện ra một lần nữa. Vậy bạn chớ nên chậm trễ, chớ nên dời lại mai sau, đừng làm nửa chừng rồi bỏ dở công việc. Nhiều người trong chúng ta chận đứng sự phát triển của họ, v́ họ không đem ra thực hành những quyết định của họ. Câu châm ngôn nước Anh nói rằng: "Con đường dắt đến địa ngục lót toàn là những ư tưởng tốt đẹp".
Một ư định tốt mà không đem ra thực hiện bằng sự hành động sẽ trở thành một mănh lực độc hại. Nó sẽ hành động như một thứ ma túy làm tê liệt khối óc. Bạn hăy điều chỉnh tư tưởng của bạn cho cẩn thận, khi Chơn Nhơn khiến bạn phụng sự, bạn hăy thực hiện ngay đi. Chớ nên chờ đến ngày mai. Thói quen dời lại ngày mai là lư do làm cho nhiều người tử tế dưới thế gian này đứng lại một chỗ. Chúng ta thường gặp một người rất tốt và khoảng mười năm sau gặp lại y, chúng ta thấy y chẳng khác ǵ hơn lần đầu tiên. Nhiều năm qua, người ta vẫn giữ nguyên vẹn những nỗi khó khăn, những sự cám dỗ, những sự nhu nhược và cũng một mănh lực như xưa. Điều này không nên là một sự thật đối với người hội viên Thông Thiên Học, v́ tất cả chúng ta đều phải biết vài ư niệm về cách diễn tiến của định luật này.
Nếu đôi khi đây là một sự thật, th́ tôi tưởng cái lư do chính là bởi người ta không hiểu được v́ sao những khuynh hướng tốt lành khi bị chận đứng lại th́ tạo ra những chướng ngại vật. Nếu bạn đem thực hiện những ǵ mà bạn cảm thấy tốt lành, th́ dần dần chúng càng thường xảy ra. Không có một hoàn cảnh thuận tiện nào bên ngoài, không có sự hiểu biết phụ thêm nào có thể bù trừ được sự không cố gắng bên trong, sự không quyết định và không có năng lực thực hiện những ǵ ḿnh đă biết. Tư tưởng của bạn phải luôn luôn tiến đến sự hành động. Bạn hăy lấy điều đó làm qui tắc. Tôi không muốn nói rằng bạn luôn luôn có thể đem tư tưởng của bạn ra áp dụng tức khắc được. Có thể bạn bị những hoàn cảnh cản trở, nhưng những cơ hội tốt sẽ hiện ra sau đó. Trong những trường hợp như thế, bạn hăy để tư tưởng của bạn qua một bên, chớ đừng để cho nó mất đi. Nó sẽ chín muồi như trái cây vậy. Nếu bạn làm như thế, th́ những tư tưởng chưa thành sự hành động sẽ không làm cho bạn đau khổ. Khi đúng ngày giờ, bạn sẽ đem nó ra thực hành.
Con phải làm việc chi thuộc về bổn phận của con chớ không phải thuộc về bổn phận của kẻ khác, trừ ra khi nào y cho phép con và ư con muốn giúp đỡ y. Hăy để mỗi người làm công việc của họ, theo cách thể riêng của họ. Hăy sẵn sàng giúp đỡ, nếu điều đó cần thiết, nhưng con đừng bao giờ xen vào việc của kẻ khác. Đối với nhiều người th́ việc khó tập nhất trên đời là lo lắng công việc riêng của ḿnh; mà đó chính là điều con phải làm.
A. B. Tiếp theo lời khuyến cáo này, nó cần thiết cho những ai có bản tính hoạt động. Bây giờ chúng ta nên xét đến khía cạnh khác của con Đường Đạo chật hẹp như lưỡi dao cạo; một mặt phải tránh lười biếng, một mặt khác, phải tránh xen vào việc của thiên hạ. Những người nhậm lẹ hay hoạt động có khuynh hướng chăm lo hết mọi việc. Nhưng công việc của kẻ khác thuộc về phần họ, bạn không được xen vào. Bạn hăy nhớ rằng biết bao lần quyển Thánh Ca Bhagavad Gita, sách phúc âm giải về sự hành động (và điệp khúc bất biến của nó là Hành đông! Hành động!), đă dạy chúng ta đừng làm những chuyện mà chúng ta không thật biết rơ tính cách. Sách này c̣n nói rằng: "Bổn phận của kẻ khác th́ đầy những sự nguy hiểm [69].
Lư do việc đó thật rơ rệt. Bạn theo đường lối hoạt động riêng của tư tưởng bạn, bạn lại can thiệp vào sự hành động của một người khác, trong khi y đă theo lối hoạt động riêng của tư tưởng y - nó khác với đường lối của bạn - th́ chắc chắn bạn sẽ làm hư hỏng công việc của y, bởi v́ sự hành động của y không phải và không thể là hậu quả b́nh thường và thích ứng với sự hoạt động của bạn. Người cương quyết có nghị lực nên biết rằng ḿnh xen vào việc của người khác chỉ gây sự xáo trộn mà thôi. Có một lúc, tôi muốn đem kẻ khác vào con đường minh chánh đúng theo điều mà tôi cho là tốt lành đối với họ, và lẽ tự nhiên điều đó vẫn tốt đối với tôi, nhưng với tư cách là một người đệ tử, tôi biết cách làm như thế không phải là tốt.
Trên phương diện trừu tượng, dù phương thức hành động của một người kia không được hoàn hảo đi nữa, nó cũng vẫn là tốt đẹp đối với y. V́ nó bao gồm cả sức mạnh của những sự lỗi lầm và năng lực của những đức tánh, cho nên nó qui định con đường tiến hóa thích hợp với những nhu cầu của y. Giả sử một người kia khi viết, th́ cầm bút theo cách thức không hoàn toàn đúng. Nếu bạn xen vào và bảo y cầm theo cách khác, chữ viết của y sẽ xấu tệ hơn chứ không phải đẹp hơn. Y sẽ mất tất cả lợi thế của sự kinh nghiệm lâu ngày theo phương pháp cũ và muốn đền bù lại sự mất mát đó th́ cần phải có nhiều th́ giờ và công phu. Dĩ nhiên, nếu chính y muốn thay đổi cách viết, v́ tin chắc rằng lối viết khác hay hơn và y nhờ đến sự giúp đỡ của bạn, th́ trường hợp này lại khác. Y có quyền làm theo ư muốn của y và sức mạnh của ư chí y sẽ nâng đỡ sự hành động của y.
Quả thật là một người có nghị lực có thể tạm thời chế phục một người khác dễ dàng. Lịch sử cho chúng ta thấy nhiều tấm gương của những vĩ nhân, trong lúc c̣n sinh tiền họ đă áp chế những người ở bên cạnh họ, nhưng khi họ chết rồi th́ công nghiệp của họ cũng tiêu tan. Họ quên rằng họ phải qua con đường tử vong, họ phải thấy trước cái trống không để lại sau cái chết của họ. Nghiệp quả xấu do sự lầm lỗi của họ tạo ra thấy rơ trong sự hư hoại công nghiệp của họ sau khi họ từ trần. Điều này chứng tỏ tức khắc rằng những người đó không biết chi về những điều kiện để hành động cho có hiệu quả, họ cũng không hiểu rằng người sáng tạo và người lănh đạo phải tập hợp những người được chọn lọc kỹ lưỡng, rồi cho họ hoàn toàn tự do để hoàn thành công việc, theo đường lối riêng của họ. Không nên cố gắng tự ḿnh chăm lo từng chi tiết. Hơn nữa điều này cũng không thể thực hiện được. Cơi đời do những sự dị biệt vô số kể tạo nên, nhưng trong đó ẩn tàng một đơn vị duy nhất. Trên thế gian những loại thấp thỏi không biết định luật, nên bị bắt buộc phải tuân theo. Nhưng con người được tự do một cách tương đối - tự do trong giới hạn rộng lớn của những định luật bên ngoài mà y không thể vượt qua - nhưng trong giới hạn ấy y có thể làm những ǵ y muốn. Làm việc theo đường lối riêng của y, đó là điều kiện của sự tiến hóa của y, và theo chỗ y tỏ ra có khả năng sử dụng sự tự do ấy một cách khôn ngoan. Như vậy, dần dần, từng bước một, chúng ta sẽ đạt đến tự do hoàn toàn. Trên nấc thang thứ nhất của thang tiến hóa, thú vật hoàn toàn tuân theo Luật Trời mà vô ư thức, trên nấc cao tột, Đức Thầy hoàn toàn tuân theo Luật Trời mà có ư thức. Tất cả chúng ta ở hoặc cao, hoặc thấp trong khoảng giữa hai thái cực này.
Chúng ta nên nhớ rằng can thiệp vào việc của người thuộc về Hạ Trí và sự không xen vào việc của kẻ khác chẳng xa lạ ǵ với đức tánh cần thiết đă kể ra trước đây, ấy là sự tự chủ trong khi tư tưởng. Can thiệp bằng tư tưởng vốn mạnh mẽ lắm. Chúng ta hăy lấy một thí dụ trong trường hợp sau đây. Một người trong chúng ta đang gặp khó khăn đặc biệt mà y cố gắng vượt qua. Sự khó khăn đó có thể phát sinh từ vài nhược điểm về tánh t́nh, hoặc do lối suy tư hay hành động không tốt đẹp, v́ những thói quen cũ kỹ thúc đẩy y ; bằng mọi cách, y cố gắng hết sức để sửa ḿnh. Rồi một người nào đó xuất hiện và nghi ngờ sự yếu đuối hoặc nỗi khó khăn đặc biệt mà y chịu đau khổ. Người ấy nghi ngờ rồi tiếp tục đi theo con đường của y, chớ y không dè y đă làm một điều rất tai hại.
Người thứ hai này không hiểu rằng y đă đẩy nhẹ người anh em của ḿnh, làm cho anh này có thể hành động theo chiều hướng xấu. Có thể hai thế lực này, thói quen và sự nỗ lực chống chỏi lại, đang rung chuyển trên đ̣n cân, rồi sự nghi ngờ làm nghiêng cán cân qua một bên. Đó là lư do tại sao sự ngờ vực lại đều đáng trách. Nó luôn luôn đáng trách: nếu chẳng may ngờ vực có lư do xác đáng, th́ nó chỉ gây ra hậu quả là thúc đẩy kẻ bị ngờ vực đi theo chiều hướng xấu. Nếu sự nghi ngờ không đúng, th́ một lần khác, nó có thể khiến cho kẻ bị nghi ngờ dễ bước vào con đường tội lỗi. Trong bất cứ trường hợp nào, ngờ vực tức là gởi đến ai đó một tư tưởng xấu xa, cho nên dù cách này hay cách khác, đó là điều sai quấy. Chúng ta phải luôn luôn có quan niệm tốt đối với mọi người, dù chúng ta có xét đoán họ tốt hơn sự thực đi nữa; chúng ta vẫn gởi đến cho họ, một tư tưởng nó chỉ hành động cho họ được tốt đẹp mà thôi.
Cũng cần nhớ đến những sự kiện quan trọng này: Một khối tư tưởng xấu, sớm muộn ǵ cũng bị thế lực hắc ám điều khiển để chống lại bất cứ là ai đang tiến nhanh trên Đường Đạo. V́ một khối tư tưởng xấu tấn công bạn có khuynh hướng thúc đẩy bạn làm quấy, cho nên bạn phải hiểu ảnh hưởng độc hại của sự nghi ngờ và phải canh chừng cẩn thận tư tưởng và hành vi của bạn. Khi nghĩ đến điều ǵ xảy ra cho bạn, bạn hăy nhận thức suông sự kiện, không nảy sinh giận hờn hay uất ức. Và mỗi khi đứng trước sự bộc phát lớn lao của ḷng thù hận, bạn nên nhớ đến câu Thánh Kinh Cựu Ước này: "Hăy thắc lưng Cái Trí lại", và trong lúc ấy chỉ vận dụng thêm một số năng lực thặng dư đối chọi lại, hầu trung ḥa tư tưởng xấu. Bạn hăy làm như thế, rồi những khối tư tưởng xấu hướng đến bạn, sẽ không hại bạn được. Trái lại, bạn sẽ lợi dụng được chúng, v́ chúng sẽ giúp bạn khám phá ra những nhược điểm của bạn. Rồi chúng sẽ đưa những nhược điểm ấy ra ánh sáng. Nếu không vậy, th́ những nhược điểm kia sẽ có thể ẩn nấp trong ḷng bạn. Và sự cương quyết đương đầu với sự đột kích của các tánh xấu làm cho bạn trở nên mạnh mẽ hơn và với một ngày kia chúng vừa đụng tới bạn th́ chúng sẽ tan vỡ ra từng mảnh, không làm ǵ bạn được.
Vậy bạn phải làm công việc của ḿnh một cách hoàn hảo và đừng lo đến công việc kẻ khác, nếu họ không cần đến sự giúp đỡ của bạn. Bạn hăy làm công việc của bạn với tất cả khả năng bạn đang có, nhưng khi bạn có thể thực hiện như thế được, th́ bạn cũng hăy để cho kẻ khác lo công việc của họ.
C. W. L. Sự xen vào công việc của kẻ khác do những ư niệm sai lầm về tôn giáo sinh ra. Thiên Chúa Giáo chính thống đă lạm quyền can thiệp vào công việc của kẻ khác, thay v́ biết rằng bổn phận của mỗi người là phải nhờ Linh Hồn ḿnh cứu rỗi ḿnh. Bất cứ trường hợp nào, tuyệt nhiên không ai có quyền can thiệp vào giữa Phàm Ngă và Chơn Ngă của kẻ khác, Những phán quan tra tấn thời Trung Cổ tưởng ḿnh làm việc chơn chánh, khi bắt thân xác của kẻ khác chịu khổ h́nh ghê rợn để họ thú tội, hầu cứu rỗi linh hồn họ. Theo chỗ hiểu biết của tôi, tôi không bao giờ cho rằng có thể làm cho một người khác tin tưởng như thế được. Nhưng nếu người ta làm cho xác thân y nói rằng: trên một điểm nào đó có đức tin, th́ người ta không hiểu tại sao lời khai đó, dù sai sự thật, lại có thể cứu rỗi được linh hồn? Nếu những kẻ tra khảo ấy thực sự tin điều đó ( Tôi tự hỏi con người có bao giờ thành thật tin sự dối trá kinh khủng như thế không?), th́ họ có thể biện chính cho tất cả những sự ghê tởm mà họ đă làm, v́ dù họ có hành hạ tra tấn thể xác trong vài giờ hay vài ngày đi nữa th́ cũng không có ǵ đáng kể, so với việc